search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 03:09
MENU CLOSE

Ενεργειακά αδιέξοδα

26.09.2010 14:00
Ενεργειακά αδιέξοδα - Media

Διπλό πρόβλημα προκύπτει από τους χειρισμούς στο θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με τον τρόπο που επιχειρεί να το δρομολογήσει η κυβέρνηση.

Διπλό πρόβλημα προκύπτει από τους χειρισμούς στο θέμα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με τον τρόπο που επιχειρεί να το δρομολογήσει η κυβέρνηση.

Αφενός η ΔΕΗ οδηγείται σε αδιέξοδους δρόμους με την αύξηση των τιμολογίων, χωρίς να υπάρχει πραγματική βάση, όπως αποκάλυψε το «Π» την προηγούμενη εβδομάδα. Από την άλλη πλευρά, κινδυνεύουν με απαξίωση οι μονάδες των ιδιωτών, που παραμένουν αναξιοποίητες, λόγω κενών στο θεσμικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να απειλούνται επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Κι όλα αυτά, διότι η κυβέρνηση δεν έχει αποφασίσει εάν θα αναλάβει τον ρόλο του παπά ή του ζευγά, στη γνωστή λαϊκή παροιμία.

Από τη μία κάνει δεήσεις και δίνει όρκους πίστης στην ιδιωτική πρωτοβουλία κι από την άλλη δεν θέλει να τα χαλάσει και με τους «σκληροπυρηνικούς» της ΔΕΗ, που παλεύουν με νύχια και με δόντια να διατηρήσουν την κυριαρχία της κρατικής επιχείρησης.

Εδώ, όμως, τα πράγματα είναι απλά: Ή είσαι με την απελευθερωμένη αγορά, για την οποία έχεις διαμορφώσει απόλυτα τους όρους της διαφανούς λειτουργίας της κι έχεις εξασφαλίσει τον υγιή ανταγωνισμό, ή είσαι με το «σοβιετικό μοντέλο», όπως αποκαλούν παράγοντες του ενεργειακού τομέα τον πλήρη έλεγχο της αγοράς από την κρατική επιχείρηση.

Ακόμη και το ΚΚΕ, που ζητά «ενιαίο κρατικό φορέα ενέργειας», θέτει ως προϋπόθεση τη διαφορετική οργάνωση της κοινωνίας και της οικονομίας.

Στις συνθήκες που διαμορφώνονται το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας η πιο ομαλή διέξοδος για να λειτουργήσουν οι «μηχανές» και να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας είναι να ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο με τους απαραίτητους Κώδικες και τους Κανονισμούς, για να μη λειτουργούν σε ημινόμιμη παρανομία οι ιδιώτες, που έχουν έτοιμες τις δικές τους μονάδες.

Και τώρα ζούμε ένα αντίστροφο παράδοξο από εκείνο που καταγράφηκε την πρώτη 5ετία της απελευθερωμένης αγοράς: Τότε υπήρχαν οι νόμοι (έστω ημιτελείς), αλλά κανείς ιδιώτης δεν προχωρούσε σε επενδύσεις. Τώρα που ολοκληρώθηκαν οι πρώτες ιδιωτικές μονάδες, δεν υπάρχουν εκείνες οι πτυχές του θεσμικού πλαισίου που θα καθορίζουν τις λεπτομέρειες σύνδεσης και λειτουργίας των μονάδων αυτών στο σύστημα!

Το πρόβλημα ξεκινά και καταλήγει στη σχεδόν άναρχη οργάνωση της χονδρεμπορικής αγοράς, με αποτέλεσμα ούτε η ΔΕΗ ούτε οι ιδιώτες να είναι ικανοποιημένοι από τον τρόπο λειτουργίας της.

Το χειρότερο απ’ όλα, όμως, είναι το γεγονός ότι δημιουργούνται αλυσιδωτά προβλήματα, τόσο στους καταναλωτές, οι οποίοι απειλούνται με νέες μεγάλες αυξήσεις τιμολογίων, όσο και σε άλλες ενεργειακές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε παράλληλους κλάδους.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα, μάλιστα, το αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο η ΔΕΠΑ, παρά τη μεγάλη προσπάθεια που γίνεται να παραμείνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Η μεγάλη μείωση στην κατανάλωση, λόγω της οικονομικής κρίσης, έχει οδηγήσει την επιχείρηση αερίου να διακινεί πολύ λιγότερες ποσότητες απ’ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια.

Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και η απευθείας εισαγωγή αερίου από ιδιώτες, όπως έκανε πριν από λίγους μήνες η κοινοπραξία Μυτιληναίου – Βαρδινογιάννη κι όπως σκοπεύουν να κάνουν η Elpedison (κοινοπραξία των ΕΛ.ΠΕ. και της ιταλικής Edison), η Προμηθέας Gas των Κοπελούζου και Gazprom, καθώς και η ίδια η ΔΕΗ.

Το μερίδιο αγοράς που αποσπούν οι ιδιώτες αφαιρείται από τη ΔΕΠΑ, που ήταν μέχρι πριν από λίγους μήνες το απόλυτο μονοπώλιο στην εισαγωγή αερίου.

Για να ρεφάρει τις απώλειες, κυρίως σε χρήμα, η κρατική εταιρεία αερίου ζητά από τους ιδιώτες να της καταβάλουν τη ρήτρα take or pay (ή καταναλώνεις ή πληρώνεις αυτά που δεν κατανάλωσες, με βάση το συμβόλαιο), ακόμη κι από εκείνους που δεν έχουν συνδέσει τις μονάδες τους στο σύστημα, λόγω έλλειψης κανονισμών και κωδίκων…

Όπως γίνεται εμφανές, η παραμικρή αλλαγή σε ένα κομμάτι της ενεργειακής αγοράς φέρνει ανατροπές και στους άλλους τομείς. Κι ο λόγος είναι προφανής: Όλες οι μονάδες που κατασκευάστηκαν τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη το φυσικό αέριο.

Τα παράγωγα του πετρελαίου θεωρούνται «κόκκινο πανί» για το περιβάλλον και η ηλεκτροπαραγωγή με τη χρήση αυτών των καυσίμων μειώνεται δραστικά.

Ακόμη και η απόφαση για τη δημιουργία νέων λιγνιτικών σταθμών δεν θα αλλάξει δραματικά τα πράγματα, καθώς θα αποσυρθούν παλαιότεροι και πιο ρυπογόνοι σταθμοί της ίδιας τεχνολογίας, ενώ η ολοκλήρωση των καινούργιων μονάδων θα πάρει περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι οι σταθμοί με φυσικό αέριο…

Ηλεκτρικό… μπαλάκι

Το «μπαλάκι» πλέον βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης. Εάν (λέμε, εάν…) θέλει να «αποκρούσει» τις πιέσεις της τρόικας, για όσο το δυνατόν συντομότερη απελευθέρωση των ενεργειακών αγορών, έχει πολύ ισχυρά επιχειρήματα. Οι αγορές στην Ελλάδα είναι ήδη απελευθερωμένες και δεν χρειάζονται «βίαιες» κινήσεις, που θα φέρουν περισσότερη κοινωνική αναστάτωση.

Μπορεί να αποδείξει στους δανειστές μας ότι στην ηλεκτρική ενέργεια περισσότερο από 20% ελέγχεται από ιδιώτες (τα στοιχεία μπορεί να τα αντλήσει από προηγούμενα φύλλα του «Π»). Επίσης, με τις εισαγωγές δικών τους ποσοτήτων, οι ιδιώτες έχουν ήδη αποσπάσει το 10% της αγοράς κι ανάλογα με τις συνθήκες, χωρίς να γίνει καμία άλλη παρέμβαση, μπορούν κάλλιστα να αυξήσουν τα μερίδιά τους πολύ γρήγορα…

Η ελληνική αγορά πάσχει από την «ασθένεια» της… χύμα κατάστασης και της προώθησης ρυθμίσεων που βολεύουν μερικούς και όχι όλους.

Έως το τέλος του χρόνου, εάν η κυβέρνηση προωθήσει τις αλλαγές που χρειάζονται (Κώδικες και Κανονισμοί, Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος, διαφάνεια στην Οριακή Τιμή Συστήματος κ.λπ.), τότε δεν θα χρειαστεί καμία «ανταλλαγή μονάδων» από τη ΔΕΗ με ξένους ομίλους, όπως ακούστηκε και γράφτηκε στις αρχές της εβδομάδας, κάτι που θα προκαλέσει αναμφίβολα την έκρηξη της ΓΕΝΟΠ. Όλοι θυμόμαστε πώς αντέδρασε πριν από λίγα χρόνια, όταν εμφανίστηκε η γερμανική RWE…

Για όλα αυτά, ωστόσο, ο πρώτος που θα πρέπει να αποφασίσει είναι η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο (Τίνα, ακούς;).

Χωρίς πολιτική κατεύθυνση δεν είναι εύκολο να ληφθούν τέτοιου είδους αποφάσεις, που θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της ίδιας της οικονομίας.

Αλλά για να ληφθούν γενναίες αποφάσεις, θα πρέπει να υπάρχει και η αποφασιστικότητα να υλοποιηθούν, είτε θέλουν είτε δεν θέλουν οι της τρόικας… Άραγε, τέτοια αποφασιστικότητα υπάρχει;

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 01:15