Εκθέσεις που αξίζει να δείτε στις πόλεις που θα σας βγάλει ο δρόμος σας. Από την Αγία Πετρούπολη στο Λονδίνο και από το Παρίσι στη Μαδρίτη, η τέχνη επιφυλάσσει εκπλήξεις για ταξιδιώτες που δεν θέλουν να είναι απλά τουρίστες

Εκθέσεις που αξίζει να δείτε στις πόλεις που θα σας βγάλει ο δρόμος σας. Από την Αγία Πετρούπολη στο Λονδίνο και από το Παρίσι στη Μαδρίτη, η τέχνη επιφυλάσσει εκπλήξεις για ταξιδιώτες που δεν θέλουν να είναι απλά τουρίστες

Τα καλοκαιρινά φεστιβάλ εκτός συνόρων είναι ένας προορισμός που πολλοί θα προγραμματίσουν. Πέρα όμως από τα καθιερωμένα, κάθε πόλη κρύβει και έναν μικρό θησαυρό γκαλερί και μουσείων. Σας παρουσιάζουμε μερικές επιλογές που ξεχωρίζουν.

Βαρσοβία

Με την «Ομοφυλοφιλική τέχνη», το Εθνικό Μουσείο Βαρσοβίας σκοπεύει να καταρρίψει όλα τα ταμπού σχετικά με τις σεξουαλικές μειονότητες της Πολωνίας. Από τον Ιούνιο που άνοιξε η έκθεση σημειώνονται πολλές αντιδράσεις και διαμαρτυρίες. Πέρα από το παρασκήνιο, όμως, η έκθεση είναι μια έρευνα της ομοφυλοφιλίας μέσα από την τέχνη, με έμφαση στην τέχνη της ανατολικό-κεντρικής Ευρώπης. Κι αυτό επειδή «εδώ, ο αγώνας για ίσα δικαιώματα ακόμα συνεχίζεται», όπως λέει ο διευθυντής Πιοτρ Πιοτρόφσκι. Έως 5 Σεπτεμβρίου.

Αγία Πετρούπολη

Το Novy Museum είναι το πρώτο ιδιωτικό μουσείο της Αγίας Πετρούπολης και αυτό από μόνο του είναι ένα ιστορικό γεγονός. Άνοιξε τις πόρτες του τον περασμένο Ιούνιο και φιλοξενεί τη συλλογή του επιχειρηματία Ασλάν Τσέχοφ. Τα 300 έργα του είναι αφιερωμένα στη σοβιετική underground τέχνη που άνθισε στα τέλη του 20ού αιώνα, ανάμεσα στην πολιτική καταπίεση και στη σύγχρονη ρώσικη τέχνη. Το μουσείο βρίσκεται σε ένα κτίριο του 19ου αιώνα, στο νησί Βασιλιέφσκι, κοντά στο πανεπιστήμιο και την Ακαδημία Καλών Τεχνών της πόλης.

Λονδίνο

Από την εφεύρεσή της, η φωτογραφία έγινε ένα μέσο που έβγαζε στη φόρα τα απόκρυφά μας και ικανοποιούσε την ηδονοβλεψία που όλοι κρύβουμε μέσα μας. Η έκθεση «Εκτεθειμένοι: Ηδονοβλεψία, επίβλεψη και φωτογραφία» στην Tate Modern, εξετάζει τον ρόλο της αποκαλυπτικής φωτογραφίας, από τον 19ο αιώνα ώς σήμερα. Υπάρχουν πέντε θεματικές ενότητες: Ο άγνωστος φωτογράφος, Διασημότητες και δημοσιότητα, Ηδονοβλεψία και επιθυμία, Μάρτυρες της βίας και Επίβλεψη. Έως 3 Οκτωβρίου.

Παρίσι

Για πρώτη φορά ένα μουσείο επιλέγει να προβάλλει τη γυναικεία πλευρά της συλλογής του. Το Κέντρο Πομπιντού παρουσιάζει μια έκθεση με τίτλο «elles@centrepompidou», αφιερωμένη ολοκληρωτικά στο γυναικείο φύλο. Μια εκπληκτική συλλογή έργων από καλλιτέχνιδες του 20ού αιώνα και σύγχρονες, όλες εμβληματικές μορφές της τέχνης, σαν την Σόνια Ντελονέ, τη Φρίντα Κάλο, την Ντοροθέα Τάνινγκ, την Τζόαν Μίτσελ και τη Λουίζ Μπουρζουά. Υπάρχει όμως και μια ευρύτερη ματιά στον ρόλο της γυναίκας στην τέχνη. Έως 21 Φεβρουαρίου 2011.

Νέα Υόρκη

Οι γυναίκες έχουν την τιμητική τους και στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Στην έκθεση «Εικόνες γυναικών: η ιστορία της μοντέρνας φωτογραφίας», πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και οι πειραματισμοί τους με το μέσο. Νταϊάν Άρμπους, Βερενίκη Άμποτ, Ιμοζέν Κάνινγχαμ, Ναν Γκόλντιν, Σίντι Σέρμαν είναι μερικά μόνο από τα ονόματα των συμμετεχόντων καλλιτεχνών. Έως 21 Μαρτίου 2011.

Στο μουσείο όμως θα υπάρχουν ώς τα τέλη Αυγούστου και η έκθεση «Πικάσο, Θέματα και Παραλλαγές» και μια αναδρομική της Λι Μποντέκου με τίτλο «Ελευθερία με κάθε έννοια».

Βερολίνο

Υπό τον τίτλο «Dream Passage», η πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση του Μπρους Νάουμαν, στο Hamburger Bahnhof, είναι γεγονός. Παρουσιάζεται η κολοσσιαία εγκατάσταση «Room with My Soul Left Out, Room That Does Not Care», για πρώτη φορά από το 1984 όταν και την πρωτοπαρουσίασε. Το έργο μάλιστα ανήκει πλέον στη μόνιμη συλλογή του μουσείου. Οι διάδρομοι του Νάουμαν «πρωταγωνιστούν», αλλά εκτίθενται και γλυπτά του και, φυσικά, τα περίφημα έργα με νέον. Έως 10 Οκτωβρίου.

Δρέσδη

«Τι είναι ομορφιά;» Αυτό αναρωτιούνται οι διοργανωτές της έκθεσης στο Deutsche Hygiene-Museum που εξετάζει την έννοια της ομορφιάς και το πώς έφτασε στη σημερινή της σημασία. Τι είναι όμορφο; Πώς μιλάμε για την ομορφιά; Πώς την προβάλουν τα Μέσα; Κοινωνικές και χρονικές διαφορές κάνουν την αντίληψή μας για το ωραίο να διαφέρει. Το συμπέρασμα; Ομορφιά είναι η διαφορετικότητα, διατείνονται οι διοργανωτές. Έως 2 Ιανουαρίου 2011.

Αμβούργο

Αυτή είναι μια πραγματικά πρωτότυπη έκθεση: «Κλιματικές κάψουλες: Μέσα επιβίωσης στην καταστροφή» είναι ο εσχατολογικός τίτλος της. Θέμα; Σχέδια, έργα τέχνης, αρχιτεκτονικές μακέτες και μηχανές που θα μας κάνουν να επιβιώσουμε στην καλπάζουσα κλιματική αλλαγή! Στην ουσία είναι μια αβάντ-γκαρντ προσέγγιση στη συζήτηση για το μέλλον της ανθρωπότητας. Από 28 Αυγούστου έως 12 Σεπτεμβρίου.

Μαδρίτη

Ένα ορόσημο στην τέχνη του 20ού αιώνα παρουσιάζει η έκθεση «Νεορεαλισμός: 1957-1962», στο Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía. Είναι το σημείο ρήξης της μεταπολεμικής περιόδου, που έστρωσε το δρόμο για τη δεκαετία του ’60. Μια δεκαετία γεμάτη με κινήματα όπως η ποπ, το fluxus, ο μινιμαλισμός και η εννοιολογική τέχνη. Η έκθεση επικεντρώνεται στα πέντε μεταβατικά χρόνια, αρχίζοντας με το μεσουράνημα του μοντερνισμού και καταλήγοντας στον μεταμοντερνισμό. Έως 4 Οκτωβρίου 2010.

Μπιλμπάο

Έναν αιώνα μετά τον θάνατο του Ανρί Ρουσό, ο γάλλος πρωτοπόρος του μοντερνισμού συνεχίζει να γοητεύει. Το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ προσφέρει μια συνοπτική αλλά και περιεκτική ματιά στο έργο του, μέσα από τους διάσημους πίνακες της ζούγκλας, τα πορτρέτα, τα τοπία του Παρισιού και τις αλληγορίες του. Τριάντα αριστουργήματα που δίνουν μια άλλη διάσταση στον όρο «αφέλεια». Έως 12 Σεπτεμβρίου.

Βιέννη

Μια αναδρομική ματιά στο έργο της Νίκι ντε Σεν Φαλ είναι η έκθεση «Στους κήπους της φαντασίας» που παρουσιάζεται στο Essl Museum. Πίνακες, γλυπτά, έργα που έκανε μαζί με τον Ζαν Τινγκελί, συνθέτουν ένα πολύχρωμο θέαμα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, εκτός από τα δημοφιλή γλυπτά της, έχουν οι περίφημοι, φεμινιστικοί πίνακες τερατόμορφων αντρών, τους οποίους έφτιαχνε στην αρχή της καριέρας της, εκτοξεύοντας μπογιά με ειδικό όπλο. Έως 26 Σεπτεμβρίου.

Βασιλεία

Πενήντα χρόνια θα συμπλήρωνε, αν ζούσε, ο Ζαν Μισέλ Μπασκιά, ένας από τους πιο ταλαντούχους διάττοντες αστέρες της τέχνης. Η έκθεση «Μπασκιά», στο Fondation Beyeler, καταγράφει όλη την πορεία του. Ο μύθος του φτωχού αφροαμερικανού γκέι, που κατέκτησε την νεοϋορκέζικη ελίτ, προτού πεθάνει στα 28 του από υπερβολική δόση, ξετυλίγεται μέσα από 100 έργα του. Η περσόνα του ήταν αναμφισβήτητα μέρος της επιτυχίας του, δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι ήταν και ένας σπουδαίος ζωγράφος, επισημαίνουν οι επιμελητές. Έως 5 Σεπτεμβρίου.

Ελίνα Μπέη