Το ταξίδι Τσίπρα στις ΗΠΑ αποκατέστησε τις κανονικές διπλωματικές επαφές και συναντήσεις που οφείλει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση

Ο σκληρός πυρήνας των ΔΕΚΟ πρέπει να είναι δημοσίου συμφέροντος

Χρειάζεται ριζική αναθεώρηση των συμβάσεων για τους αυτοκινητόδρομους

ΣΤΗ ΜΑΡΙΑ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΥ
 
Το ταξίδι του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στις ΗΠΑ προέβαλε τις κεντρικές θέσεις του κόμματος, τους βασικούς άξονες της εξωτερικής πολιτικής για τη γεωπολιτική σταθερότητα, ενώ αποκατέστησε τις «κανονικές διπλωματικές συναντήσεις και επαφές» της αξιωματικής αντιπολίτευσης με θεσμικούς παράγοντες των ΗΠΑ και διεθνείς οργανισμούς. Αυτά αναφέρει στις «6μέρες» ο Γιώργος Σταθάκης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνος του Τομέα Υποδομών και Μεταφορών, ενώ, όσον αφορά στο «αντίπαλο» προς τις ΗΠΑ στρατόπεδο στο εσωτερικό των δανειστών, τη Γερμανία, εκτιμά ότι θα υποχρεωθεί σε υποχωρήσεις μετά τις εκλογές, επισημαίνοντας όμως ότι έως τότε μεσολαβεί κρίσιμος οικονομικός και πολιτικός χρόνος.
 
Παρά τις επικοινωνιακές προσπάθειες της κυβέρνησης να διαμορφώσει κλίμα αισιοδοξίας στην οικονομία, για το 2013-2014 είναι εξαιρετικά δυσοίωνες οι προβλέψεις μεγάλων χρηματοπιστωτικών ομίλων όπως η Citigroup, που επισείει ακόμη και τον κίνδυνο εξόδου από το ευρώ. Η Deutsche Bank κάνει λόγο για «κούρεμα» το 2017, το ΔΝΤ πιέζει για «κούρεμα» πριν από τις γερμανικές εκλογές, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης ζητεί «κούρεμα» τώρα. Τελικά πότε, σε ποιο ποσοστό και με ποιες προϋποθέσεις θεωρεί ο ΣΥΡΙΖΑ ότι είναι πρόσφορο ένα νέο «κούρεμα»;
 
Οι δυσοίωνες προβλέψεις εκπορεύονται από τις εκτιμήσεις για νέα ύφεση το 2013, η οποία θα προκύψει από τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που ψήφισε και θα εφαρμόζει η κυβέρνηση στη διάρκεια του έτους. Υπενθυμίζουμε ότι αυτό αποτελεί το 70% των μέτρων της προσαρμογής του Μνημονίου 2. Οι περισσότερες προβλέψεις μεταφέρουν την ύφεση και στο 2014, όταν θα εφαρμοστεί το υπόλοιπο 30% των μέτρων. Η Citigroup, ως συνήθως, υπερβάλλει στις αρνητικές εκτιμήσεις της, μαζί και στις διαδοχικές προβλέψεις της περί εξόδου της χώρας από το ευρώ. Εντούτοις, το αναγκαίο «κούρεμα» του χρέους ήδη από τον περασμένο Ιούνιο είχε αποτιμηθεί από τους οικονομολόγους του ΣΥΡΙΖΑ στα 120 δισ., και στο μέγεθος αυτό συγκλίνουν πλέον επίσημα και το ΔΝΤ και αρκετοί διεθνείς φορείς. Με τις πρόσφατες αποφάσεις του Γιούρογκρουπ έγινε το «έμμεσο» κούρεμα των 40 δισ. ευρώ. Αναπόφευκτα θα προκύψει νέο, της τάξης των 80 δισ. – εάν μάλιστα καθυστερήσει η απόφαση, πιθανόν να είναι και μεγαλύτερο. Σε κάθε περίπτωση, για τον ΣΥΡΙΖΑ το «κούρεμα» θα είναι η τρίτη κατά σειρά αναθεώρηση της δανειακής σύμβασης, η οποία για να έχει νόημα θα πρέπει να συνοδευτεί από την εγκατάλειψη της πολιτικής του Μνημονίου και την πρόσδεση της δανειακής σύμβασης σε ποσοτικούς στόχους της ανάπτυξης, της απασχόλησης (ρήτρα ανάπτυξης) και μιας πιο σταδιακής δημοσιονομικής προσαρμογής με αναδιανομή των φορολογικών βαρών.
 
Ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε εκλογές τώρα, ώστε να μπορέσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να διεκδικήσει βιώσιμη λύση για τη χώρα. Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι θα μπορούσατε να αναγκάσετε την κυβέρνηση να κάνει νωρίτερα εκλογές και τη Γερμανία να επισπεύσει μια επαναδιαπραγμάτευση που δεν φαίνεται να είναι στην ατζέντα της;
 
Κάθε περαιτέρω εφαρμογή του Μνημονίου απλώς θα επιδεινώσει την κατάσταση περαιτέρω. Επιπρόσθετα, η αναβολή των κρίσιμων αποφάσεων στην Ε.Ε. την καθιστά όλο και πιο εύθραυστη, όπως αποτυπώνεται στην κρίση του γαλλογερμανικού άξονα, στην αποστασιοποίηση της Βρετανίας και στην επιδείνωση του χάσματος Βορρά – Νότου. Η κ. Μέρκελ έχει αυτοπαγιδευτεί στο εσωτερικό της χώρας επενδύοντας στην εθνικιστική ιδέα ότι το βάθεμα της ευρωπαϊκής κρίσης μέσω των πολιτικών λιτότητας προστατεύει τη γερμανική οικονομία, καθώς ωφελείται από την κρίση και ταυτόχρονα δεν δαπανά χρήματα των Γερμανών φορολογουμένων για τη διάσωση άλλων χωρών. Προφανώς, αυτό το μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και η συνεχής αναβλητικότητα επιδεινώνει την κατάσταση. Μετά τις εκλογές, προφανώς, η Γερμανία θα κάνει σημαντικές υποχωρήσεις, αλλά ο οικονομικός και πολιτικός χρόνος δεν είναι πάντα προβλέψιμος.
 
Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε πρόσφατα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα συμμαχήσει ακόμη και με τον… διάβολο για το καλό της χώρας. Διαβλέπετε περιθώρια να στηρίξει η αμερικανική πλευρά την άποψη του ΣΥΡΙΖΑ για απαλλαγή από τη λιτότητα, παρότι η Γερμανία διαμηνύει ότι το «πρόγραμμα πρέπει να εφαρμοστεί»;
 
Οι ΗΠΑ έχουν φυσικά κατά καιρούς διαφοροποιηθεί από τις γερμανικές επιλογές στη διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης, διατηρώντας όμως, μέσω κυρίως του ΔΝΤ, την επιμονή στην εφαρμογή του Μνημονίου, έστω με χαλαρότερους ρυθμούς. Σε κάθε περίπτωση κάθε πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα που θα επιδιώξει μία οικονομική πολιτική στον αντίποδα του Μνημονίου μπορεί να μην τύχει της υποστήριξης της αμερικανικής πλευράς, αλλά το πιθανότερο είναι να αποτελέσει αντικείμενο κατανόησης και ειλικρινούς διαλόγου.
 
Ο ΣΥΡΙΖΑ επικρίνει έντονα τις ιδιωτικοποιήσεις που προωθεί η κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντάς τις «ξεπούλημα» και «λεηλασία», ενώ ο ίδιος μιλά για την ανάγκη «αξιοποίησης» της δημόσιας περιουσίας μέσα από τη λύση των ΣΔΙΤ. Δεδομένης της αδυναμίας του Δημοσίου να χρηματοδοτεί τις κρατικές επιχειρήσεις, υπάρχουν ιδιωτικοποιήσεις που ο ΣΥΡΙΖΑ θα προωθούσε, και υπό ποίους όρους;
 
Αυτό που διαφεύγει από τους περισσοτέρους είναι ότι η Ελλάδα έκανε τις περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις στην Ε.Ε. την περίοδο 1990-1993 και 1996-2004. Αυτές περιέλαβαν το σύνολο των μεταποιητικών επιχειρήσεων, το σύνολο των τραπεζών, με δύο μικρές εξαιρέσεις, τις μεταφορές -με εξαίρεση τον ΟΣΕ-, τις τηλεπικοινωνίες, μαζί με τους νέους αυτοκινητόδρομους, το αεροδρόμιο της Αθήνας και τα άλλα μεγάλα έργα. Για τον λόγο αυτό σήμερα υπάρχουν ελάχιστες κρατικές εταιρείες προς ιδιωτικοποίηση: οι δύο μικρές τράπεζες, ο ΟΠΑΠ, το ρεύμα, το νερό, ο ΟΣΕ, τα ταχυδρομεία, και οι κρατικές συμμετοχές στα πετρέλαια. Οπως είναι φανερό, πρόκειται για τον σκληρό πυρήνα των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, όπου αξιακά ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι πρέπει να είναι δημοσίου συμφέροντος και που στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες παραμένουν κρατικές. Για την αναβάθμιση αυτών των εταιρειών και αντί για τις ιδιωτικοποιήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ανοικτός σε συμπράξεις με ανάλογες ευρωπαϊκές κρατικές εταιρείες ή με διακρατικές συμφωνίες με τρίτες χώρες που θα αναβαθμίσουν τους τομείς αυτούς.
Ελλείψει επαρκών κρατικών εταιρειών, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων του Μνημονίου μειώθηκε από τα αρχικά 50 δισ. σε περίπου 10 δισ., και με αυτό το ποσό να θεωρείται δύσκολο να επιτευχθεί. Οπότε το πρόγραμμα στράφηκε μετά μανίας στη δημόσια γη, στα λιμάνια και τα περιφερειακά αεροδρόμια. Μόνο που η δημόσια γη, ελλείψει χωροταξικών σχεδίων, κτηματολογίου και χρήσεων γης, μαζί με τη συνταγματική επιταγή περί μη πώλησής της, καθιστά το όλο βιαστικό εγχείρημα άκρως προβληματικό.
 
Θέσατε θέμα αναθεώρησης της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού και επιστροφής της διαχείρισης του δρόμου στο Δημόσιο, με το σκεπτικό ότι έχει γίνει απόσβεση της επένδυσης. Κάποιοι σας κατηγόρησαν ότι πρόκειται για πολιτικό «πυροτέχνημα». Ηταν, όντως, «πυροτέχνημα» ή υπάρχουν στοιχεία που μπορούν να αποδείξουν ότι έχει γίνει απόσβεση και η διαχείριση του δρόμου πρέπει να επιστρέψει στο Δημόσιο;
 
Δεν υπάρχει κανένα πυροτέχνημα. Οι επιδόσεις του δρόμου ήταν τα πρώτα πέντε χρόνια αισθητά καλύτερες από τα προβλεπόμενα. Η εταιρεία διατηρεί σχετικά χαμηλή κερδοφορία, διατηρώντας εξαιρετικά υψηλό το κόστος συντήρησης του δρόμου και αυξάνοντας τα αποθεματικά των ταμείων της, τα οποία όμως θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή των κερδών την περίοδο 2013-2020, όπως προβλέπεται από τη σύμβαση. Εάν δεν καταρρεύσουν τα έσοδα για οποιονδήποτε λόγο τα επόμενα 2-3 χρόνια, τότε η απόσβεση θα είναι πλήρης γύρω στο 2016 με 2017 και όπως ρητά προβλέπεται από τη σύμβαση, στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να περιέλθει νωρίτερα στο Δημόσιο. Σε κάθε περίπτωση, το σύνολο των συμβάσεων των αυτοκινητοδρόμων και των μεγάλων έργων που έχουν συμβασιοποιηθεί την περίοδο πριν από το 2009 θα πρέπει να τεθούν σε φάση αναθεώρησης και προσαρμογής στα σημερινά δεδομένα. Το Δημόσιο πρέπει να ωφεληθεί από την αναθεώρηση αυτή.
 
Γνωρίζετε πολύ καλά το θέμα με τα έργα στους τέσσερις αυτοκινητόδρομους, η κατασκευή των οποίων έχει διακοπεί από το 2010 λόγω αδυναμίας χρηματοδότησης. Το υπουργείο Ανάπτυξης εκτιμά ότι τον Απρίλιο θα μπορέσει να φτάσει σε συμφωνία επανεκκίνησης. Είναι εφικτό αυτό; Και πώς κρίνετε την περικοπή του αντικειμένου των έργων, με αποτέλεσμα να μην κατασκευαστεί το τμήμα Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα καθώς και το τελευταίο τμήμα του οδικού άξονα Ε65 μετά τα Τρίκαλα;
 
Το υπουργείο Ανάπτυξης βιάζεται να εξαγγέλλει την επανέναρξη των έργων, ενώ δεν έχει διασφαλίσει παρά μόνο μία «συμφωνία κυρίων» με τους Ελληνες κατασκευαστές. Το πρόβλημα των αποζημιώσεων για τα εκτελεσθέντα έργα παραμένει το μεγάλο αγκάθι λόγω των πολύ υψηλών απαιτήσεων των κατασκευαστών. Η χρηματοδότηση της συνέχισης των έργων είναι πιο περίπλοκο θέμα καθώς, με εξαίρεση την ολοκλήρωση των αξόνων σε Αθήνα Πάτρα και Αθήνα Θεσσαλονίκη, όλοι οι υπόλοιποι δρόμοι θεωρούνται μη βιώσιμοι. Στο ασφυκτικό αυτό πλαίσιο είναι δύσκολο να αποφευχθεί η περικοπή έργων. Χρειάζεται να υπάρξει ριζική αναθεώρηση των συμβάσεων, υποχώρηση από απαιτήσεις των ιδιωτών και νέο μείγμα δημόσιας και ιδιωτικής συμμετοχής προκειμένου να ολοκληρωθούν τα έργα.
 
————————————
Κοινά σημεία με… Ομπάμα
 
Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα κρίσιμα σημεία που ανέδειξε το ταξίδι του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στις ΗΠΑ;
 
Το ταξίδι του προέδρου προέβαλε τις κεντρικές ιδέες του ΣΥΡΙΖΑ για την έξοδο από την ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση και υπέδειξε ορισμένα κοινά σημεία που η πρόταση αυτή έχει με την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης Ομπάμα. Προέβαλε επίσης και τους βασικούς άξονες της εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ αναφορικά με τη γεωπολιτική σταθερότητα της περιοχής και τον ρόλο που μπορεί να έχει η Ελλάδα σε αυτόν καθώς και την προοπτική και τα οφέλη από μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, εκτός των στενών ορίων του Ατλαντισμού. Αποκατέστησε τις κανονικές διπλωματικές επαφές και συναντήσεις που οφείλει να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με τους θεσμικούς παράγοντες των ΗΠΑ και των διεθνών οργανισμών.

Ημ.δημοσίευσης: Σάββατο 2-2-13