Παρά την οικονομική κρίση, η εισαγωγή ξένων συγγραφέων και ιστοριών είναι πλούσια και ευτυχώς, η αγορά του βιβλίου δείχνει να απορροφά την έκδοση σπουδαίων έργων στη γλώσσα μας. Νέος Φίλιπ Ροθ, πλάι στην εξαιρετική Κάρσον Μακ Κάλερς, Κάρλος Φουέντες και Αλμπέρ Καμύ, Ρίλκε, Ιζαμπέλ Αλιέντε, είναι μερικές από τις προτάσεις αυτού του τόσο καυτού καλοκαιριού, που θα σας κάνουν να ξεχαστείτε αλλά και να απολαύσετε έναν άλλο τρόπο ζωής, διαφορετικό από αυτόν που επιβάλουν τα επώδυνα μέτρα της κρίσης…

Παρά την οικονομική κρίση, η εισαγωγή ξένων συγγραφέων και ιστοριών είναι πλούσια και ευτυχώς, η αγορά του βιβλίου δείχνει να απορροφά την έκδοση σπουδαίων έργων στη γλώσσα μας. Νέος Φίλιπ Ροθ, πλάι στην εξαιρετική Κάρσον Μακ Κάλερς, Κάρλος Φουέντες και Αλμπέρ Καμύ, Ρίλκε, Ιζαμπέλ Αλιέντε, είναι μερικές από τις προτάσεις αυτού του τόσο καυτού καλοκαιριού, που θα σας κάνουν να ξεχαστείτε αλλά και να απολαύσετε έναν άλλο τρόπο ζωής, διαφορετικό από αυτόν που επιβάλουν τα επώδυνα μέτρα της κρίσης…

Κάρσον Μακ Κάλερς

Ανταύγειες σε χρυσά μάτια

Μετάφραση: Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου

Επίμετρο: Τένεσι Ουίλιαμς

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Σελ. 178

Ένα στρατόπεδο στα σύνορα της Τζόρτζια με την Αλαμπάμα στον αμερικανικό Νότο είναι ο νοσηρός τόπος που θα εξελιχθεί η «σκοτεινή», ανθρώπινη, ιστορία της Μακ Κάλερς. Η βαριά ατμόσφαιρα, που κρατά την καταγωγή της από την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου, των φυλετικών διακρίσεων και των προκαταλήψεων, θα σκιάσει τις ζωές των ηρώων της. Μέσα στην ασφάλεια των τακτοποιημένων στρατιωτικών οικογενειών κι αυτή του περιχαρακωμένου στρατοπέδου, τίποτα δεν προμηνύει τη θύελλα των σχέσεων που ξεσηκώνεται μέσα στις ψυχές και τα σώματα των ανθρώπων• θύελλα που καλύπτεται πίσω από την κοινωνική σύμβαση και τους τρομερούς κανόνες μιας κοινωνίας που υπαγορεύει τις προκαθορισμένες συμβάσεις, μέσα στις οποίες ασφυκτιούν οι πραγματικές ζωές. Η Μακ Κάλερς χειρίζεται λεπτές ανθρώπινες ισορροπίες, όπου η παραμικρή απόκλιση είναι ικανή να φέρει την καταστροφή, να αποκαλύψει την πιο ανθρώπινη και απαγορευμένη αλήθεια, αυτή του πόθου που υπάρχει ερήμην κάθε κοινωνικού καθωσπρεπισμού, ανατρέποντας τις σταθερές, ιδιωτικές και δημόσιες.

Ιρέν Νεμιρόβσκυ

Έξαψη

Μετάφραση: Γεωργία Ζακοπούλου

Εκδόσεις Πατάκη

Σελ. 200

Στην «Έξαψη» η Νεμιρόβσκυ περιγράφει με ρεαλισμό και λεπτές πινελιές τη μελαγχολική ατμόσφαιρα της γαλλικής επαρχίας. Συγκεκριμένα, ένα χωριό στο οποίο θα καταλήξει ένας ηλικιωμένος άντρας μετά από μια πολυτάραχη ζωή. Η αφήγηση δεν βιάζεται να φωτίσει τον κόσμο που κινείται μέσα σ’ αυτή την επαρχιακή ατμόσφαιρα, όπου οι ζωές των ανθρώπων θαρρείς πως μιμούνται τους ρυθμούς της εξοχής. Εκεί, βυθισμένος στην αμεριμνησία του, παρατηρεί τις υποθέσεις της ζωής στην επαρχία, το βασικό της περίγραμμα, τα ανθρώπινα πάθη και τον θάνατο.

Κάρλος Φουέντες

Τα κρυστάλλινα σύνορα

Μετάφραση: Μαργαρίτα Μπονάτσου

Εκδόσεις Καστανιώτη

Σελ. 262

Αυτό που τους ενώνει είναι το μίσος, το πιο αποδοτικό ανθρώπινο συναίσθημα. Τους ενώνει επί ξυρού ακμής, σε μια συνοριακή γραμμή όπου οι ζωές συνωστίζονται πολύβουες, η καθεμιά για λογαριασμό της, ένας ολόκληρος κόσμος σ’ ένα τόπο όπου η ταυτότητα είναι αυτό που θέλεις να απολέσεις και να αποκτήσεις όσο τίποτε άλλο. Ο Φουέντες είναι ένας συγγραφέας που έχει το χάρισμα της γνώσης και του ταλέντου, ένας κοσμοπολίτης διανοούμενος που γνωρίζει το αμέτρητο εύρος μιας συνοριακής γραμμής, εκείνου του βήματος που σε περνά στην απέναντι όχθη, στην άλλη πλευρά της ζωής, που παραμονεύει ανάμεσα στο όνειρο και τον εφιάλτη. Τα «Κρυστάλλινα σύνορα» αποτελούνται από εννιά εύθραυστες ιστορίες, οι οποίες δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά το 1955, αλλά διαβάζονται σήμερα σαν να γράφτηκαν στις μέρες μας, λες κι ο κόσμος δεν αλλάζει.

Ανν Σέξτον

Ερωτικά ποιήματα

Μετάφραση – εισαγωγή – επίμετρο: Ευτυχία Παναγιώτου

Εκδόσεις Μελάνι

Σελ. 109

Με τη Σέξτον η ζωή υπήρξε γενναιόδωρη και άδικη ταυτόχρονα, πράγμα που τις περισσότερες φορές συγκροτεί μια δυσοίωνη μοίρα, που σε κρατά δέσμιο στα αδιέξοδα, πραγματικά και επινοημένα. Ανοικονόμητη ομορφιά, συνδυασμένη με οικογενειακά προβλήματα στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, συντέλεσαν στην ψυχολογική αστάθεια της μετέπειτα ποιήτριας. Στα «Ερωτικά ποιήματα» αυτής της συλλογής, η Σέξτον ξεπερνά τα καταθλιπτικά όρια του εαυτού της, διευρύνοντας τη γυναικεία προσωπικότητα μέσα από τη σεξουαλική της απελευθέρωση, έξω από τον στενό και αποπνικτικό κορσέ τής οικογένειας και της εξιδανικευμένης μικροαστικής μαλθακότητας. Πρόκειται για μια σειρά «σωματικών» ποιημάτων, που προσηλώνονται στην ιδέα τού έρωτα απέναντι στη ζωή, μέσα από ανεπαίσθητα αγγίγματα.

Αλμπέρ Καμύ

Ο ευτυχισμένος θάνατος

Μετάφραση: Ν. Καρακίτσου-Ντουζέ, Μ. Κασαμπάλογλου-Ρομπλέν

Εκδόσεις Καστανιώτη

Σελ. 176

Η γοητεία που ασκεί η λογοτεχνία στους πιστούς της είναι ότι κατορθώνει να συνδυάζει φαινομενικά αντιφατικές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα την αναζήτηση της ευτυχίας μέσα από τον θάνατο. Μια τέτοια ιστορία μάς διηγείται και ο σημαντικός Γάλλος συγγραφέας στο σύντομο αυτό μυθιστόρημά του που φέρει τον τίτλο «Ο ευτυχισμένος θάνατος». Η λέξη θάνατος, ωστόσο, είναι το βασικό θέμα και στους τίτλους που απαρτίζουν τα δυο μέρη του βιβλίου. «Φυσικός θάνατος» τιτλοφορείται το πρώτο μέρος και «Συνειδητός θάνατος» το δεύτερο. Ο Καμύ ξεκινά με τη βασική αγωνία κάθε ανθρώπινης ύπαρξης, που είναι η αναζήτηση της ευτυχίας. Δίχως να το θέτει ευθέως, αλλά υπονοώντας το με κάθε τρόπο, ο συγγραφέας αφήνει ένα ηθικό δίλημμα να συντονίζει το ρυθμό των ηρώων του, τουλάχιστον στα πλαίσια εκείνα που οι ανθρώπινες πράξεις βρίσκονται στο όριο. Εκεί ακριβώς που η ανθρώπινη ύπαρξη γίνεται σπαρακτική.

Rainer Maria Rilke

Ρέκβιεμ για μια φίλη και για τον Βολφ Γκραφ φον Κάλκροϊτ

Μετάφραση: Ομαδική

Εκδόσεις Πάπυρος

Σελ. 74

Δυο ποιήματα συνθέτουν αυτό τον μικρό τόμο, που συμπληρώνει η κατατοπιστική εισαγωγή της Αναστασίας Αντωνοπούλου. Ο Ρίλκε, μια κορυφαία λυρική φυσιογνωμία του περασμένου αιώνα, γνώρισε τη ζωγράφο Πάουλα Μόντερσον-Μπέκερ στην αποικία καλλιτεχνών Βορπσβέντε και συνδέθηκε μαζί της με στενή φιλία. Η ζωγράφος αυτή πεθαίνει αιφνιδίως σε ηλικία μόλις 31 ετών, και ένα χρόνο αργότερα στο Παρίσι ο κορυφαίος πεζογράφος και ποιητής θα γράψει το «Ρέκβιεμ για μια φίλη». Στο ποίημα αυτό που γράφτηκε το 1908 στο Παρίσι, μεταξύ της 31ης Οκτωβρίου και τις 2ας Νοεμβρίου, ο ποιητής θρηνεί για τον πρόωρο χαμό τής φίλης του και αναπολεί τις όμορφες και ανεξίτηλες στιγμές που πέρασαν μαζί. Μοιάζει να συνομιλεί μαζί της και ταυτόχρονα επιχειρεί μια καταβύθιση στο μυστήριο του θανάτου, ένα μυστήριο που βασανίζει κάθε άνθρωπο.

Σάντι Τζόουνς

Η σύγκρουση

Μετάφραση: Πόλυ Μοσχοπούλου

Εκδόσεις Διόπτρα

Σελ. 438

Το πλαίσιο του βιβλίου της Τζόουνς είναι ιστορικό και αναφέρεται στα αιματηρά γεγονότα από τον ξεσηκωμό των Κυπρίων εναντίον της αγγλικής αποικιοκρατίας. Η Κλάρα, μια τυπική Αγγλίδα σύζυγος, αποφασίζει να ακολουθήσει τον στρατιωτικό άντρα της στον τόπο που υπηρετεί. Μαζί τους παίρνουν και τις δυο κόρες τους. Στη διάρκεια του ταξιδιού ακούνε φρικτές ιστορίες για την «τρομοκρατική» δράση της ΕΟΚΑ. Η εγκατάστασή τους στη Κύπρο, σ’ ένα όχι και τόσο ασφαλές σπίτι, τους ανησυχεί περισσότερο. Στη σύγκρουση, που αποτελεί ουσιαστικά πολεμικό όρο και μεταφορικά χρησιμοποιείται και στις ανθρώπινες σχέσεις, η συγγραφέας τοποθετεί μέσα στο έντονο πολεμικό φόντο τη σχέση ενός ζευγαριού, αφήνοντας τους παραλληλισμούς να εννοηθούν.

Jean Echenoz

Δρόμος αντοχής

Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης

Εκδόσεις Πόλις

Σελ. 162

Στο μυθιστόρημα αυτό του Jean Echenoz πρωταγωνιστεί ένας αθλητής μεγάλων αποστάσεων, ένας μύθος του στίβου, ο θρυλικός Εμίλ Ζάτοπεκ, ο άνθρωπος-μηχανή, όπως τον χαρακτήριζε σύσσωμος ο αθλητικός Τύπος της εποχής του. Η ζωή τού Ζάτοπεκ περικλείεται ανάμεσα σε δυο εισβολές, αυτήν της ναζιστικής Γερμανίας και τη σοβιετική, το 1968. Από το 1957, ο Ζάτοπεκ είχε λάβει ως αντισταθμιστικά οφέλη από την κομμουνιστική ηγεσία της πατρίδας του τη θέση τού αξιωματικού στο στρατό, ενώ είχε γίνει μέλος τού Κομμουνιστικού Κόμματος και υπάλληλος του Υπουργείου Αμύνης της χώρας του. Ωστόσο, μετά τη σοβιετική εισβολή στην Πράγα και τα γνωστά γεγονότα που ακολούθησαν, αυτή η θρυλική μορφή των στίβων έπεσε σε δυσμένεια. Οι θέσεις του στο κόμμα και στο στρατό χάθηκαν και ο ίδιος υποχρεώθηκε σε… σοσιαλιστική αυτοκριτική. Μετά, το στοργικό καθεστώς τον έστειλε να δουλέψει σε ορυχεία ουρανίου!

Ιζαμπέλ Αλιέντε

Το νησί κάτω απ’ τη θάλασσα

Μετάφραση: Λεωνίδας Καρατζάς

Εκδόσεις Ωκεανίδα

Σελ. 620

Στο πολυσέλιδο νέο της μυθιστόρημα, η Αλιέντε μάς μεταφέρει στον 18ο αιώνα για να μας διηγηθεί τον βίο και την πολιτεία μιας μικρής σκλάβας που την έλεγαν Σαριτέ. Όλα ξεκινούν από τον Άγιο Δομίνικο, όταν εννέα μόλις χρονών η Σαριτέ πουλιέται σ’ έναν εύπορο γαιοκτήμονα, τον Τουλούζ Βαλμορέν. Η Σαριτέ εξελίσσεται σε μια έξυπνη και συμπονετική κοπέλα, η οποία, παρά το γεγονός ότι δεν βίωσε την επώδυνη ζωή τής εργασίας στις φυτείες ζαχαροκάλαμου, καθώς εργαζόταν σαν οικιακή βοηθός, συνέδραμε με όλες της τις δυνάμεις όλους όσοι υπέφεραν από τη σκλαβιά και την απάνθρωπη μεταχείρισή τους από τους λευκούς. Με αυτό τον τρόπο η Σαριτέ κατάφερε να γίνει το επίκεντρο της αποικίας. Όλα, ωστόσο, θα αλλάξουν στη ζωή της όταν το αφεντικό της θα τη φέρει στη Νέα Ορλεάνη. Εκεί, η Σαριτέ θα έρθει αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση της ζωής της, την ελευθερία της.

Χέρτα Μύλερ

Ο άγγελος της πείνας

Μετάφραση: Γιώτα Λαγουδάκου

Εκδόσεις Καστανιώτη

Σελ. 258

Στο έργο αυτό η συγγραφέας τοποθετεί τον δεκαεφτάχρονο ήρωά της ανάμεσα σε δύο ολοκληρωτισμούς, τον ναζιστικό και τον κομμουνιστικό, όπως αυτοί εκφράστηκαν την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά. Από τη μια, ο νεαρός Λέο Άουμπεργκ, προκειμένου να ξεφύγει από την ασφυκτική πίεση του μικρόκοσμου που τον περιβάλλει και τον θέλει να νιώθει φυλετικά ανώτερος από τους Ρουμάνους λόγω της γερμανικής καταγωγής του, δέχεται με ανακούφιση την είδηση του εκτοπισμού του σε ένα σοβιετικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, γνωστότερο και ως γκουλάγκ. Ο Λέο Άουμπεργκ ωστόσο ζει επιπλέον και τον εφιάλτη της ομοφυλοφιλίας του, που μέσα στα στενά πλαίσια της γερμανόφωνης κοινότητας και σύμφωνα με τις αρχές της αρίας φυλής ξεπερνά κάθε όριο ανοχής. Η ανακούφιση με την ιδέα του εκτοπισμού του θα κρατήσει όμως όσο και η ψευδαίσθηση της μεταπήδησης από τον έναν ολοκληρωτισμό στον άλλο. Από τη στενότητα της μικρής κοινωνίας σε αυτήν του στρατοπέδου, τα πράγματα χειροτερεύουν για τον νεαρό ομοφυλόφιλο Λέο Άουμπεργκ. Η τραγική μετάβαση από μιαν άθλια ζωή σε μια χειρότερη, με την ψευδαίσθηση της απόδρασης, είναι το βασικό μοτίβο αυτού του αισθητικού κατηγορώ κάθε μορφής ολοκληρωτισμού.

Alan Pauls

Το παρελθόν

Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου

Εκδόσεις Πάπυρος

Σελ. 603

Ο Ρίμινι και η Σοφία είχαν δημιουργήσει μια εξιδανικευμένη εικόνα συμβίωσης και θεωρούνταν αυτό που θα ονομάζαμε το τέλειο ζευγάρι. Ακόμα, ωστόσο, και στην πιο ανθηρή της πλευρά, η ιδέα τού τέλειου ζευγαριού κρύβει κάτι το… εφιαλτικό, που συνθέτουν μια σειρά από μικρά ψέματα, υποκρισίες, αρνήσεις τής ανθρώπινης φύσης. Μαζί από τα χρόνια της ανέμελης εφηβείας, το ζευγάρι κατάφερε να ενηλικιωθεί μέσα από τη δωδεκαετή συνύπαρξή του. Έτσι, ο ένας έζησε τη ζωή του άλλου, τα στάδια που ο ένας διαμόρφωνε τον άλλον, για να φτάσουν σ’ ένα σημείο όπου συνέβη αυτό που κανείς από το περιβάλλον τους δεν πίστευε: να χωρίσουν. Αυτή η ιδέα του τέλειου ζευγαριού αποτελεί έναν υπόγειο στόχο τού συγγραφέα, που τον υπονομεύει με μαεστρία. Από δω και πέρα το βιβλίο παρακολουθεί την πορεία των δύο χωρισμένων ζωών.

Φίλιπ Ροθ

Η ταπείνωση

Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά

Εκδόσεις Πόλις

Σελ. 170

Ο Ροθ μοιάζει να μην διαλέγει τυχαία έναν ηθοποιό τού θεάτρου, για πρωταγωνιστή αυτού του βιβλίου. Στη σκηνή, όλα είναι παροδικά και δεν αφήνουν πίσω τους κανένα ίχνος. Εξηντάρης πια, με το ταλέντο του να τον εγκαταλείπει, μαζί με το κοινό και τη γυναίκα του, ο θεατράνθρωπος ζει μια ζοφερή πραγματικότητα που του γεννά αυτοκτονικές σκέψεις. Σαν μια τελευταία σανίδα σωτηρίας εμφανίζεται ο έρωτας, δίχως ωστόσο να διαθέτει καμιά από τις ευεργετικές του συνέπειες… Όλα μοιάζουν να βρίσκονται σε μια διαρκή πτώση, όπου η ζωή δεν έχει τη δυνατότητα άλλης ευκαιρίας, σε εκείνο το μεταίχμιο που όλα γίνονται παρελθόν. Παλεύοντας με τον χρόνο και την έννοια της θνητότητας, ο συγγραφέας σε αυτό του το βιβλίο δεν αφήνει περιθώρια για ψευδαισθήσεις.