Τα ποτάμια των πολιτών που πλημμύρισαν τις πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού, τη μέρα που συμπληρώνονταν 2 χρόνια από την τραγωδία των Τεμπών, ύψωσαν στον ουρανό, σαν σε δέηση, το ίδιο ανυποχώρητο αίτημα: την απόδοση δικαιοσύνης.

Τα πλήθη των ανθρώπων δεν φώναζαν, δεν χειρονομούσαν, δεν συνθηματολογούσαν. Στο προσκλητήριο των νεκρών ανταποκρίθηκαν, κάποτε τα πλακάτ τους σήκωναν και χειροκρότησαν πληγωμένες μάννες και σκυμμένους πατέρες που απαιτούσαν δικαιοσύνη. Σιωπηλοί, σαν να προσεύχονταν, άλλοι με μάτια υγρά και άλλοι με βλέμμα αποφασισμένο, ένα κοινό αίσθημα κρύβαν πίσω από τη σιωπή και τον σεβασμό στη μνήμη των νεκρών: την οργή.

Η οργή τους είναι συμπαγής και αμείλικτη, οφειλόμενη σε λόγους πολλούς. Από την ανικανότητα της πολιτικής εξουσίας να διαμορφώσει όρους υψηλής ασφάλειας στους σιδηροδρόμους τα τελευταία χρόνια, μετά την εκτέλεση των έργων υποδομής που προηγήθηκαν, μέχρι τις αβελτηρίες και τις απροσχημάτιστες μεθοδεύσεις να προστατευθούν πολιτικοί υπεύθυνοι και να κρατηθούν καλά κρυμμένα μυστικά.

Αυτή η σιωπηλή οργή δεν είναι διαχειρίσιμη. Ούτε από την κυβέρνηση ούτε από την αντιπολίτευση. Η δήλωση του πρωθυπουργού, μετά τα συλλαλητήρια της 28^ης Φεβρουαρίου, δείχνει ανθρώπους που δεν έχουν καταλάβει. Η δε αντιπολίτευση, διαιρεμένη και χαμένη σε διαφορές τακτικής, δείχνει να μην μπορεί να ωθήσει τα πράγματα σε μια λυτρωτική κάθαρση.

Η οργή της κοινωνίας θα μετριασθεί σταδιακά και, ίσως, στο τέλος μετατραπεί σε εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς, μόνον αν υπάρξουν γενναίες πολιτικές αποφάσεις και πράξεις, που θα ανταποκρίνονται στο αίσθημα δικαιοσύνης των πολιτών και θα καταπολεμούν τους δαίμονες στη λειτουργία του κράτους και της Δικαιοσύνης.

Μέσα στο τρέχον έτος πρέπει να έχει διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα ασφαλείας των ελληνικών σιδηροδρόμων, με βάση και τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, όπως και άλλες Ρυθμιστικές Αρχές, πρέπει εφεξής να επιλέγεται από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής με ενισχυμένη πλειοψηφία, ώστε να ορίζονται υψηλού κύρους πρόσωπα.

Ο φορέας εκτέλεσης του μεταφορικού έργου στους σιδηροδρόμους περνά και πάλι στην ευθύνη και στη διαχείριση του ελληνικού δημοσίου, ενώ ο ΟΣΕ, ως διαχειριστής των υποδομών, αναδιοργανώνεται και ενισχύεται, σύμφωνα και με τις υποδείξεις ειδικών.

Η Βουλή πρέπει να παραμείνει προσηλωμένη στην διερεύνηση και απόδοση ποινικών ευθυνών σε κυβερνητικά πρόσωπα, που με πράξεις ή παραλείψεις τους συντέλεσαν στην τραγωδία ή οργάνωσαν την προσπάθεια συγκάλυψης κρίσιμων πλευρών της. Η Βουλή επιβάλλεται να αποφανθεί σύντομα και έχοντας γνώση οι βουλευτές, κυρίως της πλειοψηφίας, ότι δεν έχουν κανένα απολύτως περιθώριο υπολογισμού κομματικών σκοπιμοτήτων, ώστε αμέσως μετά να κρίνει η Δικαιοσύνη. Άλλες κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες για την υπόθεση των Τεμπών θα είναι χρήσιμες, μόνον όταν υπηρετούν τον κεντρικό στόχο της απόδοσης δικαιοσύνης.

Η Δικαιοσύνη θα κρίνει και οφείλει να δώσει απαντήσεις στα κολοσσιαία ερωτήματα που διατυπώνουν οι πολίτες γι’ αυτήν. Εξαρτάται από τους λειτουργούς της και τη συνείδησή τους. Από την επιθυμία τους να αποχτήσουν λίγους περισσότερους ήρωες, από αυτούς που μπορείς να συναντήσεις στην ιστορία της Θέμιδος.

Την ίδια ώρα, το νομοθετικό σώμα οφείλει να προχωρήσει σε θεσμικές τομές που αφορούν στην Δικαιοσύνη, αρχής γενομένης από την επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση. Η επιλογή της ηγεσίας των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας πρέπει να πάψει να αποτελεί προνομία της εκτελεστικής εξουσίας, ενώ το καθεστώς επιθεώρησης των δικαστικών λειτουργών πρέπει να αλλάξει άρδην, με σκοπό την πραγματική αξιολόγησή τους.

Στο πλαίσιο, επίσης, της αναθεώρησης του Συντάγματος, είναι επιβεβλημένη και η αναθεώρηση του άρθρου 86 του Συντάγματος, σχετικά με την ποινική ευθύνη των υπουργών, με τρόπο που δεν θα επιτρέπει σε κανέναν, κυρίως στην πλειοψηφία, την βασανιστική άσκηση σε μικροκομματικά παιχνίδια.

Τα παραπάνω ενδεικτικά μέτρα καλό θα ήταν να αποτελούν μέρος ενός εθνικού σχεδίου, συμφωνημένου μεταξύ των κομμάτων, γιατί η διακομματική στήριξή του θα σήμαινε την βέβαιη και καλύτερη εφαρμογή του.

Αν η κυβέρνηση αρνηθεί και τώρα το καθήκον της, η αντιπολίτευση πρέπει να είναι έτοιμη να δώσει λύσεις. Γιατί μια από τις πλευρές της σιωπηλής οργής του κόσμου είναι η απόγνωσή του, καθώς ψάχνει να βρει κάπου να ακουμπήσει.

Οι ψυχές θα ησυχάσουν, αν είμαστε γενναίοι με το χρέος μας.

*Του Χάρη Καστανίδη, πρώην Υπουργού

Διαβάστε επίσης:

Κίνδυνος ακραίων πολιτικών φαινομένων

«Το τέλος της Μεταπολίτευσης: Μια κοινωνία που δεν ανέχεται πια τη σήψη»

Το πόρισμα επιβάλλει έρευνα για δόλο συγκάλυψης. Και ναι, από ανθρώπινα λάθη είχαμε τα Τέμπη