Ζωηρή συζήτηση έχει ξεκινήσει στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. με αφορμή τις προτάσεις Τσίπρα για τις αλλαγές στο κόμμα και κυρίως την αλλαγή στον τρόπο εκλογής του προέδρου αλλά και της Κεντρικής Επιτροπής που κατέθεσε την περασμένη εβδομάδα στο Πολιτικό Συμβούλιο, αιφνιδιάζοντας την πλειοψηφία των μελών του 41μελούς οργάνου.

Οι αλλαγές αυτές θα συζητηθούν και θα ψηφιστούν στο συνέδριο στα τέλη Μαρτίου και θα υλοποιηθούν λίγες μέρες αργότερα, εκτιμάται, δε, ότι θα περάσουν με ευρεία πλειοψηφία.

Προς το παρόν, και με δεδομένο ότι αυτές τις μέρες η συζήτηση για τα εσωκομματικά ανακόπηκε από την πολιτική αντιπαράθεση για την αντίδραση του κρατικού μηχανισμού στην κακοκαιρία, το κλίμα δείχνει σχετικώς συγκρατημένο, παρά την κριτική που αρθρώνεται και δημόσια, και δεν έχει ξεσπάσει κάποια οξεία αντιπαράθεση στελεχών.

Η κίνηση του Αλέξη Τσίπρα αντανακλά τη διαδεδομένη πλέον σε πλειοψηφικό τμήμα του κόμματος άποψη ότι για να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ πιο ελκυστικός πρέπει να αποτινάξει τα χαρακτηριστικά που τον κρατούν καθηλωμένο στο παρελθόν και εκπέμπουν «παλαιοκομματική» νοοτροπία. Επιπλέον, ακόμη κι αν ο Τσίπρας έχει αργήσει να κάνει την κίνησή του, όπως εκτιμούν αρκετοί εξ όσων παρακολουθούν εκ των έσω ή απ’ έξω τα τεκταινόμενα στον ΣΥΡΙΖΑ, θεωρείται ότι παραμένει το μεγαλύτερο «πολιτικό κεφάλαιο» του κόμματος, καθώς έχει εμβέλεια πέραν της κομματικής βάσης και των συμπαθούντων, και είναι αυτός που μπορεί να συντηρήσει την επαφή με το μαζικό κοινό ή ακόμη και να προσελκύσει νέο. Ειδικά ύστερα από ένα σήμα περαιτέρω ισχυροποίησης του ίδιου, απόρριψης όποιων στοιχείων στην αντίληψη του κοινού θεωρούνται βαρίδια και υιοθέτησης προτάσεων που υποστηρίζεται ότι επιφέρουν μεγαλύτερη συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων, ότι προωθούν τη λεγόμενη «συμμετοχική δημοκρατία».

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας, μια μέρα μετά το Πολιτικό Συμβούλιο, στο Kontra Channel επισήμανε, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Ότι ως παραδείγματα για τις προτάσεις που κατατέθηκαν και που απηχούν μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η κρίση που περνά το κομματικό φαινόμενο διεθνώς, αξιοποιήθηκαν οι Εργατικοί της Αγγλίας με την εκλογή Κόρμπιν από τη βάση, οι Ποδέμος και άλλα κόμματα της Αριστεράς, της Οικολογίας και της Σοσιαλδημοκρατίας.
• Ότι η πρόταση για εκλογή από τη βάση και της Κεντρικής Επιτροπής συνιστά αναβάθμιση του οργάνου και καταρρίπτει το επιχείρημα ότι προωθείται η δημιουργία αρχηγικού κόμματος, όπως θα ίσχυε αν πρότεινε εκλογή από τη βάση μόνο για τον πρόεδρο.
• Ότι πράγματι αιφνιδίασε τους συντρόφους του, αλλά μετά την αρχική «επιφυλακτικότητα» με την οποία αντέδρασαν, αν συνειδητοποιήσουν το βάθος της πρότασής του «και αυτοί οι οποίοι έχουν κάποιες αντιδράσεις στην αρχή, μπορεί να το σκεφτούν καλύτερα».
• Δεν επιθυμεί να διώξει στελέχη και συντρόφους από δίπλα του, «αν ήθελα θα μπορούσα να το έχω επιχειρήσει» ήδη, όπως είπε.

Από την άλλη πλευρά, παρά την αρχική έντονη δυσφορία της εσωκομματικής «αντιπολίτευσης» και των εκπροσώπων της στο όργανο που καταψήφισαν την πρόταση (11 κατά έναντι 27 υπέρ από την πλειοψηφία), το κλίμα δεν φαίνεται να είναι πολεμικό μέχρι στιγμής

Μετά το πρώτο σοκ τα μέλη της Ομπρέλας καταθέτουν δημόσια την κριτική τους και τις διαφωνίες τους, διατυπώνουν ακόμα και κάποιες έντονες αιχμές, ωστόσο φαίνεται να κυριαρχεί νηφαλιότητα και δεν καταγράφεται κάποια σφοδρή αντιπαράθεση (άλλωστε και ο Τσίπρας δεν απαντά αλλά, όπως είπε και στη συνέντευξή του, δίνει χρόνο για να αφομοιωθεί η πρότασή του).

Δημοσιοποιούν κείμενο

Ενδεχομένως όσο περνούν οι μέρες συνειδητοποιείται όλο και περισσότερο ότι οι προτάσεις Τσίπρα τυγχάνουν ευρείας αποδοχής και υπάρχουν δυσκολίες για τις δυνάμεις της «μειοψηφίας» να περάσουν τις θέσεις τους στο ευρύ κοινό. Η Ομπρέλα μπορεί να θεωρεί ότι οι καταστατικές και οργανωτικές αλλαγές δεν είναι ασύνδετες από το πολιτικό επίδικο της φυσιογνωμίας του κόμματος και της προωθούμενης μετατόπισής του στο Κέντρο, ωστόσο αναζητεί έναν συνεκτικό βηματισμό για να προχωρήσει, εξ ου και την προσεχή Κυριακή θα γίνει πανελλαδική συνδιάσκεψη της τάσης, ενώ έχει προηγηθεί μια σύσκεψη των ηγετικών στελεχών της τάσης τη Δευτέρα. Σήμερα αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα το κείμενο συμβολής που κατέθεσαν τα μέλη της τάσης στο Πολιτικό Συμβούλιο με επίκεντρο τον απολογισμό της διετίας. Το κείμενο φέρεται να έχει ενισχυθεί και με τις θέσεις της τάσης για τις προτάσεις Τσίπρα.

Στην προαναφερθείσα σύσκεψη ο Δημήτρης Βίτσας φέρεται να διατύπωσε τις ενστάσεις που καταθέτει και στο άρθρο του στα «Νέα», ειδικά για την εκλογή της Κ.Ε. από τη βάση, καθώς από την άλλη, δείχνει να δέχεται την εκλογή του προέδρου από τη βάση υπό το σκεπτικό ότι και παραδείγματα υπάρχουν σε άλλα ευρωπαϊκά κόμματα και θα ήταν μια «μάχη χαμένη» εφόσον έχει ευρεία αποδοχή. Άλλα στελέχη φέρονται να υποστήριξαν ότι η εκλογή και του προέδρου και της Κ.Ε. από τα μέλη δεν αντιμετωπίζονται ξεκομμένα, ωστόσο είναι προτιμότερο να μην επικεντρωθεί η συζήτηση εκεί, αλλά στα πολιτικά επίδικα.

Κριτική

Η Ομπρέλα διατυπώνει σε γενικές γραμμές την κριτική για μετατροπή του κόμματος σε αρχηγικό, για διαμόρφωση ενός star system, εννοώντας ότι στην Κ.Ε. θα εκλέγονται πρόσωπα με βάση την αναγνωρισιμότητα και όχι το έργο, ότι δεν προωθείται η λογοδοσία και η ουσιαστική συμμετοχή των μελών, ότι τα μέλη μετατρέπονται σε οπαδούς κ.λπ. Ενδεικτικά με βάση τις δημόσιες δηλώσεις τους ηγετικά στελέχη της Ομπρέλας αυτές τις μέρες θέτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Βίτσας: «Η εκλογή της Κ.Ε., με ψηφοφορία από όλα τα μέλη και όχι από το συνέδριο, ενέχει τον σοβαρό κίνδυνο να μας στερήσει την παρουσία εξαιρετικά ικανών συντρόφων (αντρών και γυναικών), που δεν έχουν πανελλαδική προβολή από τα ΜΜΕ (πώς θα ψηφιστεί ένα μέλος από το Κιλκίς, ικανό αλλά πλήρως άγνωστο στην Αθήνα ή στη Ρόδο;), τον κίνδυνο να μετατραπούμε σε κόμμα παραγόντων ή να εν-δυναμώσει την επιρροή των διαφόρων τάσεων ως εσωκομματικών μηχανισμών, την ώρα που πρέπει να τιμήσουμε τη συμφωνία με ΔΗΜΑΡ, Γέφυρα κ.λπ.». («Τα Νέα», 24.1.2022).

Σκουρλέτης: Η πρόταση αυτή, «αποπροσανατολίζει, είναι κατ’ επίφαση δημοκρατική, χωρίς να ενισχύει την ουσιαστική συμμετοχή των μελών του κόμματος», γίνεται για λόγους εντυπώσεων, εφόσον κανείς δεν αμφισβητεί τον Τσίπρα. «Η αποσυσχέτιση της εκλογής των οργάνων από τη συζήτηση του συνεδριακού σώματος υποτιμά την εσωτερική δημοκρατία». Συνιστά δε την «αποθέωση των μηχανισμών καθώς και την πριμοδότηση όσων έχουν την κάθε είδους αναγνωρισιμότητα, σε βάρος των λιγότερο γνωστών, αλλά αναγκαίων συντρόφων, ιδιαίτερα από την περιφέρεια». («Αυγή», 25.1. 2022).

Φίλης: «Υπάρχει μια πίεση από το σύστημα να δημιουργηθούν αρχηγικά κόμματα. Όταν ψηφίζουν 300-400.000 σε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ για να εκλέξουν αρχηγό, είναι η εκχώρηση μιας εντολής χωρίς να υπάρχει από εκεί και πέρα ένας έλεγχος. Σε αυτή την τάση, που είναι ισχυρή σήμερα, προσπαθούν να σπρώξουν και τον ΣΥΡΙΖΑ. Να γίνει ένα κόμμα συστημικής μετάλλαξης. Δεν συμφωνούμε. (…) Εδώ θα γίνει ένα star system, θα ψηφίσουν για την Κεντρική Επιτροπή τον Φίλη για παράδειγμα, που είναι πιο γνωστός, ή κάποιον που θα κάνει προεκλογική εκστρατεία από τα Μέσα, και όχι έναν ικανό άνθρωπο, ο οποίος βοηθάει με την καθημερινή πρακτική του και με τις ιδέες του σε κάποια συνοικία της Αθήνας για να εκλεγεί στην Κεντρική Επιτροπή». «(Πρώτο Πρόγραμμα», 21.1.2022).

Από το ευρύτερο προεδρικό περιβάλλον, πάντως, μέχρι στιγμής διαπιστώνουν αμηχανία στις αντιδράσεις της Ομπρέλας και εκτιμούν ότι είναι δύσκολο για τα στελέχη της μειοψηφίας να υποστηρίξουν ακόμη στο δικό τους κοινό κάποιες θέσεις, π.χ. ότι ένα μέλος του κόμματος δεν μπορεί να εκλεγεί απευθείας μέλος της Κεντρικής Επιτροπής, ενώ στον αντίποδα η εκλογή της Κ.Ε. από τη βάση, στη λογική των ηγετικών στελεχών, θεωρείται ότι δίνει κίνητρο σε στελέχη της περιφέρειας να δουλέψουν περισσότερο.

Διαβάστε επίσης:

Κακοκαιρία «Ελπίς»: Στον Μητσοτάκη ρίχνει τις ευθύνες ο ΣΥΡΙΖΑ και ζητά προσφυγή στις κάλπες

ΣΥΡΙΖΑ: Αν παραιτηθούν όσοι ευθύνονται, ο Μητσοτάκης θα μείνει χωρίς υπουργικό

Σκουρλέτης: «Κατ’ επίφαση δημοκρατική η πρόταση Τσίπρα – Να μην μετατραπεί το κόμμα σε άθροισμα μηχανισμών»