Η γυναικεία φύση στα αισθαντικά διηγήματα της Αναστασέα διαθέτει μια αριστοκρατική διακριτικότητα, καθώς πονά, ερωτεύεται, λυγίζει ή τρελαίνεται μέσα στη σιωπή…

Νίκη Αναστασέα
Τα ¨Αγρια Περιστέρια
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελ.: 186

Η γυναικεία φύση στα αισθαντικά διηγήματα της Αναστασέα διαθέτει μια αριστοκρατική διακριτικότητα, καθώς πονά, ερωτεύεται, λυγίζει ή τρελαίνεται μέσα στη σιωπή…

Τα γραπτά της Αναστασέα μοιάζουν με τους καλοπληρωτές – σπάνιο είδος πλέον, όπως και η καλή λογοτεχνία –, οι οποίοι καταβάλλουν τα διαπιστευτήριά τους επί τη εμφανίσει. Από τις πρώτες γραμμές, η αφήγηση σε κερδίζει αβίαστα με τη διακριτικότητα του αυθεντικού που υπάρχει στην τέχνη. Οι χαρακτήρες στους οποίους στρέφει τη μέσα και την έξω της ματιά είναι γυναικείοι και το ενδιαφέρον της εστιάζεται στον γυναικόκοσμο – δίχως να λείπουν βέβαια και οι άντρες. Διατηρώντας μια επώδυνη όσο και αξιοζήλευτη απόσταση από το γυναικείο φύλο, η συγγραφέας κατορθώνει να φωτογραφίσει την «τσαλακωμένη» πλευρά της γυναικείας ψυχοσύνθεσης, όχι να την επινοήσει μέσα από ιδεολογικά στερεότυπα και ευτελείς θεωρητικοποιήσεις, αλλά να την κατανοήσει και να την αναδείξει στο μέγεθός της, μέσα από την ίδια της την υπόσταση.

Μακριά από τον άδοξα ξεθυμασμένο φεμινισμό που μας άφησε πίσω του μια υστερική αντίληψη της γυναικείας φύσης, η Αναστασέα μοιάζει να έλκεται μυστικά από τα υλικά εκείνα που χαρίζουν μια αγιότητα στους καθημερινούς ανθρώπους. Τα μικρά τους όνειρα, τα βάσανα, οι ταπεινές προοπτικές ζωής, όλες οι περιορισμένες επιθυμίες καθώς μεγαλύνονται μέσα από τα ανθρώπινα αισθήματα, παραμένουν ο κοινός παρονομαστής της ζωής.

Η αφήγηση συμπάσχει με την εσωτερικότητα των ηρώων, καθώς μέσα σε μικρές ζωές πασχίζουν μεγάλα πάθη. Η γυναικεία φύση στα αισθαντικά διηγήματα της Αναστασέα διαθέτει μια αριστοκρατική διακριτικότητα, καθώς πονά, ερωτεύεται, λυγίζει ή τρελαίνεται μέσα σε μια σιωπή θαρρείς, όπου το τραγικό παίρνει άλλες διαστάσεις δίχως τους ήχους – ναι, η Αναστασέα περιγράφει έναν γυναικείο κόσμο δίχως ήχους! Έτσι, δραματοποιείται η εσωτερικότητα, αυτό που κρύβεται μέσα της σαν κάρβουνο που, αντί να αφήνει μουντζούρες, αναλύεται σε μια αισθηματική έκρηξη από διαβαθμίσεις προσωπικών δραμάτων, όπου αναδεικνύεται η γυναίκα ως μάνα, ως ερωμένη, ως ένα πλάσμα αδύναμο και αποτρόπαια δυνατό ταυτόχρονα.

Όλες οι ηρωίδες των ιστοριών κινούνται μέσα σε ένα ακραίο συναισθηματικό όριο και ως εκ τούτου τοποθετούνται ως ψυχοσυνθέσεις εκτός ορίων, πράγμα που σκιάζει κάπως το εγχείρημα με μια επιτήδευση. Παρ’ όλα αυτά, όλες οι ιστορίες ψάχνουν εκείνο τον ρυθμό που χαρίζει στις ζωές την πολύτιμη μοναδικότητα. Από καθημερινά «περιστατικά», οι γυναίκες μετατρέπονται σε πρωταγωνίστριες της ίδιας τους της υπόστασης ζώντας το δράμα ως παράσταση της πραγματικότητάς τους, σαν να τους το επιβάλει μια ακαταμάχητη ανάγκη.

Στο διήγημα «Μόνο και μόνο επειδή σ’ αγαπώ», η συγγραφέας μάς χαρίζει μια εξαιρετική διήγηση που μας καθήλωσε με την απλότητα, την ακρίβεια και όλο το μεγαλείο της απελπισίας για μια βιωμένη – στα όρια της τρέλας – μη αποδεκτή απώλεια.