Αλλαγές «με το καλημέρα» έκρυβαν τα «αποκαλυπτήρια» των διατάξεων για τα νέα μέτρα για τη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο, τα οποία περιλαμβάνει το νέο σχέδιο νόμου «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής» που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 27 Νοεμβρίου από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη.

Από τις πρώτες αλλαγές, ξεχωρίζει η δυνατότητα που δίνεται στους αυτοαπασχολούμενους για κάλυψη του τεκμαρτού εισοδήματος, από άλλες πηγές εισοδήματος: εκτός από μισθούς που τυχόν έχουν όσοι εργάζονται και ως μισθωτοί, θα συνυπολογίζονται και θα συμψηφίζονται επίσης και τυχόν εισοδήματα που λαμβάνουν από συντάξεις ή από αγροτική δραστηριότητα. Δεν φαίνεται όμως να καλύπτει αυτό όσους έχουν άλλες πηγές εισοδήματος (όπως π.χ. από ενοίκια) λόγω των οποίων μπορεί κάποιος επαγγελματίας να εισφέρει λιγότερη προσωπική εργασία στην επιχείρηση, εν συγκρίσει με όση θα αφιέρωνε εάν δεν τις είχε.

Σε άλλο σημείο αλλάζει και η αύξηση του ορίου προσωπικών δαπανών που πρέπει να καλύπτουν οι αυτοαπασχολούμενοι κάθε χρόνο με ηλεκτρονικές πληρωμές, στη μη αναγνώριση της δήλωσης ζημιών, στην πλήρη εξαίρεση των αναπήρων σε ποσοστό 80% και άνω από το νέο σύστηνα φορολόγησης, στη μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος για όσους φορολογούνται με το νέο σύστημα καθώς επίσης και στην δυνατότητα εξαίρεσης από την τεκμαρτή φορολόγηση για τις εγκυμονούσες αυτοαπασχολούμενες.

Ειδικότερα:

1. Θεσπίζεται ανώτατο πλαφόν στο τεκμαρτό εισόδημα το οποίο ορίζεται στα 50.000 ευρώ. Αυτό προστατεύει περιπτώσεις επαγγελματιών με μεγάλο τζίρο ή πολύ προσωπικό που θα κινδύνευαν να βρεθούν αντιμέτωποι με ακόμη υψηλότερα έσοδα.

2. Νομοθετείται έκπτωση 50% για την προκαταβολή φόρου της επόμενης χρονιάς. Επειδή η προκαταβολή φόρου του επόμενου έτους υπολογίζεται επί του φόρου, η θέσπιση του ελάχιστου εισοδήματος –και κατά συνέπεια η αύξηση του φόρου- θα έφερνε πολύ μεγάλες επιβαρύνσεις με την προσθήκη και της προκαταβολής. Αποφασίστηκε, το ποσό αυτό να μειωθεί κατά 50%.

3. Οι συνταξιούχοι που διατηρούσαν ενεργά τα βιβλία τους συνεχίζοντας να ασκούν το επάγγελμά τους έστω και για λίγες ώρες την εβδομάδα ανησυχούσαν ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με το τεκμαρτό εισόδημα και μια υψηλή φορολογία που ουσιαστικά θα ακύρωνε την επιθυμία να συνεχίσουν να εργάζονται. Δίνεται λύση καθώς το εισόδημα της σύνταξης θα συνυπολογίζεται για τον υπολογισμό του ελάχιστου εισοδήματος.

Έτσι, όποιος εισπράττει –για παράδειγμα- μια σύνταξη των 1000 ευρώ δεν θα έχει κανένα λόγο να ανησυχεί για το νέο σύστημα. Εκτός από τις συντάξεις, για το υπολογισμό του ελάχιστου εισοδήματος θα λαμβάνεται υπόψη και ο μισθός αλλά και το αγροτικό εισόδημα. Κανένας λόγος ανησυχίας επομένως ούτε για τους μισθωτούς που κάνουν δεύτερη δουλειά, αρκεί ο μισθός να είναι ίσος με τον κατώτατο (10920 ευρώ ετησίως με τα σημερινά δεδομένα).

Επίσης το ΥΠΕΘΟ  δίνει τη δυνατότητα εξαίρεσης από την τεκμαρτή φορολόγηση στις περιπτώσεις που:
· υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία,
· είναι φυλακισμένοι,
· νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
· βρίσκονται σε αδυναμία άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή λοχείας με βάση την εργατική νομοθεσία,
· έχουν αποδεδειγμένα πληγεί από εκτεταμένες φυσικές καταστροφές που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας,
· τελούν υπό ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους,
· τελούν υπό απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον,
· προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανωτέρας βίας δεν ασκούσαν επιχειρηματική δραστηριότητα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

5. Απαλλάσσονται από το μισό τεκμαρτό εισόδημα όσοι δραστηριοποιούνται (και έχουν την κύρια κατοικία τους σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3100 κατοίκους.

6. Επειδή στην φόρμουλα υπολογισμού του ελάχιστου εισοδήματος υπάρχει και η παράμετρος του μέσου όρου του κλάδου, λαμβάνεται μέριμνα για να αποφεύγονται ακραίες προσαυξήσεις. Προβλέπεται ότι η προσαύξηση λόγω ΚΑΔ δεν ισχύει όταν ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή όταν το πλήθος των επιτηδευματιών που υπάγονται στον συγκεκριμένο Κ.Α.Δ. δεν υπερβαίνει τους 30. Διευκρινίζεται επίσης ότι για τον υπολογισμό του μέσου όρου του κύκλου εργασιών δεν λαμβάνονται υπόψη οι επιτηδευματίες με μηδενικό τζίρο.

Παρά ταύτα στα κάγκελα πάντως είναι οι ελεύθεροι επαγγελματικές για το φορολογικό νομοσχέδιο  που εισάγει τεκμήριο στην φορολόγηση τους. Κάνουν λόγο για μέτρα που μας γυρίζουν σε προηγούμενες δεκαετίες. Πιο συγκεκριμένα επισημαίνουν ότι, με τα μέτρα αυτά επιστρέφουμε στο προηγούμενο φορολογικό νομοσχέδιο του Ν. 2238/1994, κατά το οποίο ίσχυε η τεκμαρτή φορολόγηση των εισοδημάτων, ανεξάρτητα από τα έξοδα που είχε η επιχείρηση.

Νομοσχέδιο, το οποίο ίσχυσε έως την 31/12/2013 και το οποίο  αντικαταστάθηκε με τον Ν. 4172/2013.
Περιμέναμε από το Υπουργείο Οικονομικών να εφαρμόσει ένα πιο καινοτόμο εργαλείο, προκειμένου να καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή, ενώ προς έκπληξη μας ακούσαμε έννοιες τις οποίες έχουμε αφήσει στο παρελθόν. Ιδιαίτερα δε σήμερα που η Ελεγκτική Αρχή έχει στην διάθεση της σύγχρονα εργαλεία προκειμένου να καταπολεμήσει την φοροδιαφυγή, όπως είναι η ελεύθερη πρόσβαση στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων, τα πολυδιαφημιζόμενα my data, η εικόνα των δαπανών του φορολογούμενου που αποστέλλεται από τα πιστωτικά ιδρύματα στην ελεγκτική αρχή κτλ.

Έκπληξη προκαλεί, επίσης, το κριτήριο του κόστους της μισθοδοσίας, γεγονός που προτρέπει σε μείωση θέσεων εργασίας ή υποδηλούμενη αμοιβή στο προσωπικό και υποδηλούμενη εργασία, σε αντίθεση με τα εξαγγελλόμενα για την αύξηση των αμοιβών και των προσλήψεων!

Επειδή οι έμμεσοι φόροι (ΦΠΑ, τέλη κτλ) δεν μπορούν να επιβληθούν σε εισοδήματα που υπολογίζονται τεκμαρτά, το ύψος της φοροδιαφυγής με την επιβολή του προσδιορισμού του φόρου τεκμαρτά θα περιοριστεί μόνο ως προς τον φόρο εισοδήματος, ενώ στους έμμεσους φόρους ιδιαίτερα στον ΦΠΑ θα παραμείνει αμετάβλητη.

Πέραν τούτων, οι συχνές αλλαγές στους φορολογικούς νόμους, οι οποίες συμπίπτουν συνήθως με την αλλαγή του επικεφαλής του υπουργείου οικονομικών, προκαλούν αστάθεια και φορολογική αβεβαιότητα σε ένα οικονομικό σύστημα και αποτελούν αντικίνητρο για επενδύσεις.  Σύμφωνα με έρευνα της ΔιαΝΕΟσις στις ΗΠΑ από την ίδρυσή τους έχουν ψηφιστεί 10 φορολογικά νομοσχέδια, ενώ στην Ελλάδα από το 1975 έχουν ψηφιστεί 250.

Διαβάστε επίσης:

Αμετανόητο το ΔΝΤ: Δώστε λεφτά για επενδύσεις στην Ελλάδα, «όχι» σε αυξήσεις μισθών και συντάξεων

«Μόνιμη Μείωση Τιμής»: Αυτά είναι τα προϊόντα που έριξαν τις τιμές στα ράφια

Συντάξεις Δεκεμβρίου 2023: Την επόμενη εβδομάδα οι πρώτες πληρωμές – Οι ημερομηνίες για όλα τα Ταμεία