Η Παρασκευή και 13, θεωρείται από τους πιο γρουσούζικους… ημερολογιακούς συνδυασμούς.
Ο φόβος της Παρασκευής και 13 ονομάζεται στα αγγλικά paraskavedekatriaphobia (μία λέξη που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις Παρασκευή, δεκατρείς και φοβία) και είναι ειδική μορφή της τρισκαιδεκαφοβίας . Η λέξη μπορεί να ευρεθεί επίσης ως paraskevidekatriaphobia (παρασκευηδεκατριαφοβία).
Στην Πληροφορική υπάρχει επίσης και ένας ιός με το όνομα “Παρασκευή και 13” (Friday 13th), ο οποίος έχει το χαρακτηριστικό να ενεργοποιείται όταν το ημερολόγιο του υπολογιστή δείξει ημέρα Παρασκευή και ημερομηνία 13.
Πριν τον 19ο αιώνα, ο αριθμός 13 θεωρούνταν γενικά ως φέρων κακή τύχη. Την ίδια εικόνα είχε και η Παρασκευή, αν και δεν υπήρχε κάποια σχέση μεταξύ των δύο. Η πρώτη αναφορά σε μία “Παρασκευή και 13” έγινε μάλλον στις αρχές του 19ου αιώνα.
Πέρα από τις γραπτές αναφορές, πάντως, πολλές δημοφιλείς ιστορίες υπάρχουν σχετικά με την προέλευση της δεισιδαιμονίας:
Ο Μυστικός Δείπνος, με ιστορίες ότι ο Ιούδας Ισκαριώτης ήταν ο 13ος καλεσμένος, ενώ η Σταύρωση του Ιησού συνέβη την ημέρα Παρασκευή. Ότι η Εύα προσέφερε το μήλο στον Αδάμ κατά ημέρα Παρασκευή (η πεποίθηση ότι ήταν ένα μήλο πιθανότατα προέρχεται από την ομοιότητα της Λατινικής λέξεις malus = “κακό” και malum = “μήλο”).
Η αρχαιότερη γνωστή τεκμηριωμένη αναφορά εμφανίζεται το 1869 στη βιογραφία του «Henry Sutherland Edwards» του Gioachino Rossini, ο οποίος πέθανε.
Στην Αμερική και την Αγγλία, την ημέρα αυτή κρεμούσαν τους θανατοποινίτες –με αποτέλεσμα να αποκαλείται συχνά η Παρασκευή και ως Ημέρα του Κρεμασμένου– γεγονός που έκανε πολλούς κλέφτες να θεωρήσουν γρουσούζικες τις Παρασκευές για την επίτευξη μιας καλής λείας.
Και άλλες… γρουζούσικες μέρες
Οι Έλληνες επίσης έχουν υιοθετήσει την Τρίτη και 13 καθώς θεωρούν ότι αυτή τη μέρα κυριαρχούνται από την επίδραση του θεού Άρη. Η φοβία για την Παρασκευή και 13 είναι ως επί το πλείστον αμερικανικής και αγγλικής καταγωγής, αν και η ρίζα της λέξης έχει ελληνική προέλευση.
Οι ιταλοί θεωρούσαν άσχημη μέρα την Τρίτη και 17, αλλά με την αμερικανοποίηση της χώρας μετατοπίστηκε στις νεότερες γενιές η Παρασκευή και 13. Σε ισπανόφωνες χώρες η «γρουσούζικη» μέρα είναι Τρίτη και όχι Παρασκευή.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
