Συνεχίζεται το κλίμα αναμονής για τη συνεδρίαση των οργάνων που θα καθορίσουν τα επόμενα βήματα.

Σε κρίση βρίσκεται ουσιαστικά από το βράδυ των εκλογών ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία μετά τη νέα υποχώρηση στο 17,85 % και την απώλεια 13,6 μονάδων ή αλλιώς 850.000 περίπου ψηφοφόρων από την κάλπη του Ιουλίου του 2019. Την εικόνα αυτή επιδεινώνει η απόσταση από τη Νέα Δημοκρατία περίπου κατά 23 μονάδες. Η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έπιασε την κορυφή του τον Ιανουάριο του 2015 (36,34%) και έκτοτε βρίσκεται σε υποχώρηση, με τη συντριβή ωστόσο να συντελείται σε συνθήκες αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Πλέον το τοπίο είναι θολό, καθώς τα ζητήματα που βάζει η πραγματικότητα είναι «υπαρξιακού» χαρακτήρα, τόσο για τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και για τον Αλέξη Τσίπρα.

Καταρχάς το κλίμα στον ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή είναι περίεργο καθώς πολλοί εντός του κόμματος αλλά και εκτός, θεωρούν ότι έχει δημιουργηθεί ένα αδιέξοδο: ότι χωρίς τον Αλέξη Τσίπρα, το κόμμα δύσκολα θα παραμείνει ενιαίο, και σε κάθε περίπτωση θα κινδυνέψει με περαιτέρω υποχώρηση, από την άλλη με τον Αλέξη Τσίπρα στο τιμόνι, ο οποίος πολιτικά πλέον έχει «τραυματιστεί» σοβαρά, δύσκολα θα υπάρξει επάνοδος τέτοια που να επαναφέρει το κόμμα σε τροχιά εξουσίας.

Στίγμα

Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία το βράδυ των εκλογών έδωσε το βασικό στίγμα των κινήσεων του: δεν παραιτήθηκε, αντιθέτως έδειξε ότι θα επιδιώξει μια επαναβεβαίωση της εντολής της κομματικής βάσης θέτοντας εαυτόν όπως είπε στην κρίση των μελών.

Επίσης, έκανε ακόμη τρεις αναφορές κομβικής σημασίας που συμπληρώνουν την εικόνα

-Ότι πρέπει «να ανανεώσουμε τολμηρά το στελεχικό μας δυναμικό από την κορυφή μέχρι τη βάση, δείχνοντας εμπιστοσύνη σε νέους ανθρώπους» και «να βάλουμε τέλος σε νοοτροπίες που μας κόστισαν ακριβά».

-«Ο χρόνος, προκειμένου να δουλέψουμε μεθοδικά με στόχο την ανασυγκρότησή μας, δεν είναι απεριόριστος» και «ο χρονικός ορίζοντας για την επιστροφή μας, είναι οι ευρωπαϊκές εκλογές σε ένα περίπου χρόνο από σήμερα».

-«Για τον ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία έκλεισε ένας μεγάλος και δημιουργικός ιστορικός κύκλος» και πως τώρα «πρέπει να προχωρήσουμε στις απαραίτητες τομές για να ανοίξει σύντομα και δυναμικά ένας καινούργιος κύκλος, ακόμη πιο ελπιδοφόρος».

Προβληματισμοί

Στίγμα που όμως έκτοτε μένει μετέωρο καθώς από την Δευτέρα, ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει εμφανιστεί στην Κουμουνδούρου, δεν έχει προκαλέσει συνεδρίαση κάποιου οργάνου και όποιες επαφές με πολύ στενούς συνεργάτες του γίνονται εκτός των κεντρικών γραφείων του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ φέρεται να εκτιμά όλα τα δεδομένα της εσωκομματικής σκακιέρας, καθώς πλέον και ο ίδιος είναι αρκετά αποδυναμωμένος και πιθανόν να εκτιμά ότι η πολύ μεγάλη στήριξη που απολάμβανε μέχρι σήμερα από την στελεχική πλειοψηφία αλλά και τα μέλη, πιθανόν να έχει κλονιστεί.

Επομένως, στην περίπτωση που στο τραπέζι υπάρχουν τολμηροί σχεδιασμοί πιθανόν ο Αλέξης Τσίπρας εξετάζει αν και πώς μπορεί να περάσουν. Η πολυήμερη σιωπή του άλλωστε ερμηνεύεται εν μέρει ως απότοκη της πιεστικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει αλλά και ως ένδειξη ότι κάτι «μεγάλο» κυοφορείται.

Η Κίνηση Μελών, φαίνεται πως προωθεί την λογική της επανίδρυσης του ΣΥΡΙΖΑ – ο Νίκος Παππάς έκανε και δημόσια αναφορά – κάτι που υπονοεί ότι προϋποθέτει την διάλυση πριν την επανίδρυση και πάντως χρειάζεται να αποσαφηνιστεί, εφόσον βέβαια, υιοθετείται και από τον Αλέξη Τσίπρα.

-Από την άλλη για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να είναι ένα ρίσκο και η προσφυγή στη βάση, καθώς ο πήχης των 150.000 μελών που μπήκε τον Μάιο του 2022, εκτιμάται ότι θα πέσει πολύ πιο κάτω, λόγω και της απογοήτευσης στη βάση. Το ερώτημα είναι πόσο πιο κάτω και τι θα συμβεί αν υπάρξει και αντίπαλη υποψηφιότητα.

-Επιπλέον, ο Αλέξης Τσίπρας καλείται να παρουσιάσει και ένα συνεκτικό πολιτικό σχέδιο για την επόμενη μέρα που να δείχνει και την κατεύθυνση, αν δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί πιο δυναμικά και επιθετικά προς την κεντροαριστερά και την σοσιαλδημοκρατικοποίηση (κάτι που θα συναντήσει επίσης αντιδράσεις) ή όχι.

Αναμονή

Το κόμμα τελεί λοιπόν σε αναμονή για τα σχέδιο των αλλαγών ή της ανασυγκρότησης που έχει στο μυαλό του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ (με πολλούς να θεωρούν ότι ενδεχομένως να επιχειρήσει να προκαλέσει ένα «σοκ» όπου εκεί όμως είναι ανοιχτό πώς θα αντιδράσουν οι υπόλοιποι) και από εκεί και πέρα θα πρέπει να πει ποια είναι τα βήματα για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου και ποιο το χρονοδιάγραμμα.

Η αναφορά του για «γρήγορες αποφάσεις», στο πλαίσιο της δήλωσης που έκανε το βράδυ της Κυριακής, και το ορόσημο των Περιφερειακών και Αυτοδιοικητικών εκλογών έχουν επιτρέψει ερμηνείες και σενάρια για το πώς ο ίδιος θέλει να κινηθεί, και κυρίως έχουν ανοίξει την συζήτηση για το τι θεωρεί η κάθε πλευρά (τάσεις και μεμονωμένα στελέχη) αναγκαίο και εφικτό να γίνει.

Σεπτέμβριος ή Νοέμβριος

Για παράδειγμα κυρίαρχη άποψη στους «προεδρικούς» (Κίνηση Μελών) αυτή τη στιγμή είναι πως ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει σύντομα καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι έτοιμος για τις Αυτοδιοικητικές και σε κάθε περίπτωση γιατί δεν μπορεί να σέρνεται επί μακρόν και να παρουσιάζει εικόνα διάλυσης.

Η διάθεση των προεδρικών για άμεσες διαδικασίες, όπως έχει φανεί, παραπέμπουν σε ένα Διαρκές Συνέδριο μέσα στον Ιούλιο με θέμα την απόφαση για εκλογή Προέδρου (χωρίς να έχει προηγηθεί κανονικό Συνέδριο) και το χρόνο που θα διεξαχθεί αυτή – ο Ιούλιος δείχνει απαγορευτικός για τέτοια διαδικασία δεδομένης της κόπωσης όλων, επομένως η αμέσως επόμενη δυνατή χρονική στιγμή είναι οι πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου.

Σημειώνεται πως το Διαρκές Συνέδριο (αν επιλεγεί μια τέτοια διαδικασία και όχι ας πούμε μια Κεντρική Επιτροπή) δεν έχει τις αρμοδιότητες του Τακτικού ή Έκτακτου Συνεδρίου αλλά (σύμφωνα με το άρθρο 22 του Καταστατικού) συγκαλείται σε περίπτωση κρίσιμων αποφάσεων, «από τους αντιπροσώπους του προηγούμενου τακτικού συνεδρίου», ενώ «η θεματολογία του διαρκούς συνεδρίου είναι απολύτως περιορισμένη στο θέμα για το οποίο συγκαλείται». Έκτακτο συνέδριο πριν τις αυτοδιοικητικές, θεωρείται ότι δεν προλαβαίνει να οργανωθεί καθώς απαιτεί προσυνεδριακές διαδικασίες και εκλογή νέων αντιπροσώπων.

Εξ ου και η σκέψη αυτή ήδη έχει δεχθεί κριτική από την πλευρά της εσωκομματικής μειοψηφίας ως αντικαταστατική, το κλίμα από την πλευρά των προεδρικών είναι ότι τα οποία εμπόδια μπορούν να ξεπεραστούν.

Από την άλλη η εσωκομματική μειοψηφία, κατά κόσμον «Ομπρέλα», έχει ταχθεί υπέρ ενός Έκτακτου Συνεδρίου (συνέδριο που έχει τις αρμοδιότητες του Τακτικού) τον ερχόμενο Νοέμβριο μετά τις Αυτοδιοικητικές και Περιφερειακές Εκλογές, ώστε να είναι καλά προετοιμασμένο και όχι «πρόχειρο» και να γίνει ουσιαστική συζήτηση.

Επομένως, ο χρόνος που θα επιλεγεί για να γίνει η όποια εσωκομματική διαδικασία που θα σηματοδοτήσει την ανασύνταξη και την επανεκκίνηση (που έχουμε δει αρκετές τέτοιες τα τελευταία χρόνια) συνδέεται και με τη μορφή και τον χαρακτήρα των διαδικασιών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναφορά του πρώην υπουργού Δημήτρη Βίτσα πως «ένα βεβιασμένο και πρόχειρο συνέδριο πριν ακόμα και από τις περιφερειακές και αυτοδιοικητικές εκλογές, θα ήταν ένα συνέδριο επιβολής των διαθέσεων της ηγεσίας» αποτυπώνει ουσιαστικά την καχυποψία της Ομπρέλας ότι η ηγεσία θέλει να αποφύγει την ουσιαστική συζήτηση και να προχωρήσει κάνοντας κάποιες επιφανειακές και επικοινωνιακές αλλαγές, με έμφαση ενδεχομένως στις αλλαγές προσώπων.

Η Ομπρέλα

Η εσωκομματική μειοψηφία, είναι κοινοβουλευτικά αποδυναμωμένη με όλα σχεδόν τα κορυφαία στελέχη της τάσης να έχουν μείνει εκτός, πλην του Ευκλείδη Τσακαλώτου. Η τάση αυτή πλέον αντιμετωπίζει ως πολύ πιθανό το ενδεχόμενο να κατεβάσει μια υποψηφιότητα απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα, ο σχεδιασμός αυτός όμως προς το παρόν δείχνει να είναι συζήτηση επί χάρτου και επί της αρχής, και όχι κάποιο προχωρημένο σχέδιο. Δεν φαίνεται αυτή τη στιγμή να υπάρχει πρόσωπο που θα αναλάβει το ρόλο της «αντίπαλης» υποψηφιότητας αλλά και αν η Ομπρέλα επιδιώκει μια καταγραφή για να σπάσει το «ταμπού» μιας διαδικασίας στην οποία μέχρι τώρα ο Αλέξης Τσίπρας «έπαιζε» μόνος του, ή αν στοχεύει στη διεκδίκηση της ηγεσίας (κάτι που πάντως δε φαίνεται κι εφικτό). Η τάση έχει προγραμματίσει για το Σάββατο, πανελλαδική διαδικτυακή συνδιάσκεψη προκειμένου για μια πρώτη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, την οποία προβάλει ως «συμβολή» στον διάλογο, που θα γίνει στα όργανα, όποτε ξεκινήσει.

Πονοκέφαλος και οι Περιφερειακές

Στο μεταξύ σε στοιχείο πιθανής εσωτερικής διαφωνίας αναδεικνύεται το θέμα των περιφερειακών και αυτοδιοικητικών εκλογών. Ο ΣΥΡΙΖΑ ποτέ δεν είχε επιτυχημένη παρουσία σε αυτό το πεδίο, ωστόσο το ερώτημα είναι τι θα γίνει αν πλέον δώσει και εικόνα αποδρομής. Είναι ενδεικτική η χθεσινή μετεκλογική απόσυρση του μπασκετμπολίστα Νίκου Παππά, στον οποίο ο Αλέξης Τσίπρας είχε δώσει τον περασμένο Απρίλιο στήριξη για την διεκδίκηση του Δήμου της Αθήνας. Η πλειοψηφία στον ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να επιθυμεί συμπράξεις με το ΠΑΣΟΚ σε Περιφέρειες και Δήμους, το ερώτημα όμως είναι αν αυτό θα το αφήσει να συμβεί η άλλη πλευρά (το ΠΑΣΟΚ). Χθες σχετική αναφορά έκανε ο Διονύσης Τεμπονέρας, μιλώντας για «πλατύ μέτωπο» απέναντι στην Δεξιά και αναφέροντας πως «η Αριστερά και η Κεντροαριστερά με πρώτο σημείο καμπής τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές θα πρέπει να συναινέσουν προκειμένου να μην επιτρέψουμε η ΝΔ και αυτή η συντηρητική κυβέρνηση να βάλει ακόμα πιο γερά θεμέλια μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα». Ο ίδιος πρόσθεσε πως όποιος δεν το συμμερίζεται αυτό «δεν έχει αντιληφθεί τι συντελέστηκε στη χώρα την προηγούμενη Κυριακή».

Από την άλλη, ο Νάσος Ηλιόπουλος μιλώντας στο «Κόκκινο» την Τρίτη, έδειξε συνεργασίες προς τα αριστερά και σίγουρα στη βάση προγραμματικών συγκλίσεων. Για συνεργασίες που να βασίζονται σε προγραμματικές συγκλίσεις και όχι σε ευκαιριακές, επικοινωνιακές επιλογές, είχε μιλήσει και η Ομπρέλα πέρυσι το χειμώνα όταν ξεκινούσε η σχετική προετοιμασία.

Διαβάστε επίσης:

Ανδρουλάκης: Στις Βρυξέλλες την Πέμπτη για την προσύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος

ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ: Ο Μητσοτάκης στο υπουργικό συμβούλιο απέκλεισε νέες προσλήψεις στο ΕΚΑΒ 

Εύα Καϊλή: Έφοδος στο σπίτι της στο Ψυχικό παρουσία Βέλγου εισαγγελέα