Την απαίτηση να μην αλλάξει το μουσειακό καθεστώς της Αγίας Σοφίας, αλλά και να μην υποστεί καμία άλλη ζημιά το μνημείο, προβάλλει σήμερα η Μόσχα, στην νέα ομοβροντία προειδοποιητικών βολών προς την Άγκυρα, έπειτα από τις χθεσινή βαρυσήμαντη προσωπική δήλωση του Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλου και άλλες παρεμβάσεις, που ακολούθησαν από το Κρεμλίνο και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.

Με ομόφωνο ψήφισμά της η ρωσική Κρατική Δούμα (Κάτω Βουλή) απευθύνεται στο Κοινοβούλιο της Τουρκίας καλώντας τους βουλευτές του να επηρεάσουν την ηγεσία της χώρας τους υπέρ της διατήρησης του υπάρχοντος καθεστώτος για το μνημείο της Αγίας Σοφίας, ένα ζήτημα, που περιγράφεται ως «ευαίσθητο για τους Ρώσους πολίτες», οι οποίοι, όπως σημειώνεται με νόημα, επιλέγουν ως τουρίστες αυτό ακριβώς το αξιοθέατο περισσότερο από κάθε άλλο στην Κωνσταντινούπολη.

Οι Ρώσοι βουλευτές επισημαίνουν επίσης ότι «είναι απαραίτητο να ληφθούν όλα τα δυνατά μέτρα, ώστε να προληφθεί η ζημιά, η οποία θα μπορούσε να προκληθεί από μια βεβιασμένη αλλαγή του καθεστώτος του μουσείου παγκόσμιας σημασίας» και με εξαιρετικά διπλωματικούς τόνους υπογραμμίζουν τον «φιλικό χαρακτήρα των ρωσοτουρκικών σχέσεων, οι οποίες είναι ιδιαιτέρως σημαντικές για τους λαούς Ρωσίας και Τουρκίας στον δύσκολο καιρό των αυξανόμενων γεωπολιτικών και άλλων αντιθέσεων, οι οποίες περιπλέκονται από την πανδημία του COVID-19».

Και καταλήγουν οι Ρώσοι βουλευτές καλώντας τους ομολόγους τους «να αναλύσουν πολύπλευρα την κατάσταση, όπως διαμορφώνεται» και να καλέσουν τους αρμοδίους «κατά τη λήψη της απόφασης για το καθεστώς του ναού-μουσείου της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη να επιδείξουν σοφία και να μην αναθεωρήσουν την απόφαση του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος για πολλά χρόνια μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε σύμβολο ειρήνης και διαθρησκειακής ομόνοιας».

Ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών της ρωσικής Κρατικής Δούμας Λεονίντ Σλούτσκι εξέφρασε την ελπίδα ότι οι εκκλήσεις των Ρώσων κοινοβουλευτικών θα εισακουστούν και θα διατηρηθεί η Αγία Σοφία ως «μέγιστο σύμβολο του ορθόδοξου κόσμου».

Το ψήφισμα υποστηρίχθηκε από όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες, ωστόσο ο υπερεθνικιστής Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκι χαρακτήρισε το τελικό κείμενο «ήπιο».

Την ελπίδα ότι θα εισακουστεί από την Τουρκία η βαρυσήμαντη προσωπική έκκληση του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου και θα διατηρηθεί το ουδέτερο, μουσειακό καθεστώς του Ναού της Αγίας Σοφίας, εξέφρασε ο πρόεδρος του συνοδικού τμήματος σχέσεων της Ρωσικής Εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ Βλαντίμιρ Λεγκόιντα.

«Ελπίζουμε πολύ ότι η πατριαρχική δήλωση δεν θα μείνει χωρίς απάντηση και θα εισακουστεί», είπε ο κ. Λεγκόιντα, σημειώνοντας ότι οι προσπάθειες αλλαγής του υπάρχοντος καθεστώτος «γεννά φόβους, καθώς είναι δυνατόν να παραβιαστούν οι εύθραυστες, αλλά σημαντικές ισορροπίες, οι οποίες έχουν σήμερα διαμορφωθεί».

Ο Ρώσος αξιωματούχος, εκ των κορυφαίων σε θέματα εκκλησιαστικής διπλωματίας, επεσήμανε ότι δεν μπορεί να κρίνει τα κίνητρα, που ώθησαν τις τουρκικές Αρχές στην επαναφορά της συζήτησης για το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, ωστόσο από μόνη της αυτή η απόφαση προκαλεί σοβαρές ανησυχίες, γι’ αυτό και η δήλωση του Πατριάρχη Κύριλλου «στοχεύει στο να αποτραπεί αυτή η αλλαγή».