Ζούμε έναν εφιάλτη που μετατρέπει σε φονικό όπλο την βασικότερη ανθρώπινη συνθήκη επιβίωσης: την κοινωνικότητα, την επαφή, την συμβίωση. Τινάζει στον αέρα κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα την οποία θέτει υπό απόλυτο έλεγχο. Όσο, λοιπόν, η επιστήμη θα δίνει την ιστορική μάχη με τον χρόνο προκειμένου να βρει το φάρμακο και το εμβόλιο, θα ζούμε υπό τον τρόμο της συνολικής αναίρεσης του τρόπου ζωής μας.

Είναι προφανές ότι κανείς δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει σε βάθος αυτήν την απόλυτη και απότομη αλλαγή ζωής που επιβάλλεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ως εκ τούτου, ο αντίπαλος έχει ακόμα ένα πλεονέκτημα με το μέρος του: την ανίκητη ανθρώπινη βλακεία που εκφράζεται είτε με αλαζονεία και υποτίμηση της κατάστασης, είτε με θεωρίες συνωμοσίας, είτε με κουτοπονηριές του στυλ «εγώ θα την βολέψω!»…

Κανείς δεν μπορεί να βολευτεί. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει δίχως τον Άλλον. Αυτή η υγειονομική κρίση ίσως μπορεί να αναδείξει την τεράστια σημασία του Άλλου στη δική μας ζωή. Ήδη το ξεκαθαρίσαμε: είμαστε σε αυτή την υπόθεση τραγικά ίσοι, πλούσιοι και φτωχοί ευφυείς και ηλίθιοι. Χάσαμε το πιο δημιουργικό χαρακτηριστικό της ζωής, την ανισότητα, την διαφορετικότητα. Είμαστε απελπιστικά ίσοι όσο και ευάλωτοι.

Από σήμερα αίρονται τα περιοριστικά μέτρα της πολιτείας, όχι όμως και ο απόλυτος κίνδυνος που διατρέχουμε. Η λήξη των μέτρων δεν σημαίνει λήξη του κινδύνου, όπως ίσως λανθασμένα μπορεί να νομίζουν κάποιοι. Αντίθετα, χάνουμε την προστατευτική φροντίδα της πολιτείας. Τώρα, ο πολίτης καλείται να ανταπεξέλθει μόνος του και να διαχειριστεί με σωφροσύνη την ζωή του πριν από όλα, και την προοπτική της σύντομης επανάκτησής της μέσα από την υποχρέωση να αναλάβει το τεράστιο βάρος των ευθυνών και της ζωής των άλλων. Μπαίνουμε σε μια δεύτερη φάση, πιο φονική και επικίνδυνη, αυτή της αυτοδιαχείρισης της ζωής μας.

Κάθε βιαστικό και ασταθές βήμα μπορεί να αποδειχθεί μοιραίο. Περιμένοντας την επιστήμη να μας λυτρώσει, κρατάμε την αισιοδοξία, την καρτερικότητα και την σύνεση.