search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 14:42
MENU CLOSE

Αναστάσης Βιστωνίτης: «Ο συγγραφέας έχει την εξουσία απέναντι»

16.03.2014 22:00
Αναστάσης Βιστωνίτης: «Ο συγγραφέας έχει την εξουσία απέναντι» - Media

Συγγραφέας, αρθρογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής και ποιητής, με την τελευταία αυτήν ιδιότητα να αποτελεί κοινό παρονομαστή όλων των καλλιτεχνικών του αναζητήσεων, ο Αναστάσης Βιστωνίτης δύσκολα συνοψίζεται.

Συγγραφέας, αρθρογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής και ποιητής, με την τελευταία αυτήν ιδιότητα να αποτελεί κοινό παρονομαστή όλων των καλλιτεχνικών του αναζητήσεων, ο Αναστάσης Βιστωνίτης δύσκολα συνοψίζεται.

Στα κείμενα του δοκιμιακού νέου βιβλίου του «Οι μηχανές της Ιστορίας» (εκδόσεις Ολκός), ενυπάρχει η πεποίθηση ότι τα βιβλία δεν αποτελούν μόνο ένα τοπίο γνώσης, αλλά και τόπο καθολικής μνήμης.

Ο ίδιος ο τίτλος του βιβλίου σας δηλώνει την πρόθεσή σας να προσεγγίσετε θέματα όπως η Ιστορία, τα κινήματα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο ρόλος του συγγραφέα στην εποχή μας… Ταυτόχρονα έχω την αίσθηση ότι υποκρύπτεται και μια παιγνιώδης υπονομευτική διάθεση στο όλο εγχείρημα.
Ο τίτλος, όπως γράφω και στον πρόλογο, είναι από τον Νόρμαν Μέιλερ. Δεν ξέρω αν είναι υπονομευτικό το εγχείρημα, πάντως ας επαναλάβω αυτό που έχω πει και παλαιότερα: ότι η πρόζα μου είναι η συνέχεια της ποίησής μου με άλλα μέσα. Και μου άρεσε πολύ όταν διάβασα σε ένα δοκίμιο του Γιόζεφ Μπρόντσκι ότι έτσι χαρακτήρισε και ο ίδιος την πρόζα της Μαρίνας Τσβετάγιεβα.

Η Ιστορία και τα μεγάλα ψέματά της, η εξουσία και η κατάχρησή της, ο καφκικός κόσμος που σφίγγει μέχρι θανάτου τον σύγχρονο άνθρωπο… τα δίδυμα αυτά υπάρχουν έντονα στο συγγραφικό σας έργο. Μπορούν να υπάρξουν απαντήσεις;
Ο συγγραφέας, ποιητής ή πεζογράφος, έχει την εξουσία «απέναντι». Και η θέση του, όπως κι αν διατυπώνεται κάθε φορά, είναι πάντοτε με τα θύματα. Τα υπόλοιπα είναι θεωρίες.

Αρκούν οι λέξεις για να μπορέσεις να αφηγηθείς μια ιστορία, να γράψεις ένα ποίημα, να επικοινωνήσεις με τον άλλον;
Υπάρχουν άλλα μέσα; Υπάρχει ανώτερη μορφή επικοινωνίας από τη γλώσσα; Μακάρι να υπήρχε. Αλλά, όπως λέει ο Μπρεχτ, το σπίτι το χτίζεις με τα υλικά που υπάρχουν.

Η τέχνη μπορεί να απαντήσει στα μεγάλα προβλήματα της εποχής;
Η απάντησή μου είναι μονολεκτική: όχι. Η τέχνη όμως μπορεί να θέσει τα προβλήματα πολύ πιο περιεκτικά και καθαρά από τους επαγγελματίες της πολιτικής. Δεν χρειάζεται να προτείνει λύσεις. Ο μέγας μαθηματικός Εβαρίστ Γκαλουά απέδειξε πως όλα τα προβλήματα λύνονται εφόσον καταφέρεις να τα θέσεις. Η τέχνη δεν είναι ούτε θεραπαινίδα ούτε υποκατάστατο της κοινωνίας. Είναι η κοινωνία και ο άνθρωπος στην υψηλότερη έκφρασή τους. Όσοι πιστεύουν ότι με αυτά που γράφουν «περνούν» μηνύματα, περιφρονούν κατά βάθος την κοινωνία για την οποία κόπτονται, όπως ακριβώς και όσοι περιαυτολογούν και ομφαλοσκοπούν πιστεύοντας ότι το άτομό τους είναι το κέντρο του σύμπαντος.

Η συμφιλίωση της τέχνης με το εγώ;
Έχω γνωρίσει πολλά υπερεγώ στη ζωή μου, όπως όλοι μας άλλωστε. Ο συγγραφέας γράφει όταν νομίζει ότι έχει κάτι να πει. Και τότε δεν σκέφτεται τα «εγώ», «εσύ», «αυτός», «η κοινωνία», «οι κριτικοί», «το κοινό» και τα τοιαύτα.

Ο ποιητής ή η εποχή του;
Για μένα το ερώτημα δεν τίθεται καν. Αν λες ψέματα, αν προσπαθήσεις να «πιάσεις» το νόημα της εποχής, τότε δεν σε σώζει τίποτε. Ο ποιητής, αν είναι ποιητής, αφήνει ούτως ή άλλως το αποτύπωμά του στην εποχή του. Κι αν είναι πρώτης γραμμής, και στις εποχές που θα τη διαδεχθούν.

Πώς φαντάζεστε τον Έλληνα μετά την κρίση;
Δεν μπορώ να τον φανταστώ, γιατί ακόμη είμαστε βαθιά μέσα στην κρίση. Αισθάνομαι όμως αγανάκτηση που βλέπω ότι τρεις φυτεμένοι από το εξωτερικό υπάλληλοι αποφασίζουν για τις τύχες μας. Και νιώθω φρίκη με τους γιάπηδες, με την κουλτούρα του χρήματος και τον κοινωνικό δαρβινισμό που τον βαφτίζουν ξεδιάντροπα «αξιοκρατία» και «ελευθερία εκλογής».

INFO Ο Αναστάσης Βιστωνίτης έχει εκδώσει οχτώ ποιητικές συλλογές, τρία πεζογραφικά βιβλία, δοκίμια, ταξιδιωτικά κείμενα και έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρων, δοκιμίων, κριτικών σημειωμάτων σε εφημερίδες και περιοδικά. Το νέο του βιβλίο «Οι μηχανές της Ιστορίας» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ολκός

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 14:41