Φωτιά έχει πάρει η τιμή του ελαιολάδου στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τα οποία σημειώνουν ότι το «καπέλο» που πληρώνουμε έφτασε το 67% τον Ιανουάριο του 2024… Πρόκειται για τη δεύτερη πιο μεγάλη αύξηση στην Ε.Ε.

Τη μεγαλύτερη άνοδο σημειώνει η τιμή στην Πορτογαλία με 69%, ενώ στην τρίτη θέση ήταν η Ισπανία με 63%. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή, τον Ιανουάριο του 2024 η τιμή του ελαιολάδου στην Ε.Ε. ήταν 50% υψηλότερη από ό,τι τον Ιανουάριο του 2023.

Η τιμή του προϊόντος εκτινάχθηκε στα ύψη το δεύτερο εξάμηνο του 2023 με αύξηση 37% τον Αύγουστο (σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2022).

Την ίδια ώρα, όμως, το «ράλι» τιμών στα τρόφιμα καλά κρατεί, αφού συνεχίστηκε και τον Ιανουάριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, αν και καταγράφηκε μια μικρή αποκλιμάκωση του ρυθμού ανόδου του πληθωρισμού. Μπορεί τον Ιανουάριο ο πληθωρισμός να διαμορφώθηκε στο 3,1% από 3,5% τον περασμένο Δεκέμβριο και έναντι 7% τον Ιανουάριο 2023, ωστόσο στην ομάδα «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά»… τρέχει με 8,3% λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε πολλά βασικά είδη.

Συγκεκριμένα, σε μηνιαία σύγκριση σημειώθηκαν ανατιμήσεις σε: αλλαντικά (5,7%), ψάρια νωπά (1,2%), γιαούρτι (2,8%), ελαιόλαδο (6,8%), λαχανικά νωπά (2,8%), λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα (2%), αλκοολούχα ποτά – μη σερβιριζόμενα (3,9%), ηλεκτρισμό (0,7%), φαρμακευτικά προϊόντα (0,8%), μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (3,4%), υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας (1,6%), εστιατόρια – ζαχαροπλαστεία – καφενεία – κυλικεία (1,5%) και ασφάλιστρα υγείας (14%).

Αντίθετα, οι τιμές μειώθηκαν σε: ζυμαρικά (3,3%), πουλερικά (1,8%), γάλα νωπό πλήρες (4,4%), γάλα νωπό με μειωμένα λιπαρά (4,8%), τυριά (1,9%), φρούτα νωπά (1,9%), δημοτικά τέλη (1,5%), φυσικό αέριο (13,5%), πετρέλαιο θέρμανσης (1,1%), υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης (3,8%), καύσιμα αυτοκινήτου – βενζίνη (0,5%) και ξενοδοχεία – μοτέλ – πανδοχεία (7,4%).

Μάλιστα σημειώνεται ότι λίγες μέρες πριν από την εφαρμογή των μέτρων κατά της ακρίβειας, τα οποία ξεκινούν την 1η Μαρτίου, το υπουργείο Ανάπτυξης προχώρησε σε νέα παρέμβαση για το «μπλοκάρισμα» των ανατιμήσεων.

Μείον 1.046 ευρώ

Τα νοικοκυριά είναι φανερό ότι τα βγάζουν δύσκολα πέρα, αφού με διαφορετικές ταχύτητες «τρέχουν» η ακρίβεια και οι απολαβές των εργαζομένων. Άλλωστε, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του ΟΟΣΑ, περίπου έναν μέσο μισθό της τάξης των 1.000 ευρώ έχασαν οι Έλληνες μόνο το 2022 εξαιτίας της ακρίβειας και του πληθωρισμού. Συγκεκριμένα επισημαίνει ότι η ακρίβεια και οι ανατιμήσεις «ροκάνισαν» 1.046 ευρώ από το ετήσιο εισόδημα των Ελλήνων το 2022.

Σύμφωνα πάντα με τον ΟΟΣΑ, ο μέσος ετήσιος μισθός σε σταθερές τιμές (μετά την επίδραση του πληθωρισμού) μειώθηκε από τα 17.220 ευρώ το 2021 σε 16.174 ευρώ το 2022, δηλαδή από τα 1.230 ευρώ τον μήνα σε 1.155 ευρώ σε 14μηνη βάση. Η απώλεια λόγω του πληθωρισμού, που έφτασε στο 9,6%, είναι της τάξης των 75 ευρώ τον μήνα (σε 14μηνη βάση). Οι απώλειες αυτές οφείλονται αποκλειστικά στον πληθωρισμό και τις αυξήσεις των τιμών, καθώς σε τρέχουσες τιμές ο μισθός αυξήθηκε από τα 16.086 ευρώ στα 16.174 ευρώ.

Όσο για το τι μέλλει γενέσθαι, μελέτη του ΙΟΒΕ για τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού που υποβλήθηκε στο υπουργείο Εργασίας επισημαίνει πως, ενώ οι μεταβολές στον κατώτατο μισθό τα τελευταία έτη έχουν καλύψει τις αυξήσεις στο γενικό επίπεδο των τιμών, δεν παρατηρείται το ίδιο και για τους μέσους μισθούς.

«Ενδεικτικά ο πραγματικός μέσος μισθός, σε συνέχεια σωρευτικής ανόδου κατά 25% την περίοδο 2000-2009, κατέγραψε συστηματική υποχώρηση την περίοδο 2010-2022 σωρευτικά κατά 30%, με αποτέλεσμα το 2022 να παραμείνει σε πραγματικούς όρους 18% χαμηλότερος από το 2000. Αυτό έχει αποτέλεσμα, σε πραγματικούς όρους, ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα να συγκλίνει ολοένα και περισσότερο στον μέσο μισθό τα τελευταία χρόνια» αναφέρει το Ερευνητικό Ινστιτούτο του ΣΕΒ.

Από την εξέλιξη των πραγματικών μισθών την περίοδο 2000-2022 είναι εμφανής η κάμψη του πραγματικού μισθού το 2022 από το 2021. Αυτή η κάμψη είναι της τάξης των 1.046 ευρώ (6%).

Εν αναμονή των νέων μέτρων

Εν τω μεταξύ η αγορά βρίσκεται σε αναμονή των νέων μέτρων κατά της ακρίβειας στα τρόφιμα που έχει εξαγγείλει για την ερχόμενη Παρασκευή 1η Μαρτίου ο υπουργός Ανάπτυξης Κ. Σκρέκας με μειώσεις σε πάνω από 2.000 κωδικούς, όπως ο ίδιος τονίζει.

Ειδικότερα επισήμανε ότι «από την Παρασκευή και μετά, οπότε θα εφαρμοστεί σε όλο το εύρος τους η δέσμη μέτρων την οποία έχουμε λάβει και έχουμε περάσει από τη Βουλή των Ελλήνων, θα δούμε σε σημαντικές κατηγορίες προϊόντων να μειώνονται οι τιμές στα προϊόντα σε ποσοστό που θα φτάνει και το 15%. Και μιλάμε για κατηγορίες όπως είναι καθαριστικά σπιτιού, προϊόντα προσωπικής υγιεινής, βρεφικές πάνες, αλλά και μία σειρά καταναλωτικών αγαθών, τα οποία είναι βασικά για τη διαβίωση του νοικοκυριού».

Θυμίζουμε ότι το υπουργείο Ανάπτυξης αποφάσισε την εξαίρεση από την απαγόρευση διενέργειας προωθητικών ενεργειών – για τρεις μήνες – των προϊόντων που βρίσκονται κοντά στην ημερομηνία λήξης τους. Η ρύθμιση αφορά 44 είδη προϊόντων, για τα οποία απαιτείται πλέον ειδική σήμανση που θα αναγράφει «Προϊόν με κοντινή ημερομηνία λήξης» και η χρονική απόσταση από την ημερομηνία λήξης ποικίλλει για κάθε είδος από μία μέχρι και 30 μέρες.

Στόχος της παρέμβασης αυτής, μεταξύ άλλων, όπως έχει επισημάνει το υπουργείο Ανάπτυξης, είναι να αντιμετωπιστούν και φαινόμενα σπατάλης τροφίμων (food waste) ή καταστροφής αποθεμάτων που θα μπορούσαν να διατεθούν σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές στους ενδιαφερόμενους καταναλωτές.

Επίσης επεκτείνεται και διευρύνεται η λίστα των προϊόντων που υπόκεινται σε έλεγχο για ανατιμήσεις και για τα οποία δεν μπορούν – σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία – οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε προωθητικές ενέργειες για τους επόμενους τρεις μήνες και επεκτείνεται η λίστα των νωπών προϊόντων για τα οποία εφαρμόζονται «καθαρές τιμές» με την προσθήκη των κατηγοριών «νωπό κατσίκι» και «νωπό αρνί».

Επίσης υποχρεώνονται πλέον οι προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net pricing). Το υπουργείο προσβλέπει στη μείωση των τιμών σε δεκάδες βασικά αγαθά, όπως και, μεταξύ άλλων, στο βρεφικό γάλα, τις βρεφικές πάνες, τα απορρυπαντικά, τα καθαριστικά, τις οδοντόκρεμες και τα σαμπουάν από την 1η Μαρτίου.

Εν αναμονή, λοιπόν, των εξελίξεων για να δούμε εάν θα υποχωρήσουν οι τιμές σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, το βρεφικό γάλα, τα απορρυπαντικά και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής.

Βέβαια, αν υποχωρήσουν περί το 15% οι τιμές στα βασικά προϊόντα, όπως ανέφερε ο υπουργός, η κατάσταση θα είναι πάλι δύσκολη για τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών, διότι, αν σκεφτεί κανείς ότι το βρεφικό γάλα είναι αυξημένο κατά 200%, μια μείωση της τάξης του 15% μοιάζει περισσότερο προσχηματική παρά πραγματική!!!

Διαβάστε επίσης:

ΟΠΕΚΑ – Επίδομα παιδιού: Μέχρι τις 11 Μαρτίου οι αιτήσεις – Πότε θα γίνει η πρώτη πληρωμή

ΕΝΦΙΑ: Τέλος χρόνου για «κούρεμα» από 10% έως 90% στο φετινό «χαράτσι» (video)

Υπουργείο Ανάπτυξης: Μειώσεις στις τιμές 3.000 προϊόντων θα δουν οι καταναλωτές στα σούπερ μάρκετ – Αναλυτικοί πίνακες