Ενώ διάφοροι δήμοι παλεύουν με το πολιτικό κόστος, ιδιώτες υλοποιούν αίτημα δεκαετιών

Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο η Ελλάδα θα μπει, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στον κατάλογο των χωρών που διαθέτουν εγκατάσταση για την αποτέφρωση των νεκρών.

Με μία ιδιομορφία: Παρά το γεγονός ότι το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει από το 2010 και διάφοροι δήμοι έχουν κάνει κινήσεις για τη δημιουργία αποτεφρωτηρίων, είναι η… ιδιωτική πρωτοβουλία εκείνη που φαίνεται ότι υλοποιεί ένα αίτημα δεκαετιών, το οποίο μέχρι σήμερα μόνο εμπόδια και αρνήσεις συναντούσε.

Αρχή στη Ριτσώνα

Όπως αποκάλυψε στο «Ποντίκι» ο πρόεδρος της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας Ελληνική Κοινωνία Αποτέφρωσης Αντώνης Αλακιώτης, στις 21 Σεπτεμβρίου θα γίνουν τα εγκαίνια του πρώτου αποτεφρωτηρίου στη χώρα, στην περιοχή της Ριτσώνας.

Ο Α. Αλακιώτης εξήγησε ότι πρόκειται για «μια πρωτοβουλία που προέκυψε μετά τη νομοθετική ρύθμιση του Ιουλίου του 2017, όπου η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα και σε ιδιώτες να κατασκευάζουν αποτεφρωτήρια. Οι πρόσφατες εντυπωσιακές δηλώσεις για το αποτεφρωτήριο στον Ελαιώνα ευχόμαστε να τελεσφορήσουν, αλλά πιστεύουμε ότι θα είναι κάτι που θα υλοποιηθεί ύστερα από αρκετά χρόνια».

Παράλληλα επισήμανε ότι «δυστυχώς στο πολιτικό προσωπικό στη χώρα δεν φάνηκε να “ευδοκιμεί” η ιδέα, εκτός από τον κ. Μεθενίτη στο Μαρκόπουλο, όπου, ωστόσο, ανατράπηκε η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου για αποτεφρωτήριο σε όμορο χώρο του κοιμητηρίου».

«Όλες οι υπόλοιπες περιπτώσεις, του κ. Μπουτάρη, του κ. Καμίνη, του κ. Πελετίδη, του κ. Κακλαμάνη στο παρελθόν ή του κ. Ψινάκη, είχαν πιο πολύ επικοινωνιακό παρά ουσιαστικό χαρακτήρα» σημείωσε τονίζοντας ότι «οι επιλογές από άποψη χωροθέτησης είχαν τεράστια προβλήματα, τα οποία προέκυψαν στην πορεία, αλλά όλοι αυτοί καρπώθηκαν το πολιτικό όφελος».

Συμπλήρωσε δε ότι «ο κ. Μεθενίτης ήταν ο μόνος ο οποίος έκανε μια ρεαλιστική πρόταση όσον αφορά τη χωροθέτηση του αποτεφρωτηρίου, αλλά βρέθηκε μπροστά στην Εκκλησία και, ενώ αρχικά είχε σχεδόν ομόφωνη στήριξη, σε δεύτερη συνεδρίαση βρέθηκε να μειοψηφεί. Όλες οι υπόλοιπες περιπτώσεις πιο πολύ επικοινωνιακά παρά ουσιαστικά χειρίζονται το θέμα όλα αυτά τα χρόνια».

«Οχλούσα δραστηριότητα»

Κατά τον Α. Αλακιώτη, «από το 2010, οπότε η νομοθεσία έδωσε στους δήμους τη δυνατότητα να χωροθετήσουν αποτεφρωτήριο και να υλοποιήσουν τη σχετική νομοθετική ρύθμιση, δεν έχει γίνει τίποτα, μόνο εξαγγελίες.

Αυτά που λέγονται για τον Ελαιώνα μόνο εξαγγελίες είναι, και όχι τελική κατάληξη, διότι στον Δήμο Αθηναίων και επί Κακλαμάνη υπήρξε απόφαση για χωροθέτηση στο Πρώτο Νεκροταφείο ή στο Τρίτο Νεκροταφείο ή στο Σχιστό και αυτές οι αποφάσεις δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, γιατί δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις προϋποθέσεις του νόμου».

Ειδικά για τον Ελαιώνα τόνισε ότι «παρά τη νομοθετική ρύθμιση που έγινε υπουργική απόφαση, έχουν αποφασίσει να χωροθετήσουν μια οχλούσα δραστηριότητα σε χώρο κοινόχρηστου πρασίνου, ενώ κάτι τέτοιο απαγορεύεται από τη νομοθεσία. Θα προσφύγουν κάποιοι, λοιπόν, και δεν θα υλοποιηθεί τίποτα. Όλα αυτά τα λέω για να εξηγήσω ότι οι επιλογές έχουν επικοινωνιακό χαρακτήρα, ενώ ο κόσμος νομίζει ότι θα γίνει. Άνθρωποι που έχω συναντήσει στη Θεσσαλονίκη νομίζουν ότι το αποτεφρωτήριο… ήδη λειτουργεί…».

«Πολιτικό κόστος»

Όσον αφορά τον λόγο για τον οποίο στην Ελλάδα, παρά τους νόμους, τις υπουργικές αποφάσεις και τις πιέσεις (συν το συνάλλαγμα που φεύγει για χώρες του εξωτερικού), δεν υπάρχει ακόμη αποτεφρωτήριο, ο Α. Αλακιώτης είναι σαφής:

«Το πολιτικό κόστος. Ο αξιακός κώδικας του πολιτικού προσωπικού στην Ελλάδα είναι η επανεκλογή του. Όταν, λοιπόν, η Εκκλησία είναι πανίσχυρη εκλογικά και είναι γνωστό ότι είναι αντίθετη, πώς θα υλοποιήσουν κάτι τέτοιο; Από την άλλη, λένε ότι θα το υλοποιήσουν και ικανοποιούν το ακροατήριο στο οποίο απευθύνονται, αλλά επί της ουσίας κάνουν ατελέσφορες χωροθετικές επιλογές».

Υπενθυμίζεται ότι στις 13 Μαρτίου υπεγράφη η απόφαση για τη δημιουργία Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών στην περιοχή του Ελαιώνα από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη παρουσία του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη. «Με την απόφαση αυτή δίνεται λύση σε ένα αίτημα σημαντικής μερίδας πολιτών, το οποίο εκκρεμούσε επί δεκαετίες» δήλωσε ο υπουργός. «Η δημιουργία του Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών δεν αποτελούσε απλώς μία δέσμευσή μας από το 2014, αλλά και μία υποχρέωση της πολιτείας απέναντι στα στοιχειώδη δικαιώματα του πολίτη».

Στο μέλλον και… δημοτικά

Ενώπιον της πραγματικότητας που διαμορφώνεται, ο Α. Αλακιώτης εκτίμησε ότι, με τη δημιουργία του πρώτου ιδιωτικού αποτεφρωτηρίου στην Ελλάδα θα υπάρξει αλλαγή στάσης και στο μέλλον θα δημιουργηθούν και δημοτικά αποτεφρωτήρια νεκρών.

Παράλληλα, πάντως, αναφέρθηκε και στα… logistics του εγχειρήματος, λέγοντας ότι «ένα ταφικό εγχείρημα όπως το αποτεφρωτήριο στη Ριτσώνα μπορεί να διαχειριστεί, χωρίς να είναι τεράστιος ο όγκος των υποδομών του, μέχρι και 20.000 αποτεφρώσεις ετησίως».

«Για την Ελλάδα και τον πληθυσμό της ένα ή δύο αποτεφρωτήρια θα είναι επαρκή για τα επόμενα δέκα χρόνια. Δεν προβλέπουμε ότι θα υπάρχουν πάνω από 3.000 – 4.000 αποτεφρώσεις ετησίως για τα πρώτα χρόνια. Έτσι για τις ανάγκες της βιωσιμότητας και της κερδοφορίας δεν θα χρειαστεί να γίνουν και τόσο πολλά, αν και πιστεύω ότι θα υπάρξουν και δημοτικά».

Υπογράμμισε δε ότι το συναισθηματικό και ενίοτε και οικονομικό κόστος της αποτέφρωσης νεκρών στο εξωτερικό, όπως γίνεται σήμερα, είναι τεράστιο και, ειδικά για το οικονομικό σκέλος της διαδικασίας, ενίοτε ανυπέρβλητο, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η ικανοποίηση της τελευταίας επιθυμίας του νεκρού που ζητά να αποτεφρωθεί.