Το μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο έχει να κάνει κυρίως με τους συνταξιούχους και περιλαμβάνει μόνιμες και έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις, όπως η νέα καταβολή της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, η κατάργηση της οριζόντιας περικοπής της σύνταξης για όσους εργάζονται με την παροχή κινήτρων, αλλαγές στη θεμελίωση και επιτάχυνση της επικουρικής σύνταξης αλλά και αύξηση του ποσοστού χορήγησης αναπηρικών συντάξεων, καθώς και ψηφιοποίηση του ΕΦΚΑ, που θα οδηγήσει σε ταχύτερη απονομή των συντάξεων στο μέλλον. Ειδικότερα:

Έκτακτη οικονομική ενίσχυση

Οι συνταξιούχοι με θετική προσωπική διαφορά που δεν θα δουν αύξηση των συντάξεών τους από 1.1.2024 θα λάβουν για δεύτερη φορά εντός του 2023 έκτακτη οικονομική ενίσχυση. Συγκεκριμένα, οι συνταξιούχοι με θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10 ευρώ, που λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη έως και 1.600 ευρώ, θα λάβουν έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση έως και 200 ευρώ, αναλόγως του ύψους της σύνταξής τους.

Ειδικότερα, οι συνταξιούχοι με μηνιαίο ύψος συντάξεων:

● έως 700 ευρώ θα λάβουν ενίσχυση 200 ευρώ,

● από 700,01 ευρώ έως 1.100 ευρώ θα λάβουν ενίσχυση 150 ευρώ και

● με μηνιαίο ύψος συντάξεων από 1.100,01 ευρώ έως 1.600 ευρώ θα λάβουν ενίσχυση 100 ευρώ.

Συνταξιοδότηση με ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές

Αν οι ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές στον e-ΕΦΚΑ δεν ξεπερνούν το ποσό των 30.000 ευρώ (από 20.000 που ισχύει σήμερα) και των 10.000 ευρώ για αγρότες (από 6.000 που ισχύει σήμερα), δίνεται η δυνατότητα για πρώτη φορά συνταξιοδότησης μη μισθωτών, με αυστηρά όμως κριτήρια διαπίστωσης πραγματικής αδυναμίας πληρωμής.

Έτσι, οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι, οι οποίοι βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης, πλην, όμως, παραμένουν εγκλωβισμένοι, λόγω πραγματικής αδυναμίας αποπληρωμής των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών τους στον e-ΕΦΚΑ, θα μπορούν να βγουν στη σύνταξη εάν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους και, ταυτόχρονα, έχουν καταβάλει εισφορές για τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης.

Ωστόσο για το ποσό από 20.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ και 6.000 ευρώ έως 10.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ παρακρατείται ποσοστό τουλάχιστον 60% της μηνιαίας σύνταξης, ενώ για το υπόλοιπο χρέος γίνεται παρακράτηση σε 60 δόσεις, μέχρι την εξόφλησή του, όπως γίνεται και σήμερα. Ως κριτήριο υπαγωγής στη ρύθμιση τίθεται όριο τραπεζικών καταθέσεων του οφειλέτη στα 12.000 ευρώ και 6.000 ευρώ για οφειλέτες του π. ΟΓΑ.

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος, με οφειλές 29.000 ευρώ δικαιούται μηνιαία σύνταξη 750 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η παρακράτηση αρχικά θα ανέρχεται σε 750 ευρώ x 60% = 450 ευρώ και αυτός θα λαμβάνει 300 ευρώ.

Εντός 20 μηνών, η οφειλή του θα έχει μειωθεί κατά 450 ευρώ x 20 = 9.000 ευρώ, με το υπόλοιπό του να ανέρχεται σε 20.000 ευρώ.

Από αυτό το σημείο και έπειτα, θα ενταχθεί στο καθεστώς των 60 δόσεων.

Η νέα του παρακράτηση θα είναι 20.000 ευρώ/60 = 333,33 ευρώ έως την αποπληρωμή της οφειλής και θα λαμβάνει σύνταξη 416,67 ευρώ τον μήνα για 60 μήνες.

Κίνητρα για εργαζόμενους συνταξιούχους

Στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο θεσμοθετείται η κατάργηση της παρακράτησης του 30% της σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Θυμίζουμε ότι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, είναι λίγο πάνω από 32.000 και με τη νέα αυτή παρέμβαση αναμένεται να αυξηθούν κατά πολύ.

Πρόκειται για ένα από τα βασικά κίνητρα για την ενθάρρυνση της νόμιμης απασχόλησης συνταξιούχων που περιλαμβάνονται στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, με στόχο την τόνωση του εισοδήματος των συνταξιούχων, την προώθηση της ενεργού γήρανσης και την περαιτέρω αύξηση της νόμιμης και δηλωμένης συμμετοχής στην αγορά εργασίας των συνταξιούχων που επιθυμούν να εργαστούν. Ωστόσο θεσμοθετούνται δύο αντικίνητρα.

Πιο συγκεκριμένα δεν θα γίνεται καμία περικοπή στη σύνταξη, αλλά θεσπίζεται ένας μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ισούται με το 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους με το 50% (ή 40%, εάν υποχρεούνται να καταβάλλουν εισφορές υπέρ επικουρικού ταμείου, όπως, επί παραδείγματι, οι δικηγόροι κ.ά.) επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη.

Ταυτόχρονα θεσπίζεται, επίσης, ετήσιο πλαφόν του πόρου, που δεν μπορεί να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης.

Έτσι η ενασχόληση με τη γεωργία – κτηνοτροφία – ιχθυοπαραγωγή παραμένει καλύτερη επιλογή, καθώς δεν επηρεάζει τη σύνταξη μέχρι του ποσού των 10.000 ευρώ καθαρά ετησίως, ούτε απαιτεί ασφάλιση στον π. ΟΓΑ!

Θεμελίωση δικαιώματος επικουρικής

Την επιτάχυνση της απονομής των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων, αλλά και την ενιαιοποίηση των προϋποθέσεων θεμελίωσης επικουρικής σύνταξης φέρνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τον χρόνο απονομής, οι επικουρικές συντάξεις μπορούν να εκκαθαριστούν μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο.

Όσον αφορά την ενοποίηση των κανόνων, πλέον με 15 χρόνια ασφάλισης ή 4.500 ένσημα και μόνο θα παρέχεται επικουρική ασφάλιση, είτε ο συνταξιούχος εργαζόταν στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα και είτε εργαζόταν σε έναν φορέα είτε διαδοχικά.

Με αυτή τη νέα διάταξη, υπηρετείται η ενοποίηση των κανόνων του ασφαλιστικού συστήματος για όλους, με άμεση συνέπεια την ένταξη των επικουρικών συντάξεων στο σύστημα fast track, ώστε οι εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις, οι οποίες υπολογίζονται σήμερα περίπου στις 40.000, να μειωθούν σημαντικά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μάλιστα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου, με αυτή τη διάταξη αναμένεται τουλάχιστον 13.000 μέσα στον χρόνο να αποκλιμακωθούν.

Ψηφιοποίηση του ΕΦΚΑ

Ο ΕΦΚΑ «τρέχει» δύο μεγάλα πρότζεκτ χρηματοδοτημένα από κοινοτικούς πόρους. Το ένα αφορά ένα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα και το δεύτερο την ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων του ΕΦΚΑ. Άπαξ και γίνουν αυτά τα δύο, τότε με το πάτημα ενός κουμπιού η διαδικασία θα είναι πολύ γρηγορότερη. Τα δύο έργα έχουν ορίζοντα τριετίας και έχουν ήδη ξεκινήσει. Ειδικότερα τα επόμενα «ψηφιακά» βήματα στον e-ΕΦΚΑ περιλαμβάνουν:

● Την ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου όλων των πολιτών, με την ψηφιοποίηση των ενσήμων και πριν από το 2002.

● Την ενοποίηση των 88 διαφορετικών βάσεων δεδομένων του e-ΕΦΚΑ σε ένα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, που θα επικοινωνεί και με τα συστήματα του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), με στόχο την ταχύτερη διεκπεραίωση των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών υποθέσεων.

● Τη διασύνδεση των συστημάτων «Εργάνη» και του προγράμματος «Αριάδνη» του e-ΕΦΚΑ, ώστε οι ελεγκτές να γνωρίζουν σε πραγματικό χρόνο το ωράριο και την αμοιβή κάθε εργαζομένου.

Αναπηρικές συντάξεις

Σύνταξη ακόμη και με αναπηρία 50% θα λαμβάνουν οι ασφαλισμένοι. Ωστόσο, οι μηνιαίες αποδοχές θα είναι πολύ χαμηλές, ενώ οι αγρότες θα μπορούν να πηγαίνουν στο χωράφι και στον στάβλο ακόμη και με 58% αναπηρία. Βεβαίως, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με αναπηρία κάτω του 67% η εθνική σύνταξη περιορίζεται στο 50% (και μειώνεται κατά 25% για αναπηρία από 67% έως 79,99%).

Κατά συνέπεια, η εθνική σύνταξη για πάνω από 20 έτη ασφάλισης θα είναι μόλις 206 ευρώ (413 ολόκληρη), ενώ τα ποσοστά αναπλήρωσης είναι πολύ χαμηλά για λιγότερα από 35 έτη ασφάλισης. Για 15 έτη ασφάλισης η εθνική σύνταξη (για ποσοστό αναπηρίας κάτω του 67%) πέφτει στα 186 ευρώ.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο με 25 έτη ασφάλισης και μέσο μισθό 800 ευρώ η αναπηρική σύνταξη θα είναι 371,5 ευρώ και για 15 έτη στα 276,4 ευρώ. Και θα ανέλθει στα 413 ευρώ με μέσο μισθό 1.000 ευρώ και 20ετή ασφάλιση (σ.σ.: ποσό στο οποίο διαμορφώνεται σήμερα η εθνική σύνταξη!) και στα 301,5 ευρώ για 15ετή ασφάλιση (με μέσο μισθό τα 1.000 ευρώ).

Προϋποθέσεις

Σύμφωνα με την υπουργική εγκύκλιο του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Πάνου Τσακλόγλου, τίθενται οι κάτωθι προϋποθέσεις για τη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης:

1. Ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%, η οποία πιστοποιείται από ΚΕΠΑ.

2. Διακοπή της ασφαλιστέας απασχόλησης στον e-ΕΦΚΑ.

3. Χρόνος ασφάλισης:

● Τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης.

● Ή τουλάχιστον 5 έτη ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον δύο έτη εντός της πενταετίας πριν από την ημερομηνία ή το έτος έναρξης της αναπηρίας.

● Από ένα έως πέντε έτη ασφάλισης για νέους ασφαλισμένους έως 31 ετών.

Η αναπηρική σύνταξη καταβάλλεται στους ασφαλισμένους από την ημέρα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης στον e-ΕΦΚΑ. Παρέχεται η δυνατότητα στους αιτούντες να υποβάλουν την αίτηση συνταξιοδότησης ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησης για πιστοποίηση της αναπηρίας. Ωστόσο δίνεται η δυνατότητα η αίτηση συνταξιοδότησης να υποβληθεί έως και τέσσερις μήνες μετά την έκδοση της πιστοποίησης αναπηρίας, χωρίς να χάνονται τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα για το διάστημα αυτό.

Διαβάστε επίσης:

Τι φοβίζει την κυβέρνηση: Τα σενάρια τρόμου με το πετρέλαιο, ο στενός δημοσιονομικός χώρος και το τέλος των οριζόντιων μέτρων στήριξης

ΠΑΣΟΚ: Γιατί δεν θέτει ακόμα επίσημο στόχο τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές – Αν και ευελπιστεί σε αυτή

Γιατί καθυστερεί η εισβολή στη Γάζα