Ως γνωστόν, η ισραηλινο-παλαιστινιακή συγκρουσιακή κατάσταση συντηρείται κυρίως εξαιτίας της εκατέρωθεν διαφωνίας για την επίλυση τεσσάρων προβλημάτων: Την ίδρυση και τα όρια του παλαιστινιακού κράτους. Το μελλοντικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ. Τη συνεχή επέκταση των εβραϊκών εποικισμών. Το δικαίωμα της επιστροφής των περίπου πέντε εκατομμυρίων Παλαιστινίων προσφύγων.
Του Βασίλη Γιαννακόπουλου
Ωστόσο, ένα τέτοιο σενάριο, πέρα από τις αναμενόμενες διεθνείς αντιδράσεις, θα κοστίσει ακριβά στους Ισραηλινούς, τόσο οικονομικά όσο και σε ανθρώπινες απώλειες. Στο Τελ Αβίβ ανησυχούν ότι η επιμονή της Χαμάς να εκτοξεύει ακατάπαυστα «ακίνδυνες» ρουκέτες έχει ως στόχο να παρασύρει τον Νετανιάχου στη λήψη απόφασης για χερσαία εισβολή. Εφόσον οι ισραηλινοί δορυφόροι, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και οι υπηρεσίες πληροφοριών αδυνατούν να εντοπίσουν τα σημεία εκτόξευσης των ρουκετών και γενικότερα να συλλέξουν τις απαιτούμενες πληροφορίες για τη στρατιωτική πτέρυγα της Χαμάς, δεν είναι απίθανο οι ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις να είναι προετοιμασμένες και να επιδιώκουν την εισβολή. Μήπως μετά την εισβολή αποκαλυφθεί μια σημαντική υπόγεια στρατιωτική υποδομή, ανάλογη με αυτή που κατασκεύασε η Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο το 2006; Πόσο σημαντική είναι η απειλή να «παγιδευτούν» οι χερσαίες ισραηλινές δυνάμεις; Τι είδους όπλα μπορεί να διαθέτει η Χαμάς; Το 2006, η Χεζμπολάχ είχε προμηθευθεί τα ρωσικά αντιαρματικά βλήματα Kornet και προκάλεσε σοβαρές απώλειες στα ισραηλινά άρματα Merkava. Ποιο θα είναι το συνολικό κόστος μιας χερσαίας εισβολής; Αυτά τα ερωτήματα απασχολούν σοβαρά τον Νετανιάχου και δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής την απόφαση.
Σενάριο τρίτο (ενδιάμεσο): Οι Ισραηλινοί γνωρίζουν ότι οι ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις στη Λωρίδα της Γάζας προμηθεύονται πυρομαχικά και όπλα μέσα από τούνελ στην περιοχή της Ράφα. Επομένως, δεν είναι απίθανο να αποφασίσουν την κατάληψη μιας στενής λωρίδας κατά μήκος των συνόρων της Λωρίδας της Γάζας με την Αίγυπτο (γνωστής ως «Philadelphi Corridor», μήκους 14 χιλιομέτρων). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα επιδιώξουν να ελέγξουν πλήρως τη ροή αγαθών και ανθρώπων από την Αίγυπτο προς την περιοχή της Γάζας και αντίστροφα. Το σενάριο αυτό θα μπορούσε να αποφέρει περισσότερα οφέλη για τους Ισραηλινούς, αν προηγουμένως είχε πραγματοποιηθεί εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας και είχαν ολοκληρωθεί οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις.
Ανεξάρτητα από τα πιθανά σενάρια που αφορούν την παρούσα ισραηλινο-παλαιστινιακή κρίση, αυξημένες πιθανότητες συγκεντρώνει και η διεξαγωγή εκκαθαριστικής επιχείρησης στη χερσόνησο του Σινά (νότια της Λωρίδας της Γάζας) από τον αιγυπτιακό στρατό κατά των θυλάκων που έχουν δημιουργήσει ένοπλοι σουνίτες τζιχαντιστές. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι για τη δράση τους οι αιγυπτιακές και ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ανταλλάσσουν πληροφορίες και αναμένεται να συνεργασθούν περαιτέρω, στην περίπτωση που συναποφασισθεί η διεξαγωγή μιας ευρείας εκκαθαριστικής επιχείρησης. Όλα αυτά βέβαια συνιστούν πιθανά σενάρια και η εξέλιξή τους θα εξαρτηθεί ως έναν βαθμό και από τη στάση της Χαμάς. Αν προκύψει σύντομα μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, τότε θα ολοκληρωθεί η επιχείρηση «Protective Edge », θα καταγραφούν και πάλι οι υλικές και ανθρώπινες απώλειες, ενώ ένας νέος κύκλος βίας θα αναμένεται να ξεκινήσει στο άμεσο μέλλον.
Στόχοι ρουτίνας για το Ισραήλ
Η Λωρίδα της Γάζας είναι μια από τις πλέον πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη. Περίπου 1,7 εκατ. Παλαιστίνιοι ζουν σε μια στενή λωρίδα γης, με έκταση λίγο μικρότερη της Θάσου. Το ενδοπαλαιστινιακό σχίσμα του 2007 ανάγκασε
χιλιάδες υποστηρικτές της Φατάχ να εγκαταλείψουν τη Λωρίδα της Γάζας και να
εγκατασταθούν στη Δυτική Όχθη. Έκτοτε, η περιοχή ελέγχεται πλήρως από την
τρομοκρατική για αρκετές δυτικές χώρες Χαμάς, η οποία είχε κερδίσει τις εκλογές του 2006. Ο πολύχρονος αποκλεισμός της από τους Ισραηλινούς – και επί εποχής Μουμπάρακ από τους Αιγύπτιους – είχε ως αποτέλεσμα τον περιορισμό στις μετακινήσεις των κατοίκων, τη σημαντική έλλειψη φαρμάκων, βασικών αγαθών πρώτης ανάγκης και φυσικά τη δραματική υποβάθμιση της καθημερινότητάς τους.
Στα νότια, το μεθοριακό πέρασμα της Ράφα ελέγχεται από τους Αιγύπτιους και ανοίγει περιοδικά, κυρίως για ανθρωπιστικούς λόγους. Η παραοικονομία και
η μεταφορά οπλισμού πραγματοποιείται από τούνελ, που κατασκευάζονται εκατέρωθεν των συνόρων Γάζας – Σινά και συνιστούν στόχους ρουτίνας για την ισραηλινή πολεμική αεροπορία.
*O Βασίλης Γιαννακόπουλος είναι γεωστρατηγικός αναλυτής.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
