Για όλο τον κόσμο η 12η Ιουνίου είναι η πρώτη μέρα της γιορτής του ποδοσφαίρου, που ξεκινάει με τον αγώνα της Βραζιλίας με την Κροατία. Η απόσταση όμως από τη γιορτή ώς το δράμα δεν είναι ίδια για όλους.
Το δράμα του Μπαρμπόσα
Σε ένα εκπληκτικό αφιέρωμα του «New York Magazine», που κυκλοφορεί οπτικοποιημένο στο Διαδίκτυο, βασικό θέμα είναι το «Μαρακανάσο» και το τραγικό πρόσωπο της ιστορίας.
Πρόκειται για τον τότε τερματοφύλακα της «σελεσάο» Μοασίρ Μπαρμπόσα. Σε ένα παιχνίδι με 200.000 κόσμο στις εξέδρες, με τη Βραζιλία να προηγείται με 1-0 πριν από το ημίωρο και την Ουρουγουάη να ισοφαρίζει στο 66', ο Μπαρμπόσα έκανε λάθος υπολογισμό στην πορεία της μπάλας και δέχτηκε γκολ στο 79' του τελικού. Δεν τον συγχώρησε κανείς, ούτε καν οι ίδιοι οι συμπαίκτες του.
Στα 29 του χρόνια, ένας από τους καλύτερους τερματοφύλακες του κόσμου, που έπαιζε μάλιστα χωρίς γάντια για να έχει καλύτερη επαφή με την μπάλα, έγινε δακτυλοδεικτούμενος σε όλη τη χώρα. Έπαιξε μία ακόμα φορά στην Εθνική και δεν ξανακλήθηκε λόγω… λαϊκής απαίτησης. Ήταν το «μαύρο πρόβατο» όχι μόνο του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου, αλλά ολόκληρης της χώρας. Ο ίδιος είχε διηγηθεί πως λίγα χρόνια μετά τον τελικό υπέστη ισχυρό ψυχολογικό σοκ όταν μία μητέρα τον έδειξε με το δάκτυλο στον μικρό της γιο λέγοντας: «Αυτός είναι ο άνθρωπος που έκανε ολόκληρη τη Βραζιλία να κλαίει».
Ο Μπαρμπόσα έζησε, μετά το τέλος της καριέρας του, φτωχός, μόνος και έρημος, ώς τις 7 Απριλίου του 2000 που άφησε την τελευταία του πνοή, εξ αιτίας καρδιακού επεισοδίου.
Ποτέ ξανά στα λευκά
Μετά τον τελικό, τίποτα δεν ήταν ίδιο για τη Βραζιλία και τη «σελεσάο». Πέρα από τους τέσσερις «καριόκας» που άφησαν την τελευταία τους πνοή στο Μαρακανά και τις δεκάδες ανθρώπινες απώλειες από εμφράγματα και αυτοκτονίες, έγιναν διάφορα για να ξορκιστεί το κακό.
Τα δίχτυα και τα γκολπόστ κάηκαν. Σύμφωνα μάλιστα με μια εκδοχή που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ΡΙΡΑ, η Εθνική ομάδα της Βραζιλίας «πέταξε» μια και καλή την ολόλευκη εμφάνιση που φορούσε εκείνη την αποφράδα για τη χώρα ημέρα.
Η ίντριγκα της όλης ιστορίας είναι πως ο άνθρωπος που ανέλαβε να σχεδιάσει και να ράψει τη νέα εμφάνιση της «σελεσάο», με μπλε, κίτρινο και πράσινο, ήταν Ουρουγουανός. Πάντως ο. ράφτης έφερε γούρι. Η Βραζιλία αναδείχθηκε 5 φορές πρωταθλήτρια κόσμου.
Το απωθημένο του '78
Η Ουρουγουάη είναι και πάλι παρούσα στο Μουντιάλ, με καλή ομάδα, αλλά ως. σιωπηλή δύναμη. Υπάρχει περίπτωση να βρεθεί αντίπαλος της Βραζιλίας, αλλά όχι στον τελικό, με βάση το σύστημα διεξαγωγής των αγώνων και τα «σταυρώματα» των ομίλων.
Αντίθετα, η «σελεσάο» μπορεί να βρεθεί στον τελικό με αντίπαλο την Αργεντινή. Και μόνο η ιδέα δημιουργεί παροξυσμό στους Βραζιλιάνους. Πέρα από την παραδοσιακή ποδοσφαιρική αντιπαλότητα των δύο, από το ποιος είναι καλύτερος, είτε σε επίπεδο ομάδας είτε σε επίπεδο προσώπων (Πελέ ή Μαραντόνα), υπάρχει ένα μεγάλο αγκάθι για το ποδόσφαιρο και τον λαό της διοργανώτριας χώρας, που χρονολογείται από το 1978.
Στο «Μουντιάλ της χούντας του Βιντέλα», όπως έμεινε στην Ιστορία, η Αργεντινή, που πήρε τελικά το τρόπαιο, πέρασε στον τελικό για να αντιμετωπίσει την Ολλανδία, εις βάρος της Βραζιλίας, εξασφαλίζοντας τη διαφορά τερμάτων που χρειαζόταν με ένα 6-0 απέναντι στο Περού.
Οι αγώνες που θα έβγαζαν τον έναν από τους δύο φιναλίστ ήταν: Βραζιλία – Πολωνία και Αργεντινή – Περού.
Οι διοργανωτές αποφάσισαν να γίνει πρώτο το παιχνίδι της Βραζιλίας και τρεις ώρες μετά εκείνο της Αργεντινής. Οι Βραζιλιάνοι διαμαρ- τυρήθηκαν, αλλά μάταια. Κέρδισαν τους Πολωνούς με 3-1 και είχαν εξασφαλίσει μια διαφορά 5 γκολ υπέρ τους στη βαθμολογία (6-1).
Η Αργεντινή πριν από τη σέντρα στο στάδιο του Ροζάριο είχε 2-0 γκολ. Έπρεπε να κάνουν διαφορά από 4 και πάνω.
Αν το «μαύρο πρόβατο» των Βραζιλιάνων στο Μουντιάλ του '50 ήταν ο Μπαρμπόσα, ο «δόλιος εχθρός» του '78 ήταν ο Κιρόγα. Ο Αργεντινός (που πολιτογραφήθηκε Περουβιανός) γκολκίπερ έπαιζε απέναντι στην Αργεντινή στο στάδιο της πόλης που γεννήθηκε, στο Ροζάριο. Κι αν στο 0-0 με τη Βραζιλία είχε «κατεβάσει» τα ρολά, στον αγώνα με την Αργεντινή απλώς έβλεπε την μπάλα να περνά στα δίχτυα του για να γίνει το 6-0. Βέβαια, όλη η εξαιρετική έως τότε ομάδα του Περού, του Όμπλιτας και του Κουμπίλι- ας, ήταν για κλάματα, αλλά ο Κιρόγα δεν κράτησε ούτε τα προσχήματα.
Έτσι η Αργεντινή έφτασε σε μια διαφορά τερμάτων 8-0 και άφησε τη Βραζιλία εκτός τελι κού. Γράφτηκαν και ειπώθηκαν πολλά για εκείνο το ματς. Η εκδοχή που παρουσιάστηκε ως αποκάλυψη ήταν πως πέρα από τα χρήματα που δόθηκαν σε παίκτες, το Περού, για να συναινέσει, πήρε από την Αργεντινή 36.000 τόνους σιτάρι και πολλά όπλα.
Μερικά χρόνια αργότερα, ο πολύ καλός επιθετικός της Αργεντινής του '78, ο Λεοπόλντο Λούκε, δήλωνε: «Κανείς μας δεν μπορεί να αισθάνεται περήφανος για τη νίκη μας επί του Περού».
Το αγκάθι του '78 δεν έχει βγει ακόμα από το κορμί της Βραζιλίας. Τότε η «σελεσάο» ήταν καλύτερη ομάδα από την Αργεντινή.
Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως το ίδιο ισχύει και τώρα, όσο κι αν οι Βραζιλιάνοι θέλουν όσο τίποτα στον κόσμο να φτάσουν στον τελικό με την Αργεντινή και να κερδίσουν. Σε αντίθετη περίπτωση, το «Μαρακανάσο» θα ωχριά μπροστά στη νέα τραγωδία.