search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 06:42
MENU CLOSE

ΑΠΟΚΡΙΑ 1900: Σάτιρα σε Βουλή και Πανεπιστήμιο…

25.02.2012 07:37
oldphotos132998266824.jpg

Μέρες που είναι, σε όλη τη χώρα έχουν απλωθεί οι αποκριάτικες εκδηλώσεις και, αν γυρίσουμε 112 χρόνια πίσω, στην Αθήνα του 1900, στην αλλαγή του περασμένου αιώνα, θα δούμε ότι Βουλή και Πανεπιστήμιο ήταν – όπως και σήμερα – στο στόχαστρο των καρναβαλιστών…

Μέρες που είναι, σε όλη τη χώρα έχουν απλωθεί οι αποκριάτικες εκδηλώσεις και, αν γυρίσουμε 112 χρόνια πίσω, στην Αθήνα του 1900, στην αλλαγή του περασμένου αιώνα, θα δούμε ότι Βουλή και Πανεπιστήμιο ήταν – όπως και σήμερα – στο στόχαστρο των καρναβαλιστών… Φαίνεται ότι σε δύο από τους θεσμούς που υπάρχουν μέχρι και σήμερα, η κριτική και ειδικά η σάτιρα για τη λειτουργία τους αποτελεί πηγή έμπνευσης, εκφράζοντας έτσι αυτό που εύστοχα ονομάζεται η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της εποχής.

Η ιστορία αυτή έχει δημοσιοποιηθεί από τον ιστορικό ερευνητή και δημοσιογράφο Λευτέρη Σκιαδά στο βιβλίο του «Παναγιώτης Ν. Θεοδοσίου – Ο ποιητής του κάρρου», εκδόσεις: Σύγχρονοι Ορίζοντες.

Αποκριές 1900

Από τις σημαντικότερες χρονιές για την Αθήνα και τον θεσμό της Αποκριάς ήταν το 1900, η χρονιά που η πρωτεύουσα και η χώρα έμπαιναν στον 20ό αιώνα. Διοργανώτρια των αποκριάτικων εορτασμών εκείνη τη χρονιά ήταν η «Εταιρεία των Εορτών», ενώ ο αριθμός των συμμετοχών έδειχνε ότι οι εκδηλώσεις θα ήταν λαμπρές. Εκτός από το Πολυτεχνείο, το οποίο συμμετείχε με δικό του άρμα, το «παρών» έδωσε και πλήθος επώνυμων Αθηναίων! Η αλλαγή του αιώνα τροφοδοτούσε τη διάθεση για γιορτές.

Κεντρικό σημείο των εκδηλώσεων είχε οριστεί η περιοχή του Συντάγματος, στην οποία για να πάει κάποιος και για να τις παρακολουθήσει έπρεπε να πληρώσει εισιτήριο. Έτσι, τα ξενοδοχεία στις οδούς Σταδίου, Αιόλου και Ερμού νοίκιαζαν ακόμη και τα παράθυρα και τους εξώστες τους!!!

Πλήθος καρναβαλιστών εκείνες τις ημέρες συμμετείχε στην παρέλαση διασκεδάζοντας χιλιάδες Αθηναίους, που πολλές φορές αψηφώντας τη βροχή και τις κακές καιρικές συνθήκες συγκεντρώνονταν στο κέντρο της πόλης.

Τη χρονιά εκείνη, μετά τις αναβολές λόγω καιρού, η Αποκριά, για την οποία είχαν γίνει σημαντικότατες προετοιμασίες, γιορτάστηκε την Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 1900.

Από τα πρόσωπα που συμμετείχαν πάντα στις παρελάσεις του Καρναβαλιού και πάντα φρόντιζε με την κριτική και τη σάτιρά του να ξεχωρίζει και να προκαλεί αντιδράσεις ήταν ο Παναγιώτης Θεοδοσίου, ο επονομαζόμενος και «ποιητής του κάρρου», που, όπως έγραφε μερικά χρόνια αργότερα το «Έθνος», «υπήρξε τύπος λαϊκού ποιητού  και φιλοσόφου, ο οποίος ειρωνεύετο τα πάντα, μετήρχετο πολλά επαγγέλματα (…) σκορπούσε εις τας κάτω τάξεις την ευθυμίαν κάθε Αποκρηάν, γ           όποτε με το κάρρο του… διήρχετο τους αθηναϊκούς δρόμους, σατυρίζων από του ύψους του τας κοινωνικάς πληγάς». Επίσης ο Θεοδοσίου, συμπληρώνει η εφημερίδα, «…δεν περιωρίζετο μόνον εις την χονδρήν αυτήν σάτυραν. Εξέδιδε και τον “Μικρόν Ρωμηόν”, του οποίου οι πωληταί, άλλοι αυτοί λαϊκοί τύποι, εχα-λούσαν τον κόσμον όταν κάθε εβδομάδα τον επωλούσαν εις ιδιόρρυθμον αναγνωστικόν κοινόν..».

Κούτσουρα και τούβλα

Την προτελευταία Κυριακή, εκείνες τις Αποκριές, ανάμεσα στους καρναβαλιστές ήταν και ο Π. Θεοδοσίου, ο οποίος, όπως αναφέραμε παραπάνω, θα παρουσιάσει την πιο ευφυή ίσως σάτιρά του!

Πάνω σε ένα κάρο είχε κατασκευάσει έναν μεγάλο φούρνο, το «Φλογερό Καμίνι», όπως το αποκαλούσε. Στις δύο πλευρές του, τις οποίες έβλεπαν οι θεατές, υπήρχε κάθετη ταμπέλα με την ένδειξη «ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ».

Περισσότερες πληροφορίες για την πράγματι επιτυχημένη εκείνη σάτιρα, η οποία παραλλαγμένη έφτασε μέχρι τις ημέρες μας, παραδίδει η εφημερίδα «Εμπρός», η οποία μας πληροφορεί ότι ο «Τελετάρχης των Απόκρεων Θεοδοσίου» συνεργάστηκε με τον παραδοσιακό Γρίβα και «η έμπνευσίς των ήταν πολύ επιτυχής».

Αναλυτικότερα αναφέρει ότι «επάνω εις ένα αμάξι είχον κατασκευάσει κάτι όμοιον προς δωμάτιον και κλίβα-νον. Μία επιγραφή κρεμασμένη λέγει: “Φλογερό Καμίνι”. Άλλη μία από την άλλην πάντα “Nομική Σχολή, Ιατρική Σχολή”».

Από το ένα μέρος του κλιβάνου ο Θεοδοσίου βάζει καυσόξυλα (κούτσουρα), από το άλλο δε βγαίνουν τούβλα… τα οποία παραλαμβάνει ο Γρίβας. Η ευφυέστατη μασκαράτα με σαφή υπαινιγμό ότι οι φοιτητές στο Πανεπιστήμιο «μπαίνουν κούτσουρα και βγαίνουν τούβλα», προκαλεί πολλά γέλια και εισπράττει πολλά χειροκροτήματα, κερδίζοντας το δεύτερο βραβείο των Ομίλων.

Σάτιρα για Βουλή

Η τελευταία και πλέον επίσημη αποκριάτικη ημέρα του 1900 δεν είχε πάντως ευχάριστη κατάληξη για τον Π. Θεοδοσίου. Η λογοκρισία που ασκήθηκε, κατέληξε στον αποκλεισμό του από την παρέλαση, αλλά και στη σύλληψη και τη φυλάκισή του!

Η έμμετρη σάτιρα του Θεοδοσίου για τη Βουλή που έλεγε: «Εφέτος είναι μακριά η προσφιλής Αποκρηά, και λέγουν πως θ’ αργήση, αλλ’ ευτυχώς μετ’ ου πολύ θ’ αρχίση πάλι η Βουλή τον κόσμο να γλεντήση. Κι αν μασκα-ρεύωνται πολλοί κι αφέντες και κυράδες, εγώ, θαρρώ, μεσ’ στη Βουλή πως είναι… οι μασκαράδες!», αλλά και το παρόμοιου πνεύματος άρμα που είχε φτιάξει προκάλεσαν την αντίδραση αστυνομικού οργάνου και ο Θεοδοσίου συνελήφθη και, χωρίς να δικαστεί, φυλακίστηκε για περίπου 15 ημέρες.

Γενικότερα,  ο  αθηναϊκός  Τύπος ασχολήθηκε με όσα άτοπα συνέβησαν εκείνη την Αποκριά, ιδιαίτερα δε με τον αποκλεισμό του Θεοδοσίου. «Παράπονο εύλογο έχει ο καϋμένος ο Θεοδοσίου εναντίον του αστυνόμου, ο οποίος τον ημπόδισε να λάβη μέρος εις την παρέλασιν» έγραφε το «Σκριπ», το οποίο συμπεριλαμβανόταν στις εφημερίδες που άσκησαν κριτική για τον τρόπο οργάνωσης εκείνης της χρονιάς και της λογοκρισίας που επιβλήθηκε.

 

Η ιστορία αυτή έχει δημοσιοποιηθεί από τον ιστορικό ερευνητή και δημοσιογράφο Λευτέρη Σκιαδά στο βιβλίο του «Παναγιώτης Ν. Θεοδοσίου – Ο ποιητής του κάρρου», εκδόσεις: Σύγχρονοι Ορίζοντες.

 

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 06:39