search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 14:15
MENU CLOSE

Από τη «Θυσία του Αβραάμ» στο «Corpus Christi»

19.04.2014 21:00
Από τη «Θυσία του Αβραάμ» στο «Corpus Christi» - Media

Και τα Θεία Πάθη στο θέατρο έχουν τη δική τους ιστορία. Και δεν είναι μεγάλη. Στην πραγματικότητα, δεν έχουμε θεατρική παράδοση που να αφορά το Πάσχα και το θρησκευτικό αίσθημα.

Και τα Θεία Πάθη στο θέατρο έχουν τη δική τους ιστορία. Και δεν είναι μεγάλη. Στην πραγματικότητα, δεν έχουμε θεατρική παράδοση που να αφορά το Πάσχα και το θρησκευτικό αίσθημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι κατά καιρούς δεν έχουν ανέβει σχετικές παραστάσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, με αντιδράσεις

«Θυσία του Αβραάμ» και «Ιούδας»
Πρέπει να ανατρέξουμε πολύ πίσω στη θεατρική ιστορία – και δεν έχουμε στη διάθεσή μας για εκτενή έρευνα το πολύτιμο Θεατρικό Μουσείο που «χαροπαλεύει» λειτουργικά και είναι αφημένο στην τύχη του από την πολιτεία – για να ανακαλύψουμε θεατρικά ανεβάσματα που να είναι σχετικά με τα Θεία Πάθη. Στη δεκαετία του 1930, στο τότε Βασιλικό (και νυν Εθνικό) Θέατρο, πρωτοπαρουσιάστηκε το θρησκευτικό δράμα του 16ου αιώνα (το οποίο αποδίδεται στον Βιτσέντζο Κορνάρο) «Η θυσία του Αβραάμ», σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη. Αρχικά σε ενιαία παράσταση με άλλα κείμενα (όπως το «Θείος Όνειρος» του Ξενόπουλου ή το «Να ζη το Μεσολόγγι» του Βασίλη Ρώτα το 1933) αλλά με εξαιρετικό θίασο, που περιελάμβανε μεταξύ άλλων την Κατίνα Παξινού και τη Βάσω Μανωλίδου. Η παράσταση μάλιστα του Φώτου Πολίτη επαναλαμβανόταν σχεδόν ανά σεζόν μέχρι το 1943. Το 1963 καταπιάστηκε πρώτη φορά ο Μινωτής με το έργο και ήταν ο τελευταίος που το ανέβασε, και πάλι στο Εθνικό την περίοδο 3.3 – 29.4.1990 ενώ στο τέλος της ίδιας χρονιάς ο Μινωτής έφυγε για πάντα από τη ζωή.
Το 1934 ο Φώτος Πολίτης και ο Δημήτρης Ροντήρης ανέβασαν τον «Ιούδα» του Σπύρου Μελά με έναν τεράστιο, συγκλονιστικό θίασο με την αφρόκρεμα των ηθοποιών της εποχής ενώ το 1964 ο Αλέξης Σολομός ανέβασε (θεατρόμορφη βυζαντινή λογοτεχνία) το έργο «Χριστός Πάσχων» με την Άννα Συνοδινού. Το ίδιο έργο επαναλαμβάνει – μαζί με άλλα κείμενα όμως – ο Σταύρος Τσακίρης το 1989.

Κεφάλαιο «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται»
Το μεταφορικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη που πηγάζει από τα Πάθη του Θεανθρώπου (και γνώρισε αμέσως τις αντιδράσεις της Εκκλησίας) το 1956 μεταφέρθηκε στη σκηνή από το Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη, σε διασκευή Νότη Περγιάλη και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Οι 1.000 παραστάσεις του έργου γιορτάστηκαν παρουσία της Ελένης Καζαντζάκη. Έχει γνωρίσει τουλάχιστον μια ντουζίνα ανεβάσματα, σε Ελλάδα και εξωτερικό (και το βιβλίο εξάλλου έχει μεταφραστεί σε 33 γλώσσες) ενώ η ταινία του Ζιλ Ντασέν το 1957 με τίτλο «Αυτός που έπρεπε να πεθάνει» προβλήθηκε στις Κάννες παρουσία του Νίκου και της Ελένης Καζαντζάκη, πριν ο συγγραφέας φύγει από τη ζωή τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου. Η δε ομότιτλη τηλεοπτική σειρά της κρατικής τηλεόρασης την περίοδο 1975-76 είναι από τις δημοφιλέστερες όλων των εποχών. Κι όμως, το 2005 (χρόνια μετά την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία και στη συνέχεια στο θέατρο), όταν ο Κοραής Δαμάτης ανέλαβε τη σκηνοθεσία του έργου, με πρωταγωνιστές τον Στράτο Τζώρτζογλου και τη Μάνια Παπαδημητρίου, ο κόσμος έσπευδε να το δει και η Εκκλησία να το κατακεραυνώσει. Μάλιστα, υπήρξαν πόλεις στις οποίες η παράσταση δεν έγινε δεκτή και οι συντελεστές απειλήθηκαν με κυρώσεις, όπως για παράδειγμα στο αρχαίο θέατρο Οινουσσών. Οι συντελεστές της παράστασης τότε καλούσαν τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο στις παραστάσεις που θα έδιναν αρχές Σεπτεμβρίου στον Λυκαβηττό, ώστε με την παρουσία του στην παράσταση να αποδοκιμάσει έμπρακτα τη μερίδα του κλήρου που είχε στοχοποιήσει το έργο.

Αντιδράσεις του χτες και στις μέρες μας…
Στα μέσα της δεκαετίας του ’70, το 1974 συγκεκριμένα, οι Έλληνες απολάμβαναν το «Jesus Christ Super Star» στο σινεμά τόσο, ώστε το 1978 να γίνει παράσταση από τον Μάριο Σταυρολαίμη (παραγωγή), τον Μίμη Πλέσσα και τον Μάικ Ροζάκη (μουσική) και τον Δημήτρη Μαλαβέτα (σκηνοθεσία) στο θέατρο «Καλουτά», υπό τον τίτλο «Ιησούς Χριστός Υπέρλαμπρο Άστρο». Έπαιζαν μεταξύ άλλων ο Σταμάτης Φασουλής, η Κρίστι Στασινοπούλου και ο νεότατος Κώστας Μπίγαλης. Η παράσταση συνάντησε αντιδράσεις ενώ η αναμέτρηση με τους «ογκόλιθους» «Καμπαρέ» (Αλίκη Βουγιουκλάκη) και «Μερικοί το προτιμούν καυτό» (Αλεξανδράκης – Γαληνέα) οδήγησε στον καταποντισμό της.
Στην αυγή του 21ου αιώνα τα πράγματα δεν δείχνουν να έχουν βελτιωθεί ιδιαίτερα. Το «No Body Else» που ανέβηκε στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» το 2011, εμπνευσμένο από το «Κατά Ιησούν Ευαγγέλιο» του Ζοζέ Σαραμάγκου, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων (λόγω των ερωτικών σκηνών μεταξύ Ιησού και Μαρίας Μαγδαληνής) ενώ, έναν χρόνο μετά, την ίδια και χειρότερη αντιμετώπιση είχε και το «Corpus Christi» του Τέρενς ΜακΝάλι σε σκηνοθεσία Λαέρτη Βασιλείου – στις αντιδράσεις πρωτοστάτησε η Χρυσή Αυγή. Το έργο χαρακτηρίστηκε «βλάσφημο» από την Ιερά Σύνοδο, που προέτρεψε «τον λαό να το αποδοκιμάσει». Μέρος του λαού, αν και μικρό, έσπευσε να κάνει την προτροπή πράξη…
Το μοναδικό έργο που δεν έχει συναντήσει αντιδράσεις είναι το «Πάσχα» του Στρίντμπεργκ (έχει ανέβει στο «Αμφιθέατρο» επί των ημερών της Λήδας Τασοπούλου), αλλά αυτό έχει και την εξήγησή του. Εκτυλίσσεται από Μ. Πέμπτη έως Μ. Σάββατο και καταγράφει την πορεία των ηρώων από τα πάθη στην προσωπική τους ανάσταση…

 

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 14:14