Νίκη για την Ουάσινγκτον, ήττα για τις Βρυξέλλες: σε αυτές τις λίγες λέξεις μπορούν να συνοψιστούν οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων μετά τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν ο Ντόναλντ Τραμπ και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ και ΕΕ.

Από την πλευρά του, ο Μπενζαμέν Χαντάντ, υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, έγραψε στο Χ ότι «η συμφωνία για το εμπόριο που διαπραγματεύτηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις ΗΠΑ θα φέρει κάποια προσωρινή σταθερότητα στους παράγοντες της οικονομίας που απειλούνταν από την αμερικανική δασμολογική κλιμάκωση, αλλά είναι ετεροβαρής», προειδοποιώντας εναντίον του κινδύνου οι Ευρωπαίοι να υποστούν πολύ βαριές απώλειες αν «δεν ξυπνήσουν».

Ο Χαντάντ εξέφρασε ικανοποίηση διότι η συμφωνία εξαιρεί «τομείς-κλειδιά της γαλλικής οικονομίας (αεροναυτική, οινοπνευματώδη, φάρμακα)», αποκλείει «οποιαδήποτε παραχώρηση στους ευαίσθητους αγροτικούς τομείς μας» και «διατηρεί» αλώβητους «ευρωπαϊκούς κανονισμούς για ζητήματα όπως η πληροφορική και η υγεία». «Όμως ας είμαστε σαφείς: η κατάσταση δεν είναι ικανοποιητική και δεν μπορεί να είναι διαρκής», τόνισε, λέγοντας ότι η Ουάσιγκτον «έκανε την επιλογή του οικονομικού εξαναγκασμού περιφρονώντας πλήρως τους κανόνες του ΠΟΕ».

Πίκρα και στη Γερμανία

Παράλληλα, σε πλήρη… δυσαρμονία με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, η Ομοσπονδία Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI) επέκρινε την εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για «ανεπαρκή συμβιβασμό» που στέλνει «καταστροφικό μήνυμα». Το πανίσχυρο βιομηχανικό λόμπι τόνισε ότι η ΕΕ αποδέχεται επώδυνους δασμούς και ότι ένας δασμολογικός συντελεστής 15% αναμένεται να έχει σημαντικές αρνητικές συνέπειες. «Η μόνη θετική πτυχή αυτής της συμφωνίας είναι ότι αποφεύχθηκε, προς το παρόν, ένα περαιτέρω σπιράλ κλιμάκωσης», δήλωσε η BDI, τονίζοντας, ωστόσο, ότι η απουσία συμφωνίας για τις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου ήταν ένα «πρόσθετο πλήγμα».

Τελικά, όμως, ποιοι είναι οι νικητές και ποιοι οι χαμένοι της συμφωνίας; Σύμφωνα με το BBC, τα πράγματα έχουν ως εξής:

Ντόναλντ Τραμπ: νικητής

Αφού υποσχέθηκε νέες εμπορικές συμφωνίες με δεκάδες χώρες, ο Τραμπ μόλις πέτυχε τη μεγαλύτερη από όλες. Για τους περισσότερους σχολιαστές φαίνεται ότι η ΕΕ έχει παραιτηθεί περισσότερο, με άμεση ανάλυση της Capital Economics να υποδηλώνει πλήγμα 0,5% στο ΑΕΠ. Θα εισρεύσουν επίσης δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια στα αμερικανικά ταμεία σε φόρους επί των εισαγωγών.

Όμως οι λαμπεροί τίτλοι για τον Τραμπ μπορεί να μην κρατήσουν πολύ αν μια σειρά οικονομικών στοιχείων που αναμένεται να ανακοινωθούν αργότερα αυτή την εβδομάδα δείξουν ότι η ριζική αναμόρφωση της αμερικανικής οικονομίας που έχει προτείνει έχει αποτύχει. Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, τις θέσεις εργασίας, την ανάπτυξη και την καταναλωτική εμπιστοσύνη θα δώσουν μια σαφέστερη εικόνα για το αν οι δασμοί του Τραμπ αποφέρουν πόνο ή κέρδος.

Οι καταναλωτές των ΗΠΑ: χαμένοι

Οι απλοί Αμερικανοί έχουν ήδη υποστεί πλήγμα από το αυξημένο κόστος ζωής και αυτή η συμφωνία θα μπορούσε να επιβαρύνει το βάρος με την αύξηση των τιμών στα προϊόντα της ΕΕ. Αν και δεν είναι τόσο απότομο όσο θα μπορούσε να είναι, το εμπόδιο που αντιπροσωπεύει ένας δασμολογικός συντελεστής 15% εξακολουθεί να είναι σημαντικό και είναι πολύ πιο έντονο από τα εμπόδια που υπήρχαν πριν από την επιστροφή του Τραμπ στο αξίωμα.

Οι δασμοί είναι φόροι που επιβάλλονται σε αγαθά που αγοράζονται από άλλες χώρες. Συνήθως, αποτελούν ένα ποσοστό της αξίας ενός προϊόντος. Έτσι, ένας δασμός 15% σημαίνει ότι σε ένα προϊόν αξίας 100 δολαρίων που εισάγεται στις ΗΠΑ από την ΕΕ θα προστεθεί φόρος 15 δολαρίων – ανεβάζοντας το συνολικό κόστος για τον εισαγωγέα στα 115 δολάρια. Οι εταιρείες που εισάγουν ξένα προϊόντα στις ΗΠΑ πρέπει να πληρώσουν τον φόρο στην κυβέρνηση και συχνά μετακυλύουν μέρος ή το σύνολο του επιπλέον κόστους στους πελάτες.

Αγορές: νικητές

Τα χρηματιστήρια στην Ασία και την Ευρώπη αυξήθηκαν τη Δευτέρα μετά την είδηση του πλαισίου της συμφωνίας. Σύμφωνα με το πλαίσιο, οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμό 15% στα αγαθά που εισάγονται από την ΕΕ. Αν και το ποσοστό αυτό είναι σημαντικό, είναι μικρότερο από αυτό που θα μπορούσε να είναι και τουλάχιστον προσφέρει βεβαιότητα για τους επενδυτές. Η συμφωνία είναι «σαφώς φιλική προς την αγορά και θα πρέπει να δώσει περαιτέρω περιθώρια ανόδου στο ευρώ», δήλωσε στο AFP ο Κρις Γουέστον της Pepperstone.

Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη: χαμένη

Η συμφωνία θα πρέπει να υπογραφεί και από τα 27 μέλη της ΕΕ, καθένα από τα οποία έχει διαφορετικά συμφέροντα και επίπεδα εξάρτησης από τις εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ. Ενώ ορισμένα μέλη καλωσόρισαν με προσοχή τη συμφωνία, άλλα ήταν επικριτικά – υποδηλώνοντας διαιρέσεις στο εσωτερικό του μπλοκ, το οποίο προσπαθεί επίσης να ανταποκριθεί σε άλλες κρίσεις, όπως ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία. Χαρακτηριστικά, ο Βίκτορ Όρμπαν, ο ηγέτης της Ουγγαρίας, δήλωσε ότι ο Τραμπ «έφαγε τη φον ντερ Λάιεν για πρωινό».

Γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες: χαμένες

Ο δασμός που αντιμετωπίζουν οι εισαγωγείς που φέρνουν αυτοκίνητα της ΕΕ στις ΗΠΑ μειώθηκε σχεδόν στο μισό, από το ποσοστό 27,5% που είχε επιβάλει ο Τραμπ τον Απρίλιο σε ένα νέο ποσοστό 15%. Τα αυτοκίνητα είναι μία από τις κορυφαίες εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ. Και ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής αυτοκινήτων στην ΕΕ – χάρη στη VW, τη Mercedes και την BMW – η Γερμανία θα παρακολουθεί στενά.

Ο ηγέτης της, Φρίντριχ Μερτς, χαιρέτισε το νέο σύμφωνο, ενώ παραδέχθηκε ότι θα χαιρέτιζε μια «περαιτέρω χαλάρωση του διατλαντικού εμπορίου». Αυτό το δυσμενές κλίμα επαναλήφθηκε από τον γερμανικό εμπορικό οργανισμό αυτοκινητοβιομηχανίας, τον VDA, ο οποίος προειδοποίησε ότι ακόμη και ένα ποσοστό 15% θα «κόστιζε στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία δισεκατομμύρια ετησίως».

Αυτοκινητοβιομηχανίες ΗΠΑ: νικητές

Ο Τραμπ προσπαθεί να ενισχύσει την αμερικανική παραγωγή οχημάτων. Οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες έλαβαν ώθηση όταν έμαθαν ότι η ΕΕ μειώνει το δικό της δασμό στα αυτοκίνητα αμερικανικής κατασκευής από 10% σε 2,5%. Θεωρητικά αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην αγορά περισσότερων αμερικανικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη. Αυτό θα μπορούσε να είναι καλό για τις πωλήσεις των ΗΠΑ στο εξωτερικό, αλλά το σύμφωνο δεν είναι μόνο καλά νέα όσον αφορά τις εγχώριες πωλήσεις.

Αυτό οφείλεται στον πολύπλοκο τρόπο με τον οποίο συναρμολογούνται τα αμερικανικά αυτοκίνητα. Πολλά από αυτά συναρμολογούνται στην πραγματικότητα στο εξωτερικό – στον Καναδά και το Μεξικό – και ο Τραμπ τα υποβάλλει σε δασμό 25% όταν εισάγονται στις ΗΠΑ. Αυτό συγκρίνεται με χαμηλότερο δασμολογικό συντελεστή 15% για τα οχήματα της ΕΕ. Έτσι, οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες μπορεί τώρα να φοβούνται ότι θα υποτιμηθούν από τους ευρωπαίους κατασκευαστές.

Φαρμακοβιομηχανία ΕΕ: χαμένη

Υπάρχει σύγχυση γύρω από τον δασμολογικό συντελεστή που θα επιβληθεί στα φάρμακα ευρωπαϊκής κατασκευής που αγοράζονται στις ΗΠΑ. Η ΕΕ επιθυμεί τα φάρμακα να υπόκεινται στον χαμηλότερο δυνατό συντελεστή, ώστε να ευνοηθούν οι πωλήσεις. Ο Τραμπ δήλωσε ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα δεν καλύπτονται από τη συμφωνία που ανακοινώθηκε την Κυριακή, σύμφωνα με την οποία ο συντελεστής για μια σειρά προϊόντων μειώθηκε στο 15%. Αλλά η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι περιλαμβάνονται, και μια πηγή του Λευκού Οίκου επιβεβαίωσε το ίδιο στο BBC.

Οποιοδήποτε από τα δύο σενάρια θα αποτελέσει απογοήτευση για την ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία, η οποία αρχικά ήλπιζε σε πλήρη απαλλαγή από τους δασμούς. Ο κλάδος απολαμβάνει επί του παρόντος υψηλή έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ χάρη σε προϊόντα όπως το Ozempic, ένα φάρμακο-σταρ για τον διαβήτη τύπου 2 που παρασκευάζεται στη Δανία. Αυτό έχει επισημανθεί στην Ιρλανδία, όπου τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν επισημάνει τη σημασία του κλάδου και έχουν επικρίνει την επιζήμια επίδραση της αβεβαιότητας.

Ενέργεια ΗΠΑ: νικητής

Ο Τραμπ δήλωσε ότι η ΕΕ θα αγοράσει ενέργεια αξίας 750 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ, επιπλέον της αύξησης των συνολικών επενδύσεων στις ΗΠΑ κατά 600 δισ. δολάρια. «Θα αντικαταστήσουμε το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο με σημαντικές αγορές αμερικανικού LNG [υγροποιημένο φυσικό αέριο], πετρελαίου και πυρηνικών καυσίμων», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν. Αυτό θα εμβαθύνει τους δεσμούς μεταξύ της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας και των ΗΠΑ, σε μια εποχή που η Ευρώπη στρέφεται μακριά από την εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.

Αεροπορικές βιομηχανίας σε ΕΕ και ΗΠΑ: νικητές

Η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι ορισμένα «στρατηγικά προϊόντα» δεν θα προσελκύσουν δασμούς, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών και των εξαρτημάτων αεροσκαφών, ορισμένων χημικών προϊόντων και ορισμένων γεωργικών προϊόντων. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις που κατασκευάζουν εξαρτήματα για αεροπλάνα θα έχουν εμπόριο χωρίς τριβές μεταξύ των τεράστιων εμπορικών μπλοκ. Πρόσθεσε ότι η ΕΕ εξακολουθεί να ελπίζει να επιτύχει περισσότερες συμφωνίες «μηδέν προς μηδέν», ιδίως για τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά, τις επόμενες ημέρες.

Τέλος, σε επίπεδο χωρών, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα, Ιρλανδία, Γερμανία και Ιταλία είναι αυτές που έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό εξαγωγών προς τις ΗΠΑ, οπότε εκτιμάται ότι θα υποστούν και το μεγαλύτερο πλήγμα από τους νέους δασμούς.

Διαβάστε επίσης

Η Κίνα αναπτύσσει ρομπότ για να κάνουν τις δουλειές του σπιτιού και να φροντίζουν ηλικιωμένους (video)

Συνάντηση Τραμπ – Στάρμερ στη Σκωτία, στο επίκεντρο εμπόριο και Γάζα

Δυτική Όχθη: Συνεχίζονται οι αθλιότητες ισραηλινών εποίκων – Πυρπόλησαν αυτοκίνητα και εξαπέλυσαν απειλές κατά Παλαιστινίων (video)