Καθώς η κάλπη της 21ης Μαΐου απέχει μόλις ελάχιστα 24ωρα, τα κόμματα προσπαθούν ακόμα και την «ενδεκάτη ώρα» να προβούν σε διορθωτικές κινήσεις στις προεκλογικές τους εκστρατείες, προκειμένου είτε να συμμαζέψουν λάθη και παραλείψεις που διαπιστώθηκαν είτε να «απλώσουν» ακόμα περισσότερο την περίμετρο επιρροής τους λίγο πριν ανοίξουν τα εκλογικά κέντρα.

Εύλογα θα διερωτηθεί κάποιος: Είναι λογικό την τελευταία στιγμή να αλλάζεις ρότα και γραμμή; Η απάντηση, προφανώς, είναι καταφατική, ιδίως αν ληφθεί υπόψη το πώς διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό το τελευταίο διάστημα, αλλά και το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμα και σήμερα πολλοί αστάθμητοι παράγοντες στην προεκλογική «συνάρτηση» του κάθε κόμματος.

Έτσι, μέσω προσεκτικών «τιμονιών», η κάθε παράταξη προσπαθεί και να προσαρμοστεί στα δεδομένα της στιγμής, αλλά και να επιχειρήσει να «διεμβολίσει» τους αντιπάλους της, επιδιώκοντας – γιατί όχι; – ακόμα και λεηλασία της εκλογικής τους βάσης.

Η στρατηγική αυτή δεν είναι πουθενά αλλού περισσότερο εμφανής απ’ όσο στη Ν.Δ. και στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος εδώ και πολλές ημέρες μοιάζει να έχει επικεντρώσει τα πυρά του στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη. Τον οποίο, μάλιστα, προσπαθεί να διαχωρίσει από τους ψηφοφόρους του κόμματος (ή εν πάση περιπτώσει από μια σημαντική μερίδα τους), καλώντας εμμέσως πλην σαφώς τους πολίτες αυτούς να προτιμήσουν να ψηφίσουν Ν.Δ. την Κυριακή, λέγοντας ότι βρίσκονται πιο κοντά – πολιτικά και ιδεολογικά – στο κυβερνών κόμμα απ’ ό,τι στο κόμμα του Ανδρουλάκη.

Πυρ κατά Ανδρουλάκη

Σε αδρές γραμμές, η ρητορική που ο Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποιεί για να πλήξει τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ κινείται πάνω στους εξής άξονες:

● Υποστηρίζει ότι η θέση του Ανδρουλάκη «ούτε Μητσοτάκης ούτε Τσίπρας για πρωθυπουργός» αποτελεί παράβαση του πολιτικού fair play, που θέλει τον αρχηγό του πρώτου κόμματος να γίνεται πρωθυπουργός, αλλά και προσβολή προς τη βούληση των πολιτών.

● Τον κατηγορεί για «ασάφεια» σχετικά με το πρόσωπο που θα μπορούσε να προτείνει για επικεφαλής μιας κυβέρνησης συνεργασίας, καθώς – παρότι ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει επιχειρήσει να το σκιαγραφήσει – η περιγραφή είναι αρκετά «θολή».

● Επαναλαμβάνει ότι οι θέσεις που εκφράζει το «ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη» για μείζονα (κατά την άποψή του) θέματα και μεταρρυθμίσεις βρίσκονται πολύ κοντά σε αυτές του ΣΥΡΙΖΑ και πολύ μακριά από τις προθέσεις και τους στόχους της Ν.Δ.

● Εντάσσει στην κριτική του και προσωπικό παράγοντα λέγοντας ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αρνείται να τον συναντήσει (αν και… αφαιρεί προσεκτικά από τη ρητορική του το γεγονός ότι ο Ανδρουλάκης υπήρξε θύμα των υποκλοπών της ΕΥΠ).

● Από την άλλη, κάνοντας «ανοίγματα» σε ένα πιο συντηρητικό τμήμα των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, με σαφείς αναφορές στο «αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο», ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί… εισοδισμό στην εκλογική βάση του κόμματος, την οποία και διαχωρίζει από την ηγεσία του.

Οι στόχοι Μητσοτάκη

Οι λόγοι για την «επιθετική» αυτή τακτική του πρωθυπουργού εναντίον του ΠΑΣΟΚ είναι προφανείς, ωστόσο θα άξιζε τον κόπο να αναλυθούν:

● Πρώτα και κύρια, η στρατηγική αυτή εξυπηρετεί πλήρως τον σχεδιασμό της Ν.Δ., ο οποίος συμπυκνώνεται στο δίπτυχο «καθαρή νίκη στην πρώτη κάλπη, αυτοδυναμία στη δεύτερη», καθώς, καίγοντας τις γέφυρες με το ΠΑΣΟΚ (και με δεδομένη τη δήλωση Μητσοτάκη ότι δεν συνεργάζεται με την Ελληνική Λύση), ουσιαστικά δεν αφήνει και πολλά περιθώρια ως προς τον σχηματισμό κυβέρνησης στη χώρα.

● Σε δεύτερο επίπεδο, και λίγο πιο… πονηρά, ο Μητσοτάκης επιχειρεί να «λεηλατήσει» όσο μπορεί τα κόμματα που βρίσκονται στα αριστερά του, ώστε να αποκλειστεί και μαθηματικά το ενδεχόμενο δυνατότητας σχηματισμού «κυβέρνησης ηττημένων», έστω κι αν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας έχει αποκλείσει μια τέτοια εξέλιξη.

● Παράλληλα εκτιμάται ότι η ταύτιση του ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ, ως προς τις πολιτικές θέσεις, μπορεί να αναζωπυρώσει το λεγόμενο «αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο», το οποίο είχε παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών πριν από τις εκλογές του 2019. Με απλά λόγια, απευθυνόμενος στο θυμικό των ψηφοφόρων, ο Μητσοτάκης επιχειρεί να ενισχύσει και το αφήγημά του περί «αδιόρθωτου ΣΥΡΙΖΑ που δεν έχει μάθει τίποτα» και να ενισχύσει ακόμα περισσότερο το κυβερνητικό προφίλ της Ν.Δ.

Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τακτική αυτή εμπεριέχει και μια ισχυρή δόση ρίσκου, καθώς το… αμυνόμενο ΠΑΣΟΚ – ειδικά αν δεν επιτευχθεί ο στόχος συρρίκνωσης της βάσης των ψηφοφόρων του – μπορεί εν τέλει να γίνει ο ρυθμιστής των εξελίξεων ακόμα και μετά τη δεύτερη κάλπη, ιδίως αν καταφέρει να πετύχει και να διατηρήσει στη δεύτερη κάλπη αυτό που ο Ανδρουλάκης ονομάζει «ισχυρό διψήφιο ποσοστό».

Στην περίπτωση αυτή και αν και μετά τις δεύτερες εκλογές δεν επιτευχθεί η αυτοδυναμία, τότε η Ν.Δ. θα κληθεί να διαπραγματευτεί με το ΠΑΣΟΚ και, προφανώς, το κόμμα του Ανδρουλάκη θα ζητήσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Ολοταχώς για δεύτερη κάλπη

Αν κάποιος αναρωτηθεί «ακόμα δεν ψηφίσαμε και ήδη μιλάμε για δεύτερες εκλογές», η απάντηση είναι ότι όσο περνούν οι μέρες τόσο η πιθανότητα για κάτι τέτοιο προσεγγίζει τη βεβαιότητα, ενώ και η στρατηγική των κομμάτων «δείχνει» προετοιμασία για δεύτερη εκλογική αναμέτρηση στις αρχές Ιουλίου.

Άλλωστε, η βασική προεκλογική ρητορική του Μητσοτάκη και των υποψηφίων της Ν.Δ. συνοψίζεται στο προαναφερθέν δίπτυχο «καθαρή νίκη τον Μάιο και αυτοδυναμία στη δεύτερη κάλπη».

Το παραπάνω, σε συνδυασμό με την επιθετική ρητορική προς το ΠΑΣΟΚ, αλλά και τις δημοσκοπικές προβλέψεις, οι οποίες grosso modo δεν δείχνουν ότι θα είναι εφικτός ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας από την πρώτη Κυριακή, επί της ουσίας μοιάζουν να καθιστούν το ενδεχόμενο δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης σχεδόν αναπόφευκτο, έστω κι αν ο Τσίπρας επιμένει όπου σταθεί κι όπου βρεθεί ότι, με ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα στις 21 Μαΐου, στις 22 του μήνα θα σχηματιστεί κυβέρνηση στη χώρα.

Άλλωστε, όπως σημειώνουν διάφοροι πολιτικοί αναλυτές, με το όριο της αυτοδυναμίας με το σύστημα της απλής αναλογικής να βρίσκεται στο 47%, θα είναι πολύ δύσκολο από την πρώτη Κυριακή δύο κόμματα να πιάνουν αυτό το ποσοστό.

Μάλιστα, δεδομένης της άρνησης του ΚΚΕ για οιαδήποτε μετεκλογική συνεργασία και με τον ΣΥΡΙΖΑ να τα έχει «σπάσει» σχεδόν ολοκληρωτικά με το ΜέΡΑ25 (και, φυσικά, να αρνείται κατηγορηματικά κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με την Ελληνική Λύση), με απλά λόγια, τα νούμερα δεν βγαίνουν.

Αντίστοιχη εικόνα μπορεί να σχηματίσει κάποιος και για τη Ν.Δ. (καθώς το ενδεχόμενο «μεγάλου συνασπισμού» έχει αποκλειστεί τόσο από την Πειραιώς όσο και από την Κουμουνδούρου), καθώς ο μοναδικός πιθανός εταίρος της για κυβερνητική συνεργασία είναι το ΠΑΣΟΚ και, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, οι σχέσεις των δύο κομμάτων θα έλεγε κανείς ότι δεν είναι και πολύ… αρμονικές. Για να ειπωθεί απλά, κανείς δεν δείχνει διάθεση στην παρούσα φάση να προχωρήσει σε μετεκλογικές συμφωνίες.

Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, στη Ν.Δ. υπάρχει η εκτίμηση ότι, σε μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, με την πόλωση να ανεβαίνει στα ύψη, θα υπάρξει μεγάλη συμπίεση στα μικρότερα κόμματα, με αποτέλεσμα είτε το κυβερνών κόμμα να ενισχυθεί σε βαθμό τέτοιον που θα του επιτρέψει να επιτύχει τον στόχο της αυτοδυναμίας είτε – αν αυτό δεν επιτευχθεί – να διαπραγματευτεί μια κυβέρνηση συνεργασίας από θέση αυξημένης ισχύος και με έναν πιο αδύναμο πιθανό εταίρο.

Να σημειωθεί εδώ πάντως ότι, αν και η Ν.Δ. ξορκίζει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δεν έχει αποκλείσει κατηγορηματικά και τρίτη προσφυγή στις κάλπες, αν προκύψει αδιέξοδο.

Η αριθμητική της κάλπης

Εν πάση περιπτώσει, με την πρώτη κάλπη ήδη μπροστά μας, τα παραπάνω ενδεχόμενα θα αποτελέσουν αντικείμενο εκτενούς συζήτησης και ανάλυσης από το βράδυ της Κυριακής.

Γυρνώντας στο σήμερα και το κοντινό αύριο, η Ν.Δ. προσπαθεί να «κλείσει» διάφορες «τρύπες» που διαπιστώνει ότι συνεχίζουν να υπάρχουν στους σχεδιασμούς της, έστω και την τελευταία στιγμή, προκειμένου να βρεθεί όσο πιο κοντά γίνεται στους στόχους που έχει θέσει για την αναμέτρηση της 21ης Μαΐου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες από την Πειραιώς, ιδιαίτερο βάρος δίδεται στους εξής τομείς:

1. Στους περίπου 400.000 νέους ψηφοφόρους που θα συμμετάσχουν για πρώτη φορά φέτος σε εκλογές και που οι «τάσεις» τους παραμένουν – αν όχι terra incognita – ομιχλώδεις για όλα τα κόμματα.

Στη διάρκεια του debate ο Μητσοτάκης τους κάλεσε να ψηφίσουν (το ίδιο κάνει και ο Τσίπρας), ωστόσο τελικά το πόσοι θα ψηφίσουν στις 21 Μαΐου, πού θα κατευθυνθούν οι ψήφοι τους και πόσο θα επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα είναι κάτι που εν τέλει θα διαπιστωθεί ex post facto. Όπως και η επίδραση του Youth Pass που ο Μητσοτάκης εξήγγειλε πριν από μερικές ημέρες.

2. Στους «αναποφάσιστους», των οποίων το ποσοστό παραμένει ιδιαίτερα υψηλό ακόμα και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Η «χαρτογράφησή» τους έχει γίνει και στη Ν.Δ. ελπίζουν ότι στην πλειονότητά τους θα κινηθούν προς το μέρος της – ενδεχομένως επιδιώκοντας σταθερότητα και συνέχεια –, αν και επίσης ουδείς μπορεί να είναι σίγουρος τελικά πίσω από το παραβάν τι θα αποφασίσουν.
3. Στο ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής, καθώς, όσο αυτό μεγαλώνει, τόσο «ταπεινώνεται» το όριο της αυτοδυναμίας, ενώ όσο μειώνεται τόσο πιο δύσκολη γίνεται η επίτευξή της. Για την ώρα οι «εκ δεξιών απειλές» για τη Ν.Δ. δεν μοιάζουν ιδιαίτερα ισχυρές, παρά τον θόρυβο που είχε υπάρξει το προηγούμενο διάστημα. Ωστόσο, πριν ολοκληρωθεί η καταμέτρηση, ποτέ κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια… έκπληξη, η οποία μπορεί να βραχυκυκλώσει τα πράγματα.

Διαβάστε επίσης:

Μπακογιάννης: Μετά την Πολιτεία του Πλάτωνα, προσφέρει… συμπόσιο

Μητσοτάκης: «Θα έβγαινα για μπύρα με τον Κουτσούμπα» (Videos)

Ανδρουλάκης: «Μητσοτάκης – Τσίπρας θέλουν την εξόντωση του ΠΑΣΟΚ»