Συνέντευξη στη Δώρα Αμαραντίδου

Συνέντευξη στη Δώρα Αμαραντίδου

Μουσικός, στιχουργός, συγγραφέας, videoartist, ζωγράφος, φωτογράφος. Ο Κ.ΒΗΤΑ εδώ και δύο δεκαετίες ανασυνθέτει τον ανήσυχο «ψυχισμό» του σύγχρονου αστικού τοπίου με ζωηρά ηχοχρώματα ηλεκτρονικής μουσικής και ονειρικούς αλλά και σκληρούς εικονοπλαστικούς στίχους. Είναι από τους καλλιτέχνες που ξεχωρίζουν, γιατί ο ίδιος δεν μιμήθηκε κανέναν, ούτε ποτέ άλλοι κατάφεραν να τον αντιγράψουν. Τα live του είναι περιζήτητα γιατί αποτελούν μια ολοκληρωμένη οπτικοακουστική καλλιτεχνική εμπειρία γεμάτη μηνύματα για την αναζήτηση ανοιχτών οριζόντων. Με αυτή την αναζήτηση ο Κ.ΒΗΤΑ καταπιάνεται στην καθημερινότητά του. Όχι σαν ένας τρελαμένος, αιθεροβάμων καλλιτέχνης, αλλά ως ένας άνθρωπος της διπλανής μας πόρτας, που όμως μπαίνει στον κόπο να σκεφτεί και να μην καταπιεί αμάσητο ό,τι του σερβίρουν οι «καλοί» και οι «κακοί» μιας κοινωνίας με χαμένο προσανατολισμό. Σκοπός του, όπως μας λέει, είναι «η εύρεση της πηγής της αλήθειας».

Πώς βιώνετε το επικίνδυνο παρόν της Ελλάδας; Πώς αντιδράτε στη βιαιότητα που έχει εισβάλει στην καθημερινότητά μας;

Όλα αυτά που βιώνουμε τώρα, συμβαίνουν εδώ και πολλά χρόνια, κάποιες φορές σε μικρότερο βαθμό, άλλες σε μεγαλύτερο. Υπάρχει βία γιατί δεν υπάρχει παιδεία και ουσιαστική εκπαίδευση για να μπορούμε να μεταδώσουμε με αγάπη κάτι απλό στον συνάνθρωπό μας. Το αντίθετο της βίας είναι η καλοσύνη, συνεπώς εκεί πρέπει να εστιάσουμε. Προσπαθώ να κρατώ το μυαλό μου καθαρό και να βρίσκω αρμονία ακόμα και εκεί που δεν υπάρχει, για να μπορώ να στηρίξω την οικογένειά μου και τους ανθρώπους γύρω μου.

Συνεχιζόμενες απεργίες, συλλαλητήρια, καταλήψεις σε υπουργεία, κρατικά κτήρια, σχολεία, προπηλακισμοί βουλευτών. Σας βρίσκουν σύμφωνο κάποιες από αυτές τις μορφές διαμαρτυρίας και αντίστασης;

Σε κάποια συλλαλητήρια πάω κι εγώ. Προσπαθώ να μην κρίνω αυτό που συμβαίνει μπροστά μου. Προτιμώ να μείνω σιωπηλός, να κοιτάξω μέσα μου και, αν υπάρχει κάτι που νομίζω πως είναι καθαρό και τεκμηριωμένο, τότε να πω κάτι στον διπλανό μου. Η ευκολία συνήθως έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Μου αρέσει να παίρνω τα πράγματα μέσα μου και να τα εξετάζω προσεκτικά. Το κάθε τι θέλει τον χρόνο του, έστω και μια απλή απάντηση.

Νομίζετε ότι πρέπει με οποιονδήποτε τρόπο να γκρεμίσουμε τον φράχτη της οικονομικής και κοινωνικής καταδυνάστευσης που μας επιβάλλει η τρέχουσα πολιτική τακτική;

Με τον πόλεμο των τραπεζών ο πλανήτης μοιάζει σαν να έχει σταθεί πάνω σε απόστημα γεμάτο πύον. Βλέπετε πόσο κοντά είμαστε όλοι μας στη βία. Εκεί που κατακρίνουμε τη βία, γινόμαστε εμείς οι ίδιοι μία μορφή βίας μέσα από τις πράξεις μας. Ο κόσμος περνάει δύσκολες στιγμές. Γνωρίζω και κατανοώ όλα αυτά τα προβλήματα, γιατί τα ζω καθημερινά. Ό,τι και να πεις και από οποιαδήποτε σκοπιά και να το δεις, εύκολα μπορείς να παρεξηγηθείς, γιατί απλώς είναι όλοι αποσυντονισμένοι.

«Θα διασχίσεις ένα πρωινό τον κόσμο, μένει μόνο να περάσουμε αυτά τα σύνορα με οποιονδήποτε τρόπο…» αναφέρετε σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο σας «Θα διασχίσεις ένα πρωινό τον κόσμο». Αν θέλουμε να μιλήσουμε για την πραγματική ζωή, σε ποια «σύνορα» θα αναφερόσαστε;

Μιλάω για την απελευθέρωση του ανθρώπου, ο οποίος κάποια στιγμή αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις αδυναμίες του και προσπαθεί να τις καλυτερέψει για να προχωρήσει παραπέρα. Όταν το έγραψα, ένιωθα πως δεν μπορώ να υπάρχω εάν δεν γνωρίζω ποιος πραγματικά είμαι. Ο αγώνας αυτός είναι καθημερινός για να αναγνωρίσεις τους περιορισμούς που έχεις βάλει στον εαυτό σου και να βρεθείς στην πηγή της αλήθειας. Πάντα με ενδιέφερε από πού προέρχεται η αλήθεια. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτήν. Η αλήθεια είναι μία, είναι όπως το δέντρο της ζωής.

Η ζωή των πρώτων νεανικών σας χρόνων κατά πόσο απέχει από τη σημερινή;

Ήταν μια σκληρή εποχή στην Ελλάδα. Δούλευα σε ευκαιριακές δουλειές, στα βερίκοκα, σε πιτσαρία, σερβιτόρος σε εστιατόρια. Ήμασταν φτωχή οικογένεια, όλοι δουλεύαμε. Τότε, για να είσαι cool, είχες ένα πακετάκι τσιγάρα στο τσεπάκι σου κι έβγαινες στον δρόμο, τώρα για να βγεις πρέπει να φορτώσεις υπολογιστές, τηλέφωνα, ακουστικά, χρειάζεσαι να συνδεθείς με όλο τον κόσμο για να νιώσεις άνετα. Δείτε ένα παλιό κλιπ των Clash, των Depeche Mode ή των Pet Shop Boys και θα καταλάβετε πώς ήταν η ατμόσφαιρα, η επιρροή, η τάση που υπήρχε τότε. Όμως το θέμα είναι να προχωράμε μπροστά και να δημιουργούμε συνθήκες καλύτερης διαβίωσης, μόρφωσης, μιας καλύτερης ζωής.

Μέσα από τη δημιουργία ονειρικών ηχοτοπίων, αντιστέκεστε στην ωμή πραγματικότητα με σκοπό την εύρεση μιας λυτρωτικής διεξόδου. Μήπως, όμως, μετά το τέλος ενός «ονείρου», ο πόνος που δημιουργεί μια άδικη πραγματικότητα γίνεται ακόμα πιο μεγάλος;

Σε κάθε περίοδο της ζωής μου συναντούσα πολλές δυσκολίες γιατί δεν ήμουν και το καλύτερο παιδί. Από τα 18 μου μέχρι σήμερα δεν έκανα ποτέ όνειρα. Επίσης είμαι άτυχος γιατί δεν μπόρεσα ποτέ να δω κανένα όμορφο όνειρο. Πηγαίνω πάντα μέχρι εκεί όπου η δουλειά μου μπορεί να με πάει και κάθε μέρα δίνω έναν αγώνα. Δεν μου αρέσει να ονειρεύομαι, ούτε να κάνω σχέδια, προσπαθώ να κάνω αυτό που μπορώ μες στη μέρα. Προσπαθώ να αγαπώ τη ζωή, όπως κι αν είναι. Η ποίησή μου είναι γεμάτη από σκληρότητα, τα τραγούδια μου τα έγραφα πάνω σε χαρτιά που έβρισκα.

Από πού αντλείτε δύναμη ή έμπνευση, όταν νιώθετε ότι έρχεστε σε ψυχολογικό ή καλλιτεχνικό τέλμα;

Προσπαθώ να κοιτάζω μέσα μου και με ειλικρίνεια να μιλάω στην καρδιά μου. Προσπαθώ πάντα να βρω ποια είναι η πηγή της αλήθειας σε οτιδήποτε. Η τέχνη μου δεν στηρίζεται σε ψυχολογικά ή καλλιτεχνικά τέλματα. Δεν προσπαθώ να ωραιοποιήσω κάτι μέσα από τη μουσική μου, ούτε στηρίζομαι σε ερωτικά τραγούδια και σουξέ για να πουλήσω ή έστω να έχω το άγχος γιατί δεν πουλάω ή δεν ακούγομαι. Γράφω αυτό που είμαι κατά κάποιον τρόπο, και εκτίθεμαι πολλές φορές. Πέρασα πολλά χρόνια χωρίς να ακούγομαι σε κανένα ραδιόφωνο, βγάζοντας μουσικούς δίσκους χωρίς καμία επιτυχία.

Στη σύγχρονη ελληνική μουσική, μετά τη μεγάλη Λένα Πλάτωνος, εσείς με τους Στέρεο Νόβα ήρθατε να βάλετε την ηλεκτρονική μουσική στο ηχοσύστημα των Ελλήνων. Όμως, γιατί εκτός από τις δικές σας δουλειές δεν ακούγονται εξίσου επιτυχημένα κομμάτια άλλων Ελλήνων δημιουργών;

Θα ήταν άδικο από μέρους μου να πω πως δεν έγινε τίποτε μετά από μας. Οι Στέρεο Νόβα ωραιοποιήθηκαν γιατί διαλύθηκαν ξαφνικά. Έμειναν μετέωροι μέσα στο μουσικό σύμπαν και άφησαν έναν απόηχο. Όμως από τότε μέχρι σήμερα πολλά γκρουπ και νέοι μουσικοί άφησαν πολύ όμορφο έργο. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει ομοιομορφία ή συνέχεια σε ένα είδος, ο καθένας το κάνει με τον δικό του τρόπο, έτσι όπως μπορεί.

Πώς θα περιγράφατε τη σχέση εικόνας, ήχου και λόγου στην καλλιτεχνική δημιουργία σας;

Είναι όλα ανεξάρτητα και κάποια στιγμή συνδέονται για να δώσουν δυναμικές. Λειτουργούν κάποιες φορές μόνο συναυλιακά. Όταν φτιάχνω μουσική, δεν μου είναι απαραίτητο να σκέφτομαι τον λόγο ή την εικόνα. Το κάθε ένα έχει τη δική του γλώσσα. Όταν γράφω μουσική δεν βλέπω τίποτα ποτέ, κάποιες φορές περνάει κάτι φευγαλέα, αλλά και να το χάσω, δεν χάνω κάτι από τη σύνθεση. Όταν όμως φτιάχνω τα λόγια σε ένα τραγούδι, χρειάζομαι τη μνήμη, να επαναφέρω μια εικόνα, να μεταφερθώ κάπου αλλού, να ξαναβιώσω κάτι, με τον στίχο κάποιες φορές μπορώ να πω ότι συνδέεται η εικόνα πιο εύκολα.

Στις 5 Νοεμβρίου, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, παρουσιάζετε το Transformations του Μάνου Χατζιδάκι, μετασχηματισμένο υπό το πρίσμα σας σε ένα ενιαίο οπτικοακουστικό project. Γιατί το επιλέξατε αυτή την εποχή;

Το Transformations είναι μια συλλογική δουλειά. Έφτιαξα τη μουσική ξαναδιαβάζοντας τον Μάνο Χατζιδάκι, έφτιαξε τα βίντεο ο Γιώργος Θεωνάς στο Λονδίνο και την Αθήνα και ο άνθρωπος που μας πίστεψε και έγινε παραγωγός μας ήταν ο Γιώργος Καρναβάς. Είναι ένα έργο που έχει παιχθεί ελάχιστα και χρειάζεται κάθε φορά κάποιες προδιαγραφές για να παιχτεί, όπως και ειδικούς χώρους για να το στεγάσουν. Έτσι η Στέγη ενδιαφέρθηκε να το φιλοξενήσει και το ξαναστήνουμε. Είναι ένα έργο, όπως και όλα τα έργα του Χατζιδάκι, που δεν έχει εποχή γιατί περιέχει όλες τις εποχές μέσα του, όπως ήταν και ο ίδιος ο Μάνος. Ένας βιολογικός συνθέτης.

Ποια νέα projects ετοιμάζετε αυτόν τον καιρό;

Ετοιμάζω έναν κύκλο νέων τραγουδιών που μάλλον θα είναι έτοιμος αρχές Μαρτίου. Τώρα βρίσκομαι στη φάση της ενορχήστρωσης, του χρωματισμού. Ίσως από την άνοιξη να κάνω κάποιες συναυλίες. Θα δούμε.

Κλείνοντας τη συζήτησή μας, πείτε μου μια σκέψη σας που ίσως λειτουργεί σαν γρίφος στο μυαλό σας το τελευταίο διάστημα.

Βοήθησέ με να δω.