search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 13:07
MENU CLOSE

Αναρχικοί και μπαχαλάκηδες

02.01.2015 15:22

Είναι τεράστια η πολιτική κερδοσκοπία και προπαγάνδα που συντελείται δια μέσου αυτών που συνειδητά και δικαίως φέρουν, αλλά και ενίοτε δηλώνουν πως φέρουν, καταδήλως όμως ψευδεπίγραφα, τους ανωτέρω χαρακτηρισμούς…

Είναι τεράστια η πολιτική κερδοσκοπία και προπαγάνδα που συντελείται δια μέσου αυτών που συνειδητά και δικαίως φέρουν, αλλά και ενίοτε δηλώνουν πως φέρουν, καταδήλως όμως ψευδεπίγραφα, τους ανωτέρω χαρακτηρισμούς. Αναφέρομαι στα «παιδιά με τα καλάσνικοφ», στις διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις, στους αναρχικούς και στους δήθεν αναρχικούς των Πανεπιστημίων, στους «μπαχαλάκηδες» που καίνε τις πόλεις και τα γήπεδα και σε όλους αυτούς τους καταστροφικά – για τους άλλους και για την κοινωνία- διαμαρτυρόμενους.

Ας ξεκινήσουμε από την έννοια της αναρχίας. Όπως υποδηλώνει η λέξη, σημαίνει την μη αποδοχή οποιασδήποτε αρχής, αν και συχνά – για να μην πω κατά κανόνα- ως αναρχικούς χαρακτηρίζουμε αυτούς που δεν υπακούουν σε κάποιες αρχές ενώ όμως υπακούουν σε κάποιες άλλες. Π.χ. η Αντιγόνη δεν υπάκουσε στις αρχές που της επέβαλαν να μη θάψει τον αδελφό της, υπάκουσε όμως σε άλλη αρχή, αυτήν του αδελφικού δεσμού.

Η αναρχική αυτή της πράξη έγινε αποδεκτή. Ομοίως η μη υπακοή στις αρχές, ακόμα και με πράξεις ποινικά κολάσιμες σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους, γίνεται ενίοτε κοινωνικά αποδεκτή και ευκταία, όταν υπακούει σε άλλες αρχές ανώτερες, στις οποίες προσβλέπει το κοινό αίσθημα. Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων δολοφόνησαν τον τύραννο των Αθηνών και ο Παναγούλης επιχείρησε να δολοφονήσει τον δικτάτορα Παπαδόπουλο. Άπαντες αναγνωρίστηκαν ως ήρωες. Άπασες οι επαναστάσεις υπήρξαν ενέργειες κατά των ισχυουσών αρχών, άλλες έγιναν αποδεκτές ως σωτήριες για την κοινωνία και άλλες όχι, άλλες και τα δύο σε διαφορετικούς χρόνους.

Δηλαδή η αναρχία ενίοτε γίνεται αποδεκτή, ενίοτε καταδικάζεται. Αναλόγως πάντα του συστήματος των αξιών μια κοινωνίας, που συχνά επιβάλει την αντίθεση σε καθεστηκυίες αρχές που παρεισέφρησαν αντιτιθέμενες στο σύστημα αυτό. Π.χ. αναρχικός ήταν ο Ζήνων, όταν διακήρυττε την αποστροφή του στην παντοδυναμία των πολιτικών αρχών και τασσόταν υπέρ της κυριαρχίας ηθικών νόμων και έτσι έγινε αποδεκτός ως διανοητής, διακινδυνεύοντας μάλιστα την ίδια του τη ζωή εναντίον της τυραννίας.

Με την εμπέδωση της φιλοσοφικής πρότασης της νεωτερικότητας και τη συνακόλουθη πρόταξη του ατόμου έναντι της συλλογικότητας και της κοινωνίας, άρχισε να αναπτύσσεται η σύγχρονη μορφή αναρχισμού ως τρόπου απελευθέρωσης του ατόμου. Έτσι ο Η. D. Thoreau από τα μέσα του 19ου αιώνα πρωτοστάτησε για την «πολιτική ανυπακοή», με το περίφημο δοκίμιό του «Περί Πολιτικής Ανυπακοής», που αρχικά είχε τον τίτλο «Αντίσταση στην Αστική Κυβέρνηση», ενώ στη συνέχεια όλοι οι φιλελεύθεροi, πρότασσαν την αυτονομία του ατόμου και την διακήρυτταν σαν μορφή αντίστασης στις πολιτικές εξουσίες που δεν ικανοποιούσαν τις ατομικές επιδιώξεις και ελευθερίες. Τούτο μάλιστα μέχρι απόλυτης πρόταξης του ατόμου έναντι της κοινωνίας. Ομοίως, από την «άλλη πλευρά», ο Μπακούνιν και ο Κροπότκιν – εκ των κυρίων εκφραστών του αναρχισμού του 19ου αιώνα, που αποδεχόταν βίαιες αντιδράσεις στις εγκατεστημένες αρχές – αντιτάχθηκαν στον κομμουνιστικό συγκεντρωτισμό. Πρότασσαν την άμεση δημοκρατία των κοινοτήτων και την αυτοδιαχείριση, έναντι της εγκατεστημένης συγκεντρωτικής εξουσίας.

Μετά τα μέσα του ΧΧου αιώνα, η «αναρχική πρόταξη του ατόμου» επιτάθηκε στη Δύση, γιατί στις ανατολικές χώρες ο «υπαρκτός σοσιαλισμός» απαγόρευε δια ροπάλου κάτι ανάλογο. Έτσι διάφορες «αναρχικές αντιδράσεις» ομάδων και ατόμων με ιδιαίτερη καλλιέργεια και προβληματισμό, εμφανίστηκαν, ασκώντας μάλιστα γοητεία σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης. Καταδήλως «έγραψαν ιστορία», συνέβαλαν δηλαδή καθοριστικά στην μετέπειτα πολιτική σκέψη και πράξη. Τούτο γιατί έθεταν σαν ύψιστη αρχή ένα σύστημα αξιών στο οποίο μεγάλο μέρος της κοινωνίας προσέβλεπε, μέσα στα πλαίσια πάντα της νεωτερικής πρόταξης του ατόμου. Πάντα «αναρχικά», δηλαδή εναντίον της καθεστηκυίας τάξεως και των κατεστημένων νοοτροπιών, γι’ αυτό και πολεμήθηκαν ένθεν κακείθεν των τότε πολιτικών συστημάτων.

Ο Μάης του 1968, π.χ., αρχικώς πολεμήθηκε και επιδιώκεται να ξεχαστεί και από τα λεγόμενα αστικά και από τα λεγόμενα (τότε) σοσιαλιστικά καθεστώτα. Ομοίως και τα διάφορα άλλα κινήματα, όπως αυτό των «καταστασιακών», μέχρι και κάποιες πρόσφατες σχετικές ρητορείες. Η ουσία πάντως είναι πως όλες αυτές οι «αναρχίες» οφείλονταν στην μη αποδοχή των υφιστάμενων πολιτικών εξουσιών και αξιακών συστημάτων, στη μη αποδοχή με άλλα λόγια του τρόπου ύπαρξης και λειτουργίας των κοινωνιών. Μάλιστα ενίοτε αυτές οι αναρχικές εκφράσεις γίνονταν αποδεκτές, αν δεν παράγονταν, από πλευράς της οικονομικής και πνευματικής ελίτ των κοινωνιών.

Αν αυτές οι «αναρχικές αντιδράσεις» είχαν θετικό αποτέλεσμα – όπως είχε η εμφάνιση και τελικώς η (αρχική) επικράτηση του φιλελευθερισμού που αντιμαχόταν τις φεουδαλικές αρχές- όλα θα έβαιναν καλώς. Έτσι εξελίσσονται οι κοινωνίες και έτσι κινείται η ιστορία. Με «αναρχικές αντιδράσεις και μανιφέστα». Όμως τα πράγματα δυστυχώς δεν είναι έτσι. Οι πολιτικές εξουσίες, που είναι πρώτα’ απ’ όλα οι κύριες υπεύθυνες γι’αυτές τις «αναρχικές αντιδράσεις», τις χρησιμοποιούν καταδήλως για ίδια οφέλη, συχνά τις επινοούν, συχνότερα παρεισφρέουν προβοκατόρικα σε αυτές, εγκαθιδρύοντας στρατηγικά και έξυπνα μια απόλυτη σύγχυση γύρω από τις έννοιες αυτές και μετερχόμενες κάθε μέσο.

Οι πολιτικές εξουσίες διαμορφώθηκαν σύμφωνα με τη νεωτερική πρόταξη της ατομικότητας, αγνοώντας, αν όχι συνειδητά αρνούμενες, τη συλλογικότητα. Τελικώς μετετράπησαν και οι ίδιες σε ανεξάρτητες «ατομικότητες», με αντίπαλους τους υπολοίπους. Όπως πάντα λοιπόν, έτσι και τα τελευταία χρόνια – τα χρόνια των «παιδιών με τα καλάσνικοφ», της «17 Νοέμβρη», των «πυρήνων», των καταστροφικών διαδηλώσεων, του καψίματος του Πολυτεχνείου και του χριστουγεννιάτικου δέντρου στη πλατεία Συντάγματος- οι πολιτικές και οικονομικές εξουσίες βρίσκονται περιχαρακωμένες σε ανεξάρτητα και αυτοδύναμα συστήματα, αδιαφορώντας για την υπόλοιπη κοινωνία, αν όχι σε ευθύ πόλεμο εναντίον της.

Έτσι, αντί να έρθουν σε συνδιαλλαγή μαζί της, σε συνδιαλλαγή με τους λαούς, εξυπηρετούνται ή νομίζουν πως εξυπηρετούνται, δημιουργώντας εχθρούς και ενσπείροντας στις μάζες φόβο αναμεμειγμένο με αποκλεισμό και άγνοια. Έτσι, όχι μόνο υποκινούν, αλλά και δημιουργούν «εχθρούς του καλού» (θυμηθείτε τη ρητορεία Μπους περί «άξονα καλού και άξονα κακού»), που ονοματίζουν αναρχικούς, τρομοκράτες και μπαχαλάκηδες, που δημιουργούν τα χειρότερα συναισθήματα στους λαούς, έως και αυτό του τρόμου. Γνωστή η μέθοδος των «παρδαλών επαναστάσεων», που χρησιμοποιούνται αποτελεσματικότερα από τα παρωχημένα πλέον πραξικοπήματα. Μέσω αυτών ρίχνουν κυβερνήσεις και αλλάζουν πολιτικά καθεστώτα. Δήθεν αυθόρμητες λαϊκές εξεγέρσεις ελέγχουν τις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές, δημιουργούν φόβους και ελέγχουν τα κοινά αισθήματα. Όσο πιο φασαριόζικες και καταστροφικές τόσο το καλύτερο.

Ομοίως συμβαίνει και για φαινομενικώς μικρότερα ζητήματα, όπως π.χ. αυτό των μικροκομματικών ωφελημάτων, την ενδυνάμωση των μηχανισμών καταστολής ή της έμμεσης ενίσχυσης της «ιδιωτικοποίησης» των πάντων, της εκπαίδευσης συμπεριλαμβανομένης. Βεβαίως χρησιμοποιούν και όλους τους «χρήσιμους ηλίθιους», αυτούς που εύκολα ψαρεύονται αλλά και που εύκολα δημιουργούνται.

Αποτελεί ερώτημα το γιατί ενώ όλα αυτά λίγο πολύ τα καταλαβαίνουμε, δεν αντιδρούμε συλλογικά, με γνώση και στοχευμένα. Λέτε γιατί πάνω σε αυτά «παίζουν» όλοι – όλοι οι «εξουσιαστές» μας δηλαδή – ο καθένας για το δικό του στενό συμφέρον ;

i Γιώργος Πολίτης, «Το δικαίωμα της πολιτικής ανυπακοής και η φιλοσοφία του John Locke», εκδ. ΕΝΝΟΙΑ

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 13:04