search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19.04.2024 20:41
MENU CLOSE

Γεωγραφία του χώρου και της ψυχής

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 2177
13-5-2021
17.05.2021 07:00
book-new

Μιχάλης Μοδινός
Παραγουάη
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Σελ.: 384

Ποια είναι τα εσωτερικά και εξωτερικά μας σύνορα; Είναι αυτά που βασανίζουν τον συγγραφέα Μοδινό, καθώς αποτελούν στα περισσότερα βιβλία του το βασικό θέμα αναστοχασμού και διερεύνησης.

Η γεωγραφία του χώρου κι εκείνη της ψυχής φαίνεται πως γεφυρώνονται μέσα από την περιπέτεια. Ίσως η αναζήτηση της ουτοπίας που απασχολεί τον Μοδινό βρίσκει την έκφρασή της μέσα από τη φυγή. Όσο πιο ασαφής είναι ο ου-τόπος τόσο πιο σαφής είναι η επιθυμία γι’ αυτόν.


Πού μπορούν να βρουν τόπο να στεγαστούν τα όρια των ανησυχιών μας; Ο Χόρχε του παρελθόντος κι ο απόγονός του Γαβριήλ τού σήμερα, ανήκουν στην κατηγορία των ανθρώπων που… «δεν τους χωρά ο τόπος». Ο Μοδινός επανέρχεται με το βασικό του μοτίβο, που του χαρίζει και την ιδιαίτερη ταυτότητα στην εγχώρια λογοτεχνία. Το εθνικό λαμβάνει οικουμενικές διαστάσεις μέσα από τη φιλοσοφία της περιπέτειας και της περιπλάνησης, μιας ταξιδιωτικής δίψας που δεν έχει να κάνει μόνο με την πολιτισμική περιέργεια, αλλά και με ένα βαθύ υπαρξιακό αίσθημα φυγής.

Τόσο ο Χόρχε όσο και ο Γαβριήλ, θέλοντας να ξεφύγουν απ’ την αδιέξοδη ζωή τους, βρίσκουν διέξοδο στην Παραγουάη, έναν τόπο που, πριν απ’ όλα, τους είναι παντελώς άγνωστος, άρα απόλυτα βολικός για να γεμίσει τις αποσκευές τους με ελπίδα. Αν δεν ξέρεις τι σε περιμένει, ίσως μπορεί να είναι τα όνειρά σου.


Ο Μοδινός ακολουθεί την ήσυχη και τακτοποιημένη ζωή τού Γαβριήλ σε μια εποχή που η Ελλάδα είχε προβλήματα πολυτελείας ψάχνοντας να βολευτεί στην ευτυχία της! Οι βολεμένες ζωές εξεγείρονταν κορεσμένες από την πολύ καλοπέραση… Ο Γαβριήλ νιώθει την εσωτερική ανάγκη να κάνει κάτι αντί να παρακολουθεί τη ζωή του να βουλιάζει στην παρακμή της. Είναι η εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 που αναπαριστά με πολιτική βαθύτητα ο Μοδινός και την προσωποποιεί με τον ήρωά του, που αναζητά μια διέξοδο από το τέλμα ενός βολέματος που υπήρξε εθνικό συλλογικό ζητούμενο της μεταπολίτευσης.


Είναι η εποχή των ταξιδιών και της υπεροψίας, που καταλήγει σε αδιέξοδο. Είναι η εποχή που μας δίνει τη δυνατότητα να προσπαθήσουμε να πραγματώσουμε τις τρέλες μας, τα όνειρά μας, να ξεφύγουμε από την παρακμή μας, από τον… κακό μας τον καιρό, να πειραματιστούμε με τις ιδέες μας, να ψάξουμε τις χαμένες μας αλήθειες, ακόμα κι αν αυτές μας οδηγήσουν στην άλλη άκρη του κόσμου, στην Παραγουάη. Είναι η εποχή που κτίζεται η πεποίθηση ότι τα όνειρα πραγματοποιούνται.


Παράλληλα με την ιστορία του Γαβριήλ, που εκτυλίσσεται στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν, έχουμε μέσω του ίδιου και αυτήν σε τρίτο πρόσωπο που μας διηγείται τα έργα και τις ήμερες ενός μακρινού του προγόνου, που έζησε τον 18ο αιώνα. Πρόκειται για τον Γιώργο, έναν βλάχο κτηνοτρόφο από την Πίνδο, που πριν καταλήξει μέσα από μια σειρά απίθανων συγκυριών σε Χόρχε στην Παραγουάη, πρόλαβε να σπουδάσει στο Ιάσιο, να εμπλακεί σε έναν ανίερο έρωτα που στάθηκε η αφορμή της μεγάλης του προσωπικής περιπέτειας, η οποία κατέληξε στον διάπλου του Ατλαντικού υπό τας διαταγάς του Ισπανικού Στέμματος, και που θα οδηγούσε κι εκείνον στην αναζήτηση της δικής του ουτοπίας στη λατινοαμερικάνικη ήπειρο.


Ταυτόχρονα, ο Μοδινός, άνθρωπος της οικολογίας, ποτέ δεν ξεχνά τη θεμελιώδη σχέση ανθρώπου και φύσης. Έτσι, εντάσσει δίπλα στις ενδελεχείς του περιγραφές των τόπων και των χαρακτηριστικών ιδιαιτεροτήτων τους την ανθρώπινη γεωγραφία των ηρώων του, δοκιμάζοντας θαρρείς την ιδέα ενός ου-τόπου όπου φύση και άνθρωπος θα βρίσκονται σε μια διαλεκτική ενότητα και αρμονία.


Πρόκειται για ένα ακόμα καλό βιβλίο που μας χαρίζει ο Μοδινός, όπου πρωταγωνιστεί η οικουμενική περιπέτεια, η περιέργεια του ανθρώπου να ανακαλύψει τα όρια της φύσης του, γεωγραφικής και ανθρώπινης.

Μόλις κυκλοφόρησαν / ελληνική λογοτεχνία
Δημήτρης Οικονόμου
Το απόκρυφο ημερολόγιο της Αριάδνης
Εκδόσεις: Πατάκη
Σελ.: 252
Ο Βρετανός Μπέρναρντ Γκρένφελ καταφτάνει το 1896 στην Αίγυπτο για να ανασκάψει μαζί με τον Άρθουρ Χαντ την Οξύρρυγχο, πνευματικό κέντρο της αρχαιότητας. Στη θέση της βρίσκουν το Αλ-Μπάχνασα, ένα χωριό σαν εγκαταλειμμένο λατομείο. Οι βρετανικές εφημερίδες θα πανηγυρίσουν για τους δύο νεαρούς αρχαιολόγους που «ανακάλυψαν μια θαμμένη βιβλιοθήκη ισότιμη της Αλεξάνδρειας». Στο μεταξύ ο Μπέρναρντ θα εξαρτά όλο και περισσότερο την ύπαρξή του από τη μυστηριώδη Νάντα.
Ο Μίνως Καλοκαιρινός το 1878 γράφει από το Ηράκλειο στον νεαρό Βρετανό αρχαιολόγο Άρθουρ Έβανς• του ανακοινώνει ότι ξεκινά τις ανασκαφές στην Κνωσό εκ μέρους του λαού του που στενάζει υπό τους Οθωμανούς. Το 1900 δύο καΐκια σπογγαλιέων, που επιστρέφουν από την Τυνησία στη Σύμη, λόγω σφοδρής κακοκαιρίας κινούνται προς τα Αντικύθηρα. Εκεί, ένας δύτης θα αναδυθεί κάποια στιγμή από τη θάλασσα και θα φωνάξει: «Στον βυθό υπάρχουν γυναίκες και αγάλματα!» – το ναυάγιο των Αντικυθήρων έρχεται στο φως. Το 2007, ο Κώστας και η Διονυσία, μέλη της επιστημονικής αποστολής που ερευνά το ναυάγιο, παίζουν ένα παιχνίδι. Η Διονυσία, σαν άλλη Σεχραζάντ, διηγείται κάθε βράδυ στον Κώστα μία ερωτική ιστορία. Μέχρι να βρουν τον σκελετό μιας νεαρής γυναίκας που τους περίμενε στη μοναξιά του βυθού από το 70 π.Χ.

Κωνσταντίνος Μανίκας
Το τρίτο λάθος
Εκδόσεις: Ιωλκός
Σελ.: 365

Σ’ ένα διαμέρισμα στον τρίτο όροφο μιας αθηναϊκής πολυκατοικίας, τρεις ένοικοι αφήνουν το αποτύπωμά τους στα χρόνια της κρίσης. Η Ήβη κυνηγώντας το όνειρο, μακριά από την επαρχιακή πόλη της, καταλήγει δέσμια των διαθέσεων ενός σκοτεινού ανθρώπου. Ο Θοδωρής, στο απόγειο της κοινωνικής καταξίωσης, βρίσκεται ποδοπατημένος από το τσουνάμι των οικονομικών εξελίξεων. Η Θάλεια, προδομένη από τον πρώτο και μοναδικό έρωτά της, επιλέγει να κρυφτεί μες στα σκουπίδια των επιθυμιών της, μέχρι τα βαθιά γεράματα. Το τρίτο λάθος έρχεται να ενώσει τις μοίρες τους. Η ψυχαναλυτική ματιά της Ειρήνης καθορίζει το μέλλον τους και η κοινωνιολογική οπτική ενός άγνωστου, γηραιού γείτονα, του Κλεόβουλου με το καλά κρυμμένο μυστικό, δικαιώνει το παρελθόν τους. Και το παρόν; Ποιο είναι τελικά το τρίτο λάθος που στιγματίζει τις ζωές μας; Πώς μας παρασέρνει στη δίνη του και πώς αποφεύγουμε την καταδικαστική απόφασή του; Ένα μυθιστόρημα για τις σκιερές και τις φωτεινές ψυχές, για τη δύναμη της θέλησης και την αδυναμία της βούλησης.

Θοδωρής Παπαθεοδώρου
Άγιο Αίμα
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Σελ.: 528
Το μικρό αγόρι κρεμιέται απάνω της, τα χεράκια του δεμένα στον λαιμό της, το προσωπάκι του φωλιασμένο στον κόρφο της. Η μάνα τον σφίγγει στην αγκάλη της, ανασαίνει με λαχτάρα τις ανάσες του και μια στιγμή καρτερά. Μια στιγμή για το στερνό της κοίταγμα, το στερνό της δάκρυ, τα στερνά της λόγια. «Γιε μου… Αϊτέ μου…». Μια στιγμή μονάχα πριν ριχτεί στο βάραθρο.
Σουλιώτισσες, Μοραΐτισσες, δολιομάνες, μορφές σκλαβωμένες μα και μορφές θεριεμένες που ρίχνονται σε αγώνα ανείπωτο για ν’ αλλάξουν την αλυσόδετη μοίρα τους.
Στο Σούλι και στα Γιάννενα, στον Μοριά και στα Ψαρά, στη Ρούμελη και στο Μεσολόγγι, φτάνει η στιγμή του σηκωμού, η ώρα της Επανάστασης. Τότε αρχινά τούτο δω το μυθιστόρημα, όταν οι γονατισμένοι πιάνουν τ’ άρματα και ορθώνουν ψυχή και μπόι στον πανίσχυρο δυνάστη.
Η Λέγκω, ο Σίμος, η Δέσπω, ο Νικόλας, η Αργυρώ και σιμά τους οι Κολοκοτρωναίοι, οι Τζαβελαίοι, ο Ανδρούτσος, ο Καραϊσκάκης, οι αρματωμένοι της Kλεφτουριάς κι οι απόστολοι της Φιλικής, οι μπουρλοτιέρηδες κι οι καπετάνισσες. Ήρωες και ηρωίδες του λαού μας που βαφτίστηκαν μια φορά στο λάδι για την πίστη τους και μια φορά στο αίμα για την πατρίδα τους.

Χίλντα Παπαδημητρίου
Ένοχος μέχρι της αποδείξεως του εναντίου
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Σελ.: 462
Αρχές Μαρτίου 2012, ο Χάρης Νικολόπουλος επιστρέφει από τη Ναύπακτο στην Αθήνα, όταν η μητέρα του διαγιγνώσκεται με Αλτσχάιμερ πρόωρης εξέλιξης. Του έχει λείψει η πόλη και οι φίλοι του, αλλά τίποτα δεν είναι όπως το άφησε. Μέσω του οίκου ευγηρίας όπου μεταφέρεται η μητέρα του, ο Χάρης γνωρίζει την ψυχολόγο Ιωάννα Κωνσταντίνου, η οποία διευθύνει έναν ξενώνα για κακοποιημένες γυναίκες και θύματα σεξουαλικού τράφικινγκ. Η δολοφονία της ψυχολόγου θα σταθεί αφορμή για να ξεκινήσει ο Χάρης μια κατάβαση στην κόλαση του υποκόσμου, στον κόσμο των άστεγων, των εξαρτημένων, των κοριτσιών που είναι αναλώσιμα. Πολύτιμος συμπαραστάτης του στην προσπάθεια να ανακαλύψει τον δολοφόνο της ψυχολόγου θα είναι η νεαρή, εκκεντρική αλλά δαιμόνια υπαστυνόμος Αΐντα Μητροπούλου.

Ειδήσεις σήμερα

Κονδύλια 7,9 δισ. ευρώ αναμένονται φέτος από το Ταμείο Ανάκαμψης

Νέα Σμύρνη: Πέντε συλλήψεις για την επίθεση σε 60χρονο

Το lockdown φεύγει, οι εκδρομές έρχονται: 5 προορισμοί για να… γιορτάσετε τη λήξη της καραντίνας (photos, video)

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19.04.2024 20:41