Ο βασιλιάς της Πορτογαλίας Μανουέλ Α’ το 1497 ανέθεσε στον Βάσκο ντα Γκάμα να εκπληρώσει μιαν ιδιαίτερα δύσκολη αποστολή: να πλεύσει κατά μήκος των αφρικανικών ακτών στην προσπάθεια των Πορτογάλων να ανακαλύψουν έναν θαλάσσιο δρόμο για την Ινδία.

Ο βασιλιάς της Πορτογαλίας Μανουέλ Α’ το 1497 ανέθεσε στον Βάσκο ντα Γκάμα να εκπληρώσει μιαν ιδιαίτερα δύσκολη αποστολή: να πλεύσει κατά μήκος των αφρικανικών ακτών στην προσπάθεια των Πορτογάλων να ανακαλύψουν έναν θαλάσσιο δρόμο για την Ινδία.
 
Στις 8 Ιουλίου του 1497, στο λιμάνι της Λισσαβώνας όλα ήταν έτοιμα για τον μεγάλο απόπλου, για το ταξίδι που θα διεύρυνε τον κόσμο και τις αγορές. Στα πανιά του πλοίου είχαν ζωγραφιστεί τέσσερις τεράστιοι σταυροί. Βασικός στόχος αυτού του ταξιδιού ήταν η προσπάθεια των Πορτογάλων να ανακαλύψουν έναν θαλάσσιο δρόμο για την Ινδία πραγματοποιώντας τον περίπλου της Αφρικής. Η αναγκαιότητα για την ανακάλυψη του νέου δρόμου γεννήθηκε από την ολοένα αυξανόμενη δράση των μουσουλμάνων πειρατών στις ακτές της ανατολικής Αφρικής και τη δυσκολία της χρήσης του δρόμου της Ερυθράς Θάλασσας.
 
Ο τότε βασιλιάς της Πορτογαλίας Μανουέλ Α’ ανέθεσε το 1497 αυτή τη λεπτή αποστολή στον Βάσκο ντα Γκάμα, έναν αριστοκράτη που προερχόταν από οικογένεια ευγενών και στα είκοσι οκτώ του χρόνια διέθετε ήδη στρατιωτική πείρα. Το σχέδιο προέβλεπε να πλεύσουν νότια ακολουθώντας τις αφρικανικές ακτές. Σε αυτή την επικίνδυνη αλλά και πρωτόγνωρη αποστολή, τον αρχιναύαρχο Βάσκο ντα Γκάμα συνόδευαν, εκτός από τον μεγαλύτερο αδελφό του Πάουλο ντα Γκάμα και τον φίλο του κυβερνήτη τού ενός πλοίου Νικολάο Κοέλιο, και άλλοι 169 άντρες πλήρωμα, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν δυο διερμηνείς. Ένας γνώστης της αραβικής γλώσσας και άλλος ένας για τις αφρικανικές γλώσσες. Έτσι, στον Βάσκο ντα Γκάμα έτυχε ο κλήρος να είναι ο πρώτος που θα συνέδεε θαλάσσια την Ευρώπη με την Ινδία πραγματοποιώντας τον περίπλου της Αφρικής.
 
Στις 8 Ιουλίου, λοιπόν, έλυσαν οι κάβοι των τεσσάρων πλοίων και ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι. Επί τέσσερις ατέλειωτους μήνες τα τέσσερα πλοία του σπουδαίου αυτού εξερευνητή έπλεαν αρχικά νότια, μετά ανατολικά και εκ νέου νότια. Ωστόσο η αφρικανική ήπειρος έμοιαζε ανεξάντλητη. Ήταν ήδη Νοέμβριος του 1497 όταν τα πανιά του πλοίου του σχίστηκαν από μια φοβερή φουρτούνα που τους βρήκε και δοκίμασε την αντοχή όλων των πλοίων. Μάταια ο Ντα Γκάμα αναζητούσε μιαν ασφαλή ακτή προκειμένου να προφυλάξει τα πλοία του. Αυτό φαινόταν αδύνατο, μια και οι ακτές ήταν απόκρημνες και γεμάτες κοφτερά βράχια. Ο θαλασσοπόρος τελικά, με ενδιάμεσους σταθμούς τα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου και την Αγία Ελένη, έφτασε στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, όπως είχε ήδη ονομάσει ο Πορτογάλος βασιλιάς την ανακάλυψη του Βαρθολομαίου Ντιάζ, ο όποιος ήταν ο πρώτος που έφτασε εκεί δίχως ωστόσο να προχωρήσει περαιτέρω.
 
Από κει και πέρα ένας νέος πιο επώδυνος και επικίνδυνος κύκλος περιπετειών ξεκίνησε για την αποστολή. Η σημαντικότερη όλων των δυσκολιών που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν ήταν η ασθένεια από σκορβούτο που χτύπησε τους άντρες της αποστολής λόγω της έλλειψης νωπής τροφής και λαχανικών. Άρρωστοι και καταπονημένοι, ο Βάσκο ντα Γκάμα και οι σύντροφοί του άρχισαν να πλέουν βόρεια – βορειοανατολικά για να φτάσουν στις 25 Δεκεμβρίου σε μιαν απάνεμη περιοχή, την οποία ο Ντα Γκάμα ονόμασε Νατάλ, που σημαίνει «Χριστούγεννα», επειδή συνέπεσε να φτάσουν εκεί τη μέρα των Χριστουγέννων.
 
Ωστόσο, η αποστολή δεν προχώρησε στο εσωτερικό και προτίμησε να συνεχίσει το ταξίδι της περιπλέοντας την αφρικανική ήπειρο. Λίγες μέρες αργότερα ο Ντα Γκάμα και το πλήρωμά του έπιασαν σε ένα λιμάνι της Αιθιοπίας που τους φάνηκε γνώριμο, μια και είχαν ξαναφτάσει στην Αιθιοπία παλαιότερα, ακολουθώντας τους εμπορικούς δρόμους της ξηράς. Στο μεταξύ το σκορβούτο τούς θέριζε, ώσπου βρήκαν τη γιατρειά τους στη χώρα των Κάφρων, οι κάτοικοι της οποίας ήξεραν να γιατρεύουν την αρρώστια! Αποθεραπευμένοι οι θαλασσοπόροι συνέχισαν την πορεία τους και τον Μάρτιο του 1498 φτάνουν στη Μοζαμβίκη και έναν περίπου μήνα αργότερα στο Μαλίντι της σημερινής Κένυας.
 
Στην Κένυα συνήψαν ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις με τον βασιλιά της, και μάλιστα αντάλλαξαν και δώρα μεταξύ τους. Ο Ντα Γκάμα ζήτησε έναν χριστιανό οδηγό προκειμένου να συνεχίσει το ταξίδι του. Από εκεί, με τη βοήθεια του χριστιανού πλοηγού που τους παραχώρησε ο τοπικός φύλαρχος, ξεκίνησαν για το Καλικούτ της Ινδίας, η οποία κατοικείτο από χριστιανούς, όπου έφτασαν τον Μάιο του 1498. Στην Καλικούτ αρχικά η υποδοχή από τους ντόπιους ήταν πάνω από ενθουσιώδης, για να μεταστραφεί άρδην όταν τα δώρα των Πορτογάλων προς τον τοπικό βασιλιά θεωρήθηκαν ευτελή.
 
Τελικά απεδείχθη ότι υπεύθυνοι για την απότομη μεταβολή στο κλίμα των καλών σχέσεων μεταξύ της αποστολής και των τοπικών αρχών ήταν οι μουσουλμάνοι έμποροι, των οποίων τα συμφέροντα κινδύνευαν σοβαρά από την παρουσία των Πορτογάλων. Τα πράγματα έφτασαν σε επικίνδυνο σημείο όταν συνελήφθησαν άτομα της αποστολής, ανάμεσα στα οποία και ο ίδιος ο Ντα Γκάμα! Μάλιστα, κάτοικοι της Καλικούτ προσπάθησαν να καταλάβουν και τα πλοία. Τελικά, με δόλο οι άντρες της αποστολής κατόρθωσαν να αιχμαλωτίσουν μερικούς τοπικούς προύχοντες και το επεισόδιο λύθηκε διπλωματικά (κάνοντας ότι δεν… υπήρξαν τα προηγούμενα συμβάντα) με μια επιστολή του τοπικού βασιλιά προς τον Πορτογάλο, με την οποία του προτεινόταν μια συμφωνία εμπορικών ανταλλαγών…
 
Στις 30 Αυγούστου, τα πλοία πήραν τον δρόμο της επιστροφής, αφού η εκεί αποστολή τους είχε έρθει σε ευτυχές πέρας.
 
Τέσσερα χρόνια αργότερα, όταν ο Βάσκο ντα Γκάμα, ναύαρχος των Ινδιών πια, ξαναγύρισε με 15 πλοία στον Ινδικό ωκεανό ως κατακτητής, μετέτρεψε σε πορτογαλικές αποικίες τη Μοζαμβίκη, τη Σομαλία, τη Σοφάλα και το Καλικούτ των Ινδιών.
 
Στην Πορτογαλία επέστρεψε το 1503 κι έμεινε εκεί είκοσι χρόνια χωρίς να ταξιδεύσει ξανά. Στα 1523 τον ονόμασαν αντιβασιλιά των Ινδιών, αλλά δεν πρόλαβε να χαρεί τον τίτλο. Πέθανε το 1524 σε ηλικία 55 χρόνων.
 
Ημερολόγιο -χρυσάφι

Βασική πηγή πληροφοριών όλων των συμβάντων και των λεπτομερειών του ταξιδιού αποτελεί το Ροτέιρο. Πρόκειται για το ημερολόγιο που κρατούσε λεπτομερώς ο Αλβάρο Βέλιο, ο οποίος ακολουθούσε την αποστολή ως γραμματέας του Πάουλο ντα Γκάμα. Η καταγραφή των γεγονότων διακόπηκε στη διάρκεια της επιστροφής της αποστολής, όταν ο Αλβάρο Βέλιο αποφάσισε να μείνει στη Γουινέα. Εδώ να σημειώσουμε ότι το ημερολόγιο αυτό αποτελεί μια πολύτιμη και αξιόπιστη πηγή πληροφοριών και είναι από τα ελάχιστα που διασώθηκαν από τις εξερευνήσεις, μια και οι βασιλιάδες της Πορτογαλίας προτιμούσαν να τα καταστρέφουν – αν δεν τα λογόκριναν άγρια – προκειμένου να μην υπάρχει ο κίνδυνος διαρροής πολύτιμων πληροφοριών από ανταγωνιστικές χώρες, κυρίως δε την Ισπανία.

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.