Το ενδιαφέρον στην ιστορική προσέγγιση την οποία επιχειρεί η Γαλλίδα ιστορικός είναι το ότι εξετάζει τις δομές της βυζαντινής κοινωνίας του 9ου-15ου αιώνα ανοίγοντας έναν διάλογο με τo έργο «Φεουδαρχική Κοινωνία» του Mark Bloch.

Το ενδιαφέρον στην ιστορική προσέγγιση την οποία επιχειρεί η Γαλλίδα ιστορικός είναι το ότι εξετάζει τις δομές της βυζαντινής κοινωνίας του 9ου-15ου αιώνα ανοίγοντας έναν διάλογο με τo έργο «Φεουδαρχική Κοινωνία» του Mark Bloch.

Το Βυζάντιο, όσον αφορά τη θέση του στο παρελθόν, αποτελεί μιαν υπόθεση που προβληματίζει ιδιαίτερα όλους όσοι ασχολούνται με την Ιστορία. Το Βυζάντιο ωστόσο είναι παρελθόν, ένα παρελθόν του οποίου ουσιαστικά μελετώνται οι προβολές στο μέλλον. Γιατί το Βυζάντιο απλώς σήμερα δεν υπάρχει πουθενά, και κανένα σημείο του χάρτη δεν μαρτυρά την ύπαρξή του. Αντίθετα, σε αρκετές περιπτώσεις, ανιχνεύεται το έντονο αποτύπωμά του σε διάφορες εθνικές ιστορίες. Το ενδιαφέρον στην ιστορική προσέγγιση την όποια επιχειρεί η Γαλλίδα ιστορικός είναι το ότι εξετάζει τις δομές της βυζαντινής κοινωνίας του 9ου-15ου αιώνα ανοίγοντας έναν διάλογο με τo έργο «Φεουδαρχική Κοινωνία» του Mark Bloch που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κάλβος. Η δυτική ιστοριογραφία παραβλέπει και περιθωριοποιεί το Βυζάντιο και στη θέση του προβάλλει την αργή και σταθερή εξέλιξη των δυτικών κοινωνιών, ταυτόχρονα με την οικοδόμηση και εξάπλωση του οθωμανικού κόσμου. Το ανατολικό κομμάτι της αυτοκρατορίας μένει κάπου χαμένο, συνδεδεμένο σε μια παρακμιακή σχέση με τον παρελθόντα κόσμο της αρχαιότητας, η οποία εκπνέει με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η συγγραφέας εξετάζει τις δομές της φεουδαρχίας σε διάφορες γεωγραφικές κατακτήσεις, ώστε να γίνει κατανοητό το πώς μετασχηματίστηκε το Βυζάντιο με το πέρασμα του χρόνου. Στην προσπάθειά της να εξηγήσει τον πολιτικό του θάνατο, στρέφει την προσοχή της στις αναρίθμητες ιδιαιτερότητες των διάφορων περιοχών και στις κατά τόπους συνθήκες που δεν έκαναν δυνατή την ένταξή τους σε ένα ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης, με αποτέλεσμα να επέλθει το τέλος του.

Η Ελλάδα βρισκόταν ήδη σε μαρασμό πριν ακόμα καταστραφεί από τον Αλάριχο, τον αρχηγό των Βησιγότθων, το 395-398, και αποτέλεσε μέρος των επιδρομών που διαμόρφωσαν την Ευρώπη· επιδρομών που δεν προέρχονταν μόνο από τον παγωμένο και μακρινό Βορρά, αλλά και από τους Σλάβους. Με την πάροδο των χρόνων, ο τόπος έγινε αντικείμενο επιδρομών των Αράβων, των Βούλγαρων και των Νορμανδών. Η Patlagean έρχεται σε ευθεία αντιπαράθεση με την προβληματική των δυτικών ιστοριογράφων που βλέπουν μέσα από διαχωριστικές γραμμές τον δυτικό μεσαιωνικό κόσμο και την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που εκπροσωπείται από το Βυζάντιο. Αυτός ο διαχωρισμός, που θέλει την Ευρώπη να καθορίζει τον ιστορικό της εαυτό απαλλαγμένο από το Βυζάντιο, έχει να κάνει με την εδραιωμένη πεποίθηση που αναφέρεται στην πρωτοκαθεδρία της Δύσης. Στον «Ελληνικό Μεσαίωνα» επιχειρείται η έξοδος στο φως της Ιστορίας της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας όπως εννοούμε το Βυζάντιο και η ανάδειξη της ενεργού του συμμετοχής και συμβολής στη διαμόρφωση των κοινωνικών εξελίξεων, δομών και εξουσιών, τις οποίες κρατούν εσκεμμένα στο ημίφως οι ιστορικοί της Δύσης…

Το βιβλίο, πρέπει να σημειώσουμε, απευθύνεται περισσότερο στον ενημερωμένο αναγνώστη, καθότι έχει αρκετές απαιτήσεις ως προϋπόθεση της κατανόησής του.