Όσοι παρακολουθούν από κοντά την πολιτική σκηνή της Ελλάδας έχουν πειστεί ότι οι μονοκομματικές κυβερνήσεις αποτελούν παρελθόν για τη χώρα. Τα… σαραντάρια που χτυπούσαν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. βρίσκονται πια καταχωνιασμένα στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας και οι συνθήκες έχουν επιτρέψει στον Βασίλη Λεβέντη κάθε λίγο και λιγάκι να ζητάει οικουμενική κυβέρνηση.

Δεν είναι μόνο η κρίση που έφερε στην επιφάνεια το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου. Το μπόνους των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα και οι μεγάλες εκλογικές περιφέρειες, για τις οποίες απαιτούνται τεράστιες εκλογικές δαπάνες, είναι δύο μόνο από τα… συστατικά της παθογένειας του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η Αριστερά, για παράδειγμα, είναι χρόνιος υπέρμαχος της απλής αναλογικής. Το αν η σημερινή κυβερνώσα Αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ) την επιθυμεί, είναι βέβαια ένα άλλο θέμα. 

 

Προσπαθώντας να καταδείξουν ότι υπάρχει… ζωή μετά τη διαπραγμάτευση, τα κυβερνητικά στελέχη φέρνουν πάλι στα χείλη τους τη λέξη «κανονικότητα» καθώς βαδίζουμε προς το τέλος της πρώτης αξιολόγησης. Στο συγκεκριμένο πλαίσιο «φούντωσε» πάλι η συζήτηση περί αλλαγής του εκλογικού νόμου, που άνοιξε τον περασμένο Ιανουάριο, έμεινε μετέωρη στη «μέγγενη» της πολιτικής καθημερινότητας και εμφανίστηκε ξανά στο προσκήνιο την εποχή που τα μακρυμάνικα μπαίνουν στην ντουλάπα… 

 

Το μόνο δεδομένο είναι ότι το καταστάλαγμα όλων των συζητήσεων και των ζυμώσεων για την αλλαγή του εκλογικού νόμου θα καταλήξει στα χέρια του Αλέξη Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει ότι το χαρτί αυτό θα καθορίσει όλο το παιχνίδι, το οποίο ονομάζεται «συμμαχίες και συνεργατικές κυβερνήσεις». 

 

Γι’ αυτό δεν έχει λόγο να επιχειρήσει να περάσει έναν νέο εκλογικό νόμο περιορισμένος στην κοινοβουλευτική του πλειοψηφία. Θα επιδιώξει να έρθει σε διάλογο και, ει δυνατόν, σε συνεννόηση με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς προκειμένου να διασφαλίσει μια ευρύτερη συμφωνία για τον εκλογικό νόμο, ο οποίος θα αλλάξει ριζικά τον πολιτικό χάρτη. 

 

Η συζήτηση, για την ώρα, θυμίζει… ψάρεμα. Προθέσεων, επιλογών και δυνάμει συμμαχιών που μπορεί να προκύψουν ακόμη και στο κοντινό μέλλον. Η κουβέντα μπορεί να τραβήξει σε βάθος, καθώς μέχρι τον μακρινό Σεπτέμβριο του 2019, οπότε θεωρητικά θα πρέπει να πάμε πάλι στα εκλογικά κέντρα, τα πάντα μπορεί να έχουν συμβεί…

 

Θυμίζει, ακόμη, εξίσωση που οδηγεί στον «μαγικό» αριθμό 200. Τι σημαίνει αυτό; Υπερψήφιση του νέου εκλογικού νόμου από τα δύο τρίτα της Βουλής, ήτοι 200 βουλευτές, στην περίπτωση που η κυβέρνηση θέλει να εφαρμοστεί ο νόμος στις επόμενες εκλογές, όποτε κι αν γίνουν. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο νέος νόμος θα εφαρμοστεί στις μεθεπόμενες εκλογές, όπως επιτάσσει το Σύνταγμα. 

 

Θυμίζει, τέλος, η μέχρι στιγμής συζήτηση έναν αγώνα εσωκομματικού μποξ. Ως αρμόδιος υπουργός, ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, που προέρχεται από τα σπλάχνα του ΠΑΣΟΚ, έσπευσε να τονίσει σε τηλεοπτικές του δηλώσεις, την επαύριον των αναλυτικών δημοσιευμάτων το περασμένο Σαββατοκύριακο, πως «αν καθιερώσουμε την απλή αναλογική, η χώρα δεν θα κυβερνηθεί ποτέ». 

 

Ωστόσο, ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης και η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη «άδειασαν» τον υπουργό Εσωτερικών για τη συγκεκριμένη αναφορά του. 

 

Συνομιλώντας με κοινοβουλευτικούς συντάκτες ο Βούτσης, την Τρίτη το μεσημέρι, ανέφερε ότι για την Αριστερά η απλή αναλογική παραμένει σημείο αναφοράς και πως αποτελεί πάγια θέση της, διαφοροποιούμενος από τις δηλώσεις του Κουρουμπλή. Σημείωσε μάλιστα ότι «δεν καίγεται για τον εκλογικό νόμο ο λαός αυτήν τη στιγμή» διαχωρίζοντας έτσι τη θέση του και ως προς τη χρονική στιγμή αλλαγής του νόμου και αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν αποτελεί θέμα άμεσης προτεραιότητας. 

 

Για προσωπικές απόψεις του αρμόδιου υπουργού, οι οποίες είναι σεβαστές, αλλά δεν αποτελούν το τελικό σχέδιο, έκανε λόγο η Γεροβασίλη κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών την Τρίτη προαναγγέλλοντας ότι η κυβέρνηση θα καταθέσει την πρότασή της εγκαίρως ώστε να ανοίξει ο διάλογος με κόμματα και φορείς. «Σε χρόνο που να είναι μακριά από εκλογές, ώστε να μη θεωρείται ύποπτο, πράγμα το οποίο βλέπαμε τα προηγούμενα πολλά χρόνια να συμβαίνει: παραμονές εκλογών να κόβονται και να ράβονται εκλογικοί νόμοι στα μέτρα του συμφέροντος της εκάστοτε κυβέρνησης» δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος. 

 

Δυνατότητα ψήφου στους 17χρονους, μπόνους 30 εδρών το οποίο θα μπορούν να λαμβάνουν μόνο όσα κόμματα ή εκλογικές συνεργασίες συγκεντρώσουν 40% και σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών περιλαμβάνονται στις μεγάλες αλλαγές που επεξεργάζεται ο Κουρουμπλής, την μορφή των οποίων παρουσίασε σε αναλυτικό ρεπορτάζ το «Βήμα της Κυριακής». Σύμφωνα με το κυριακάτικο δημοσίευμα, μεταξύ άλλων, ο νέος εκλογικός νόμος: 

 

♦ Θα προβλέπει σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών. Καμία εκλογική περιφέρεια δεν θα έχει εφεξής περισσότερους από δέκα βουλευτές. Ειδικά η Β’ Αθηνών, η μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της χώρας, σπάει σε τέσσερα κομμάτια. Διατηρούνται όμως όλες οι μονοεδρικές περιφέρειες.

♦ Θα επιτρέπει την προγραμματική προεκλογική συνεργασία των κομμάτων, κάτι που ο ισχύων εκλογικός νόμος δεν προέβλεπε. Τούτο κατά την κυβέρνηση επιτρέπει τη δημιουργία σταθερών και βιώσιμων κυβερνήσεων. Αρκεί να δηλώσουν δύο ή περισσότερα κόμματα εκ των προτέρων, με την προκήρυξη δηλαδή των εκλογών, την εκλογική τους συνεργασία.

♦ Θα καθιερώνει την απλή αναλογική για 270 βουλευτές.

♦  Θα διατηρεί το πλαφόν του 3% για είσοδο στη Βουλή. Υπήρξε σκέψη, γράφει το «Βήμα», να μειωθεί στο 2,5%, αλλά λόγω ειδικών συνθηκών η πρόταση αυτή αποσύρθηκε.

♦  Θα καθιερώνει μεικτό σύστημα: και με σταυρό (στον νομό) και με λίστα (στην περιφέρεια).

♦  Για την ώρα μένει ανοιχτό προς συζήτηση το θέμα της μείωσης των εδρών του Κοινοβουλίου από 300 που είναι σήμερα στις 200. Μόνο αν συμφωνήσουν τα κόμματα στη μείωση θα προχωρήσει η κυβέρνηση, αναφέρει ο αρμόδιος υπουργός, σύμφωνα με το δημοσίευμα. 

♦  Θα καθιερώνει κοινωνικό έλεγχο των υποψήφιων βουλευτών. Στην πραγματικότητα, αν περάσει αυτή η πρόταση, όπως σημειώνεται, καθιερώνονται προκριματικές εκλογές κατά νομό για την επιλογή υποψήφιων βουλευτών. 

♦  Θα καθιερώνεται για πρώτη φορά όριο θητείας (12 ετών) για τους βουλευτές.

♦  Δεν θα προβλέπεται ψήφος εξ αποστάσεως, δηλαδή δι’ αλληλογραφίας. 

♦  Δεν θα υπάρχει πρόνοια για ψήφο των ομογενών, αν και πρόθεση της κυβέρνησης είναι να ετοιμάσει στο μέλλον (χωρίς όμως να προσδιορίζεται το πότε) άλλο νομοσχέδιο για ψήφο των ομογενών και συμμετοχή τους στο Κοινοβούλιο με παράλληλη μείωση των εδρών των εθνικών εκλογών, όπως ανέφερε το ρεπορτάζ της εφημερίδας.