Ως περίπου… τετελεσμένο γεγονός εμφανίστηκε η συγχώνευση μεταξύ των τραπεζών Alpha Bank και Eurobank, με μοναδικό στοιχείο ότι έχει προηγηθεί συζήτηση μεταξύ των δύο βασικών μετόχων των τραπεζών, των Ι. Κωστόπουλου και Σπ. Λάτση. Κι όμως, καλά πληροφορημένες πηγές από τα επιτελεία των δύο τραπεζών τονίζουν ότι δεν έχει προηγηθεί καμία προετοιμασία για το εγχείρημα, τόσο στην Alpha Bank όσο και στη Eurobank.

Ως περίπου… τετελεσμένο γεγονός εμφανίστηκε η συγχώνευση μεταξύ των τραπεζών Alpha Bank και Eurobank, με μοναδικό στοιχείο ότι έχει προηγηθεί συζήτηση μεταξύ των δύο βασικών μετόχων των τραπεζών, των Ι. Κωστόπουλου και Σπ. Λάτση. Κι όμως, καλά πληροφορημένες πηγές από τα επιτελεία των δύο τραπεζών τονίζουν ότι δεν έχει προηγηθεί καμία προετοιμασία για το εγχείρημα, τόσο στην Alpha Bank όσο και στη Eurobank.

Οι διοικήσεις, όμως, των δύο τραπεζών συνομιλούν με όλους, όπως κάνουν και οι δύο υπόλοιποι τραπεζίτες (Εθνική – Πειραιώς). Μέχρι τώρα, όμως, δεν έχει προκύψει κάτι, καθώς για μια τόσο μεγάλη κίνηση χρειάζεται να λυθούν θέματα για τα ασφαλιστικά ταμεία, την εθελούσια έξοδο του προσωπικού, αλλά και ζητήματα αλληλοκάλυψης του δικτύου των τραπεζών.

Για να καταλάβει κανείς, όμως, τι ακριβώς συμβαίνει στις ελληνικές τράπεζες, δεν έχει παρά να εξετάσει τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος σ’ ό,τι αφορά τις καταθέσεις.

Οι καταθέσεις σημείωσαν νέα μείωση, που αφενός αναγκάζει τις τράπεζες σε νέα αύξηση του κόστους για να προσελκυστούν προθεσμιακές και αφετέρου «μπλοκάρει» τα αιτήματα για νέες χορηγήσεις – αν και τα αιτήματα για δάνεια και επενδύσεις βρίσκονται σε μηδενικό επίπεδο λόγω των αντικινήτρων του αναπτυξιακού νόμου. Την ίδια στιγμή οι ανάγκες για ρευστότητα – λήξεις παλαιότερων εκδόσεων – «πνίγουν» τις ελληνικές τράπεζες.

Όπως θα δούμε, ο «εφιάλτης» των Ελλήνων τραπεζιτών δεν είναι άλλος από μια καινούργια διεθνή κρίση, διότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν θα αντέξει σε νέους κραδασμούς μετά τις επισφάλειες και τα ομόλογα.

Έτσι οι δυο προαναφερόμενες παράμετροι, η μείωση καταθέσεων και οι ανάγκες για ρευστότητα, σε συνδυασμό και με μια νέα ενδεχόμενη διεθνή κρίση, απαιτούν τις συνενώσεις των τραπεζών, και αυτό όχι επειδή το ζήτησε η τρόικα, ο υπουργός Οικονομικών ή ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η λογική, επομένως, των Ελλήνων τραπεζιτών είναι ότι θα συζητήσουν, θέλουν δεν θέλουν, για συγχώνευση προκειμένου να είναι καλύτερα προφυλαγμένοι εφόσον ξεσπάσει μια κρίση. Άλλωστε δυο τράπεζες αντιμετωπίζουν καλύτερα μια κρίση απ’ ό,τι κάθε τράπεζα ξεχωριστά. Από την άλλη πλευρά, παλαιότερες κινήσεις «επί χάρτου» δείχνουν πως κανένας συνδυασμός τραπεζών δεν αποτελεί δρόμο… στρωμένο με ρόδα.

Κάθε περίπτωση έχει τα συν και τα πλην, αλλά, όταν πρέπει να συζητηθούν θέματα όπως τα διαφορετικά ασφαλιστικά ταμεία, η εθελούσια έξοδος ή οι αθρόες απολύσεις, τότε κάθε συγχώνευση αποτελεί μια βόλτα… προς το άγνωστο για τις ελληνικές τράπεζες. Εξάλλου από τη «συγχώνευση» των δανείων δυο τραπεζών δεν προκύπτουν μεγάλα οφέλη ούτε είναι βέβαιο πως ένα σχήμα θα δημιουργήσει δυναμική προκειμένου να προσελκύσει νέα πελατεία όταν θα πρέπει να κλείσουν καταστήματα, κοινές διευθύνσεις κ.ά.

Συμπερασματικά οι συνενώσεις τραπεζών θα πραγματοποιηθούν για να σωθούν οι ελληνικές τράπεζες από μια ξαφνική «μπόρα» – η οποία μπορεί να ξεσπάσει οποιαδήποτε στιγμή – ιδιαίτερα στην αγορά ομολόγων (ΗΠΑ, Γερμανία κ.α.).

Αβεβαιότητα για τη χώρα

Το τελευταίο διάστημα, σε παρουσιάσεις ελληνικών τραπεζών, παρατηρείται μια αλλαγή κλίματος. Όπως λένε τραπεζικά στελέχη, έχει δοθεί εντολή σε αναλυτές να αναφέρονται με καλύτερα λόγια στην Ελλάδα. Σ’ αυτήν την αλλαγή έχει συντελέσει φυσικά και η ανάλυση από ορισμένες τράπεζες (Alpha Bank), η οποία, παρά τη μείωση των εσόδων, υποστηρίζει ότι η Ελλάδα μπορεί να κάνει την έκπληξη καθώς τα έσοδα αυξάνονται κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Σύμφωνα μ’ αυτήν την ανάλυση, η Ελλάδα θα καταφέρει να σημειώσει μια αύξηση εσόδων το 2010, ωστόσο η σύγκριση δεν θα πρέπει να γίνεται με το 2009, αλλά με το 2008. Κι αυτό γιατί το 2009 τα έσοδα είχαν καταρρεύσει. Παρά τις παραπάνω θετικές αναλύσεις, όμως, το ελληνικό spread δεν υποχωρεί.

Την περασμένη Τρίτη έφθασε στις 947 μονάδες σημειώνοντας άνοδο 32 μονάδων. Ανοδική πορεία συνεχίζει και το ιρλανδικό spread, το οποίο έφθασε τις 356 μονάδες. Η άνοδος του spread σε μια αγορά η οποία… δεν υφίσταται αποτελεί μια ακόμη πίεση προκειμένου να οδηγηθεί η Ελλάδα σε αναδιάρθρωση του χρέους. Η Pimco υπολογίζει μάλιστα ότι η αναδιάρθρωση μπορεί να προκύψει μετά τα τρία χρόνια, όταν θα ολοκληρωθεί το πακέτο διάσωσης.

Και η βασική αιτία για την απαισιοδοξία προκύπτει από ένα απλό γεγονός: Τα δάνεια αυξάνονται και το ΑΕΠ συρρικνώνεται. Όσο αυτή η διαδικασία συνεχίζεται και η κυβέρνηση στερεί πόρους από την έκτακτη εισφορά, από τους φόρους, τότε ο δρόμος προς το χρεοστάσιο ή μια αναδιάρθρωση είναι μονόδρομος.