Για τους κατοίκους περιοχών που βρέχονται από τον ποταμό Σισαντάνε, στην Ινδονησία, η πανδημία του κορωνοϊού δε σημαίνει μόνο μια θανατηφόρα ασθένεια, αλλά ταυτόχρονα έναν κατακλυσμό ιατρικών αποβλήτων: μια συνεχή ροή συρίγγων, χειρουργικών μασκών, στολών προστασίας που τους προσπερνούν, πλέοντας στο νερό.

Η διπλή απειλή για όσους εξαρτώνται από τα νερά του ποταμού, μήκους 138 χιλιομέτρων, για να κάνουν μπάνιο ή για να πλύνουν τα ρούχα τους, μεγεθύνεται καθώς οι αρχές της Ινδονησίας δυσκολεύονται ολοένα περισσότερο να περιορίσουν τη διασπορά: η χώρα θρηνεί πλέον τα περισσότερα θύματα εξαιτίας της πανδημίας στην περιφέρεια της νοτιοανατολικής Ασίας, ενώ την περασμένη εβδομάδα οι αρχές κατέγραφαν σχεδόν 3.000 νέες μολύνσεις την ημέρα.

Καθώς η πανδημία εξαπλωνόταν, ιατρικά απόβλητα μεταφέρονταν στη χωματερή Τσιπετσάνγκ. Τον Μάιο όμως, τα τοιχώματά της κατέρρευσαν, με αποτέλεσμα τόνοι σκουπιδιών να καταλήξουν στα φαιοπράσινα νερά του ποταμού.

«Ανησυχώ ακόμη, για να είμαι ειλικρινής, αλλά είμαι αναγκασμένη να πλένω εδώ», παραδέχθηκε η Έκα Πουρουάντι, κάτοικος παρόχθιας περιοχής, μιλώντας στο Ρόιτερς καθώς έπλενε ρούχα στα νερά του ποταμού, με τα παιδιά της να παίζουν στην όχθη. «Ελπίζω ότι δεν θα πάθουμε τίποτα, ξέρω ότι πρόκειται για θανατηφόρα ασθένεια», συμπλήρωσε.

Όπως κι άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο, η Ινδονησία βλέπει την πανδημία να προκαλεί γιγαντιαία αύξηση των ιατρικών αποβλήτων, ζήτημα που εγείρει έντονη ανησυχία από την Ισπανία ως την Ταϊλάνδη και την Ινδία.

Τους μήνες που ακολούθησαν την κατάρρευση τμήματος της χωματερής, ο Άντε Γιούνους, ιδρυτής της εταιρείας διαχείρισης απορριμμάτων που έχει την ευθύνη για αυτή, εργάζεται για να καθαριστεί ο ποταμός.

«Η πρώτη φορά που βρήκαμε ιατρικά απόβλητα ήταν μετά την κατολίσθηση», εξήγησε ο Γιούνους, σκύβοντας για να μαζέψει μια σύριγγα και να τη βάλει σε ένα κουτί με καπάκι. «Στην αρχή, βρίσκαμε 50 ως 60 είδη την ημέρα», πρόσθεσε.

Το υπουργείο Υγείας της Ινδονησίας αναγνωρίζει το πρόβλημα – εξηγεί ότι παρήχθησαν 1.480 τόνοι ιατρικών αποβλήτων που συνδέονταν με την πανδημία του κορονοϊού από τον Μάρτιο ως τον Ιούνιο – και ότι η χώρα δεν έχει εγκαταστάσεις για την ασφαλή κατεργασία τους, προσθέτει όμως πως εργάζεται εντατικά για να βρει λύση.

«Μόλις εγκρίθηκαν νέοι κανονισμοί, οι οποίοι περιλαμβάνουν κατευθύνσεις σχετικά με την κατεργασία ιατρικών αποβλήτων σε κάθε ιατρική εγκατάσταση», τόνισε ο Ιμράν Άγκους Νουραλί, αξιωματούχος του υπουργείου.

Οι περισσότερες υγειονομικές εγκαταστάσεις στην Ινδονησία, συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων, εξαρτώνται αυτή τη στιγμή από τρίτους, που γενικά αναλαμβάνουν να αποτεφρώνουν τα απόβλητά τους.

Ο κατακλυσμός ιατρικών αποβλήτων εντείνει τους φόβους ειδικών σε θέματα δημόσιας υγείας για την εξάπλωση της πανδημίας, με τις παρόχθιες κοινότητες να διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο.

«Αν τα ιατρικά απόβλητα επεκταθούν σε κατοικημένες περιοχές κατά μήκος του ποταμού, μπορεί να μολύνουν το νερό που χρησιμοποιεί ο κόσμος εδώ», σημείωσε ο Μαέσα Παραναντίπα Μάικελ, ινδονήσιος επιδημιολόγος. «Θα μπορούσαν να έχουν αποτέλεσμα τη μετάδοση» του SARS-CoV-2, πρόσθεσε.

Πλάι στο ποτάμι, οι κάτοικοι γνωρίζουν ήδη τον κίνδυνο.

«Ανησυχώ μήπως τα παιδιά μολυνθούν από τον κορονοϊό όταν κολυμπούν εδώ», δήλωσε η Άστρι Ντεουιγιάνι, κάτοικος περιοχής που βρέχεται από τον Σισαντάνε. «Γι’ αυτό δεν αφήνω ποτέ τα παιδιά μου να κολυμπούν στο ποτάμι».