Μήνυμα αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας για την οικονομία το βασικό σενάριο για διπλές εκλογές τον Οκτώβριο του 2019. Με τις διαπραγματεύσεις για την έξοδο από το πρόγραμμα στην τελική ευθεία, μοιραία ανοίγει και η συζήτηση για την «επόμενη μέρα», από την οποία δεν λείπουν και τα εκλογικά σενάρια.

Ειδικά διότι το αν οι εκλογές θα είναι πρόωρες ή θα γίνουν στη λήξη της τετραετίας συναρτάται απόλυτα με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, δηλαδή το πλαίσιο της εποπτείας μετά το πρόγραμμα, το πόσο αυστηρό ή όχι θα είναι αυτό και αν θα επιτρέπει πράγματι «βαθμούς ελευθερίας» στην άσκηση της πολιτικής ώστε να είναι εφικτές κάποιες παροχές με τις οποίες η κυβέρνηση να μπορεί να οδηγηθεί σε εκλογές το φθινόπωρο του 2019.

Τα μηνύματα του βασικού σεναρίου

Στο Μαξίμου έχει σχηματοποιηθεί και προβάλλεται προς τα έξω ένα βασικό εκλογικό σενάριο για διπλές εκλογές τον Οκτώβριο του 2019, το οποίο «απαντά» στα εκλογικά σενάρια περί πρόωρων εκλογών το προσεχές φθινόπωρο (μια τεκμηρίωση για τους λόγους που αυτή η επιλογή καθίσταται πιο πρόσφορη για την κυβέρνηση παρουσίασε το «Ποντίκι» στο περασμένο του φύλλο), αλλά βεβαίως απαντά και στην ανανέωση του αιτήματος για εκλογές το φθινόπωρο από την πλευρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του αρχηγού της Κυριάκου Μητσοτάκη. Το βασικό αυτό σενάριο:

1. Στέλνει προκαταβολικά το μήνυμα ότι η έξοδος από το πρόγραμμα θα είναι «καθαρή» και επιτυχημένη και θα επιτρέψει μεγαλύτερη «αυτονομία» στη διακυβέρνηση την οποία η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει μέχρι τέλους και δεν έχει κανένα λόγο να πάει σε πρόωρες εκλογές.

2. Δείχνει να «προσαρμόζει» τις κυβερνητικές ανάγκες για ελαχιστοποίηση της πολιτικής φθοράς και διάσωση κατά το δυνατόν του πολιτικού κεφαλαίου του ΣΥΡΙΖΑ στην επιθυμία των δανειστών για ολοκλήρωση της τετραετίας, ώστε να υπάρξει το αναγκαίο διάστημα για οικονομική σταθεροποίηση μετά την έξοδο, που θα αποτρέψει την επανεμφάνιση της ανάγκης για δανεικά από τον επίσημο τομέα. Άλλωστε, ενσωματώνοντας στη ρητορική του αυτή την οπτική, ο πρωθυπουργός από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 μιλά για την ανάγκη διαμόρφωσης συνθηκών πολιτικής σταθερότητας που μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να εξασφαλίσει.

3. Επιτρέπει τυχόν εκλογικό αιφνιδιασμό είτε το φθινόπωρο του 2018 είτε τον Μάιο του 2019 μαζί με τις ευρωεκλογές. Υπενθυμίζεται ότι κατά το πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο, στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας, ο πρωθυπουργός «μάζεψε» σχετικές αναφορές του Νίκου Βούτση μια μέρα πριν σχετικά με το ενδεχόμενο διπλών εκλογών τον Μάιο του 2019 λέγοντας ότι η κυβέρνηση θα προσφύγει στη λαϊκή ετυμηγορία στο τέλος της θητείας της («ούτε καν στις ευρωεκλογές, γιατί ακούω να λέγονται και διάφορες σκέψεις»).

Βεβαίως θα πρέπει να πούμε ότι το βασικό σενάριο απηχεί και μια βασική επιθυμία του ίδιου του πρωθυπουργού για ολοκλήρωση της τετραετίας, με στόχο να υπογραμμιστεί η κεντρική ιδέα του κυβερνητικού αφηγήματος ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς τα κατάφερε και όχι μόνο έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια, αλλά έχει έργο να επιτελέσει και ύστερα από αυτά σε όλο το εύρος της τετραετίας, ακόμα και να διεκδικήσει με αξιώσεις εκ νέου την εξουσία και όχι απλώς να παραμείνει στο πολιτικό παιχνίδι. Ωστόσο το αν η επιθυμία μπορεί να «κουμπώσει» και με την πραγματικότητα μένει να φανεί.

Κριτήριο η αποδυνάμωση της Ν.Δ.

Σε κάθε περίπτωση πάντως οι επί χάρτου σχεδιασμοί προσβλέπουν σίγουρα στο δεύτερο, την επιδίωξη δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει ενεργός «παίκτης» και ισχυρός πολιτικός πόλος ακόμη και αν είναι δεύτερο κόμμα.

Επιπλέον οι σχεδιασμοί του κυβερνητικού επιτελείου ποντάρουν στο σενάριο της «δεξιάς παρένθεσης», είτε με το να μην μπορεί η Ν.Δ. να σχηματίσει κυβέρνηση (αν και εφόσον το Κίνημα Αλλαγής τηρήσει ουδέτερη στάση), οπότε να οδηγηθούμε σε επαναληπτικές εκλογές υπό τον νέο εκλογικό νόμο με την απλή αναλογική, είτε να διαμορφώσει μια κυβέρνηση συνεργασίας που δεν θα μπορεί να πατήσει στα πόδια της και να μακροημερεύσει.

Το κυβερνητικό επιτελείο πλέον «διαρρέει» την πεποίθηση ότι η πιο συμφέρουσα επιλογή είναι οι εθνικές εκλογές να γίνουν μαζί με τις αυτοδιοικητικές, δηλαδή στις 13 Οκτωβρίου 2019, σύμφωνα με την ημερομηνία που έδωσε ο Πάνος Σκουρλέτης. Μάλιστα ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών, μιλώντας την Κυριακή στην ΕΡΤ, συνέδεσε εθνικές και αυτοδιοικητικές εκλογές λέγοντας πως οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους, στο τέλος της τετραετίας, «άρα ενδεχομένως να “κουμπώσουν” με την ημερομηνία των αυτοδιοικητικών εκλογών στις 13 Οκτωβρίου 2019».

Η δήλωση αυτή ήρθε να επιβεβαιώσει το κυριακάτικο δημοσίευμα της «Real News» περί της πρότασης Τσίπρα στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ (21.4.2018) οι εθνικές εκλογές να διενεργηθούν μαζί με τις αυτοδιοικητικές στην παραπάνω ημερομηνία. Στο ίδιο δημοσίευμα σημειώνεται ότι ο πρωθυπουργός απέκρουσε τα άλλα δύο σενάρια (φθινόπωρο 2018, Μάιος 2019).

Το σκεπτικό

Τα επιχειρήματα που επιστρατεύονται από τον πρωθυπουργό και κορυφαία στελέχη για να στηρίξουν αυτό το σενάριο (κατά το παραπάνω δημοσίευμα) είναι αφενός πολιτικά (θεωρούν ότι η χαλαρή ψήφος στις ευρωεκλογές θα οδηγήσει σε αποσυσπείρωση τη Ν.Δ. στη συνέχεια, ενώ γενικότερα εκτιμάται ότι η εξάντληση της τετραετίας ισοδυναμεί με αποδυνάμωση του Κ. Μητσοτάκη), αφετέρου εδράζονται στο πεδίο της οικονομίας, όπου η κυβέρνηση επιδεικνύει «αυτοπεποίθηση».

Προβάλλει δηλαδή την εκτίμηση ότι η «καθαρή έξοδος» δεν θα είναι άμεσα αισθητή στον κόσμο, αντιθέτως αυτό θα καταστεί δυνατόν εφόσον υπάρξει χρόνος να ξεδιπλωθούν οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες υπό τα νέα, πιο «ευέλικτα» περιθώρια, αλλά και να αποτυπωθούν στην πραγματική οικονομία οι δείκτες της ανάπτυξης, για την οποία εκτιμούν ότι τα νέα θα συνεχίσουν να είναι θετικά.

Επιπλέον στο επίπεδο της εκλογικής τακτικής κατατίθενται σκέψεις «συναλλαγής» ή συνεργασίας με τους κεντροαριστερούς δημάρχους έτσι ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να τους παράσχει στήριξη στις εκλογές των ΟΤΑ όπου είναι δυνατόν με αντάλλαγμα την πολιτική στήριξη στις βουλευτικές εκλογές.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι κάτω από το βασικό σενάριο, το οποίο η κυβέρνηση έχει ως «μπούσουλα», τίποτα δεν έχει κλειδώσει, αντιθέτως όλα παραμένουν ανοιχτά και ο πρωθυπουργός εκ των πραγμάτων θα εκτιμήσει την κατάσταση εκ νέου, όταν πλέον θα έχουν φανεί οι όροι εξόδου από το πρόγραμμα, που θα σηματοδοτήσουν και το πώς διαμορφώνεται η «επόμενη μέρα».