Το 2ο Φεστιβάλ Κούβας θα απλώσει στην Αθήνα τους ρυθμούς του μάμπο, της σάλσα και της ρούμπα και θα μας μεταφέρει στα φημισμένα σοκάκια της Αβάνας.

Το 2ο Φεστιβάλ Κούβας θα απλώσει στην Αθήνα τους ρυθμούς του μάμπο, της σάλσα και της ρούμπα και θα μας μεταφέρει στα φημισμένα σοκάκια της Αβάνας. Τι συμβαίνει, άραγε, σήμερα στο νησί που κλείνει το μάτι στον καπιταλισμό, ο Τσε λατρεύεται σαν θεός και ο Φιντέλ παραμένει ο αιώνιος ηγέτης;

Κάθε δρόμος και τραγούδι, κάθε στενό και ένας εκρηκτικός ρυθμός… Με άρωμα Κούβας γεμίζουν τα αθηναϊκά βράδια μας οι Κουβανοί μουσικοί και χορευτές που θα πάρουν μέρος στο 2ο Φεστιβάλ Κούβας, ένα από τα πιο εκρηκτικά δρώμενα του φετινού καλοκαιριού.
Οι κουβανέζικες κιθάρες και τα κρουστά μεταφέρουν εδώ και μια βδομάδα που ξεκίνησαν οι προφεστιβαλικές εκδηλώσεις, τον αέρα και το κλίμα της Αβάνας στους δρόμους της Αθήνας. Μη σας ξεγελάει το υποτονικό ξεκίνημα των μουσικών, η ένταση ανεβαίνει σιγά – σιγά, για να φτάσει στην απόλυτη φρενίτιδα, με τα κρουστά να ανεβάζουν τον ρυθμό και να παρασύρουν τα ιδρωμένα σώματα σε ένα ατελείωτο μεθύσι.

Στα σοκάκια της Αβάνας γράφεται η Ιστορία
Μάμπο, σάλσα και ρούμπα ξετυλίγουν τις ιστορικές μνήμες και μας ταξιδεύουν στους δρόμους της Αβάνας. Η Κούβα, μακριά από το φολκλόρ, είναι γεμάτη μουσική και χρώματα αλλά και τεράστιες αντιθέσεις. Τι συμβαίνει, άραγε, σήμερα στο νησί που ο Τσε λατρεύεται σαν θεός και ο Φιντέλ παραμένει ο αιώνιος ηγέτης;
Η σοσιαλιστική Κούβα «κλείνει» το μάτι στον καπιταλισμό επιστρέφοντας δυναμικά στην παραγωγή της ζάχαρης και επενδύοντας στον τουρισμό. Από την άλλη μεριά, γνωστοί καλλιτέχνες και μπλόγκερ διεκδικούν μαχητικά περισσότερες ελευθερίες. Χρειάστηκε να περάσουν δυο χρόνια από τη στιγμή που η Βενεζουέλα με υποθαλάσσια οπτική ίνα παρείχε διαδικτυακή υποστήριξη στην Κούβα έως ότου οι κουβανικές αρχές αποφασίσουν να χορηγήσουν ελεύθερη πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Μέχρι σήμερα η πρόσβαση στο Internet ήταν ελεγχόμενη. Ελεύθερη πρόσβαση είχαν μόνο οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Η διάσημη Κουβανή αντικαθεστωτική μπλόγκερ Γιοανί Σάντσες, τη ζωή της οποίας παρακολουθήσαμε στο ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ «Απαγορευμένες φωνές» στο φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, κατάφερε να πάρει το πρώτο διαβατήριο της ζωής της μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο. Η δημιουργός του διάσημου μπλογκ «Generation Y», με τη βοήθεια της τεχνολογίας, ύψωσε τη δική της φωνή ζητώντας δυναμικά δημοκρατία και ελευθερία.
Στην Πλάσα ντε Άρμας της Παλιάς Αβάνας, οι τουρίστες θαυμάζουν τα σπουδαία δείγματα της ισπανικής αποικιοκρατίας, ενώ την ίδια στιγμή το κουβανέζικο πανκ συγκρότημα Porno para Ricardo καταγγέλλει τη λογοκρισία σε μεγάλο τηλεοπτικό βρετανικό δίκτυο. Λίγο πιο μακριά, στην 5η Λεωφόρο, στο ειδυλλιακό Μιραμάρ, οι «Γυναίκες στα Λευκά» συνεχίζουν να ζητούν την απελευθέρωση των συζύγων τους.

Οι επαναστάσεις έχουν μουσική, ποίηση και αίμα
Τα σοκάκια της Κούβας, όμως, αφηγούνται και μιαν άλλη επώδυνη ιστορία, αυτήν της λογοκρισίας και της καταπίεσης. «Δεν μπορώ άλλο αυτήν τη ζωή», έγραφε πρόσφατα νεαρή Κουβανή ηθοποιός σε δημοφιλή κοινωνική ιστοσελίδα. Οι επαναστάσεις έχουν μουσική, ποίηση αλλά και αίμα. Η αληθινή Κούβα ζωντανεύει στις φτωχογειτονιές της Αβάνας, όπου οι κάτοικοι περιθάλπουν ηλικιωμένους που η Πρόνοια έχει ξεχάσει.
Στα σοκάκια της αμαρτίας, μακριά από τα πολυτελή ξενοδοχεία και τις επαύλεις των αξιωματούχων του Κόμματος, πόρνες, λαθρέμποροι, μικροαπατεώνες, πλανόδιοι μουσικοί στήνουν κάθε βράδυ τη δική τους γιορτή, αποκαλύπτοντας το πρόσωπο μιας άλλης Αβάνας. Οι ιστορίες του Λεονάρδο Παδούρα περιγράφουν την άλλη Κούβα, που ζει και κινείται «υπόγεια».
Από τη μια πλευρά, οι ηλιόλουστες ακτές της Καραϊβικής, το λαμπερό Μαϊάμι και, από την άλλη, τα ετοιμόρροπα πολύχρωμα κτήρια. Στην παραλιακή λεωφόρο Μαλεκόν οι δυο όψεις της Αβάνας αντικατοπτρίζουν το πολυτάραχο και αντιφατικό παρελθόν της. Η «Λεωφόρος των εραστών», όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται η Μαλεκόν, ενώνει την Παλιά Αβάνα με την αριστοκρατική συνοικία Μιραμάρ, στην οποία βρίσκονται οι παλιές επαύλεις που έχτισαν οι πλούσιοι Κουβανοί πριν από την Επανάσταση. Αμερικανοί τουρίστες και Κουβανές χινετέρας, όπως τις περιγράφει ο συγγραφέας Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες, βρίσκουν καταφύγιο κάθε βράδυ στο μικρό τείχος της λεωφόρου. Αυτοσχέδια πάρτι διοργανώνονται στα πάρκα απέναντι από τη Μαλεκόν. Οι καταστηματάρχες, οι πλανόδιοι μουσικοί, οι περαστικοί αναζωπυρώνουν το «κουβανέζικο όνειρο». Άλλωστε η εικόνα της πόλης από τον παραλιακό φημισμένο δρόμο με τα ξύλινα αρ ντεκό παγκάκια έκανε τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ να πει ότι η Αβάνα είναι η πιο όμορφη πόλη του κόσμου. Στο μπαρ «El Floridita» το άγαλμα του συγγραφέα τού «Για ποιον χτυπά η καμπάνα» κοιτάζει τον άπειρο ορίζοντα του ωκεανού.

Κούβα δεν είναι μόνο τα κλισέ
Άφθονο ποτό, αυθεντικά πούρα, επιβλητικά μπαρόκ κτήρια, ερωτισμός και μουσική είναι τα κλισέ της μυθικής Κούβας. Μια ψεύτικη εικόνα που σχηματίζει ο τουρίστας ανάμεσα στο ρούμι, τις μουσικές, τον μύθο. Η Κούβα αλλάζει με τους δικούς της ρυθμούς. Τα ποικίλα αρχιτεκτονικά ρεύματα και οι πολιτιστικές αντιθέσεις, οι αρχιτεκτονικές συγγένειες αλλά και οι εκ διαμέτρου αντίθετες ιδέες θα πρέπει να συνυπάρξουν αρμονικά στη νέα εποχή. Όπως και οι καλλιτέχνες σαν τον Γκόργκι Αγκίλα, τον αρχηγό του πανκ γκρουπ που συνελήφθη στις αρχές Μαρτίου για τους μαχητικούς στίχους των τραγουδιών του που υπονόμευαν το καθεστώς. «Υπάρχει μια γενιά μεγαλύτερη, που φεύγει και αναγκαστικά αλλάζουν τα πράγματα. Χωρίς να χρειάζεται να βγουν οι άνθρωποι στον δρόμο. Χωρίς να χυθεί αίμα» θα πει ο Παδούρα.