Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό έπος γραμμένο διά χειρός της Ναντιέζντα Μαντελστάμ, η οποία περιγράφει τα τέσσερα τελευταία χρονιά της ζωής του κορυφαίου Ρώσου ποιητή και συζύγου της ‘Οσιπ Μαντελστάμ, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ενός από τους ειδεχθέστερους εγκληματίες που γνώρισε η παγκοσμία ιστορία: του Ιωσήφ Στάλιν. Ο Όσιπ Μαντελστάμ είχε την ατυχή έμπνευση να διαβάσει ένα σατιρικό ποίημά του σχετικά με το… μουστάκι του Στάλιν σε έναν μικρό κύκλο ποιητών.
Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό έπος γραμμένο διά χειρός της Ναντιέζντα Μαντελστάμ, η οποία περιγράφει τα τέσσερα τελευταία χρονιά της ζωής του κορυφαίου Ρώσου ποιητή και συζύγου της ‘Οσιπ Μαντελστάμ, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ενός από τους ειδεχθέστερους εγκληματίες που γνώρισε η παγκοσμία ιστορία: του Ιωσήφ Στάλιν. Ο Όσιπ Μαντελστάμ είχε την ατυχή έμπνευση να διαβάσει ένα σατιρικό ποίημά του σχετικά με το… μουστάκι του Στάλιν σε έναν μικρό κύκλο ποιητών. Αυτό ήταν αρκετό για να καταλήξει με συνοπτικές διαδικασίες στα «εμπνευσμένα» σταλινικά στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας προκειμένου να ξανασκεφτεί ότι το μουστάκι του Στάλιν είναι ένα έξοχο σοσιαλιστικό μουστάκι, άξιο επαίνων… Στο βιβλίο περιγράφεται μια από τις εφιαλτικότερες στιγμές του νεώτερου κόσμου, όπου η πιο αποτρόπαιη, αισχρή και ολοκληρωτική μορφή κρατικής εξουσίας δημιουργεί ένα πρότυπο κολαστήριο, μπροστά στο οποίο η χριστιανική κόλαση μοιάζει με παιδική χαρά, όπου η πλέον τερατώδης μορφή εξουσίας συντρίβει στον απόλυτο βαθμό την ατομικότητα. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο ιδεολογικό και σωματικό μαζικό διωγμό εναντίον της ιδέας της ατομικότητας. Το έγκλημα λαμβάνει αποτρόπαιες διαστάσεις αν συλλογιστεί κανείς ότι επενδύθηκε με τις καλύτερες προθέσεις και ότι το καθεστώς που το διέπραξε, προπαγανδίστηκε ως η πλέον επιτυχημένη επανάσταση της Ιστορίας που έφερε τον λαό στην εξουσία. Παρακολουθώντας αυτό το τετράχρονο οδοιπορικό της ζωής του δύστυχου Ρώσου ποιητή, γινόμαστε μάρτυρες του αποτρόπαιου προσώπου της ΕΣΣΔ, η οποία για πολλά χρόνια απολάμβανε τον θαυμασμό της ανθρωπότητας και σπουδαίων διανοητών, με τη συνεπικουρία της πιο ολοκληρωτικής, εύστοχης και πολυέξοδης προπαγάνδας. Όταν αποκαλύφθηκε το γιγαντιαίο μέγεθος της διαστρέβλωσης των ιστορικών γεγονότων, η ανθρωπότητα έζησε τη φρίκη της αλήθειας τους.
Ξενοφών Μπρουντζάκης xenofonb@gmail.com