Yπήρχε ή όχι εναλλακτική; Μήπως και με τον Τσίπρα φάγαμε αμάσητη την ΤΙΝΑ; Οι ΓΑΠ, Σαμαράς και Βενιζέλος, κάθε φορά που ψηφίζανε Μνημόνια, ισχυρίζονταν πως αν δεν υπέγραφαν, τότε μόνη εναλλακτική ήταν η άτακτη χρεοκοπία. Ο Βενιζέλος είχε «αποκαλύψει» πως ο Σόιμπλε του είχε παρουσιάσει σχέδιο Grexit. Οι τέως κινδυνολογούσαν περί χάους, γιατί ουδέποτε, σε κανένα στάδιο της «διαπραγμάτευσης» του Παπαδήμου και του Στουρνάρα δεν παρουσιάστηκε ούτε ψήγμα «εθνικού σχεδίου». 

Εδώ, στο εξάμηνο τέθηκε και «παρατέθηκε» επί τάπητος το «άλλο σχέδιο», που ναι, δεν ήταν το πρόγραμμα ΣΥΡΙΖΑ, όμως βρισκόταν ουσιωδώς σε αντιδιαστολή με το σχέδιο των δανειστών. Το «χάος» δεν αποτελούσε πια μια αόριστη απειλή, ούτε μια απειλή ανεπίσημη. Για πρώτη φορά στα χρόνια των Μνημονίων, η χώρα μετά τα capital controls βυθιζόταν στο χάος μέρα τη μέρα, ενώ επισήμως, στο Eurogroup, ο Σόιμπλε παρουσίασε τεκμηριωμένο σχέδιο Grexit (με Μνημόνιο). 

 

Πραγματικός ή πλαστός ο εκβιασμός;

Δεν έχει ισχυριστεί κανείς από τους «Όχι μέχρι τέλους» ότι επρόκειτο για εκβιασμό – μπλόφα. Υπεκφεύγουν όμως, ισχυριζόμενοι πως υπήρχε οδός διαφυγής. Είναι ουσιώδες να μελετηθούν και να αξιολογηθούν όσα έχουν υποστηριχθεί. Γλέζος: Ούτε πληρώνουμε – ούτε δανειζόμαστε (αρχική επιδίωξη της κυβέρνησης που απορρίφτηκε ακαριαία). Βαρουφάκης: Παράλληλο νόμισμα, ως άμυνα όχι ως διέξοδος, κι ενώ «τα έχουμε δώσει όλα στη διαπραγμάτευση» όπως ομολόγησε ο έμπιστος Galbraith, στη συνέχεια γενικώς… «ΟΧΙ». Ο Βαρουφάκης ισχυριζόταν πως η «έξοδος από το ευρώ είναι Αρμαγεδδών». Σακοράφα: «Εγώ δεν παραδέχομαι την ήττα» (;). Κωνσταντοπούλου: Το Σύνταγμα, ο Λαός, η Πατρίδα. Λαπαβίτσας: Υπάρχει σχέδιο, το έχω εκπονήσει εγώ και οι φίλοι μου (Φλάισμπεκ, Σαπίρ), αλλά δεν σας το λέω, ακόμη. Μηλιός: Φορολογία μεγάλου κεφαλαίου, αθέτηση πληρωμών, υπεράσπιση εργασίας και εναλλακτικής οικονομίας· υπήρξε ο αρχιτέκτονας της «σκληρής» γραμμής πως δεν υπάρχει απολύτως καμία περίπτωση να εξωθηθεί μια χώρα από την Ευρωζώνη. Αυτά. 

Προέχει η γνώση και η γνώμη. Αρκετά με τα συνθήματα και τα συναισθήματα! 

 

Πρόδωσε ο Α. Τσίπρας και η κυβέρνηση το ΟΧΙ του λαού, για το οποίο ο ίδιος άνοιξε δρόμο, έδωσε τη μεγάλη μάχη και το ανέδειξε πανευρωπαϊκά με την καίρια παρέμβασή του στην Ευρωβουλή, λίγα μόνο εικοσιτετράωρα πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής; Το αμείλικτο ερώτημα «και τότε γιατί έκανε το δημοψήφισμα;» εύλογο είναι, μα καλό θα ήταν και να επιχειρείται να απαντηθεί από όσους το βροντοφωνάζουν ως ακλόνητο πειστήριο της «μετάλλαξης». Να απαντηθεί και όχι να πετιέται ως φωτοβολίδα συσκότισης. Γιατί λοιπόν έκανε το Δημοψήφισμα; Έλα ντε! Σιωπή από όσους βασανίζονται από τέτοιες πηγαίες τάχα απορίες. 

Ο Βαρουφάκης εξομολογήθηκε πως στο Μαξίμου ήταν τα κεφάλια κατεβασμένα το βράδυ του συντριπτικού «ΟΧΙ», αλλά η ουσία βρίσκεται στην αμέσως επόμενη φράση: «Μου είπε ο Αλέξης πως δεν πρόκειται να μας δώσουν συμφωνία, θέλουν να μας ξεφορτωθούν!». Ακόμη και υπό αυτόν τον ζοφερό συσχετισμό είναι φανερό πως, όχι μόνο μία φορά, ο Α. Τσίπρας ήταν έτοιμος να φύγει από τη διαπραγμάτευση. Με μοναδικό όπλο τη λαϊκή δύναμη που συγκέντρωσε κόντρα σε θεούς και δαίμονες, αξιοποίησε την για πρώτη φορά εκδηλωθείσα ανοιχτή διάσταση Γαλλίας και Γερμανίας, για να καταλήξει εκεί που κατέληξε…

Από τους «Όχι μέχρι τέλους» το χρονόμετρο γυρίζει πίσω: 20ή Φλεβάρη, δόσεις που πληρώθηκαν κ.λπ. Όμως το ρήγμα εκφράστηκε ανοιχτά και ανεπίστρεπτα στην ψηφοφορία της Βουλής της 13ης Ιούλη, δηλαδή μόνο έπειτα από την τελική υπογραφή. Έως εκεί; «Διαφωνώ, αλλά στρογγυλοκάθομαι σε υπουργικές καρέκλες, καιροφυλακτώντας στην άκρη». Τελικά, καταψήφιση του Μνημονίου και στήριξη της «κυβέρνησης του Μνημονίου»! 

Η έξοδος από την Ευρωζώνη προβλήθηκε από όσους προβλήθηκε ως διαπραγματευτικό όπλο κι όχι ως διέξοδος της χώρας. «Αν θέλεις συμφωνία προετοιμάζεσαι για ρήξη»; Αμ δε! Στοιχειώδες λογικό ατόπημα. Το ανάποδο ισχύει: αν επιδιώκεις μια αξιοπρεπή συμφωνία, τότε υλοποιείς (αν μπορείς) τη ρήξη σταδιακά, και αναλόγως την κλιμακώνεις. Ποιος το έθεσε ρητά, με αυτούς τους όρους στον ΣΥΡΙΖΑ και πότε ακριβώς; Ποτέ κανείς! Αυτό είναι που πρέπει να κριθεί και να επικριθεί ή όχι. Ο Τσίπρας είπε πως, εκ των υστέρων κρίνοντας, θα κορύφωνε τη μάχη τον Φλεβάρη. Κατανοητόν;

 

Τελευταία απορία, όχι τελευταία σε σημασία. Καλά όλα αυτά, το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης τι το ήθελε;

Η «κοστολόγηση» της ΔΕΘ, που αποτέλεσε και το βαρύ χαρτί, τεκμηρίωσε πως εντός των δεσμεύσεων του Μνημονίου υφίστατο ρεαλιστικά άλλο «μείγμα» πολιτικής: ανακούφιση της ακραίας φτώχειας, επαναπρόσληψη των απολυμένων από το Δημόσιο, προϋποθέσεις επανεκκίνησης της αγοράς. Η «ΔΕΘ» προβλήθηκε ως «αδιαπραγμάτευτη» ακριβώς γιατί δεν έθιγε τις «δημοσιονομικές» παραμέτρους του Μνημονίου. Τι δεν συνυπολογίστηκε και τι συνέβη τελικά; Με το «καλημέρα» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, και πριν καν λάβει τις «μονομερείς» ενέργειες που έλαβε, διακόπηκε η ρευστότητα, τα ομόλογα εξαιρέθηκαν από την ΕΚΤ και έτσι εξέλιπε αίφνης η πηγή της χρηματοδότησης. Και πάλι πολλά από τη «ΔΕΘ» υλοποιήθηκαν, για να ξέρουμε τι λέμε, ενώ η διαπραγμάτευση διεξήχθη από ελληνικής πλευράς ακριβώς με «οδικό χάρτη» τη «ΔΕΘ».

Όσο γι’ αυτούς που παίζουν ακορντεόν με τη λαϊκή διαθεσιμότητα, ας αποφασίσουν πότε και πώς ανοίγει η βεντάλια του έρμου του λαϊκού παράγοντα. Ισχυρίζονταν ότι η «εκλογικίστικη πόλωση και ο κυβερνητισμός» του ΣΥΡΙΖΑ καθήλωσε τον λαό ως θεατή της διαπραγμάτευσης. Αλλά ο ίδιος ο λαός της κάλπης βγήκε στις πλατείες στην παγωνιά του Φλεβάρη. Και πριν από έναν μήνα, μετά τις συνεχείς «οπισθοχωρήσεις» και «παλινωδίες και ατολμίες» της κυβέρνησης, αυτός ο λαός της… «ανάθεσης» σφράγισε τη συγκλονιστική εβδομάδα του δημοψηφίσματος. Άραγε μήπως εδώ κρύβονται πολυτιμότερα, πιο ακριβά σε πολιτικό πλούτο υλικά, από τη γραμματική που αρέσκεται να διαβάζει η ασπρόμαυρη σκέψη του ΝΑΙ και ΟΧΙ;

 

Του Δημήτρη Υφαντή, 

μέλους της Σ.Ε. Ο.Μ. Πεντέλης 

του ΣΥΡΙΖΑ