Eκνευρισμός και ανησυχία παρά τη θετική εικόνα, ενόψει των νέων στρες τεστ της Black Rock.

Γρίφο αποτελεί η επόμενη ημέρα των ελληνικών τραπεζών εν όψει των νέων στρες τεστ της Black Rock και η νευρικότητα του κλάδου στο χρηματιστηριακό ταμπλό έρχεται να καταγράψει την ανησυχία αυτή παρά τη θετική εικόνα που διαμόρφωσαν τα αποτελέσματα του δεύτερου τριμήνου του 2013, για πρώτη φορά μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.

Τα αποτελέσματα του τριμήνου έδειξαν τουλάχιστον σε λογιστικό επίπεδο ότι η συνταγή που χορήγησε το «ιατρικό τιμ» Τρόικας, ΤΧΣ και Προβόπουλου είχε κάποια θετικά δείγματα  στην προσπάθεια ανάρρωσης του ασθενούς. Η οργανική κερδοφορία σε συνδυασμό με τα κεφαλαιακά αποθέματα – για όσες τράπεζες τα διαθέτουν – διαμορφώνουν την εικόνα ότι υπάρχει ένα επαρκές «μαξιλάρι» απέναντι στο νέο «ραβασάκι» που θα φέρει ο έλεγχος της Black Rock, ο οποίος γίνεται με επίκεντρο τα «κόκκινα» δάνεια και για την περίοδο 2014 -2016.

Το εγχείρημα… ανάταξης του τραπεζικού συστήματος της Ελλάδας προέβλεπε ότι μετά την ανακεφαλαιοποίηση (που τεχνικά ολοκληρώθηκε με επιτυχία) επρόκειτο να ακολουθήσουν διαδικασίες «εξυγίανσης» (δηλαδή μείωση προσωπικού και δαπανών), καθώς και ο περιορισμός του κόστους χρηματοδότησης σε συνδυασμό με τη μείωση των επιτοκίων στις καταθέσεις προθεσμίας. Σε αυτό το τεχνικό επίπεδο (και με τις διαδικασίες εξυγίανσης να προχωρούν σε όλες τις τράπεζες με προγράμματα εθελούσιας εξόδου) οι περισσότερες τράπεζες πέτυχαν να εμφανίσουν μείωση ή και ολοκληρωτική απεξάρτηση από τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ELA). Σε αυτό (ιδιαίτερα για τις συστημικές τράπεζες) βοήθησαν τα στοιχεία που μεταφέρθηκαν από την ανακεφαλαιοποίηση, τις αυξήσεις κεφαλαίου και τις εξαγορές. Έτσι, στον απολογισμό του ‘β τριμήνου το μέσο επιτόκιο προθεσμιακών καταθέσεων έπεσε από το 4,36%, του περασμένου Μάρτη, στο 3,89% στις αρχές του καλοκαιριού.

Λογιστικά κέρδη
Από τις διαδικασίες αυτές «νικητής» βγήκε η Πειραιώς η οποία «ξεμπέρδεψε» στα γρήγορα με τα χρωστούμενα στον ELA, την ώρα που καλύπτει και τα κριτήρια της ΕΚΤ για το ύψος της χρηματοδότησης σε σχέση με το σύνολο του ενεργητικού της.
Με αυξημένο το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο ήταν αναμενόμενο να βελτιωθούν και τα καθαρά έσοδα από τόκους, με προπομπό την Alpha Bank και το εντυπωσιακό 26% που πέτυχε για το τρίμηνο. Επιδόσεις σαν και αυτή επέτρεψαν στον όμιλο να καταγράψει κερδοφόρο εξάμηνο για το 2013, με τα καθαρά κέρδη (συμπεριλαμβανομένης της υπεραξίας από την Εμπορική) να φτάνουν τα 2,73 δισ. ευρώ, όταν οι αναλυτές «έβλεπαν» κέρδη 2,65 δισ. Ακόμη και χωρίς την ενσωμάτωση της Εμπορικής τα κέρδη θα ήταν 126 εκατ. ευρώ, αντί για ζημιές  462 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Ωστόσο, η τράπεζα ανακοίνωσε ότι οι προβλέψεις για επισφαλή δάνεια αυξήθηκαν κατά 37% στα 984 εκατ. ευρώ, με την υποσημείωση ότι ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση σταθεροποιείται… ανοδικά στο 31,8% του συνόλου στο ‘β τρίμηνο.

Τέτοιες λογιστικές μέθοδοι επέτρεψαν και στη Eurobank να παρουσιάσει κέρδη 45 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο. Με συνυπολογισμό των κερδών του αναβαλλόμενου φόρου, αλλά και με τις δραστηριότητες στο εξωτερικό να συνεισφέρουν θετικά 6 εκατ. ευρώ, η τράπεζα ανακοίνωσε ακόμη ενίσχυση της ρευστότητας κατά 4 δισ. ευρώ και βελτίωση της σχέσης δανείων προς καταθέσεις pro-forma σε 116% από 136% στο τέλος Ιουνίου. Ακόμα, τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 9% το δεύτερο τρίμηνο, ενώ το λειτουργικό κόστος μειώθηκε κατά 8,5% στο εξάμηνο. Ενδιαφέρον στοιχείο της ανακοίνωσης αποτελεί η συρρίκνωση των νέων δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών (στην Ελλάδα) κατά 29% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2013, αν και  οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις διατηρήθηκαν στα επίπεδα του πρώτου τριμήνου.

Αντίστοιχα η Εθνική, χάρη στη Finansbank, εμφάνισε προ προβλέψεων κέρδη ύψους 440 εκατ. ευρώ με προβλέψεις 425 εκατ. ευρώ, ενώ το ύψος των προβλέψεων διατηρήθηκε σχεδόν σταθερό το δεύτερο τρίμηνο σε σχέση με το πρώτο, αφού εμφάνισε μείωση κατά 3 εκατ. ευρώ.

Βέβαια, εάν η εικόνα ήταν τόσο ειδυλλιακή όσο εμφανίζεται στα αποτελέσματα (σ.σ.  με δυο λόγια διαμορφώνουν την προσδοκία ότι οι συστημικές τράπεζες δεν θα χρειαστεί   να αναζητήσουν νέα κεφάλαια από την αγορά ή το ΤΧΣ για να καλύψουν τις νέες προβλέψεις), δεν θα υπήρχε η νευρικότητα στο ταμπλό ούτε η έντονη κινητικότητα αναφορικά με τις εξελίξεις στις βαλκανικές θυγατρικές.

«Εσωτερική ασπίδα»
Στελέχη των συστημικών τραπεζών υποστηρίζουν ότι από το «συμμάζεμα» της ανακεφαλαιοποίησης και τη σημερινή εικόνα, οι τράπεζες σηκώνουν μια εσωτερική ασπίδα 5-5,5 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσουν τις πρόσθετες απαιτήσεις της διαδικασίας «κόπωσης» – σε συνδυασμό βέβαια με τα 8,5 – 9 δισ. ευρώ στα οποία προσδιορίζεται το κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ. Δηλαδή, ένα συνολικό «πακέτο» της τάξης των 13 -14 δισ. απέναντι σε πιθανές απαιτήσεις επισφαλειών που εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν από τα 6 – 8 δισ. για την κάλυψη των νέων απαιτήσεων της BlackRock, και θα φτάσουν… ποιος ξέρει πού!

Επομένως, το μείζον ερώτημα για τις ελληνικές τράπεζες είναι εάν η οργανική κερδοφορία που εμφανίζεται να βελτιώνεται – σε συνδυασμό με το κεφαλαιακό απόθεμα και τις όποιες συνέργειες – είναι αρκετή για να καλυφθούν οι επιπρόσθετες ανάγκες που θα προκύψουν όχι μόνο από τα στρες τεστ της Black Rock, αλλά και το «πακέτο» που επιφυλάσσει η επόμενη ημέρα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.