Στον χρόνο και τις… λέξεις κρίνονται οι διαπραγματεύσεις για το χρέος και τις περίπου 15 μέρες που απομένουν έως το πρώτο μεγάλο ορόσημο του Eurogroup της 22ας Μαΐου, το τοπίο στις διαπραγματεύσεις θα έχει κάθε λόγο να μεταβάλλεται σαν κινούμενη άμμος.

Κορυφαίοι αξιωματούχοι στο εξωτερικό, με γνώση του παρασκηνίου των συζητήσεων, παραμένουν απαισιόδοξοι για το πόσο «γενναιόδωρο» θα αποδειχθεί το Βερολίνο, ως προς το μεγάλο αγκάθι: Της συγκεκριμενοποίησης των νέων μέτρων για το χρέος τώρα. Εκφράζουν δε προβληματισμό για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE, που θα μπορούσε να συμβεί, μόνο στο καλό σενάριο, μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου, με μεγάλα όμως ερωτήματα γύρω από αυτό.

Όπως εκτιμούν τα ίδια υψηλόβαθμα στελέχη, το καλό σενάριο για το χρέος, με τα σημερινά δεδομένα και χωρίς να αποκλείονται ανατροπές αφού η διαπραγμάτευση εντείνεται, θα ήταν να υπάρξει ένα «μενού μέτρων» στα πρότυπα των αποφάσεων του 2016, που όμως θα συνοδεύεται από μια πιο ευνοϊκή ρητορική (wording) για την Ελλάδα.

Για παράδειγμα να αφαιρεθεί ο όρος που μετ’ επιτάσεως προσθέτει το Βερολίνο, ότι τα όποια μέτρα θα εφαρμοστούν μετά το 2018, «εάν κριθεί απαραίτητο» το γνωστό “if necessary”.

Με ένα τέτοιο παιχνίδι λέξεων, στο καλό σενάριο για την Ελλάδα, εκτιμάται πάντα σύμφωνα με πηγές κοντά στις διαπραγματεύσεις πως θα μπορούσαμε να έχουμε μια διέξοδο. Χωρίς όμως απαραίτητα η Ελλάδα να παίρνει, για πολλοστή φορά από το 2012 και μετά, τη συγκεκριμένη και ουσιαστική συμφωνία που αναζητά για τα μέτρα αναδιάρθρωσης του χρέους μετά το 2018. Θα πάρει όμως, στο καλό σενάριο, ένα πλαίσιο με πιο σαφή όρια και διατυπώσεις που θα μπορέσουν, και υπό άλλες προϋποθέσεις να στηρίξουν ένα θετικό κλίμα στην οικονομία, αλλά και να διευκολύνουν όλες τις πλευρές να υποστηρίξουν πως έχουν πετύχει έναν έντιμο συμβιβασμό.

Το μεγάλο θέμα, βέβαια, παραμένει η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE). Αν και στην παρούσα φάση οι πιέσεις είναι έντονες από όλους τους μεγάλους παίκτες, παραμένει μια πραγματικότητα, βάσει καταστατικών δεσμεύσεων, πως για να ανοίξει η ΕΚΤ την πόρτα του QE, θα πρέπει μάλλον να υπάρξουν δεσμεύσεις, πιο ισχυρές από αυτές που φέρεται να είναι διατεθειμένο να κάνει το Βερολίνο σε προεκλογική περίοδο.

Με αυτό το σκεπτικό πηγές εκτιμούν πως μόνο σε ένα πολύ καλό σενάριο θα μπορούσε να ανοίξει η πόρτα του QE στο διάστημα Ιουλίου – Σεπτεμβρίου, εξέλιξη που θα διευκόλυνε την έξοδο στις αγορές που είναι και η κεντρική επιδίωξη της κυβέρνησης.

Επείγουσα προτεραιότητα, η εκταμίευση

Οι ίδιες πηγές θεωρούν πως στη φάση αυτή – εφόσον πάντα ψηφιστούν τα νέα μέτρα από τη Βουλή χωρίς περιπέτειες- το πιο σημαντικό βήμα στη φάση αυτή, είναι η ομαλή και άμεση απόφαση για εκταμίευση της επόμενης δόσης προς την Ελλάδα, ώστε να «φύγει από τον χάρτη» η ανησυχία για την ομαλή αποπληρωμή 7,5 δισ. ευρώ ανελαστικών υποχρεώσεων του Δημοσίου προς ΕΚΤ και αγορές τον Ιούλιο.

Από την πλευρά της η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη στρατηγική της να ασκήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πίεση μπορεί, προς τους δανειστές και την ΕΚΤ για προσδιορισμό των μέτρων ελάρυνσης του χρέους και την ένταξη στο QE. Κομβικές ημερομηνίες που καθορίσουν το τελικό αποτέλεσμα χρονικά και ουσιαστικά παραμένει η Σύνοδος των υπουργών Οικονομικών του G7 στο Μπάρι της Ιταλίας στις 11 – 13 Μαΐου. Εκεί είναι πιθανή η εξέταση του ελληνικού ζητήματος σε επίπεδο Washington Group μεταξύ των ισχυρών παικτών στο στρατόπεδο των πιστωτών και χωρίς τη συμμετοχή της ελληνικής πλευράς. Στόχος παραμένει μια καλύτερη προετοιμασία ενόψει του Eurogroup της 22ας Μαΐου όπου θα ανοίξουν επίσημα τα χαρτιά τους Ευρωπαίοι και ΔΝΤ.

Μάλιστα πηγή της Ευρωζώνης σχολίαζε πως θα πρέπει να αποφευχθούν επεισόδια του παρελθόντος με μαραθώνιες συνεδριάσεις, συγκρούσεις και καβγάδες χωρίς αποτέλεσμα που θα έστελναν ένα ιδιαίτερα αρνητικό μήνυμα στις αγορές, σε μια περίοδο που είναι ευαίσθηση και για την Ευρωζώνη. Αυτό όχι μόνο εξαιτίας πολιτικών λόγων (εκλογές στη Γαλλία με ανάγκη σχηματισμού μιας λειτουργικής κυβέρνησης – εκλογές στη Γερμανία τον Σεπτέμβριο και διαπραγματεύσεις για Brexit) αλλά και εν μέσω ενός δύσκολου ντιμπέιτ για την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει η πολιτική της ΕΚΤ στην Ευρωζώνη τους επόμενους μήνες, με κρίσιμο σταθμό τη συνεδρίαση του εκτελεστικού της συμβουλίου στο Ταλίν της Εσθονίας στις 8 Ιουνίου.

Σε κάθε περίπτωση μια καλή τελική συμφωνία για την Ελλάδα, για χρέος, πλεονάσματα, στις επόμενες 4 εβδομάδες είναι δύσκολη, εάν όχι απίθανη και καθοριστικές παραμένουν οι διαθέσεις του Β. Σόιμπλε για το αν οι υποσχέσεις-εγγυήσεις για την ελάφρυνση θα δοθούν άμεσα ή θα επιδιώξει να μεταθέσει το ζήτημα για μετά τις γερμανικές εκλογές τον Σεπτέμβριο.

Το ΔΝΤ που έχει κάνει γνωστές τις προθέσεις του, μέσω διαροών, για συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα με μικρό ποσό έως 5 δισ. ευρώ θέλει από την Ε.Ε. τουλάχιστον εγγυήσεις για την επίτευξη βιωσιμότητας αλλά και 1 – 2 δεσμεύσεις όπως η μεταχρονολόγηση των λήξεων για τουλάχιστον μία δεκαετία, με οροφή για τις ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησής του στο 15%.

Κρέας και ψάρι…

Λίγο μετά την ενημέρωση του Τόμσεν για την Ελλάδα στην έδρα του ΔΝΤ, η Κρ. Λαγκάρντ θέλησε να συνοψίσει με εύθυμη διάθεση τη δική της θέση για τη διαμάχη γύρω από το ελληνικό χρέος. Σύμφωνα με τη Handelsblatt, για την κ. Λαγκάρντ τα γενικόλογα των Ευρωπαίων δεν αρκούν. «Όταν πάτε σε ένα εστιατόριο ο κατάλογος έχει περισσότερες επιλογές από ό,τι μόνο κρέας και ψάρι», φέρεται να είπε στη συνάντηση του ΔΝΤ, την Τετάρτη.

Ανάπτυξη 2% βλέπει η Κομισιόν

Ο ένας μετά τον άλλον οι φορείς και οι οργανισμοί αναθεωρούν πτωτικά τις εκτιμήσεις, για την ανάπτυξη ενσωματώνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις από τις καθυστερήσεις στην αξιολόγηση στο πρώτο τρίμηνο. Μόλις χθες Ευρωπαίος αξιωματούχος προανήγγειλε πως η Κομισιόν θα αναθεωρήσει πτωτικά την εκτίμηση της για την ανάπτυξη φέτος στο 2% αντί του 2,7%. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται, σύμφωνα με πληροφορίες και οι εκτιμήσεις της ΤτΕ, τελλώντας πάντα εν αναμονή των πρώτων εκτιμήσεων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το ΑΕΠ πρώτου τριμήνου, στις 15 Μαΐου. Ο ίδιος αξιωματούχος εκτιμούσε πως παραμένει στόχος η συνολική συμφωνία στο Eurogroup στις 22 Μαΐου. Έκανε λόγο για πολύ φιλόδοξο πακέτο μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκε με την Αθήνα και προκειμένου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, πρέπει να εφαρμοστούν συνολικά 140 προαπαιτούμενες δράσεις. Από αυτές, οι 40 έχουν ήδη εφαρμοστεί, ενώ τα τρία τέταρτα από τις 100 εκκρεμείς δράσεις αφορούν νομοθεσία που πρέπει να ψηφίσει η Βουλή. Όπως σημείωσε οι ελληνικές αρχές έχουν δηλώσει ότι θα προχωρήσουν σ’ αυτήν την ψηφοφορία την επόμενη εβδομάδα, γύρω στις 16 Μαΐου, για να γίνει θετική αποτίμηση στο ερχόμενο Eurogroup.

Όπως διευκρίνισε εφόσον επιτευχθεί η πολιτική συμφωνία στις 22 Μαΐου, θα χρειαστούν τέσσερις με πέντε εβδομάδες για να γίνει η εκταμίευση, ενώ το ΔΝΤ χρειάζεται ακόμα περισσότερο χρόνο για να αποφασίσει τη συμμετοχή του. Μετέφερε δε την ικανοποίηση θεσμών για τη δημοσιονομιική υπεραπόδοση της Ελλάδας το 2016. Για το 2017 εξέφρασε την πεποίθηση των ευρωπαϊκών θεσμών ότι η Ελλάδα θα πιάσει τους στόχους χωρίς επιπλέον μέτρα, ενώ για το 2018 σημείωσε πως υπάρχει ένα μικρό κενό κοντά στο 0,2% – 0,3%.

Εποπτεία για 3-5 χρόνια μετά το 2018

Δεν τελειώνουν όλα το 2018, με τη λήξη του προγράμματος, αφού ακόμη και μετά από μια επιτυχή ολοκλήρωση, χρειάζονται 3 έως 5 χρόνια έως ότου αποδώσουν οι μεταρρυθμίσεις και αυτό απαιτεί εποπτεία. Αυτό εκτιμούσε χθες Ευρωπαίος αξιωματούχος, επιβεβαιώνοντας παράλληλα πως το ΔΝΤ θα ζητήσει διαβεβαιώσεις από τη ΝΔ πως θα εφαρμόσει αυτά που θα ψηφιστούν. Υπήρξαν και στο παρελθόν περιπτώσεις που ζητήθηκαν τέτοιες διαβεβαιώσεις, είπε, παραπέμποντας στην επιστολή που είχε ζητηθεί από τον Αντ. Σαμαρά.

Πηγή: Ημερησία