Το άγχος του συνθέτη Σάκη Τσιλίκη ήταν να μην ακουστεί πομπώδης στη συνέντευξή μας, συγκριτικά με το ήθος που διατηρεί εδώ και σαράντα χρόνια στο καλλιτεχνικό στερέωμα. 

Το άγχος του συνθέτη Σάκη Τσιλίκη ήταν να μην ακουστεί πομπώδης στη συνέντευξή μας, συγκριτικά με το ήθος που διατηρεί εδώ και σαράντα χρόνια στο καλλιτεχνικό στερέωμα. Πόσοι Έλληνες συνθέτες, ωστόσο, καταφέρνουν να προσελκύσουν πλέον το διεθνές ενδιαφέρον; Ο δημιουργός του «Τσάρλι Τσάπλιν» της Γιουροβίζιον, δραστήριος και πολυπράγμων, αλλά και «αθόρυβος» την ίδια στιγμή, αυτός που σημειώνει στο βιογραφικό του ότι στέκεται στο πλευρό των νέων «από ιδεολογία», επιστρέφει με το «Ταξίδι του Οδυσσέα» και απασχολεί την Disney!

Ενώ έχετε καταθέσει σημαντικό έργο, παραμένετε συνειδητά αυτό που λέμε «εκτός κυκλώματος». Ποιοι είναι ακριβώς οι λόγοι;
Εγώ είχα πάντα μια ιδεολογία, η οποία δεν με πρόδωσε μέχρι σήμερα, να είμαι δηλαδή μέσα σ’ όλα τα γεγονότα, αλλά πίσω από τις κάμερες.

Μ’ αρέσει η έκφραση που χρησιμοποιείτε, δεδομένου του ότι πέραν της μουσικής ασχοληθήκατε και με τη δημοσιογραφία.
Δεν θα πω ότι ήμουν άνθρωπος της δημοσιογραφίας, αλλά ασχολήθηκα με το μέσο. Πέρασα από το «Διπλό Τηλέραμα» και από το «01» του Τσαγκαρουσιάνου. Ακόμη κι εκεί, όμως, παρέμενα εκτός. Ήθελα, εάν θα έγραφαν κάτι για μένα, να ήταν στην Επίδαυρο ή το πολύ – πολύ στο Ηρώδειο.

Στάση ζωής, λοιπόν.
Ακριβώς! Με το ένα πόδι στο σύστημα και με τ’ άλλο απ’ έξω. Οι εταιρείες τότε ήθελαν τα δικά τους. Τους έλεγα: «Έχω τον Δημήτρη Ψαριανό». «Αυτός μεγάλωσε» μου απαντούσαν «κι εμείς ασχολούμαστε με τους πιτσιρικάδες». Κι όταν τους πήγαινα κάποιον νέο, μου λέγανε: «Μα, εμείς έχουμε τον Μπιθικώτση» κ.λπ. Πού να τους πιάσεις; Πουθενά!

Ωστόσο η μεγάλη σας αγάπη ήταν και είναι το θέατρο.
Ναι, γιατί εκεί εξυπηρετώ το κείμενο και το ιδεολόγημα του σκηνοθέτη. Δεν μπαίνει ο παραγωγός στη μέση να θέλει το «σουξέ». Άλλο να υπηρετείς, εν ολίγοις, τον Λόρκα ή τον Σαίξπηρ και άλλο τον παραγωγό.

Άρα να υποθέσω ότι θεωρείτε υποδεέστερη την ενασχόλησή σας με το δισκογραφικό σύστημα.
Σαφώς, όταν αυτοί ενδιαφέρονταν για καλλιτέχνες που πουλούσαν εκατοντάδες χιλιάδες και όχι για εμάς που κάναμε κάτι διαφορετικό.

Η πορεία σας στη μουσική να υποθέσω ότι ξεκινά από τα παιδικά σας χρόνια;
Εντελώς. Στα 15 μου, στην Αλεξανδρούπολη, είχαμε φτιάξει συγκρότημα κι επειδή πιάναμε τουρκικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, ξέραμε πρώτοι απ’ όλους στην Ελλάδα το «Satisfaction» των Rolling Stones και το «Help» των Beatles. Δυστυχώς ο σταθμός της Κωνσταντινούπολης ήταν σε σύνδεση με Λονδίνο έξι μήνες νωρίτερα ακόμη κι απ’ τον Μαστοράκη στην Αθήνα. Μέχρι να πάω σχολείο το πρωί έβγαζα στην κιθάρα τα ακόρντα και τους στίχους των τραγουδιών των Beatles!

Ποιο ήταν το πρώτο δικό σας τραγούδι;
Το «Παλιέ μου φίλε απ’ το στρατό», που πήγε και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και βραβεύθηκε. Επειδή ήταν ουσιαστικά μια καταγγελία ενάντια στη χούντα, ήθελα να το πει ο Καλογιάννης. Τελικά το είπε ο Δάκης. Εξαιρετικός και αγαπημένος ο Δάκης!

Το 1978 όμως ήρθε η Eurovision και το «Τσάρλι Τσάπλιν» με την Τάνια Τσανακλίδου.
Αυτό ήταν το μεγάλο μου άνοιγμα, αν υπολογίσεις ότι την επόμενη χρονιά επιλέχθηκε τραγούδι μου μέσα σε οχτακόσια συνολικά, από τα ίδια τα παιδιά, για τη UNICEF.

Το εντυπωσιακό είναι που κάνατε μεγάλες επιτυχίες με τον παιδικό σας φίλο, τον συγγραφέα Γιάννη Ξανθούλη.
Χαρακτηριστικά, θυμάμαι εμένα τριών ετών και τον Γιάννη τεσσάρων, να είμαστε στο υπόγειο του σπιτιού μου, όπου εκείνος έπαιζε Καραγκιόζη, μίλαγε, και τον συνόδευα με φυσαρμόνικα. Σαν να προσδιορίζαμε από τότε τι θα επακολουθούσε.

Ας πάμε στο σήμερα. Γνωρίζω ότι έχουν επεκταθεί και στον κινηματογράφο οι δραστηριότητές σας.
Με τον σκηνοθέτη Χρήστο Προσύλη, υπεύθυνο του Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λονδίνου, ολοκληρώσαμε μία ταινία με τίτλο «Ποδηλάτης του ονείρου».
Όχι τόσο για μένα, όσο για τον κόσμο του θεάτρου που με περιβάλλει όλα αυτά τα χρόνια. Μιλάμε για ταινία – ντοκιμαντέρ.

Το να ασχολείστε μουσικά τώρα με την «Οδύσσεια» του Ομήρου δεν είναι και ένα μεγάλο ρίσκο;
Θα σας μεταφέρω μια εικόνα αρκετών χρόνων πίσω: Είμαι με τον Κώστα Κλάβα, τον περίφημο ενορχηστρωτή και συνθέτη, και του λέω: «Δάσκαλε, ξεκίνησα να μελοποιώ την “Οδύσσεια”». «Καλά» μου λέει πολύ σκωπτικά και σοφά «δεν σε έχει προβληματίσει το γεγονός πως κανείς δεν καταπιάστηκε με το θέμα τόσες χιλιάδες χρόνια;» (γέλια). Έκτοτε μου κόπηκαν τα πόδια, αλλά μια και όντως το ’χα ξεκινήσει, όλο έλεγα ότι θα το τελειώσω κάποια στιγμή το εγχείρημα.

Να που το τελειώσατε όμως σε μία άλλη μορφή, το κείμενο δηλαδή της Τούλας Καρώνη.
Η Τούλα Καρώνη έγραψε το «Ταξίδι με τον Οδυσσέα», ένα βιβλίο για το ομηρικό ταξίδι του Οδυσσέα, κι εγώ, μελοποιώντας τα λόγια της, κινήθηκα μουσικά σε δυτικούς δρόμους. «Εντεχνο-ρόκ» θα χαρακτήριζα τη δουλειά. Τραγουδούν ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου και δύο νέα παιδιά, ο Λούλατζης και ο Νινιός. Μια «εντεχνο-ρόκ» δουλειά, όμως, η οποία έκανε ήδη το άνοιγμά της στο εξωτερικό. Παραγωγός μας είναι ο Μίλτος Καρατζάς, ο οποίος εκπροσωπεί την εταιρεία Disney στην Ελλάδα. Μας έφερε σε επαφή με την Disney με σκοπό το έργο αυτό να γίνει ταινία κινουμένων σχεδίων. Ένα δεύτερο άνοιγμα, όμως, έχει γίνει και στην Αμερική. Με τον Χρήστο Προσύλη ετοιμάζουμε ακόμη μία ταινία βασισμένη στο «Ταξίδι με τον Οδυσσέα», στην οποία ο Οδυσσέας θα κινείται στη σύγχρονη Αθήνα. Μέσω του ηθοποιού – πρωταγωνιστή της ταινίας, που ακόμη δεν μπορώ να αποκαλύψω το όνομά του, η δουλειά μας έφτασε στα χέρια του γνωστού φιλέλληνα Τομ Χανκς. Γενικά, υπάρχουν πολλά σχέδια, αν και δεν θέλω να λέω μεγαλοστομίες.

Τι είναι αυτό που αναζωπυρώνει κατά καιρούς το ενδιαφέρον των ξένων για την ελληνική μυθολογία;
Χωρίς να μιλάω σαν Ελληνομαλάκας, έχουμε έναν τεράστιο πλούτο και δεν ξέρουμε πώς να τον αξιοποιήσουμε. Ευτυχώς το πήραν χαμπάρι οι Αμερικανοί και λίγο με το «Troy», λίγο με τους «300 Spartans», όλο και κάτι γίνεται. Μεσ’ στο κλίμα αυτό ενδιαφέρθηκαν και για τη δική μας δουλειά.

Σας εύχομαι κάθε επιτυχία και γρήγορα να επιτύχουν όλα τα σχέδιά σας.
Σας ευχαριστώ. Άλλωστε ποτέ δεν πρέπει να πετσοκόβουμε τα όνειρά μας.