Η δραματική κατάρρευση της Silicon Valley Bank αποδεικνύει με βεβαιότητα ένα πράγμα: ότι ο μεγαλύτερος συστημικός κίνδυνος στις ΗΠΑ δεν είναι το τραπεζικό σύστημα, αλλά η ακραία πόλωση στην πολιτική σκηνή, γράφει το CNN, αναδεικνύοντας την άλλη διάσταση της κρίσης που έχει ξεσπάσει τις τελευταίες μέρες.

Η κατάρρευση της συγκεκριμένης τράπεζας σκόρπισε ρίγη ανησυχίας στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στη βιομηχανία των εταιριών υψηλής τεχνολογίας. Η κυβέρνηση Μπάιντεν καταβάλλει εντατικές προσπάθειες για να περιορίσει τις συνέπειες από την κατάρρευση και να καθησυχάσει τους επενδυτές, τους τραπεζίτες και τους πελάτες των τραπεζών. Η αλήθεια είναι ότι αποφεύχθηκε η μαζική εκροή κεφαλαίων από τις τράπεζες μετά τις ομοσπονδιακές εγγυήσεις στις καταθέσεις στην SVB και στη δεύτερη τράπεζα που βρέθηκε σε δεινή θέση, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί η επανάληψη τέτοιων προβλημάτων σε ένα εξαιρετικά ρευστό πεδίο.

Η πολιτική πόλωση γίνεται τροχοπέδη για την οικονομία

Ωστόσο, η πολωτική πολιτική αντίδραση στο τραπεζικό δράμα είναι παράγοντας που επιδεινώνει την κατάσταση και πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι αν ξεσπάσει μία σοβαρότερη χρηματοπιστωτική κρίση η κυβέρνηση μπορεί να μην έχει καμία δυνατότητα παρέμβασης.

Επιφανή στελέχη των Ρεπουμπλικανών, υπό τον κυβερνήτη της Φλόριντα και πιθανό διεκδικητή του χρίσματος στην κούρσα για τη προεδρία, έσπευσαν να αποδώσουν την τραπεζική κρίση όχι στην αμφιλεγόμενη στρατηγική της τράπεζας, αλλά σε μια υποτιθέμενη επιμονή σε κοινωνικά προοδευτικές επενδύσεις, για την οποία κατηγορούν το στρατόπεδο των Δημοκρατικών. Άλλοι Ρεπουμπλικανοί συζητούν για τον ρόλο της κυβέρνησης στην οικονομία, τον οποίο θέλουν -για ιδεολογικούς λόγους- να απομειώσουν περαιτέρω.

Στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών η αριστερή πτέρυγα, που εκφράστηκε μέσω δύο πρώην προεδρικών υποψηφίων -των γερουσιαστών Ελίζαμπεθ Γουόρεν και Μπέρνι Σάντερς-, τάχθηκαν υπέρ της επιβολής πιο αυστηρών ρυθμιστικών κανόνων στην τραπεζική βιομηχανία. Ενώ ο πρόεδρος Μπάιντεν, κατέφυγε σε μία γνωστή τακτική του κάθε φορά που εμφανίζονται προβλήματα – για όλα ευθύνεται η απορρύθμιση επί των ημερών Τραμπ.

Καθώς πλησιάζει ο καιρός για να αρχίσει η προεκλογική εκστρατεία και με τις σχέσεις των δύο κομμάτων στην Αμερική να είναι χειρότερες από ποτέ, είναι σαφές ότι η αμοιβαία έλλειψη εμπιστοσύνης συνιστά πλέον εθνική απειλή, σχολιάζει ο Στίβεν Κόλινσον, αναλυτής του CNN, προσθέτοντας ότι η πόλωση στην πολιτική σκηνή υπονομεύει τις προσπάθειες αντιμετώπισης μίας άλλης, ίσως σοβαρότερης κρίσης.

Το blame game των πολιτικών

Το χάος των πρώτων ωρών μετά την κατάρρευση της SVB διαδέχτηκε το πολιτικό παιχνίδι της απόδοσης ευθυνών στον αντίπαλο. Κάτι που έχει συμβεί κι άλλες φορές στο πρόσφατο παρελθόν. Όταν εκτροχιάστηκε ένα εμπορικό τρένο στο Οχάιο, τον περασμένο μήνα, οι Ρεπουμπλικανοί μπήκαν αμέσως στο παιχνίδι δαιμονοποίησης του υπουργού μεταφορών, Πιτ Μπούτιγκιεγκ, ενώ οι Δημοκρατικοί κατηγόρησαν την απορρύθμιση που επέφερε η διακυβέρνηση Τραμπ. Αντίστοιχη ήταν η εικόνα τον Φεβρουάριο, με τα μπαλόνια πάνω από την Αμερική, που αποδόθηκαν σε κινεζικό κατασκοπευτικό πρόγραμμα. Το ερώτημα που προέκυψε είναι κατά πόσο οι ΗΠΑ μπορούν να παρουσιάσουν μία συνεκτική πολιτική σε κρίσιμα θέματα. Από την αντίδραση στο θέμα με τα μπαλόνια, προκύπτει αρνητική απάντηση.

Η πολιτική πόλωση είναι πλέον ρουτίνα στις ΗΠΑ. Αλλά αν η κρίση στον τραπεζικό τομέα επιδεινωθεί, ή εκδηλωθεί μία άλλη χρηματοπιστωτική κρίση σοβαρότερη από αυτή, η κυβέρνηση θα έχει τα χέρια δεμένα, αφού χρειάζεται την συνεργασία του Κογκρέσου. Κάτι που δεν θεωρείται δεδομένο.

Τα παιδαριώδη λάθη των τραπεζιτών

Την ώρα που οι πολιτικοί ηγέτες οικοδομούν το δικό τους αφήγημα με παρονομαστή το κομματικό ή προσωπικό κέρδος, η κρίση που προκλήθηκε από την κατάρρευση της SVB οδηγεί σε συμπεράσματα που δεν είναι καθόλου βολικά για το τραπεζικό λόμπι.

Κακή διαχείριση και εκτίμηση των οικονομικών δεδομένων, επιδίωξη υψηλών κερδών από τις επενδύσεις, η επανάπαυση στην προσδοκία για παρατεταμένη περίοδο χαμηλών επιτοκίων (την ώρα που η FED έμενε πιστή στο δόγμα του ακριβού χρήματος) είναι μερικοί από τους παράγοντες που οδήγησαν στη χρεωκοπία.

«Διέπραξαν ένα από τα πιο βασικά λάθη στο τραπεζικό σύστημα – δανεισμός με μικρό ορίζοντα και μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Κι όταν τα επιτόκια ανέβηκαν, τα ομόλογα έχασαν την αξία τους», δήλωσε ο Λάρι Σάμερς, πρώην υπουργός Οικονομικών, μιλώντας στον Γουλφ Μπλίτζερ του CNN.

Τα πραγματικά προβλήματα για την SVB άρχισαν όταν επένδυσε το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων της σε κρατικά ομόλογα, που θεωρούνται ο ασφαλέστερος τρόπος επένδυσης. Μόνο που με την πολιτική αύξησης των επιτοκίων από την FED – που υιοθετήθηκε στην προσπάθεια τιθάσευσης του πληθωρισμού – τελικά τα ομόλογα άρχισαν να χάνουν την αξία τους. Κι όταν στέρεψε το εύκολο χρήμα για τις εταιρίες υψηλής τεχνολογίας, που ήταν οι βασικοί πελάτες της SVB, άρχισε η απόσυρση καταθέσεων. Για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα η SVB υποχρεώθηκε να ρευστοποιήσει κρατικά ομόλογα με μεγάλες απώλειες κι αυτό οδήγησε στην κατάρρευση.

«Η SVB κατέρρευσε εξαιτίας ενός λάθους που έκανε ένας ανόητος νεαρός, με την διαχείριση του κινδύνου λόγω των επιτοκίων», είπε ο Τζέιμς Έιντζελ, ειδικός αναλυτής του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν, μιλώντας στο Al Jazeera. «Είναι το ίδιο φαινόμενο που εξαφάνισε την αμερικανική βιομηχανία καταθέσεων και πιστώσεων στη δεκαετία του 1980. Κάποιοι άνθρωποι δεν έμαθαν ποτέ», πρόσθεσε.

Κατά τον Χάμπελ Χάρβεϊ, καθηγητή στο πανεπιστήμιο Duke, η κατάρρευση της  SVB είναι ένα μάθημα για την ανάγκη διασποράς των αποθεματικών που συγκεντρώνουν οι τράπεζες. «Προτίμησαν ένα συγκεκριμένο πελατολόγιο και όλοι ξέρουμε ότι ο κλάδος της υψηλής τεχνολογίας δέχτηκε πλήγμα. Αλλά όταν δεν έχεις διασπορά, τότε δέχεσαι κι εσύ το πλήγμα», δήλωσε στο Al Jazeera ο καθηγητής Χάρβεϊ.

Διαβάστε επίσης:

Ισημερινός: «Απέδρασε» πρώην υπουργός που έχει καταδικαστεί για διαφθορά

Vodafone: Σχέδιο για 1.000 απολύσεις στην Ιταλία – Στόχος να αντιμετωπιστεί ο… ισχυρός ανταγωνισμός

Τουρκία: Ο φόβος ενός μεγάλου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη ρυθμιστικός παράγοντας στις επικείμενες εκλογές