Την προσοχή των ενηλίκων και κυρίως, των ηλικιωμένων πρέπει να επιστήσουν τόσο η έναρξη της εποχικής γρίπης όσο και τα αυξημένα περιστατικά COVID-19, επισημαίνουν οι ειδικοί, υπογραμμίζοντας ότι την προσεχή περίοδο κανένα σύμπτωμα των αναπνευστικών ιών δεν θα πρέπει να αγνοηθεί.

Κι αυτό, γιατί οι επιπλοκές που είναι πιθανό να προκύψουν μπορεί να προκαλέσουν δυσάρεστες εξελίξεις είτε αυτό αφορά σε καθυστέρηση της ανάρρωσης είτε ακόμα και νοσηλεία.

Ένα από τα συμπτώματα στα οποία συχνά οι ασθενείς δεν δίνουν τη δέουσα προσοχή είναι τα φλέματα. Η υπερβολική παραγωγή τους δεν αποτελεί μόνο μια δυσάρεστη ενόχληση, καθώς δυσχεραίνει την αναπνοή και επιπλέον, αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης η οποία μπορεί με τη σειρά της να βλάψει περαιτέρω τους πνεύμονες. Η λήψη, λοιπόν, μέτρων τόσο για την πρόληψη όσο και την αποβολή τους κρίνεται απαραίτητη.

«Ειδικά κύτταρα κατά μήκος της αναπνευστικής οδού και βλεννογόνοι αδένες είναι επιφορτισμένοι με την παραγωγή βλέννας, η οποία είναι απαραίτητη στον οργανισμό, γιατί λιπαίνει και παγιδεύει ερεθιστικούς παράγοντες στους αεραγωγούς, όπως ιούς, βακτήρια και αλλεργιογόνα.

Μια οξεία αναπνευστική νόσος (όπως η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα), μια χρόνια πνευμονοπάθεια (όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, οι βρογχεκτασίες και η χρόνια βρογχίτιδα), μια φλεγμονή από κάποιο μικρόβιο ή κάποιος ερεθισμός της από γύρη ή καπνό μπορεί να προκαλέσει υπερπαραγωγή της. Η ίδια αντίδραση προκύπτει από την αφυδάτωση, την κατανάλωση αλκοόλ και την παραμονή σε χώρους με ξηρή ατμόσφαιρα.

Τα πτύελα ή φλέματα είναι ένας τύπος βλέννας που προέρχονται από τους πνεύμονες και είναι πιο παχύρρευστα από τη βλέννα που παράγεται στη μύτη και τα ιγμόρεια. Το χρώμα και η σύστασή τους υποδεικνύει την αιτία δημιουργίας τους.

Η παραμονή τους στους πνεύμονες προκαλεί απόφραξή τους, πολλαπλασιασμό των μικροβίων, υπολειτουργία οργάνων, κακή οξυγόνωση, κόπωση, ακόμα και πνευμονία που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια τη ζωή. Η αποβολή τους γίνεται μέσω του βήχα» εξηγεί η κ. Ιωάννα Σιγάλα, Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Α΄ Κλινική Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός».

Βήχας: Πότε θεωρείται επικίνδυνος

Τις περισσότερες φορές, ο βήχας δεν είναι ανησυχητικός. Μάλιστα, η πίεση που δημιουργείται και η ταχύτητα που παράγεται κατά τη διάρκειά του, επιτρέπουν τόσο την απομάκρυνση των πτυέλων όσο και τον καθαρισμό των αεραγωγών, βοηθώντας τους πνεύμονες και την καρδιά να λειτουργήσουν καλύτερα.

Ωστόσο, αν ο βήχας είναι έντονος μπορεί να προκληθούν διάφορες σωματικές επιπλοκές, που μπορεί να είναι αναπνευστικές, καρδιαγγειακές, γαστρεντερικές, μυοσκελετικές, νευρολογικές, οφθαλμολογικές και ουρογεννητικές. Όσον αφορά στον χρόνιο βήχα που οφείλεται είτε σε πνευμονική είτε σε χρόνια φλεγμονή, αυτός μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου ή εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Εκτός, όμως, από τα οργανικά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει ο βήχας, ανεξαρτήτως αιτιολογίας, μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής του ασθενή αλλά και την ψυχική του υγεία.

Σύμφωνα με μια σουηδική μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουψάλα, ο χρόνιος και επίμονοες βήχας είναι δυαντό να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, όπως επίσης, να προκαλέσει επαναλαμβανόμενα καταθλιπτικά επεισόδια.

Επομένως, ζητούμενο της θεραπείας θα πρέπει να είναι πρωτίστως η αποβολή των πτυέλων και όχι η καταστολή του βήχα την οποία πολλές φορές επιδιώκουν οι ασθενείς, λαμβάνοντας μάλιστα αντιβηχικά φάρμακα χωρίς υπόδειξη γιατρού.

Πτύελα: Πώς απομακρύνονται από τον οργανισμό

Ο ελεγχόμενος βήχας αποτελεί τον κύριο τρόπο απομάκρυνσης των πτυέλων, καθώς βοηθά να «ξεκολλά» η βλέννα, ωστόσο, αν ο βήχας είναι επίμονος φθάνοντας στο σημείο να μιλάμε για κρίσεις βήχα, τότε η κατάσταση μπορεί να γίνει σοβαρή παγιδεύοντας τη βλέννα στους αεραγωγούς.

Για τη διευκόλυνση του ασθενή να απαλλαγεί από αυτά η κ. Σιγάλα συστήνει:

• την κατανάλωση άφθονου νερού, το οποίο βοηθά στη μείωση της πυκνότητάς τους
• την παραμονή σε υγρά περιβάλλοντα – η χρήση αφυγραντήρα δεν βοηθά
• τη λήψη αποχρεμπτικών, τα οποία αραιώνουν την πυκνότητα των πτυέλων και αποβάλλονται ευκολότερα, υπό την καθοδήγηση του θεράποντος πνευμονολόγου
• τη λήψη αντιβιοτικών, εάν η παραγωγή τους οφείλεται σε βακτηριακή λοίμωξη.

Η απόχρεμψη μπορεί να γίνει, ωστόσο, και με τεχνικές φυσικοθεραπείας, όπως επίσης, με συσκευές καθαρισμού αεραγωγών ή φορητές συσκευές θετικής εκπνευστικής πίεσης.

«Οι φορητές συσκευές θετικής εκπνευστικής πίεσης παράγουν ταλαντώσεις και αποσπούν και ρευστοποιούν τις βρογχικές εκκρίσεις οι οποίες αποβάλλονται ευκολότερα μέσω του βήχα. Υπάρχουν συσκευές που χρησιμοποιούνται από το στόμα και λειτουργούν τόσο ως συσκευές εξάσκησης του αναπνευστικού συστήματος όσο και ως συσκευές αναπνευστικής θεραπείας σε περίπτωση που κρίνεται αναγκαίο.

Με τη χρήση τους διευρύνονται οι αεραγωγοί, βελτιώνεται η ικανότητα των πνευμόνων και η ανταλλαγή αερίων και μειώνεται η δύσπνοια. Στα πλεονεκτήματά τους περιλαμβάνεται και η πρόληψη των μολύνσεων των κατώτερων αεραγωγών και εν τέλει η μείωση της ανάγκης για λήψη αντιβιοτικών ή για νοσηλεία», επισημαίνει. Μπορούν να συνδυαστούν με νεφελοποιητές, η εναπόθεση φαρμάκων στους οποίους επισπεύδει τη θεραπεία.

Το μέγεθος των φορητών συσκευών θετικής εκπνευστικής πίεσης είναι μικρό και το βάρος τους ελάχιστο, ώστε να μεταφέρονται εύκολα. Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα στους ασθενείς που βρίσκονται σε κατάκλιση, αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιαδήποτε στάση σώματος.

Είναι αποτελεσματικές όχι μόνο σε περιπτώσεις γρίπης, κρυολογήματος και άλλων ιογενών ή βακτηριακών λοιμώξεων, αλλά και όταν χρησιμοποιούνται από άτομα που βήχουν λόγω καπνίσματος και ασθενείς με χρόνιες πνευμονοπάθειες, όπως ΧΑΠ, πνευμονικό εμφύσημα, άσθμα, χρόνια βρογχίτιδα, κυστική ίνωση και βρογχεκτασία» επισημαίνει η κα Σιγάλα, προσθέτοντας:

«Στις περιπτώσεις οξέων αναπνευστικών λοιμώξεων, που ο βήχας επιμένει περισσότερο από 2 εβδομάδες, ή συνοδεύεται από συριγμό/δύσπνοια, ή πυρετό, ή τα πτύελα δεν είναι διαυγή, ο ασθενής πρέπει να εξετασθεί αμέσως από πνευμονολόγο. Από την κλινική εξέταση και τη ανάλυση των πτυέλων είναι εφικτή η σωστή αξιολόγηση και διαχείριση των λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού, όπως και άλλων μακροχρόνιων καταστάσεων υγείας.

Γενικά, η παρουσία βήχα και πτυέλων που επιμένουν θα πρέπει να θορυβεί τους ασθενείς, διότι πίσω από αυτά μπορεί να κρύβονται πιο σοβαρά, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα».

Διαβάστε επίσης:

Οι καρδιολόγοι προειδοποιούν: Το νέο σύνδρομο που προσβάλλει όλα τα ζωτικά όργανα

Πονόλαιμος: 5 σπιτικές συνταγές που θα «διώξουν» τα συμπτώματα

Dentist Pass: Λήγει στις 22 Δεκεμβρίου η προθεσμία υποβολής αιτήσεων