«Ο νέος είναι ωραίος, αλλά ο παλιός είναι αλλιώς».Αυτό επιχειρεί να πείσει τους πολίτες ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος προσπαθεί να βγει στον αφρό της επικαιρότητας έπειτα από ένα διάστημα πλήρους αποσταθεροποίησης από το συντριπτικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου.
Ο Γάλλος πρόεδρος, το πιο πολυσυζητημένο παγκοσμίως όνομα των τελευταίων εβδομάδων, του έκανε ένα πολύτιμο δώρο, καλώντας τον στο Παρίσι, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά την κόντρα των Γάλλων σοσιαλιστών με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αντίστοιχο δώρο έκαναν στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και οι Γερμανοί σοσιαλιστές, που εμφανίστηκαν ιδιαίτερα αυστηροί απέναντι στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ στην προοπτική επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου. Στελέχη του ΠΑΣΟΚ επισημαίνουν ότι στην ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία υπάρχει έντονος προβληματισμός από την άνοδο της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ελλάδα και σπεύδουν να στηρίξουν το ΠΑΣΟΚ στη λογική ανακοπής ενός ρεύματος αμφισβήτησης της δυνατότητας των σοσιαλιστικών κομμάτων να εγγυηθούν το κοινωνικό κράτος που οικοδομήθηκε στην Ευρώπη. Ειδικά στη Γαλλία που οι βουλευτικές εκλογές γίνονται τις επόμενες εβδομάδες, οι Γάλλοι σοσιαλιστές δεν ήθελαν να χάσουν ψήφους από τους πολιτικούς εταίρους του Αλέξη και έτσι φρόντισαν «να αναβαθμίσουν» πολιτικά τον Βενιζέλο, και μάλιστα ο Γάλλος πρόεδρος το έκανε εκκωφαντικά παραβιάζοντας κάθε πρωτόκολλο συνοδεύοντας τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ώς τα σκαλιά του Προεδρικού Μεγάρου.
Στο ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζουν με μεγάλη ικανοποίηση την έκβαση της επίσκεψης Βενιζέλου, κυρίως γιατί τον κατέστησε «αντίπαλο» του Τσίπρα, ο οποίος χτες έκανε επίθεση εναντίον του τοποθετώντας τον ξανά στο κάδρο των μονομάχων. «Από την πλήρη πολιτική απομόνωση του ΠΑΣΟΚ το να πετύχουμε έναν διμέτωπο αγώνα κατά Τσίπρα και Σαμαρά, και αυτό να έχει ανταπόκριση, αποτελεί πολιτική επιτυχία» επισημαίνει συνεργάτης του Βενιζελου, που συμπληρώνει ότι τις επόμενες μέρες η πίεση της παρουσίας του ΠΑΣΟΚ στην πολιτική επικαιρότητα θα συνεχιστεί.
Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι αν ακούει κάποιος από τους ψηφοφόρους το μήνυμα που καταθέτει το ΠΑ-ΣΟΚ. Στην Ιπποκράτους αισιοδοξούν ότι ύστερα από μια περίοδο κατά την οποία το άλλοτε κυβερνών κόμμα δεν μπορούσε να «επικοινωνήσει» καμία πρόταση, στη λογική ότι έχει τεράστιες ευθύνες για την κατάσταση στη χώρα, μερίδα των πολιτών μπορεί πια να ακούσει τι λέει και κυρίως τι επιδιώκει.
Ερωτήματα
«Η Βαβυλωνία απόψεων στον ΣΥ-ΡΙΖΑ σχετικά με την τύχη της χώρας, οι μικρομέγαλοι χειρισμοί Τσίπρα, μια υποψία αλαζονείας και ρεβανσισμού με τον οποίο διαχειρίζονται την εκλογική τους εκτόξευση δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά σε “αντιδεξιούς” νοικοκυραίους, πρώην ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που πρέπει να προσεγγίσουμε» λένε στην Ιπποκράτους.
Ο σχεδιασμός λοιπόν, όπως ακούγεται στις συνεχείς συσκέψεις, είναι να επιχειρηθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επαφή και διάλογος με τους ψηφοφόρους προκειμένου να περάσουν τη θέση του κόμματος για μια υπεύθυνη επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου τώρα που αλλάζουν οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί.
Στην παρούσα φάση και με αιχμή τις 6 προτάσεις του Ευάγγελου Βενιζέλου για την τροποποίηση της δανειακής σύμβασης στο ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι το κόμμα τους έθεσε ουσιαστικά τη βάση της προεκλογικής συζήτησης αλλά και ενός εθνικού σχεδίου υπέρβασης της κρίσης. Μάλιστα, επισημαίνουν ότι έχουν καταθέσει το πιο ρεαλιστικό, συνεκτικό και εφαρμόσιμο σχέδιο αναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου, που μπορεί – όπως έδειξε και η συνάντηση με Ολάντ – να γίνει αποδεκτό από την τρόικα και να προσφέρει μια πολιτική διέξοδο στους Ευρωπαίους που δεν επιθυμούν να δείξουν ότι κάμφθηκαν από την ψήφο στην Ελλάδα. Παράλληλα προσφέρει στο εσωτερικό πολιτικό σύστημα τη δυνατότητα να εργαστεί γύρω από έναν οδικό χάρτη.
Το χαρτί της υπεύθυνης δύναμης που έμαθε από τα λάθη της, μπορεί να αξιοποιήσει αποτελεσματικά την ευρωπαϊκή εμπειρία και επιχειρεί να απαλλαγεί από τον κυβερνητισμό θα προσπαθήσει να παίξει το ΠΑΣΟΚ σ’ αυτήν την προεκλογική περίοδο. Από την εντελώς άτυχη προεκλογική καμπάνια του Μαΐου, που ήταν προσδεδεμένη στην ευλαβική τήρηση του μνημονίου και στην επανάληψη μιας θολής και αόριστης συγγνώμης για τα χάλια της μεταπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να πει στους θυμωμένους πρώην ψηφοφόρους του ότι πήρε το μήνυμα, κατάλαβε τι έχει συμβεί και ουσιαστικά αλλαγμένο προσπαθεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός υπεύθυνου κυβερνητικού σχήματος ευρύτερης δυνατής συνεργασίας χωρίς ηγεμονισμούς και κυβερνητισμούς, ώστε να υπάρξει ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση αλλά και αλλαγή κατεύθυνσης της χώρας.
Ουσιαστικά, το ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να μπει σφήνα στον ΣΥΡΙΖΑ και στη φόρα του προς την εξουσία υποδεχόμενο ξανά συντηρητικούς αντιδεξιούς ψηφοφόρους που κάποτε το είχαν καταστήσει κυβερνητική δύναμη. Στην Ιπποκράτους γνωρίζουν ότι ο χρόνος είναι λίγος προκειμένου να πείσουν ένα μεγάλο κομμάτι των πρώην ψηφοφόρων τους, αλλά θεωρούν ότι, αν στην παρούσα φάση το εκλογικό αποτέλεσμα είναι καλύτερο από το προηγούμενο, αυτό θα ισχυροποιήσει την ηγετική ομάδα για τις αλλαγές που έρχονται. Στο πλαίσιο αυτό οι οδηγίες προς τα στελέχη είναι σαφείς: να μην οξύνουν την κριτική τους προς τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά ήρεμα και υπεύθυνα να αναδεικνύουν αντιφάσεις, λαϊκισμούς και υπερβολές στις προεκλογικές εξαγγελίες της Αριστεράς.
Οι νέοι… «Ευαγγελιστές»
Ως πρώτο δείγμα γραφής για τη νέα εικόνα του κόμματος έρχεται η απόφαση του Βενιζέλου να ριχτεί στη μάχη μια ομάδα νέων στελεχών χωρίς παλιότερες κυβερνητικές ευθύνες προκειμένου να μπορέσουν να σταθούν στις τηλεοράσεις χωρίς να κουβαλάνε προσωπικές αμαρτίες. Η σκέψη του Βενιζέλου είναι ότι αποσύροντας από την πρώτη γραμμή τους «νεροκουβαλητές» του μνημονίου θα μπορέσει να περάσει το μήνυμα της αλλαγής του κόμματος. Οι νέοι εκλεκτοί είναι οι: Νάντια Γιαννακοπούλου, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Νίκος Ανδρουλάκης, Συμεών Κεδίκογλου, Άγγελος Τόλκας, Κώστας Τριαντάφυλλος, η Αθηνά Δρέττα, ο Θανάσης Χειμωνάς και ο Αντώνης Λιάρος, οι οποίοι προωθούνται από τα κεντρικά προς τα κανάλια προκειμένου να πλαισιώσουν τα πάνελ, ενώ από κοντά ακολουθούν κι άλλοι πρώην υφυπουργοί που θεωρούνται πιο «άφθαρτοι», όπως ο Χρήστος Αηδόνης, η Θεοδώρα Τζάκρη, η Εύη Χριστοφιλοπούλου, ο Μανώλης Οθωνας, ο Θάνος Μωραΐτης, ο Πάνος Μπεγλίτης, αλλά και οι «μνημονιακοί» Φίλιππος Σαχινίδης και Γιώργος Κουτρουμάνης. Ωστόσο αυτή η επιλογή έχει προκαλέσει πολλές εσωτερικές γκρίνιες και σχόλια, αφού δεν ακολουθείται μια συγκεκριμένη γραμμή, δηλαδή προωθούνται και πρόσωπα που δεν πήγαν τόσο καλά στις εκλογές ή έχουν ταυτιστεί με το μνημόνιο και την αρνητική εικόνα του κόμματος. Επίσης, γνώστες της ανθρωπογεωγραφίας του ΠΑΣΟΚ επισημαίνουν ότι προβάλλονται πρόσωπα που είναι της απολύτου επιρροής του Ανδρέα Λοβέρδου και της Άννας Διαμαντοπούλου, ενώ αγνοούνται επιδεικτικά στελέχη που στήριξαν δυναμικά τον Ευάγγελο Βενιζέλο και συνεργάστηκαν στενά μαζί του.
Άσπονδοι φίλοι του προέδρου του ΠΑΣΟΚ επισημαίνουν επ’ αυτού ότι το συντριπτικό εκλογικό αποτέλεσμα αναδιέταξε πλήρως τις εσωτερικές ισορροπίες και έτσι ο πρόεδρος του κόμματος πρέπει να αγκαλιάσει στελέχη που διασώθηκαν, βοηθώντας τα να «απαγκιστρωθούν» από παλιότερες ομάδες και ομαδάρχες.
Στο ΠΑΣΟΚ πια «κανείς δεν είναι κανενός» επισημαίνουν πολλοί, τονίζοντας ότι παλιοί συσχετισμοί δεν υπάρχουν πια και όσοι κομματάρχες του χτες επέζησαν είναι τελείως… ξεδοντιασμένοι.
Ο Βενιζέλος, που έχει αποφασίσει να «ξεθεμελιώσει» οργανωτικά το κόμμα, φιλοδοξώντας να το ξαναστήσει πέτρα – πέτρα, έδειξε ότι προτιμά να διασώσει πολιτικά στελέχη που φλέρταραν με την πολιτική εξαφάνιση, όπως η Άννα Διαμαντοπούλου, ο Πέτρος Ευθυμίου και ο Χρήστος Πρωτόπαπας. Οι δύο πρώτοι μετέχουν στην άτυπη Πολιτική Γραμματεία μαζί με τους διασωθέντες στη Βουλή Ανδρέα Λοβέρδο, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Κώστα Σκανδαλίδη και Μίμη Ανδρουλάκη και την ιστορικά «απαραίτητη» (;) Φώφη Γεννηματά. Οι υπόλοιποι, και κυρίως οι υποστηρικτές του Γιώργου Παπανδρέου, έχουν αφεθεί στα βάθη του πολιτικού Καιάδα που δημιούργησαν οι πολίτες με την ψήφο τους. Ο Δημήτρης Ρέππας και ο Χρήστος Πα-πούτσης, που είχαν κακή εκλογική επίδοση στην Α’ και Β’ Αθήνας, παρ’ ότι κορυφαία στελέχη, δεν φαίνεται να έχουν κάποιο ρόλο στον προεκλογικό αγώνα. Ο Παύλος Γερουλάνος, που πήγε καλύτερα από τον Νάσο Αλευρά, είναι στην απέξω, όπως και ο δυναμικός υποστηρικτής του Βενιζέλου, Κώστας Καρτάλης, που έχασε την έδρα στη Μαγνησία λόγω εκλογικών συσχετισμών στη μείζονα περιφέρεια. Ο Γιάννης Ραγκούσης αγνοείται επιδεικτικά από την κομματική ηγεσία, ενώ ακόμα και νεότερα στελέχη που αναδείχτηκαν στην προηγούμενη Βουλή παραμένουν στην… εφεδρεία για να βοηθήσουν στις εκλογικές τους περιφέρειες.
Το ερώτημα όμως είναι αν αυτή η λειτουργία βοηθά στην επανασυσπείρωση των στελεχών, αφού ο πρόεδρος του κόμματος δείχνει να θεωρεί κάποια στελέχη που δεν είχαν εκλογική τύχη ως περισσότερο υπεύθυνα από άλλα που εξελέγησαν. «Γιατί φταίω περισσότερο εγώ για την εικόνα του ΠΑΣΟΚ, που απλώς ψήφιζα ό,τι ήθελε το κόμμα και όχι ο Βενιζέλος που διαπραγματεύτηκε το δεύτερο μνημόνιο και τη μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα» αναρωτιέται έντονα τέως βουλευτής που αντιμετωπίζεται ως αόρατος από τον κεντρικό μηχανισμό.