Η συμφωνία Ντόναλντ Τραμπ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για δασμούς 15% στις ευρωπαϊκές εξαγωγές προς ΗΠΑ, παρότι δεν έχει ξεκαθαρίσει μέχρι την τελευταία λεπτομέρειά της που μπορεί να περιλαμβάνει δυσάρεστες εκπλήξεις από τον απρόβλεπτο αμερικανό πρόεδρο και την προβλέψιμη πρόεδρο της Κομισιόν, αποτιμάται ήδη από αγορές και αναλυτές ως μια σημαντική ήττα της ΕΕ.

Τίποτα δεν αποκλείει το εμπορικό πλεόνασμα 50 δισ. ευρώ που είχε η ΕΕ έναντι των ΗΠΑ να εξελιχθεί ήδη από φέτος σε αμερικανικό πλεόνασμα.

Πόσο αμελητέο το κόστος για μας;

Θεωρητικά, η Ελλάδα, που δεν έχει αυτοκινητοβιομηχανία και γενικώς ευρεία βιομηχανική παραγωγή με εξαγωγικό προσανατολισμό (με μερικές φωτεινές εξαιρέσεις στη μεταλλουργία, στα τσιμέντα και στα τρόφιμα), δεν έχει λόγους να ανησυχεί για σημαντικές επιπτώσεις. Κατά την παροιμία «μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες», οι μεγάλοι ανησυχούντες είναι η Γερμανία (που παρόλα αυτά πίεζε για γρήγορη συμφωνία), η Γαλλία, η Ολλανδία. Τα 5,5 δισ. του ελληνοαμερικανικού εμπορίου αντιστοιχούν μόλις στο 0,006% του συνολικού εμπορίου ΕΕ- ΗΠΑ, και το ίδιο ασήμαντο είναι και το εμπορικό πλεόνασμα 300 εκατ. ευρώ της Ελλάδας.

Με δεδομένη, όμως, τη δέσμευση της ΕΕ να αγοράζει ενεργειακά προϊόντα ύψους 250 δισ. τον χρόνο από τις ΗΠΑ για τα επόμενα τρία χρόνια, με κυρίαρχο στοιχείο τους  το ακριβό υγροποιημένο αέριο, και την παράλληλη σπουδή της Κομισιόν για πλήρη εφαρμογή του σχεδίου απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο μέχρι το 2028, το κόστος για την Ελλάδα και άλλες χώρες της ΝΑ Ευρώπης είναι υψηλό. Κι αυτό γιατί χρησιμοποιούν σε ποσοστό πάνω από 40% ρωσικό αέριο για την ηλεκτροπαραγωγή τους και τα δίκτυα παροχής αερίου. Αν όλο αυτό το αέριο αντικατασταθεί από αμερικανικό LNG μέχρι και το 2027 μιλάμε για μια σημαντική αύξηση του κόστους (με σημερινές τιμές τουλάχιστον 12%, ήτοι: 34 ευρώ/MWh το αμερικανικό έναντι 30 ευρώ/MWh το ρωσικό). Κι αυτό ενώ μόλις πριν μερικές εβδομάδες η ΔΕΠΑ Εμπορίας έφτασε σε εξωδικαστική συμφωνία με τη ρωσική Gazprom για να αποφύγει ανατιμολόγηση των προμηθειών αερίου με ζημιά εκατοντάδων εκατομμυρίων.

Εισαγωγές 20 δισ. ευρώ τον χρόνο

Στην πράξη, η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για μια σημαντική αύξηση του ενεργειακού κόστους για όλη την ΕΕ, και πολύ σημαντικότερη για τις απολύτως εξαρτημένες από εισαγωγές αερίου και πετρελαίου χώρες, όπως η Ελλάδα. Οι εισαγωγές ενεργειακών αγαθών στη χώρα μας κυμαίνονται περί τα 20 δισ. ευρώ τον χρόνο, κι αν σκεφτεί κανείς ότι όλη την περσινή χρονιά, με τα πλοία LNG να διασχίζουν καθημερινά τον Ατλαντικό προς Μεσόγειο ή Βόρεια Θάλασσα για να φέρουν αμερικανικό αέριο, οι συνολικές εισαγωγές αμερικανικών ενεργειακών αγαθών σε όλη την ΕΕ έφτασαν τα 80 δις., αντιλαμβάνεται κανείς ότι για τους αμερικανούς το ενεργειακό ειδικό βάρος της Ελλάδας κάθε άλλο παρά ασήμαντο είναι.

Στα επιπλέον βάρη για την Ελλάδα πρέπει να υπολογιστεί και η δέσμευση για συμβολή στην αύξηση των αγορών αμερικανικού πετρελαίου, τη στιγμή που στα ελληνικά διυλιστήρια η συμμετοχή του σήμερα είναι πολύ μικρή, ενώ τεχνολογικά είναι προσαρμοσμένα στο πετρέλαιο κυρίως του Αραβικού Κόλπου, αλλά και οι προμήθειες αμερικανικών μικρών αρθρωτών πυρηνικών αντιδραστήρων, για τους οποίους έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον ο πρωθυπουργός, αν και η αγορά συστήνει αναμονή τουλάχιστον μέχρι το 2020 για να είναι βιώσιμη η τεχνολογία.

Βεβαίως, ακόμη κι αν η πάντα πρόθυμη Ελλάδα και όλοι πρόθυμοι της ΕΕ πειθαρχήσουν και φροντίσουν να υποκαταστήσουν με αμερικανικές εισαγωγές όλες τις ανάγκες τους σε πετρέλαιο, αέριο και άνθρακα (κυρίως μεταλλουργικό), είναι ένα ερώτημα αν οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να τις καλύψουν. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι αμερικανικές εξαγωγές για αυτά τα τρία ενεργειακά προϊόντα έφτασαν πέρσι τα 166 δισ. ευρώ, γιατί τόσα μπορούσαν να προσφέρουν στις διεθνείς αγορές. Αν η προσφορά τους εξαντλείται σε αυτό το επίπεδο, αναρωτιέται κανείς τι θα απαιτήσει ο «πορτοκαλί πλανητάρχης» να αγοράζει η ΕΕ από τις ΗΠΑ για να αναπληρώσει την υποχρέωσή της για ενεργειακά ψώνια ύψου 250 δις. τον χρόνο. Ξυλοκάρβουνα; Μάλλον όχι. Οπλα, κι άλλα όπλα, είναι το πιο πιθανό. Αλλωστε σε αυτό το πεδίο εδώ, στην Ελλαδα, έχει βρει τους πιο αφοσιωμένους μέχρι αυτοκαταστροφής πελάτες.

Διαβάστε επίσης

Κουτσούμπας για ΟΠΕΚΕΠΕ: Δεν νομιμοποιούμε – Αποχώρησε το ΚΚΕ από τη συζήτηση

Μητσοτάκης – ΟΠΕΚΕΠΕ: Μόνη λύση η εξεταστική επιτροπή – Επίθεση στο ΠΑΣΟΚ για τους «πράσινους φραπέδες» (Live)

Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Στον δρόμο για την αποχώρηση από τη μυστική ψηφοφορία για προανακριτική η ΝΔ