Το Πάσχα αποτελεί τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης . Οι πιστοί στη χώρα μας υποδέχονται την περίοδο αυτή με κατάνυξη και βαθιά συγκίνηση, τιμώντας τα Πάθη, τη Σταύρωση και την Ταφή του Ιησού Χριστού για να γιορτάσουν εν τέλει την Ανάσταση του Θεανθρώπου η οποία συμβολίζει την αιώνια ζωή της ψυχής μετά θάνατον.

Τα κόκκινα αυγά, η μαγειρίτσα, το σούβλισμα του αρνιού, αποτελούν τα πιο γνωστά έθιμα που εφαρμόζονται ευλαβικά κάθε χρόνο, ωστόσο, υπάρχουν και κάποιες τοπικές παραδόσεις, οι οποίες, αν και δεν είναι ευρέως διαδεδομένες, έχουν διασωθεί στο πέρασμα των χρόνων. Κάποιες, μάλιστα, από αυτές, παραξενεύουν ακόμα και στο άκουσμά τους!

Παρακάτω παρουσιάζουμε τα πιο εντυπωσιακά και τα πιο… περίεργα έθιμα που «κρύβονται» σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Η Κυρα – Σαρακοστή

Πρόκειται για ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στην Αρκαδία. Λίγο πριν την έναρξη της Σαρακοστής, οι γιαγιάδες ή οι μαμάδες ζωγραφίζουν μια γυναίκα χωρίς στόμα -γιατί νηστεύει- και με χέρια σταυρωμένα -γιατί προσεύχεται-, προσθέτοντάς της επτά πόδια, όσες δηλαδή και οι εβδομάδες της Σαρακοστής.

Κάθε Σάββατο, τα παιδιά της οικογένειας κόβουν και από ένα πόδι της κυρα – Σαρακοστής. Λίγο πριν την Ανάσταση, η γιαγιά τυλίγει το χαρτί με το τελευταίο πόδι και το τοποθετεί στο λαμπρόψωμο. Ο οικοδεσπότης κόβει το ψωμί σε φέτες και το μοιράζει στην οικογένεια. Εκείνος στον οποίο θα τύχει το “πόδι” της Κυρα Σαρακοστής λέγεται ότι θα πάρει πολλές χαρές.

Αντί για χάρτινη, πολλοί επιλέγουν να φτιάξουν την Κυρά Σαρακοστή με ζυμάρι, νερό και πολύ αλάτι ώστε να διατηρηθεί. (Προσοχή: Δεν τρώγεται!)

Νηστεία με ξίδι και… αράχνη!

Στην Κορώνη, οι κάτοικοι ακολουθούν μια ιδιαίτερα αυστηρή νηστεία κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Συγκεκριμένα, δεν τρώνε και δεν πίνουν τίποτα! Μάλιστα, επειδή κάποιοι δεν το αντέχουν, βάζουν σε ένα ποτήρι να πιουν λίγο ξύδι. Κι επειδή ξύδι χωρίς… μεζέ δε γίνεται, το συνδυάζουν και με λίγη… αράχνη (!) Απίστευτο κι όμως αληθινό… Οι ντόπιοι εξηγούν ότι ακολουθούν αυτό το έθιμο, καθώς έτσι πότισαν και τον Ιησού Χριστό.

Φαγοπότι πάνω στα… μνήματα!

Αν το σούβλισμα του αρνιού, το τσούγκρισμα των αυγών, οι χοροί και η μουσική σε σπίτια και αυλές αποτελούν μια οικεία εικόνα για εσάς κατά τον εορτασμό του Πάσχα, στο Ηράκλειο της Κρήτης το θέμα γίνεται λίγο πιο περίπλοκο.

Από τη Μεγάλη Παρασκευή, οι Κρητικοί ξεκινούν τις προετοιμασίες για το γεύμα που θα αφιερώσουν στους ανθρώπους που έχουν φύγει από τη ζωή. Αφού, λοιπόν, καθαρίσουν και ετοιμάσουν τον χώρο, αφιερώνουν τη Δευτέρα του Πάσχα στους ανθρώπους που έχασαν, γευματίζοντας με παραδοσιακά γλυκά και φαγητά στο κοιμητήριο.

Με αυτόν τον τρόπο, από τη μια τιμούν τη μνήμη των νεκρών τους, ενώ από την άλλη, περνούν το αναστάσιμο μήνυμα των ημερών.

Ο χορός της βροχής

Στην Θάσο, την τρίτη μέρα του Πάσχα, οι κάτοικοι πιάνουν τον χορό τραγουδώντας «Για βρεξ’ Απρίλη μ’», αναβιώνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στους χορούς για τον Θεό Διόνυσο. Στην ουσία, πρόκειται για μια επίκληση για ανοιξιάτικη βροχή την οποία συνοδεύουν με παραδοσιακούς χορούς και φαγοπότι.

Οι Μπότηδες της Κέρκυρας

Όποιος επιλέξει να περάσει τις εορτές του Πάσχα στην Κέρκυρα, είναι βέβαιο, ότι θα απολαύσει ιδιαίτερα και ξεχωριστά έθιμα! Γύρω στις 12 το μεσημέρι, κατά την πρώτη Ανάσταση, οι ντόπιοι πετούν πήλινα κανάτια από τα μπαλκόνια τους στολισμένα με κόκκινες κορδέλες. Οι φιλαρμονικές βγαίνουν στους δρόμους και συνοδεύουν τον παράξενο αυτό εορτασμό της Αναστάσεως, ενώ το κλίμα είναι ιδιαίτερα χαρμόσυνο και εορταστικό.

Ρουκετοπόλεμος

Το έθιμο αυτό τηρείται στη Χίο, έχοντας τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία. Στην ουσία, πρόκειται για έναν πόλεμο «ρουκετών» μεταξύ των ενοριών του Αγίου Μάρκου και της Παναγιάς της Ερυθιανής.

Με εξαίρεση την Γερμανική κατοχή και τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, το έθιμο τηρείται κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα. Ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που έχουν αντιδράσει κατά καιρούς, καθώς παρά το μαγευτικό θέαμα που προσφέρει το βράδυ της Ανάστασης, έχει γίνει η αιτία και για πολλούς τραυματισμούς.

Τα φωτεινά «αερόστατα» στο Λεωνίδιο

Στο Λεωνίδιο Αρκαδίας, τα παιδιά κατασκευάζουν χρωματιστά αερόστατα, τοποθετώντας μια μικρή δάδα στο εσωτερικό τους. Το βράδυ της Ανάστασης, μόλις ακουστεί το “Χριστός Ανέστη”, ανάβουν τη μικρή δάδα και τα «αφήνουν» να ανέβουν ψηλά. Το αποτέλεσμα εντυπωσιακό και ο ουρανός μεμιάς φωτεινός! Την ίδια, ώρα οι ιερείς διαβάζουν το Ευαγγέλιο στην τσακωνική διάλεκτο.

Η τελετή του Ιερού Νιπτήρα

Η τελετή του Ιερού Νιπτήρα στην Πάτμο αποτελεί μια αναπαράσταση της πράξης του Ιησού πριν τον Μυστικό Δείπνο. Όπως ο Χριστός πήρε μια λεκάνη νερό και έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του, έτσι το μεσημέρι της Μεγάλης Πέμπτης στην πλατεία μπροστά στο Δημαρχείο, μοναχοί ή κληρικοί υποδύονται τους δώδεκα Αποστόλους, ενώ τον Ιησού αναπαριστά ο ηγούμενος της Μονής Θεολόγου. Τον ρόλο του Ευαγγελιστή παίρνει ένας κληρικός.

Η αναπαράσταση γίνεται μέσα σε αυστηρά μοναστηριακό κλίμα μέχρι που ο ηγούμενος θα ραντίσει συμβολικά τα πόδια των μοναχών με νερό. Έπειτα η πομπή επιστρέφει στο μοναστήρι.

Ο θαλασσινός Επιτάφιος στην Ύδρα

Όποιος επιλέξει να κάνει Πάσχα στην Ύδρα, θα ζήσει από κοντά ένα ιδιαίτερο και ξεχωριστό έθιμο. Πρόκειται για την περιφορά του Επιταφίου στη συνοικία Καμίνι. Ο Επιτάφιος μπαίνει στη θάλασσα, με την ατμόσφαιρα που δημιουργείται να είναι κατανυκτική. Κατόπιν, τέσσερις επιτάφιοι συναντιούνται στο κεντρικό λιμάνι του νησιού.

Το κάψιμο του Ιούδα

Στην Κρήτη, το βράδυ της Ανάστασης τα «κοπέλια» καίνε Ιούδα. Συγκεκριμένα, κρεμούν ένα ομοίωμά του σε ένα ψηλό δέντρο ή μια αυτοσχέδια κρεμάλα και μετά το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως του βάζουν φωτιά, ακολουθώντας κροτίδες και βεγγαλικά. Αυτό το έθιμο,μάλιστα, δεν τηρείται μόνο στην Κρήτη αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπως η Ήπειρος.