search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 16:46
MENU CLOSE

Η πολιτεία της Μεταπολίτευσης

21.02.2015 22:00
oldphotospod_1902_037_cmyk1424452028.jpg

Ο Καραμανλής με την επιστροφή του στην Ελλάδα δεν θύμιζε σε τίποτα τον παλιό κακό του εαυτό. Τα χρόνια που έλειπε από τη χώρα αλλά και από τις πολιτικές εξελίξεις φαίνεται ότι τον ωφέλησαν ιδιαίτερα, πράγμα που αποδείχτηκε αμέσως με την επιστροφή του στην ηγεσία της χώρας.

Αφιέρωμα: Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και της Ευρώπης

Ο Καραμανλής με την επιστροφή του στην Ελλάδα δεν θύμιζε σε τίποτα τον παλιό κακό του εαυτό. Τα χρόνια που έλειπε από τη χώρα αλλά και από τις πολιτικές εξελίξεις φαίνεται ότι τον ωφέλησαν ιδιαίτερα, πράγμα που αποδείχτηκε αμέσως με την επιστροφή του στην ηγεσία της χώρας.

Ο νέος αυτός Καραμανλής, αφού εξασφάλισε την ομαλή μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία, θέλησε να ενισχύσει και να δώσει βάθος και στέρεες βάσεις σε αυτή τη δημοκρατία. Έτσι, βασικός άξονας της πολιτικής του ήταν η ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Η στρατηγική αυτή επιλογή του Καραμανλή και της ηγετικής ομάδας της Ν.Δ. απέβλεπε στην ένταξη της Ελλάδας στην Ευρώπη με έναν συνδυασμό πολιτικών και οικονομικών ωφελημάτων. Ιδού ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα στο οποίο ο ίδιος ο Καραμανλής περιγράφει τις επιδιώξεις του για τη χώρα.

«Θα ήθελα να τονίσω ότι η Ελλάς δεν επιθυμεί την ένταξίν της αποκλειστικά και μόνον για λόγους οικονομικούς. Την επιδιώκει προπάντων για λόγους πολιτικούς. Που αναφέρονται εις την σταθεροποίησιν της Δημοκρατίας και εις το μέλλον του έθνους… Διότι είναι πλέον σαφές ότι η Ελλάς εντασσόμενη στην Ευρώπη θα επιτύχει την ενίσχυση της εξωτερικής ασφάλειας και την κατοχύρωσιν του δημοκρατικού της πολιτεύματος».

Η ένταξη στην ΕΟΚ

Τον Ιούνιο του 1975 η Ελλάδα κατέθεσε σχετική αίτηση για την ένταξή της στην ΕΟΚ. Η αίτηση αυτή έγινε δεκτή έναν χρόνο αργότερα από το Συμβούλιο Υπουργών. Ο ευρωπαϊκός δρόμος της χώρας έχει ανοίξει. Ακολούθησε μια σειρά μακροχρόνιων και σκληρών διαπραγματεύσεων που σχετίζονταν κυρίως με την αγροτική παραγωγή και έπρεπε να διευθετηθούν μια σειρά ζητημάτων, μια και η χώρα μας είχε παρόμοια αγροτική παραγωγή με αυτή της Γαλλίας και της Ιταλίας. Τελικά, αφού συζητήθηκαν και οι τελευταίες λεπτομέρειες, υπογράφτηκε τον Μάιο του 1979 η συνθήκη ένταξης, με την Ελλάδα να γίνεται το δέκατο μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας από το 1981.

Πρέπει να τονιστεί ότι η ένταξη ήταν μια πεισματική επιλογή του Κ. Καραμανλή, όπως επίσης οφείλουμε να τονίσουμε ότι είχε πολεμηθεί ιδιαίτερα από την αντιπολιτευτική ρητορική του ΠΑΣΟΚ, που εκείνη την εποχή ανέπτυσσε μια δυναμική επιρροή στην κοινωνία, όπως αποδείχτηκε από τα συντριπτικά εκλογικά αποτελέσματα του 1981. Αντίθετη επίσης με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας ήταν και η Αριστερά.

Πολιτική απέναντι στο ΝΑΤΟ

Ο μεταπολιτευτικός Κ. Καραμανλής, αφού έδεσε την Ελλάδα στο ευρωπαϊκό άρμα, ανέπτυξε ταυτόχρονα και μια άλλη πτυχή της εξωτερικής πολιτικής συμμαχιών. Οι προσπάθειές του επικεντρώθηκαν στο να απελευθερωθεί η χώρα από την ασφυκτική επιρροή του ΝΑΤΟ. Έτσι, την περίοδο των κυβερνήσεών του έκανε μια εντυπωσιακή στροφή, αναζητώντας συμμαχίες με διάφορες σοσιαλιστικές χώρες, όπως και με ανεξάρτητες, ψάχνοντας ερείσματα για την αντιμετώπιση του Κυπριακού αλλά και ευρύτερα των ελληνοτουρκικών ζητημάτων, μια και οι σχέσεις των δυο χωρών ήταν ιδιαίτερα τεταμένες.

Χαρακτηριστικά, η Τουρκία από το 1974 έθεσε υπό αμφισβήτηση ολόκληρο το νομικό καθεστώς που προσδιόριζε τις σχέσεις των δυο χωρών μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έτσι οι Τούρκοι διατηρούσαν στην επικαιρότητα και έθεταν υπό αμφισβήτηση τον ελληνικό εναέριο χώρο των 10 μιλίων, τον επιχειρησιακό έλεγχο στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, την κατανομή της υφαλοκρηπίδας. Οι κυβερνήσεις του Καραμανλή επέλεξαν να διεξάγουν την αντιπαράθεση με την Τουρκία μέσω διμερών διαπραγματεύσεων σε όλα τα θέματα, δίχως ωστόσο να καταλήξουν σε κάποιο αποτέλεσμα.

Οι θέσεις των δυο μερών ήταν διαμετρικά αντίθετες. Ο μόνος κοινός παρονομαστής αυτών των διαπραγματεύσεων ήταν το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας, για το οποίο αποφασίστηκε η παραπομπή του στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Ωστόσο, η Τουρκία υπαναχώρησε και σε αυτό το σημείο εξαναγκάζοντας την κυβέρνηση Καραμανλή να επιστρέψει στις διμερείς διαπραγματεύσεις. Έτσι, το 1980 η κυβέρνηση Ράλλη, εκτιμώντας ότι το κόστος της απουσίας μας από το Βορειοατλαντικό Σύμφωνο ήταν πολύ μεγαλύτερο από τα οφέλη που παρείχε, προχώρησε σε συμφωνία για την επιστροφή της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ.

Επιστροφή στο ΝΑΤΟ

Η επιστροφή της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ επετεύχθη υπό ένα νέο αμυντικό ελληνικό δόγμα, που σηματοδοτούσε την αλλαγή της αμυντικής πολιτικής. Εισηγητής αυτής της νέας αμυντικής πολιτικής ήταν ο Αβέρωφ Τοσίτσας. Έτσι, από τον Νοέμβριο του 1974 θεωρήθηκε ότι για την Ελλάδα είχε εκλείψει διά παντός ο κομμουνιστικός κίνδυνος και η αμυντική ασπίδα της χώρας στράφηκε προς ανατολάς, έναντι των απειλών της προκλητικής Τουρκίας, διότι το ενδεχόμενο μιας αερομαχίας στο Αιγαίο ήταν αρκετά πιθανό. Με αυτή τη λογική οργανώθηκε η άμυνα της χώρας.

Ταυτόχρονα το νέο αυτό αμυντικό δόγμα είχε και μεγάλη πολιτική επίδραση στο εσωτερικό της χώρας, μια και έθετε τέλος στο καταστροφικό εμφυλιοπολεμικό κυνήγι των μαγισσών, δίνοντας μια μεγάλη ανάσα στη χώρα να αναπνεύσει. Φυσικά, αυτά τα βαθύτατα τραύματα δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη, ωστόσο δρομολογήθηκε μια διαδικασία απελευθέρωσης της χώρας από τον διχασμό. Μέσα στη Νέα Δημοκρατία ο αντικομμουνισμός εξακολούθησε να παραμένει έντονος – ανιχνεύεται δε εύκολα στις τάξεις της ακόμα και στις μέρες μας.

Εδώ θα πρέπει να προστεθεί ότι μια ακόμα αλλαγή που έφερε η Νέα Δημοκρατία, η οποία πέρα από την πραγματική της σημασία είχε και τεράστια συμβολική, ήταν η υιοθέτηση της δημοτικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας του κράτους, πράγμα που αποτελούσε ένα χρόνιο αίτημα της Αριστεράς.

Εν κατακλείδι, οι κυβερνήσεις του Καραμανλή, όσο και αυτή του Ράλλη, προσπάθησαν να διαμορφώσουν τα θεμέλια για μια μετριοπαθή φιλελεύθερη δημοκρατία, η οποία θα εξασφάλιζε πλέον τα δικαιώματα των πολιτών καταργώντας τις μετεμφυλιακές αντιπαλότητες. Αυτό έγινε φανερό πιο ξεκάθαρα με την ψήφιση του Συντάγματος το 1975. Πέραν της μετατροπής του πολιτεύματος σε κοινοβουλευτική δημοκρατία, το νέο Σύνταγμα, που ψηφίστηκε στις 7 Ιουνίου 1975, προέβλεπε ότι το κράτος όφειλε να αναλαμβάνει σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές ευθύνες, με στόχο να εξασφαλίσει την οικονομική και κοινωνική δικαιοσύνη. Ταυτόχρονα τονίστηκαν οι προβλέψεις για την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων, για την ισότητα των φύλων και την προστασία του περιβάλλοντος.

Το Σύνταγμα αυτό, ωστόσο, δεν ψηφίστηκε από την αντιπολίτευση, γιατί προέβλεπε αυξημένες αρμοδιότητες για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ώστε αυτός να αποτελεί αντίβαρο εξουσίας της κάθε κυβέρνησης. Οι εξουσίες αυτές καταργήθηκαν με τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986. Σε γενικές γραμμές, η πολιτεία της Μεταπολίτευσης οργανώνεται ως δημοκρατία των κομμάτων και η οικοδόμηση μεγάλων μαζικών κομμάτων υπήρξε σημαντική καινοτομία της εποχής.

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 16:46