Αυξημένη ΝΑΤΟϊκή παρουσία στην περιοχή. Επίδειξη δύναμης από ρωσικές δυνάμεις

Αυξημένη ΝΑΤΟϊκή παρουσία στην περιοχή. Επίδειξη δύναμης από ρωσικές δυνάμεις

Σε προνομιακό πεδίο τροφοδότησης του «νεο-ψυχροπολεμικού» κλίματος έχουν μετατραπεί τους τελευταίους μήνες οι χώρες της Βαλτικής. Ενόσω συνεχίζεται το μπρα ντε φερ Δύσης – Ρωσίας με αφορμή την Ουκρανία και ενώ οι συγκρούσεις αναζωπυρώνονται στο έδαφος, στη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία, οι δυο πλευρές επιδίδονται σε έναν καθημερινό πόλεμο νεύρων. Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα τον περασμένο Μάρτιο, το ΝΑΤΟ ανέλαβε – κατόπιν ανησυχίας που εκφράστηκε από τις κυβερνήσεις των βαλτικών χωρών – μια πιο δυναμική παρουσία στη βόρεια περιοχή που γειτονεύει με τη Ρωσία, τετραπλασιάζοντας τα αερομαχητικά που περιπολούν τον βαλτικό εναέριο χώρο.

Σήμερα, το ΝΑΤΟ έχει στείλει στην περιοχή 16 μαχητικά, τα οποία έχουν αναλάβει καθημερινές περιπολίες και αναχαιτίσεις ρωσικών μαχητικών, που, επίσης, έχουν εντείνει την παρουσία τους.

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων της Βαλτικής αλλά και των ΝΑΤΟϊκών, δεν έχουν πολλαπλασιαστεί μόνο οι διαφόρου τύπου «επιδείξεις δύναμης» από πλευράς ρωσικών μαχητικών, αλλά και οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου. Όπως υποστηρίζουν, το 2005 τα «συμβάντα» που καταγράφονται με ρωσικά μαχητικά ήταν μόλις 31, ενώ φέτος έφτασαν τα 144, εκ των οποίων τα οκτώ αφορούσαν παραβίαση του βαλτικού εναέριου χώρου.

Μαχητικά

Οι υπόλοιπες περιπτώσεις, επισημαίνουν αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ, αφορούν μαχητικά που απογειώνονται από την Αγία Πετρούπολη με προορισμό το Καλίνινγκραντ (ρωσικό θύλακα μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας) δίχως προηγούμενη «πληροφόρηση» για το σχέδιο πτήσης από πλευράς της Μόσχας ή με απενεργοποιημένα τα συστήματα εντοπισμού, με αποτέλεσμα να μην γίνονται αντιληπτά από τα ραντάρ και – έχει συμβεί, σύμφωνα πάντα με το ΝΑΤΟ – να προκαλούν προβλήματα στις πτήσεις άλλων επιβατικών αεροπλάνων.

Η Βαλτική ως πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δύση και το Κρεμλίνο δεν είναι φυσικά κάτι καινούργιο. Η «ανασφάλεια» της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Λετονίας έναντι της Ρωσίας έχει εκφραστεί κατ’ επανάληψη από την ανεξαρτητοποίησή τους το 1991 μέχρι σήμερα, ενώ ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις σταθμεύουν στην περιοχή από τότε που οι τρεις χώρες εντάχθηκαν στη Βορειοατλαντική Συμμαχία το 2004. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που η Δύση φαίνεται να συμμερίζεται τους φόβους των χωρών αυτών έναντι του Κρεμλίνου και να επιδιώκει να κάνει αισθητή τη στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή. Την ίδια ώρα, η Βαλτική προχωράει και σε «μονομερείς» ενέργειες, που επιβεβαιώνουν το κλίμα στρατιωτικοποίησης, καθώς η κάθε χώρα χωριστά ενισχύει σημαντικά – ή δηλώνει πως θα το πράξει στο άμεσο μέλλον – τον αμυντικό προϋπολογισμό της (η Λετονία ανακοίνωσε ότι φέτος ο αμυντικός προϋπολογισμός της θα αγγίξει το 2% του ΑΕΠ, η Λιθουανία ανακοίνωσε τον διπλασιασμό του και η Εσθονία παρουσίασε ένα σχέδιο αύξησης του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων).

Ρωσική επιρροή

Βέβαια, οι παραπάνω κινήσεις αποτελούν δίκοπο μαχαίρι, κυρίως για το εσωτερικό των χωρών και την κοινωνική συνοχή τους. Μην ξεχνάμε ότι και στα τρία βαλτικά κράτη η ρωσική πολιτιστική επιρροή είναι παραπάνω από έντονη, καθώς υπάρχει σημαντικό ποσοστό ρωσόφωνων πολιτών. Συγκεκριμένα, στη Λετονία οι ρωσόφωνοι αποτελούν το 34% του πληθυσμού, στην Εσθονία το 30% και στη Λιθουανία το 8%. Παρά το γεγονός ότι αρκετοί εξ αυτών έχουν πλέον αποκτήσει βαλτικό διαβατήριο, μια μεγάλη μερίδα βιώνει καθημερινές διακρίσεις, δεν έχει δικαίωμα στη βαλτική υπηκοότητα, δεν έχει δικαίωμα ψήφου και πρόσβαση σε επαγγέλματα στον τομέα της δικαιοσύνης, της αστυνομίας ή του διπλωματικού σώματος. Αυτή η κατάσταση, σε συνθήκες κρίσης όπως είναι η σημερινή, είναι φυσικό να εκλαμβάνεται ως «ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο» στα χέρια του Κρεμλίνου. Γι’ αυτό εξάλλου και βλέπουμε πως ορισμένες πολιτικές δυνάμεις στις χώρες αυτές – κυρίως στη Λετονία, όπου στις προηγούμενες εκλογές ήρθε πρώτο το φιλορωσικό Armonia, χωρίς όμως να καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση – προσπαθούν να ανοίξουν τον δημόσιο διάλογο γύρω από το ζήτημα των μειονοτήτων και την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την ενσωμάτωσή τους.