Η ρύθμιση του χρέους της πανδημίας και η ένεση ρευστότητας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να καταστεί δυνατή η επιβίωσή τους, είναι τα βασικά εργαλεία της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και του Αλέξη Τσίπρα για τη βιώσιμη επανεκκίνηση της οικονομίας.

Ο Αλέξης Τσίπρας στην εισαγωγική του ομιλία, κατά την προσεγμένη τεχνικά και επικοινωνιακά διαδικτυακή εκδήλωση της Τρίτης, παρουσίασε με μελανά χρώματα την κατάσταση της οικονομίας προκειμένου να επισημάνει ότι περαιτέρω κατάρρευση των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που στηρίζουν την πραγματική οικονομία, δεν αποτελούν συνθήκη για να πάει η οικονομία μπροστά και να μπει σε αναπτυξιακή τροχιά.

Όπως είπε, η χώρα σημείωσε το 2020 την τρίτη μεγαλύτερη ύφεση στην ευρωζώνη, ενώ επτά στα δέκα νοικοκυριά έχασαν πάνω από το 1/4 του εισοδήματός τους, και μία στις τρεις επιχειρήσεις κινδυνεύει με λουκέτο. Σε αυτές τις συνθήκες, σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ., δεν μπορούν οι «έτοιμες λύσεις» του παρελθόντος (υπονοώντας περιοριστικές πολιτικές τις οποίες χρέωσε στην κυβέρνηση) να δώσουν ώθηση στην οικονομία, αλλά αντιθέτως συνιστούν «συνταγή αυτοκτονίας».

Σε ό,τι αφορά τα ιδιωτικά χρέη της πανδημίας ο Αλέξης Τσίπρας, επικαλούμενος τα επίσημα στοιχεία, τα προσδιόρισε στο ύψος των 17 δισ. ευρώ προς το Δημόσιο και τις τράπεζες, από τις αρχές Μαρτίου του 2020 έως το τέλος της ίδιας χρονιάς.

Επισήμανε ότι διογκώνονται όσο ο καιρός περνάει και συνιστούν «ωρολογιακή βόμβα» που, αν δεν αντιμετωπιστεί δραστικά, οι συνέπειες θα είναι ολέθριες. Δηλαδή, συρρίκνωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων, αύξηση της ανεργίας, μείωση των δημόσιων εσόδων, νέο κύμα φτωχοποίησης.

Στον αντίποδα πρότεινε το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο ουσιαστικά διέπεται από τη λογική ότι η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το δημόσιο ταμείο αποτελεί win – win συνθήκη, αφού και η κοινωνία στηρίζεται και τα δημόσια οικονομικά θα έχουν λαμβάνειν.

Το σύνολο των προτάσεων για την ενίσχυση της ρευστότητας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι κοστολογημένο στα 5,7 δισ., από τα οποία 2,1 δισ. είναι οι επιδοτήσεις και 3,6 είναι οι απώλειες από τη μείωση φόρων.
Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ διαρθρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες, δηλαδή
• τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους προς το Δημόσιο και τις τράπεζες (αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο),
• τα εννέα μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και
• τη διαμόρφωση ενός νέου πτωχευτικού που θα δώσει τη δυνατότητα διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με τρόπο κοινωνικά ευαίσθητο και όχι με τη λογική της ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του πιστωτή, όπως προβλέπει ο «παγωμένος» προς το παρόν νόμος της Ν.Δ.

Τρεις πυλώνες για την επανεκκίνηση

Αναλυτικότερα η πρόταση τριών πυλώνων του Αλέξη Τσίπρα προβλέπει:

1. Τη διαχείριση του ιδιωτικού «πανδημικού» χρέους, που αφορά:
   α) Οφειλές φυσικών προσώπων κι επιχειρήσεων προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, και προτείνεται πλήρης διαγραφή τόκων και προσαυξήσεων, «κούρεμα» της βασικής οφειλής σε ποσοστό 40 – 60% υπό προϋποθέσεις και κριτήρια, για συγκεκριμένες κατηγορίες χρεών, αποπληρωμή της υπόλοιπης οφειλής σε έως 120 δόσεις.
   β) Χρέη προς τις τράπεζες. Προτείνεται για όσο διαρκούν οι έκτακτες συνθήκες αναστολή πληρωμών, περίοδος χάριτος για ρυθμισμένες οφειλές, επιμήκυνση περιόδου αποπληρωμής με αναπροσαρμογή επιτοκίου, διαχωρισμός οφειλών σε εξυπηρετήσιμες και μη (με ρύθμιση του πρώτου μέρους και πάγωμα του δεύτερου), διαγραφή μέρους της οφειλής για ευάλωτους και πληττόμενους. Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι το κράτος πρέπει να νομοθετήσει: τη διαγραφή του συνόλου των τόκων υπερημερίας που τυχόν υπολογίστηκαν κατά την κρίσιμη περίοδο, την αναστολή πτωχεύσεων και λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, το πάγωμα της τοκοφορίας, τη μη απώλεια των ρυθμίσεων
2. Εννέα μέτρα για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων (τα περισσότερα με προσωρινό χαρακτήρα): α) Κάλυψη τμήματος επιταγών/αγορών επιχειρήσεων μέσω κρατικού δανεισμού. β) Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. γ) Μετατροπή του συνόλου της επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα. δ) Ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων μέσω Αναπτυξιακής Τράπεζας και τραπεζικού δανεισμού. ε) Ειδικός ακατάσχετος λογαριασμός για τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες. στ) Ενεργοποίηση θεσμού μικροχρηματοδοτήσεων. ζ) Ρύθμιση οφειλών προς ΔΕΚΟ και ΟΤΑ. η) Διαγραφή του τέλους επιτηδεύματος στη βάση των μηνών αναστολής λειτουργίας της επιχείρησης. θ) Μείωση ΦΠΑ εστίασης στο 6%.
3. Διαμόρφωση μόνιμου «ολιστικού» πλαισίου διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους:
   • Κατάργηση του νέου Πτωχευτικού Νόμου.
   • Επαναφορά της προστασίας της κύριας κατοικίας, ώστε να αποτραπεί ένα «τεράστιο» κύμα εκποίησης της λαϊκής περιουσίας. Προβλέπεται υπαγωγή τόσο σε εξωδικαστική όσο και δικαστική διαδικασία, ενώ για ευάλωτες κατηγορίες η χορήγηση ρύθμισης θα συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων.
   • Δεσμευτικότητα των ρυθμίσεων για τους πιστωτές και κυρίως για τις τράπεζες. «Τελειώνουμε με τον απόλυτο έλεγχο της διαδικασίας από τις τράπεζες, όπως ισχύει σήμερα με το πλαίσιο που θέσπισε η Ν.Δ. με τον πτωχευτικό» διεμήνυσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
   Επίσης, για τα ρυθμισμένα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων προβλέπεται η δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων εντός της Αναπτυξιακής Τράπεζας, το οποίο θα επιχορηγεί υπό προϋποθέσεις τμήμα της ρυθμισμένης οφειλής που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ο οφειλέτης.
   Σε ό,τι αφορά τα αγροτικά χρέη που βρίσκονται σε ειδικούς εκκαθαριστές – όπως η πρώην Αγροτική Τράπεζα –, προβλέπεται πλήρης υπαγωγή στις ρυθμίσεις που προαναφέρθηκαν καθώς και ειδική προστασία των παραγωγικών περιουσιακών στοιχείων των αγροτών έναντι οποιασδήποτε ρευστοποίησης.