Ο διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες πανελλαδικής εμβέλειας έχει ολοκληρωθεί, η μεγάλη μάχη της κυβέρνησης με τη διαπλοκή έχει δοθεί με αποτέλεσμα το οποίο θα αξιολογηθεί στο μέλλον, αλλά σε κάθε περίπτωση ο πρωθυπουργός θα πάει στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με τρόπαιο τα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που θα πληρώσουν, πρώτη φορά ύστερα από 27 ολόκληρα χρόνια, οι παλαιοί και νέοι ιδιοκτήτες των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών για να αποκαταστήσουν τη νομιμότητα των διαύλων τους.

Εκεί ο Αλέξης Τσίπρας θα δώσει το «σήμα» ότι η νομιμότητα αποκαταστάθηκε και ότι το κράτος έβαλε τάξη στο χάος της ενημέρωσης. Επιπλέον θα σκιαγραφήσει, σε χαμηλούς τόνους και χωρίς υπερβολές, την πολιτική της κυβέρνησης για την ανάπτυξη και, απευθυνόμενος στους παραγωγικούς φορείς, θα επιχειρήσει να δώσει το έναυσμα για την αντιστροφή της πορείας της οικονομίας.

 

Άλλωστε τα πολιτικά «καύσιμα» από τη «μάχη κατά της διαπλοκής» δεν μπορούν να κρατήσουν πέρα από τη Διεθνή Έκθεση, αφού η επόμενη μέρα θα έχει ήδη ανατείλει και οι μεγάλες δυσκολίες θα είναι πάλι παρούσες και θα ζητούν επιτακτικά απαντήσεις, καθώς από την πορεία της χώρας την επόμενη διετία θα κριθεί το αν υπάρχει δυνατότητα ανάκαμψης ή θα βυθιστούμε ακόμη βαθύτερα στη στασιμότητα, την απαξίωση και τη μιζέρια.

 

 

Η προσγείωση στον πλανήτη Ελλάδα, ύστερα από τον «πόλεμο των άστρων» με επίκεντρο τις δημόσιες συχνότητες, στην πραγματικότητα έχει ήδη συντελεστεί και δεν είναι απολύτως ομαλή.

 

1 Η ύφεση επιμένει, σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία για την πορεία της οικονομίας, τα οποία δείχνουν ότι το πέρασμα σε θετικούς ρυθμούς απαιτεί ακόμη πιο επίπονη προσπάθεια.

 

2 Οι δημοσιονομικοί στόχοι θα επιτευχθούν ακόμη δυσκολότερα και κανείς δεν μπορεί, παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις του οικονομικού επιτελείου, να αποκλείσει το ενδεχόμενο επιβολής νέων φόρων ή της ενεργοποίησης ήδη προγραμματισμένων νωρίτερα από το αναμενόμενο.

 

3 Τα χρέη του κράτους προς ιδιώτες αυξάνονται αντί να μειώνονται και, όσο καθυστερεί η υλοποίηση των προαπαιτούμενων που εκκρεμούν από την πρώτη αξιολόγηση, τόσο θα καθυστερεί η δεύτερη και, μαζί της, η υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ, η οποία προορίζεται για την εξόφληση ιδιωτών, στην οποία στηρίζονται οι προβλέψεις για ανάκαμψη.

 

4 Οι καταθέσεις, παρά τις προσδοκίες της κυβέρνησης για επιστροφή τους, εξακολουθούν να μειώνονται – δείγμα και αυτό της δυσπραγίας των νοικοκυριών και της οικονομικής στασιμότητας σε περιβάλλον υψηλής φορολόγησης.

 

5 Τα έσοδα από την τουριστική… «μονοκαλλιέργεια» εμφανίζουν κάμψη και χτυπούν το καμπανάκι του κινδύνου που επί χρόνια επισημαίνουμε: δεν μπορεί μόνος του ο τουρισμός να ξεκολλήσει το κάρο από τη λάσπη.

 

Όσο μάλιστα άλλοι κρίσιμοι δείκτες της οικονομίας, όπως οι εξαγωγές, η βιομηχανία, η μεταποίηση, η καινοτομία κ.λπ., παραμένουν κολλημένοι στον βάλτο της στασιμότητας τόσο θα περιορίζονται οι προσδοκίες.

 

6 Η φοροδιαφυγή μέχρι στιγμής κερδίζει τον πόλεμο με τους πλημμελείς μηχανισμούς του κράτους, και μάλιστα οργιάζει σε κλάδους που ανθούν, όπως ο τουρισμός, κάτι που σημαίνει ότι οι συνεπείς Έλληνες φορολογούμενοι εξακολουθούν να πληρώνουν όλο και βαρύτερο τίμημα για να καλύψουν το κενό που δημιουργείται από την εγκληματική συμπεριφορά των φοροκλεπτών.

 

7 Τα «κανόνια» στην επιχειρηματικότητα συνεχίζονται, η εξυπηρέτηση δανείων, φόρων και εργοδοτικών εισφορών παραμένει «στο κόκκινο» παρά τις αλλεπάλληλες ρυθμίσεις και από τη μια πλευρά το κράτος επιχειρεί με νέα τρικ να συντηρήσει καθεστώς χαμηλών δόσεων, ενώ από την άλλη οι τράπεζες ετοιμάζονται να πουλήσουν «νεκρά» δάνεια όσο-όσο προκειμένου να ελαφρύνουν τους ισολογισμούς τους, με τους ενδιαφερόμενους αγοραστές να πληρώνουν, μέχρι στιγμής, το εξευτελιστικό ποσό των 0,06 – 0,08 σεντς ανά ευρώ.

 

8 Το εισόδημα των νοικοκυριών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΙΚΑ, συνεχίζει να μειώνεται, αφού, παρά τη μικρή αύξηση της απασχόλησης, η διαδικασία αντικατάστασης των «ακριβών» εργαζομένων με φθηνότερους μερικής απασχόλησης συνεχίζεται και ήδη πάνω από 500.000 άνθρωποι (από 305.000 το 2010) εργάζονται για 400 ευρώ (από 612,33 το 2010). Έτσι αποδυναμώνεται και η εσωτερική ζήτηση, η οποία, παρ’ ότι δεν αποτελεί πανάκεια, θα μπορούσε να συντηρήσει σε καλύτερα επίπεδα την οικονομική δραστηριότητα.

 

9 Οι ξένοι παρατηρητές και επενδυτές, κατά καιρούς, εκφράζουν μεν την ευαρέσκειά τους για την ανθεκτικότητα της οικονομίας, αλλά μέχρι στιγμής κανένας δεν ποντάρει μετά βεβαιότητας στην αντιστροφή της πορείας της.

 

10 Η ανάπτυξη παραμένει μια δύσκολη υπόθεση, καθώς σοβαρό μέρος του αναπτυξιακού σχεδιασμού της κυβέρνησης απειλείται διότι οι Ευρωπαίοι δεν ευνοούν το σχέδιο για την ίδρυση αναπτυξιακής τράπεζας, επιμένοντας στην πλήρη αποπολιτικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, το οποίο ήδη λειτουργεί υπό τους κανόνες του ευρωπαϊκού Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM).

 

Έτσι ένα εργαλείο ενίσχυσης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες παραμένουν η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, ακυρώνεται και η κυβέρνηση θα πρέπει, για να μη χαθεί εντελώς ο χρόνος που δαπάνησε σε αυτήν την ατελέσφορη πολιτική επένδυση, να «τρέξει» εναλλακτικές χρηματοδότησης για επιχειρήσεις των οποίων το μέγεθος δεν τους επιτρέπει την πρόσβαση στο βαρύ και δυσκίνητο τραπεζικό σύστημα.

Η λίστα των προβλημάτων και των εκκρεμοτήτων θα μπορούσε να είναι ακόμη μακρύτερη, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι ενδεικτική της κατάστασης με την οποία η κυβέρνηση, ενάμιση χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας, καλείται να αναμετρηθεί στα σοβαρά, αν βεβαίως θέλει – και μπορεί – να δώσει προοπτική στη χώρα και τον εαυτό της.

 

 

Η συνεχιζόμενη μείωση εισοδημάτων, οι βαρύτατοι φόροι, η οικονομική στασιμότητα και ανασφάλεια δεν είναι τα μόνα εμπόδια που καλείται να υπερπηδήσει η ελληνική κοινωνία σχεδόν επτά χρόνια μετά τη χρεοκοπία. Σε αυτά προστίθεται και ο «Γολγοθάς» της αποκαλούμενης «καθημερινότητας».

 

Μέχρι στιγμής η τάση φυγής των νέων από τη χώρα δεν φαίνεται ότι μπορεί να αναστραφεί, με συνέπεια σε βάθος χρόνου να λείψει ο δυναμισμός από την ελληνική οικονομία.

 

1 Πέραν αυτών, η κατάσταση στον χώρο της δημόσιας Υγείας διαρκώς επιδεινώνεται λόγω έλλειψης προσωπικού και υλικοτεχνικών μέσων, με τραγικό αποτέλεσμα στην παροχή υπηρεσιών υγείας. Όποιος έχει ζήσει ως ασθενής την κατάσταση των νοσοκομείων το τελευταίο διάστημα, θα μπορούσε να γράψει ολόκληρο βιβλίο με τις εμπειρίες του…

 

2 Στην Παιδεία μένει να δούμε το αποτέλεσμα των αμφιλεγόμενων αλλαγών στο ολοήμερο, την κατάσταση στην ειδική αγωγή ύστερα από διάφορα μπρος – πίσω, το αν θα μπουν κανόνες στο χαοτικό πεδίο της ιδιωτικής εκπαίδευσης με τα νέα μέτρα του υπουργείου, αν το επίπεδο σπουδών θα αναβαθμιστεί ή θα επικρατήσει η λογική της ήσσονος προσπάθειας. Πολλά τα στοιχήματα, μικρά τα περιθώρια για λάθη σε έναν τομέα που εδώ και χρόνια αποτελεί τρύπα διαρροής επιστημονικού δυναμικού και των επενδύσεων σε αυτό.

 

3 Δημόσια ασφάλεια και αστυνόμευση, Δικαιοσύνη και θεσμοί δεν έχουν κάνει σοβαρά βήματα μπροστά. Αντιθέτως, ενίοτε παρατηρούνται σοβαρές υστερήσεις. Τα ίδια και σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπου η καθυστέρηση στη μεταρρύθμισή της και η έλλειψη πόρων δημιουργούν αδράνεια.

 

4 Το μεταναστευτικό / προσφυγικό τελεί υπό την αίρεση των σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας, καθώς η κυβέρνηση Ερντογάν απειλεί πάλι ότι, αν τον Οκτώβριο δεν λάβει την άρση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, θα τερματίσει την ισχύ της ευρωτουρκικής συμφωνίας. Ήδη τα πρώτα προειδοποιητικά σήματα έρχονται από την Άγκυρα με την «αποστολή», κάποιες μέρες, εκατοντάδων μεταναστών και προσφύγων.

 

Η κατάρρευση της συμφωνίας αποτελεί, δυνητικά, έναν εφιάλτη για την Ελλάδα, της οποίας οι περιορισμένες αντοχές δεν επιτρέπουν καν την υποδοχή μερικών δεκάδων χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων, αφού όχι μόνο δυσκολεύεται να διαχειριστεί τους 60.000 ανθρώπους που ήδη φιλοξενεί, αλλά επιπλέον γνωρίζει ότι κάθε άνθρωπος που περνάει τα θαλάσσια σύνορά της πλέον εγκλωβίζεται εδώ.

 

Επί πολλούς μήνες προειδοποιούμε για τους κινδύνους και τις συνέπειες του μεταναστευτικού / προσφυγικού – ακόμη και κόντρα στο κατά καιρούς κυβερνητικό και ευρωπαϊκό «κλίμα» – και τώρα πλησιάζει η ώρα που είτε οι προειδοποιήσεις θα επαληθευτούν με τραγικό τρόπο είτε, τουλάχιστον για ένα διάστημα, θα τη… σκαπουλάρουμε.