Σε παλαιότερο κείμενό μας στο φιλόξενο ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ, με τίτλο «Οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και οι υπεύθυνοι», τονίζαμε πως «οι Δήμαρχοι των πληγεισών περιοχών, θα πρέπει να μας πούν αν και πως είχαν φροντίσει να αντιμετωπίσουν πυρκαγιές και πλημμύρες, αν υπήρχαν δρόμοι διακίνησης των πυροσβεστικών οχημάτων, δεξαμενές νερού όπου χρειάζονταν, τρόποι εκκένωσης των περιοχών και ενημέρωση του κοινού (προτού γίνουν πυρκαγιές). Επίσης, αν είχαν εγκαίρως ζητήσει την εμπλοκή της Περιφέρειας, στα ενδεχόμενα έργα στα οποία έχει αυτή αρμοδιότητα, κ.λ.π.» και καταλήγαμε πως η «ασύμμετρη απειλή» βρισκόταν και βρίσκεται στο πολιτικό προσωπικό της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των παραγόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης, θα λέγαμε μάλιστα κατ’ εξοχήν σε αυτούς.

Είναι προφανές,  πως η καταστροφή που ακόμα συντελείται στην Ανατολική Αττική και σε άλλες περιοχές της χώρας, ασχέτως αν προήλθε από εμπρηστές ή όχι, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανεπάρκεια  των τοπικών αυτοδιοικήσεων. Παρόλες τις κατ’ έτος πυρκαγιές, δεν έχουν σχέδιο προστασίας από τις φωτιές ή αν έχουν, δεν το εφαρμόζουν. Η Περιφέρεια επίσης δεν έχει ενδιαφερθεί γι’ αυτό, ούτε βέβαια και τα όποια καθ’ ύλη αρμόδια υπουργεία, τα οποία δείχνουν να πλέουν, διαχρονικώς, σε πελάγη ασχετοσύνης.

Είναι τραγικό να μη λειτουργούν οι δρόμοι ως αντιπυρικές ζώνες. Όλοι οι άσχετοι Δήμαρχοι φροντίζουν να φυτεύουν εκατέρωθεν δένδρα, κατά προτίμηση εύφλεκτα πεύκα, χωρίς να καθαρίζουν και τα κάτω από αυτά πεσμένα ξερά χόρτα και πούσια,   δημιουργώντας ένα πράσινο διάδρομο που «….. ωραία καίγεται».  Είναι απαράδεκτο να μη καθαρίζουν επιμελώς τα ξερά χόρτα από όλους τους δημοτικούς χώρους,  αλλά και να μη ΤΙΜΩΡΟΥΝ ΑΥΣΤΗΡΑ τους ιδιοκτήτες που δεν καθαρίζουν τα οικόπεδά τους (στις βόρειες χώρες της Ευρώπης, που χιονίζει συχνά, αν κάποιος περαστικός πέσει λόγω χιονιού, τιμωρείται ο ιδιοκτήτης που δεν καθάρισε το πεζοδρόμιο μπροστά από το σπίτι του). Είναι επίσης απαράδεκτο να φυτεύουν πεύκα σε κατοικημένες περιοχές και να μην ενημερώνουν τους κατοίκους να μη φυτεύουν πεύκα στους κήπους τους, γιατί είναι δένδρα ιδιαιτέρως εύφλεκτα. Όπως επίσης να μην αναγείρονται οικοδομές μέσα σε πεύκα….αλλά γι’ αυτό φταίει το αρμόδιο υπουργείο, θα αναφερθούμε αμέσως σε αυτό.

Το αρμόδιο λοιπόν υπουργείο, είναι  το  υπουργείο Χωροταξίας ή όπως αλλιώς αλλάζει τον τίτλο του κατά καιρούς. Αυτό λοιπόν το υπουργείο, δεν μεριμνά για σωστές πολεοδομήσεις των περιοχών που δέχονται οικιστική πίεση και αφήνει να κτίζονται αυθαίρετα κτίσματα και αυθαίρετοι οικισμοί, που στη συνέχεια νομιμοποιεί. Την αρχή έκανε μυθοποιημένος υπουργός του ΠΑΣΟΚ, που έστελνε επιστολές στους αυθαίρετους με την προσφώνηση «φίλε αυθαιρετούχε»… πλήρωσε να σε νομιμοποιήσω. Από εκεί και πέρα άνοιξε ο δρόμος της φαυλότητας, της αυθαιρεσίας και της ψηφοθηρίας μέσω αυτών.

Τα στελέχη του υπουργείου αυτού, μηχανικοί και πολεοδόμοι, αρνούνται να κατανοήσουν πως θα πρέπει να επεκτείνουν τα «σχέδια πόλεων», ακολουθώντας τη ζήτηση κατοικιών, δημιουργώντας σωστά σχεδιασμένες περιοχές και προσιτή γη. Αντ’ αυτού, νομίζουν πως προστατεύουν τα δάση αποκλείοντας κάθε αστική επέκταση, δάση που άλλωστε οσονούπω θα καούν μαζί με ανθρώπους. Έτσι έχουν δημιουργηθεί αυθαίρετες πόλεις,  με «πολεοδομία» όπως τους «κάτσει», όπως δηλαδή κτίστηκε και νομιμοποιήθηκε το Μάτι και γι’ αυτό προέκυψε η  καταστροφή που ακολούθησε (είχαμε τονίσει πως για την καταστροφή στο Μάτι υπεύθυνα είναι όλα τα υπουργεία Χωροταξίας και οι ψηφοθήρες πολιτικοί και πως περιοχές σαν το Μάτι υπάρχουν πάμπολλες στη χώρα και πρέπει άμεσα να αναμορφωθούν).  Πέραν του ότι από νόμιμα κτήρια ωφελείται οικονομικώς και το κράτος, ενώ με τα αυθαίρετα ωφελούνται οι τοπικοί εργολάβοι που τα χρεώνουν και διπλά. Αφήνω κατά μέρος την αισθητική τους.

Βέβαια μεγάλη ευθύνη έχει και το προσφάτως επινοηθέν υπουργείο «Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας».  Ο νέος υπουργός έδειξε την ασχετοσύνη του με τις περισπούδαστες εξαγγελίες του.  Οι πυρκαγιές όμως δεν σβήνονται «μ’ αεροπλάνα και βαπόρια». Οι πυρκαγιές σβήνονται κυρίως με επίγειες δυνάμεις και αντιμετωπίζονται  με   τις υποδομές που απαιτούνται για τον σχεδιασμό «ανθεκτικών» πόλεων και οικισμών.   Αυτό θα έπρεπε να είναι το κύριο μέλημα των επιλεγμένων ειδικών επιστημόνων που θα έπρεπε να το στελεχώνουν, με πρώτο τον υπουργό.  Τα αεροπλάνα είναι για τα ακατοίκητα δάση, που όμως εκεί το ζήτημα δεν είναι τόσο τραγικό: οι  πευκώνες πρέπει   να ανανεώνονται, τα δε δάση στην Ελλάδα αυξάνονται, δεν μειώνονται. Ας μη πανικοβαλλόμαστε, απλώς ας φροντίσουμε και εκεί να δημιουργήσουμε αντιπυρικές ζώνες και υποδομές αντιμετώπισης των κινδύνων.  

Αλλά, ειρήσθω εν παρόδω, και αυτή η  εμπορική προπαγάνδα   περί «κλιματικής κρίσης» πρέπει να σταματήσει.    Κλιματική αλλαγή υπάρχει, όπως υπήρχε σε όλη την ιστορία του ανθρώπου, δεν αντιμετωπίζουμε όμως «κλιματική κρίση». Θυμάμαι πως πριν πολλές δεκαετίες, ως παιδί, πηγαίναμε σε θερινούς κινηματογράφους μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Οι   σημερινές πυρκαγιές δεν οφείλονται στην «κλιματική αλλαγή», όπως προσπαθούν να μας πείσουν. Σε περασμένες χρονιές είχαμε υψηλότερες θερμοκρασίες, όσο και περίπου ίδιους ανέμους (επί του παρόντος δεν μας λένε για «κρίση ανέμων»). Ακόμα και αν πρόκειται περί εμπρησμών -πολύ πιθανόν- θα έπρεπε να μπορούσαμε να τους αντιμετωπίσουμε.  Ιδού η πρώτη δουλειά των Δημάρχων και των τοπικών αυτοδιοικήσεων: πρώτα να κάνουν τους οικισμούς τους «ανθεκτικούς» (resilient και resilience,  είναι οι   προσφάτως εισαχθέντες διεθνείς όροι) και μετά   όλα τ’ άλλα που «γυαλίζουν» και τους επανεκλέγουν.

*Ο Νικήτας Χιωτίνης είναι ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Διαβάστε επίσης:

Τα δάκρυα δεν… σβήνουν τις φωτιές

Πυρκαγιά στην Πεντέλη: Η ανάγκη για πρόληψη πιο επιτακτική από ποτέ

Υπηρεσία «ηρώων» σε σκηνικό «επιτελικής» κατάρρευσης