Δεν χρειάζεται κάποιος να έχει γνώσεις αποφοίτου οικονομικού πανεπιστημίου για να καταλάβει ότι εκεί που το πάνε η κυβέρνηση Σαμαρά και ο υπουργός της επί των Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας δεν υπάρχει η παραμικρή τύχη.

Δεν χρειάζεται κάποιος να έχει γνώσεις αποφοίτου οικονομικού πανεπιστημίου για να καταλάβει ότι εκεί που το πάνε η κυβέρνηση Σαμαρά και ο υπουργός της επί των Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας δεν υπάρχει η παραμικρή τύχη. Μάλλον προς την… ξέρα πάει το ελληνικό σκάφος, και μάλιστα για πολλούς λόγους, των οποίων ο συνδυασμός είναι εκρηκτικός.

Ο υπουργός με τις τόσες περγαμηνές δείχνει με τη σειρά του (όπως και οι προκάτοχοί του) ότι απλώς ασκεί χρέη εντολοδόχου σε μια προσπάθεια να κερδίσει πολιτικό χρόνο για τον ίδιο και την κυβέρνησή του.

Μια προσπάθεια που (όπως και για τους προκατόχους του) έχει ημερομηνία λήξης και που στην εξέλιξή της βυθίζει ακόμη περισσότερο τη χώρα στις συνέπειες της ύφεσης. Παρά τις εξαγγελίες τρόικας, κυβέρνησης και οικονομικού επιτελείου, η ύφεση, αντί να οδηγεί τη χώρα στην έξοδο από την κρίση, απλώς πυροδοτεί το λεγόμενο σπιράλ του θανάτου: όλο και μεγαλύτερη ύφεση, άρα και ανεργία, άρα και συρρίκνωση της ζήτησης και της κατανάλωσης, άρα και της παραγωγής.

Αντί, λοιπόν, να συνεχίζουν την πολιτική αυτή, θα έπρεπε να ρίξουν το βάρος στην τόνωση της εγχώριας παραγωγής, η οποία όμως πλήττεται σήμερα από την υπερφορολόγηση και το υψηλό κόστος ενέργειας που τσακίζει την ανταγωνιστικότητα και τις πιθανότητες επιβίωσης, ιδιαίτερα στη βιομηχανία.

Μια πραγματικότητα που κατάλαβε ακόμη και ο Σαμαράς στέλνοντας πριν από μερικές ημέρες στον Πούτιν επιστολή με την οποία ζητά μείωση στο κόστος προμήθειας του φυσικού αερίου, όπως ήδη έχει κάνει η Gazprom σε άλλους πελάτες της στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Ας δούμε, όμως πώς και γιατί έφτασε ο Σαμαράς να προβεί σε μια τέτοια κίνηση, αναγνωρίζοντας ότι το κόστος της ενέργειας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας:
Υπουργοί που «κάηκαν»

Στο δίχτυ της υφεσιακής πολιτικής που φέρνει την καταστροφή μπλέχτηκαν διαδοχικά σε μια προσπάθεια πολιτικής επιβίωσης όλοι οι προηγούμενοι υπουργοί, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, στην εποχή του:

♦ Ο Γιώργος Αλογοσκούφης, ο οποίος, «αδυνατώντας» να αντιληφθεί την εξέλιξη του χρέους και να προλάβει την καταστροφή, φρόντισε απλώς να αποχωρήσει… εγκαίρως παραδίδοντας το χαρτοφυλάκιό του και φορτώνοντας τα βάρη εκ των υστέρων στον προϊστάμενό του πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή.

♦ Ο Γιάννης Παπαθανασίου, ο οποίος από τα είδη κιγκαλερίας της οικογενειακής επιχείρησης βρέθηκε διάδοχος του Αλογοσκούφη και, με το πλοίο μπαταρισμένο, μετέβη με το… τεφτέρι του στην αυλή της μαντάμ Κριστίν Λαγκάρντ για να εξηγήσει γιατί η Ελλάδα «επτώχευσε».

♦ Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, κολεγιόπαις, ο οποίος κανονικά θα έπρεπε να διώκεται για τις επίσημες δηλώσεις του περί «Τιτανικού» και «ναυαγίου» όταν κατάλαβε τι συνέβαινε και επιχείρησε να αποσείσει τις ευθύνες από πάνω του.

♦ Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, κατ’ ουσίαν μαθητευόμενος (περί τα οικονομικά) μάγος, ο οποίος επί κυβέρνησης Παπαδήμου έκανε το καλό παιδί της τρόικας υπογράφοντας (μεταξύ πολλών άλλων εγγράφων υποτέλειας) το αγγλικό δίκαιο και το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ και τελικά πλήρωσε εισπράττοντας για λογαριασμό του ΠΑΣΟΚ (και των… Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου) μονοψήφιο ποσοστό.

Και τώρα ο Στουρνάρας. Τι μας λέει ο λαμπρός οικονομολόγος, που έγινε γνωστός την περίοδο Σημίτη «εξαφανίζοντας» την Εμπορική Τράπεζα, σε μια κίνηση που του διασφάλισε το παρατσούκλι του «μάγου» (αφορούσε τον Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, που απειλούσε πως μπορεί να εξαφανίσει την Ακρόπολη);

Σήμερα ο Στουρνάρας απειλεί με το γνωστό, μονότονο μοτίβο πως, εάν δεν γίνουν κι άλλες απολύσεις, δεν θα έρθει η επόμενη δόση. Ούτε σε τοξικοεξαρτημένους να απευθυνόταν, ο υπουργός επαναλαμβάνεται μονότονα, όπως οι προκάτοχοί του, σε σημείο που ακόμη και πρώην συνεργάτες του (στο ΙΟΒΕ) να δυσανασχετούν πλέον με τη στεγνή, αντιαναπτυξιακή, μονόδρομη κι ενίοτε μη κατανοητή (με όρους οικονομίας) πολιτική του. Δηλαδή την πολιτική της τρόικας.

Προφανώς ο Στουρνάρας έχει εξαντλήσει το στράγγισμα του ιδιωτικού τομέα (με θηριώδη ανεργία και μισθούς που καθημερινά καταβαραθρώνονται) και τώρα δεν έχει άλλο περιθώριο παρά να προχωρήσει με το Δημόσιο όπως του ζητούν.

Προφανώς, επίσης ο Στουρνάρας γνωρίζει ότι όταν οι δόσεις τελειώσουν ο ίδιος πιθανότατα δεν θα είναι πλέον υπουργός και την επόμενη (ακόμη χειρότερη) απειλή θα την υποστεί κάποιος άλλος…

Ας γυρίσουμε όμως σελίδα για να δούμε πού βρίσκεται σήμερα το πραγματικό πρόβλημα της οικονομίας της Ελλάδας, αλλά και ποια είναι η προοπτική της με βάση τις επιλογές τόσο των προηγούμενων κυβερνήσεων όσο και της σημερινής.

Γκρεμίζουν τις βάσεις της ελληνικής οικονομίας

Τι πέτυχε η υφεσιακή πολιτική των μνημονίων στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να σφίγγει συνεχώς η μέγγενη γύρω από τη χώρα; Στις σελίδες 8-10 είδαμε πολλά και αναλυτικά στοιχεία, επομένως εδώ ανακεφαλαιώνουμε πολύ συνοπτικά τα μνημονιακά «κατορθώματα» από τον Μάιο του 2010:

♦ Ο παραγόμενος πλούτος της χώρας μειώθηκε αθροιστικά, ως σήμερα, κατά περίπου 25%. Ένα ποσοστό που μπορεί να συναντήσει κανείς μόνο σε περιόδους πολέμου!

♦ Η «επίσημη» ανεργία εκτινάχθηκε σε επίπεδα άνω του 27,4%, ο αριθμός των ανέργων ξεπέρασε το 1.340.000, ενώ η ανεργία των νέων πλησιάζει το 60%.

♦ Το εισόδημα της μεγάλης πλειονότητας των συμβατικά εργαζόμενων πολιτών (συνταξιούχοι, μισθωτοί, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.λπ.) περιορίστηκε κατά 35% έως και 50%.

♦ Χιλιάδες επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο σε όλη τη χώρα, και ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα, καθώς το κόστος λειτουργίας τους έγινε σημαντικά μεγαλύτερο των εσόδων.

♦ Η βιομηχανική παραγωγή την τελευταία τριετία κινείται σε επίπεδο ευθείας γραμμής αδυνατώντας να παρουσιάσει άνοδο, ενώ οι βιομηχανικές μονάδες απειλούνται με κλείσιμο, κυρίως λόγω της άγριας φορολόγησης και του υψηλού ενεργειακού κόστους.

Το κακό είναι ότι έτσι δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση να γυρίσουμε στην ανάπτυξη. Για να επιστρέψει η χώρα – και όχι οι δείκτες του… Στουρνάρα – σε θετικούς ρυθμούς, θα πρέπει να υπάρξει παραγωγή, η οποία θα στηριχτεί με δημιουργία θέσεων εργασίας και στη συνέχεια θα τροφοδοτήσει την κατανάλωση επιτυγχάνοντας την ανάπτυξη. Μαθήματα οικονομίας για πρωτοετείς, τα οποία για κάποιο λόγο προτιμούν να αγνοούν οι σημερινοί υπουργοί και εν γένει διαχειριστές της οικονομίας.

Πρώτα η εργασία

Πρώτη ύλη για όλα αυτά είναι να υπάρχει το αγαθό και το αντικείμενο της εργασίας. Κάτι που – σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις – προσπαθούν να… σαμποτάρουν όλες οι τελευταίες κυβερνήσεις, οι οποίες προφανώς θεωρούν εργαλείο ανάπτυξης τις ιδιωτικοποιήσεις με όρους ξεπουλήματος. Ασφαλώς, αυτό συνάδει και με τις πολιτικές τους επιλογές και κινήσεις, όπως εξηγούσαμε στην αρχή: τα διαρκή δάνεια της υποτέλειας και το «πνίξιμο» κάθε σοβαρής παραγωγικής δραστηριότητας.

Όσοι δεν αντιλαμβάνονται το λάθος της πολιτικής αυτής, θα… ζήσουν και το επόμενο στάδιό της. Ήδη οι πληροφορίες από τη Φραγκφούρτη αναφέρουν ότι το ελληνικό πρόγραμμα – λόγω της υπέρβασης των προβλέψεων για την ύφεση που έχει προκαλέσει – θα χρειαστεί συμπληρωματικό δάνειο της τάξης των 12-14 δισ. ευρώ σε συνάρτηση και με την πορεία των εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και αυτές των τραπεζών, όπου έχει αναλάβει βασικός μέτοχος το ΤΧΣ. Οι υπολογισμοί για το νέο δάνειο έχουν γίνει, αλλά θα εφαρμοστούν μόνο μετά τη διασφάλιση των προϋποθέσεων (δηλαδή την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στον προϋπολογισμό του 2013).

Τώρα το πώς θα γίνει αυτό – όταν η οικονομία βυθίζεται στο χάος – δεν το ξέρει κανείς. Το ότι βυθίζεται όμως το αντιλαμβάνεται από την πορεία των «κόκκινων δανείων» (που έφτασαν το 27,5% – 28% τον Μάιο, με ποσά πάνω από τα 60 δισ. ευρώ), από την πορεία του χρέους που ξεφεύγει και από την παραγωγή που δεν αυξάνεται. Και όλα αυτά με τον Σόιμπλε να κοροϊδεύει τόσο τους Γερμανούς όσο και εμάς, τους… «ιθαγενείς του Νότου», διαβεβαιώνοντας πως δεν θα επιτρέψει το «κούρεμα» ενός χρέους που ξεπερνά τα 320 δισ. ευρώ. Μέχρι τις γερμανικές εκλογές, «ξέχασε» να πει…

Έχοντας λοιπόν μπροστά μας αυτά τα ορόσημα (τέλος δόσεων, «κούρεμα» κ.λπ.) είναι σαφές ότι η μοναδική διέξοδος για τη χώρα θα είναι να μάθει να στηρίζεται στα δικά της πόδια και όχι να περιμένει να τη σώσουν με δάνεια που δεν θα έχει να πληρώσει (όπως έχει μάθει έως τώρα).

Ωστόσο, η μόνη δυνατότητα να γίνει αυτό είναι να επιστρέψει η χώρα στην παραγωγή για να ξεκινήσει τον κύκλο της ανάπτυξης – και συγκεκριμένα θέσεις εργασίας – κατανάλωση. Εντούτοις, μεγάλο πρόβλημα για την εκκίνηση του κύκλου παραμένει η υπερφορολόγηση αλλά και το υψηλό κόστος παραγωγής που – ό,τι κι αν λένε στην κυβέρνηση – δεν πρόκειται ποτέ να επιτρέψει στο στάδιο το ελληνικό παραγωγικό δυναμικό να γίνει ανταγωνιστικό.

Τις δύο τελευταίες εβδομάδες, σημαντικά γεγονότα έδειξαν το μέγεθος του προβλήματος και τις προοπτικές εξέλιξής του:

Το «πνίξιμο» της ΛΑΡΚΟ

Η ιστορική βιομηχανία – και μία από τις σημαντικότερες παραγωγούς νικελίου στον κόσμο – λίγο μετά την κυβερνητική απόφαση για αναδιάρθρωση και εκποίηση περιουσιακών στοιχειών ήρθε ξανά αντιμέτωπη με τη ΔΕΗ, που είναι ταυτόχρονα μέτοχος, αλλά και… πηγή των προβλημάτων της: πριν από 15 ημέρες η ΛΑΡΚΟ έχασε τη δικαστική διαμάχη με τη ΔΕΗ για απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος δεκάδων εκατ. ευρώ και τώρα η ΔΕΗ μπορεί να κάνει τα ποσά αμέσως απαιτητά ή να κατεβάσει τους διακόπτες στέλνοντας τη βιομηχανία στον «ξαφνικό θάνατο».

Οι τεράστιες ζημιές που έχει καταγράψει τα τελευταία χρόνια η ΛΑΡΚΟ (με εξαίρεση την περίοδο 2010-11, όταν μπορούσε να πουλήσει ακριβά το νικέλιο) οφείλονται στο ακριβό κόστος παραγωγής. Από το 2006 η ΛΑΡΚΟ πληρώνει το ρεύμα (που διαμορφώνει το 40% του κόστους παραγωγής της) με τιμολόγια υψηλής τάσης, περίπου στα 65 ευρώ τη μεγαβατώρα, τη στιγμή που οι ανταγωνιστικές βιομηχανίες διεθνώς πληρώνουν τη μεγαβατώρα 25-35 ευρώ. Πώς να καταστεί ανταγωνιστική και κερδοφόρος μια βιομηχανία με τέτοιο κόστος;

Το θέμα του κόστους ρεύματος οδήγησε πολλές φορές τη ΛΑΡΚΟ και τη ΔΕΗ «στα μαχαίρια», με τη βιομηχανία νικελίου να έχει σταματήσει να πληρώνει τους λογαριασμούς. Πέρυσι η ΛΑΡΚΟ ζήτησε από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) διαπραγματεύσεις για να καθοριστεί μια τελική τιμή ρεύματος. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, πήρε από τη ΡΑΕ προσωρινή τιμή 50 ευρώ τη MWh.

Στα τέλη του 2012 όμως, η ΔΕΗ επανήλθε με αίτημα κατάσχεσης για τους απλήρωτους λογαριασμούς. Με προσωρινή απόφαση του δικαστηρίου, η  ΛΑΡΚΟ αμύνθηκε απέναντι στην κατάσχεση, αλλά πριν από 15 ημέρες έχασε οριστικά τη μάχη.

Η περίπτωση της ΛΑΡΚΟ είναι ένα απολύτως πραγματικό αποτέλεσμα της συστηματικής προσπάθειας αποβιομηχάνισης της χώρας (και μάλιστα με τη «βούλα» μιας άλλης κρατικής επιχείρησης!), την ώρα που στην κυβέρνηση κόπτονται ότι προσπαθούν να βρουν λύσεις για να προστατεύσουν τις οικογένειες των 1.000 εργαζομένων… Πέραν των κροκοδείλιων δακρύων, όμως, η υπόθεση φέρνει στην επιφάνεια το υψηλό κόστος του ρεύματος. Το παράδειγμα αφορά μεν τη ΛΑΡΚΟ, ισχύει όμως για όλη τη βιομηχανία, που βρίσκεται σε κόντρα με τη ΔΕΗ.

Η παρέμβαση Μυτιληναίου

Σε αυτό το περιβάλλον, η παρέμβαση του Ευάγγελου Μυτιληναίου στο Reuters προκάλεσε αίσθηση. Ο πρόεδρος του ομώνυμου ομίλου είπε: «Το να φορολογείσαι για τα έσοδά σου είναι απαραίτητο. Το να φορολογείται μια επιχείρηση για την παραγωγική της διαδικασία – πράγμα που κάνει τα προϊόντα της ακριβότερα – αυτό είναι άλλη ιστορία. Ποιος κερδίζει από κάτι τέτοιο;». Και συμπλήρωσε με νόημα: «Θέλουμε να συνεισφέρουμε στην αναγέννηση της Ελλάδας και έχουμε κάνει τρομερές προσπάθειες για να στηρίξουμε την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας». «Ωστόσο, ανεξάρτητα από το πόσο πατριώτες είμαστε, υπάρχουν και όρια».

Τι εννοούσε ο Μυτιληναίος; Ότι η «παράλογη» φορολογική επιβάρυνση της επιχείρησης οδηγεί τους μετόχους να ζητούν την αλλαγή έδρας, όπως έκανε τον περασμένο Οκτώβριο η Coca Cola Hellenic. Η επισήμανση του Μυτιληναίου δεν ξαφνιάζει τους παρατηρητές των εξελίξεων, καθώς ο επιχειρηματίας δεν είναι ο μόνος αλλά ούτε κι ο τελευταίος που αντιδρά στην ακολουθούμενη «υφεσιακή πολιτική». Είχαν προηγηθεί οι προειδοποιήσεις των ανθρώπων του «Τιτάνα» (Παπαλεξόπουλος), της ΒΙΟΧΑΛΚΟ (Κεφάλας) και άλλων εκπροσώπων της βιομηχανίας και του εμπορίου.

Σύμφωνα με το Reuters, οι νέες ειδικές εισφορές και οι φόροι κατανάλωσης – που τον περασμένο χρόνο στοίχισαν στον Μυτιληναίο 11,6 εκατ. ευρώ – φέτος πρόκειται να υπερτετραπλασιαστούν και να ανέλθουν σε σχεδόν 50 εκατ. ευρώ, οδηγώντας σε μια εκτίμηση για συνολική φορολογική επιβάρυνση πάνω από 100 εκατ. ευρώ το 2013. Λίγες ώρες αργότερα, ο Μυτιληναίος εντυπωσίασε με τα οικονομικά αποτελέσματα του εξαμήνου παρουσιάζοντας αύξηση κερδοφορίας και μείωση δανεισμού μέσα στο χειρότερο οικονομικό περιβάλλον ετών.

Μεταξύ αυτών, για λόγους σύγκρισης, πρέπει να καταγραφούν τα εξής: Η μείωση δανεισμού το πρώτο εξάμηνο του 2013 κατά 170 εκατ. ευρώ, (από 725 εκατ. σε 555 εκατ.) ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης των θετικών ταμειακών ροών. Η αύξηση κύκλου εργασιών στα 730,8 εκατ. ευρώ (+2,3%), λειτουργικής κερδοφορίας στα 102,2 εκατ. ευρώ (+28%) και καθαρής κερδοφορίας στα 12,5 εκατ. ευρώ (+47%), παρά το υψηλότερο χρηματοοικονομικό κόστος και την περαιτέρω φορολόγηση της παραγωγικής διαδικασίας. Επίσης η ολοκλήρωση της αναχρηματοδότησης για το 100% του δανεισμού της μητρικής, ύψους 243 εκατ. ευρώ για 3 συν 2 χρόνια.

Εάν λοιπόν μιλά για «πνίξιμο» και «όρια» ένας από τους ελάχιστους βιομηχανικούς ομίλους που συνεχίζουν να «παράγουν» κέρδη μέσα στην πρωτοφανή κρίση (παρότι αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα ενεργειακού κόστους με τη ΛΑΡΚΟ), πώς λοιπόν θα μπορέσει να σωθεί η βιομηχανική βάση;

Το βέβαιο είναι ότι θα χρειαστεί σύντομα να αλλάξουμε κατεύθυνση. Η πολιτική του ξεπουλήματος και του υπέρογκου (και εμφανώς πλέον άστοχου) δανεισμού θα οδηγήσει τη χώρα στην καταστροφή. Ήρθε η ώρα να στηρίξουμε την εγχώρια παραγωγή με ρεαλιστικούς όρους εάν θέλουμε να ξαναπάρει μπροστά η οικονομία μας, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να τονωθεί η κατανάλωση. Και το πρώτο βήμα για να γίνει αυτό θα είναι να μπορέσει η βιομηχανία και η παραγωγική δομή να λειτουργήσουν με όρους (τουλάχιστον) επιβίωσης.

Βιομηχανίες κατά ΔΕΗ

Παρότι η κόντρα των βιομηχανιών με τη ΔΕΗ με αφορμή το υψηλό κόστος ρεύματος κρατάει χρόνια, εντούτοις τις τελευταίες ημέρες γνώρισε άλλη μια κλιμάκωση: Η ΔΕΗ, έπειτα από πιέσεις, ανακοίνωσε τροποποιήσεις στα τιμολόγια υψηλής τάσης, αλλά οι βιομηχανίες επέμειναν ότι οι μειώσεις είναι ασήμαντες.

Μάλιστα η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) οργάνωσε και συνέντευξη Τύπου για να επισημάνει ότι οι μειώσεις που ανακοίνωσε η ΔΕΗ… δεν είναι στην πράξη μειώσεις. Αντίθετα, πρόκειται για… αυξήσεις.

Η ΕΒΙΚΕΝ επιμένει ότι, ενώ με ένα κόστος της τάξης των 30 εκατ. ευρώ η ελληνική βιομηχανία θα μπορούσε να γίνει ανταγωνιστική, εντούτοις η ΔΕΗ ανακοίνωσε τιμολόγια τα οποία οδηγούν σε μείωση μόλις 12 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι εκπρόσωποι της ΕΒΙΚΕΝ, το κόστος της ενέργειας στη μέση τάση από το 2005 αυξήθηκε κατά 45%, ενώ με τις προτάσεις των τιμολογίων που παρουσίασε η ΔΕΗ οι μειώσεις διαμορφώνονται στις περισσότερες περιπτώσεις στο 5% και κλιμακώνονται μέχρι 10%.

Αντίστοιχα, όπως υποστήριξαν, στην υψηλή τάση με τα νέα τιμολόγια το κόστος της ενέργειας παραμένει, στην καλύτερη περίπτωση, στα ίδια επίπεδα, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες προκύπτουν αυξήσεις. Με τα τιμολόγια αυτά, όπως ανέφεραν, θα συνεχιστούν η αποβιομηχάνιση και η μείωση των θέσεων εργασίας.

Οι αποκαλύψεις για το αέριο

Η σύγκρουση των βιομηχάνων με τη ΔΕΗ (η οποία απάντησε στις καταγγελίες με μακροσκελή ανακοίνωση) για το ρεύμα είναι η μία όψη του νομίσματος του κόστους ενέργειας. Η άλλη αφορά το κόστος του φυσικού αερίου, για το οποίο έγιναν πρόσφατα αποκαλύψεις. Όπως προέκυψε, ο βασικός προμηθευτής αερίου της χώρας, η Gazprom, πουλάει το αέριο στην Ελλάδα πολύ ακριβότερα από τις χώρες του εξωτερικού, με συνέπεια να επιβαρύνονται οι Έλληνες καταναλωτές και η εγχώρια παραγωγή κατά τουλάχιστον 250 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Με βάση τους αριθμούς (που «βγήκαν» και σε πρόσφατο δημοσίευμα του «Ποντικιού») προκύπτει μια επιβάρυνση της τάξης του 1.000.000 ευρώ ημερησίως για την χειμαζόμενη ελληνική οικονομία και τους Έλληνες καταναλωτές (βιομηχανικούς ή οικιακούς δεν έχει τόση σημασία, αφού και οι βιομηχανίες, παράγοντας ακριβότερα, φτάνουν να πωλούν ακριβότερα).