Τον περασμένο αιώνα, πριν από 60… τόσα χρόνια οι ερωτήσεις ήταν τόσο σαφείς που οι απαντήσεις μπορούσαν να δοθούν μονολεκτικά: το ΟΧΙ ήταν αυτή η σπουδαία μονολεκτική και σαφέστατη απάντηση του ελληνικού λαού στον φασισμό, ο οποίος τότε πρόβαλλε απτός και σιδηρόφρακτος.

Τον περασμένο αιώνα, πριν από 60… τόσα χρόνια οι ερωτήσεις ήταν τόσο σαφείς που οι απαντήσεις μπορούσαν να δοθούν μονολεκτικά: το ΟΧΙ ήταν αυτή η σπουδαία μονολεκτική και σαφέστατη απάντηση του ελληνικού λαού στον φασισμό, ο οποίος τότε πρόβαλλε απτός και σιδηρόφρακτος.

Σήμερα πολλά μοιάζουν να έχουν αλλάξει. Η σημαντικότερη ίσως αλλαγή είναι ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνονται οι ερωτήσεις, αφήνοντας περιθώρια για πολλά «ναι μεν αλλά».

Μπορεί σήμερα να ζούμε, όπως έχει διατυπωθεί, «στην εποχή των τέλειων μέσων και των συγκεχυμένων σκοπών», όμως τα ερωτήματα – ανεξάρτητα από τον τρόπο που τίθενται – εξακολουθούν να ζητούν σαφείς απαντήσεις. Ο 21ος αιώνας της αποθέωσης της τεχνολογίας και της πληροφορίας, διατυπώνει ήδη ερωτήματα που απαιτούν μονολεκτικές απαντήσεις. Το «όχι» στον φασισμό και τη μισαλλοδοξία είναι η μόνη μονολεκτική απάντηση που απαιτείται από κάθε δημοκρατική κοινωνία, από κάθε πολίτη.

Ο φασισμός σήμερα δεν εμφανίζεται στα σύνορα με τις τεθωρακισμένες του μεραρχίες. Κυκλοφορεί, ωστόσο, ανάμεσά μας, διασπείρεται στην καθημερινότητά μας, επωάζεται συστηματικά και επιστημονικά, μπολιάζοντας τον τρόπο ζωής μας.

Η μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εποχή της ευημερίας μας φαίνεται ότι τέλειωσε. Η κοινωνία της αφθονίας μας ήδη δοκιμάζει τις αντοχές και τη συνοχή της. Οι νέοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να διατηρήσουν το επίπεδο ζωής των γονιών τους. Ποιος φταίει; Κατά κανόνα, με αυτό το ερώτημα υποδεικνύεται ο «εχθρός». Κάποτε ήταν οι Εβραίοι, σήμερα οι μετανάστες.

Στον φασισμό, όπως αυτός κι αν εμφανίζεται, μία είναι η απάντηση: ΟΧΙ