Η παραοικονομία συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα βασικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, με το μέγεθός της να εκτιμάται μεταξύ 16% και 18% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ).

Αυτό το εύρος αποτυπώνει τη συνεχιζόμενη παρουσία αδήλωτων εργασιών, φοροδιαφυγής και μαύρης οικονομίας, που στερεί σημαντικούς πόρους από το Δημόσιο και υπονομεύει την ανάπτυξη και τη φορολογική δικαιοσύνη. Η αντιμετώπιση αυτής της «γκρίζας ζώνης» της οικονομίας είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς αποτελεί προϋπόθεση για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου, απαραίτητου για την υλοποίηση μόνιμων μειώσεων φόρων.

Στο πλαίσιο αυτό, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, σε πρόσφατη ανάλυσή του, καταγράφει σημαντικά θετικά στοιχεία για την πορεία της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Ιδιαίτερη σημασία έχει η συνεχής μείωση του «κενού ΦΠΑ», δηλαδή της απόκλισης μεταξύ του θεωρητικού ποσού ΦΠΑ που θα έπρεπε να εισπραχθεί και του πραγματικά εισπραχθέντος. Το 2022, το κενό ΦΠΑ υπολογιζόταν στο 13,7%, ποσοστό που για το 2024 προβλέπεται να μειωθεί κάτω από το 10% και να προσεγγίσει ακόμα και το 7% έως το τέλος του έτους. Η διατήρηση αυτής της τάσης θα μπορούσε να αποφέρει στο Δημόσιο πρόσθετα έσοδα ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, χρήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν για φορολογικές ελαφρύνσεις και βελτίωση των δημοσίων υπηρεσιών.

Κεντρικό ρόλο στη μείωση της φοροδιαφυγής διαδραματίζουν οι ψηφιακές πρωτοβουλίες της φορολογικής διοίκησης. Η καθολική υιοθέτηση των ηλεκτρονικών βιβλίων myData, η υποχρεωτική χρήση POS στις συναλλαγές, η εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, αλλά και η πρόσφατη εισαγωγή της ψηφιακής κάρτας εργασίας συμβάλλουν στην αυστηρότερη παρακολούθηση και ελεγχόμενη αποτύπωση των οικονομικών δραστηριοτήτων. Αυτά τα εργαλεία όχι μόνο περιορίζουν τις δυνατότητες φοροαποφυγής, αλλά παράλληλα ενισχύουν τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη μεταξύ κράτους και φορολογουμένων.

Το αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων είναι η δημιουργία ενός σημαντικού δημοσιονομικού περιθωρίου που το οικονομικό επιτελείο προγραμματίζει να αξιοποιήσει για μόνιμες μειώσεις φόρων, οι οποίες αναμένονται να τεθούν σε εφαρμογή από το 2027. Οι μειώσεις αυτές θα εστιάζουν κυρίως στους άμεσους φόρους, που πλήττουν τα εισοδήματα και τις αποταμιεύσεις των πολιτών, προκειμένου να ενισχυθεί η αγοραστική τους δύναμη και να αναζωογονηθεί η οικονομική δραστηριότητα.

Παράλληλα, στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκεται και η αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας εισοδήματος, που θεωρείται απαραίτητη λόγω των σημαντικών στρεβλώσεων που εμφανίζει σήμερα. Συγκεκριμένα, ο αιφνίδιος και σημαντικός φόρος 22% που εφαρμόζεται για εισοδήματα άνω των 10.000 ευρώ μέχρι τα 20.000 ευρώ επηρεάζει δυσανάλογα τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, ενώ ο υψηλός συντελεστής 44% ενεργοποιείται από σχετικά χαμηλά εισοδηματικά επίπεδα (πάνω από 40.000 ευρώ), περιορίζοντας την οικονομική ελευθερία της μεσαίας τάξης και αποθαρρύνοντας την επιχειρηματικότητα.

Στο πλαίσιο αυτό, οι προτάσεις για την αναδιάρθρωση της φορολογίας περιλαμβάνουν μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης στη μισθωτή εργασία, με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και τη μείωση της αδήλωτης εργασίας. Η εμπειρία από παρελθούσες μειώσεις σε έμμεσους φόρους, όπως ο ΦΠΑ, έχει δείξει ότι τα οφέλη για τους καταναλωτές δεν είναι πάντα ξεκάθαρα ή άμεσα, γεγονός που ενισχύει την επιλογή εστίασης σε άμεσους φόρους ως μέσο ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος.

Συνολικά, η αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραοικονομίας και η συνεχής ψηφιακή αναβάθμιση της φορολογικής διοίκησης αποτελούν τα θεμέλια για τη διαμόρφωση ενός πιο δίκαιου, διαφανούς και βιώσιμου φορολογικού συστήματος. Ένα σύστημα που θα επιτρέψει τη μείωση των φορολογικών βαρών, θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη και θα προωθήσει την κοινωνική συνοχή, χωρίς να διακυβεύεται η δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας.

Διαβάστε επίσης:

Αποχώρηση της Ναταλίας Στράφτη από τη θέση της Διευθύνουσας Συμβούλου της Grivalia Hospitality – Επιστρέφει ο Χρυσικός;

ΕΤΑΔ: Επενδυτικό σχέδιο για το ιστορικό κτήριο Ασάνη στην Κέρκυρα μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού εκμίσθωσης

K. Νεμπής: «Ο ΟΤΕ δεν φοβάται τον ανταγωνισμό – Παραμένουμε ηγέτες με αξιόπιστο δίκτυο και ολοκληρωμένες υπηρεσίες»